r
172
LITERATI! II R
Jhr. Dr. J. S. IVitsen Elias
Koorbanken en kansels.
Dl. 1 Schoonheid v/o land
Dr. J. D. Bierens de Haan
Houtsnijwerk in Nederl. tijdens Gothiek en Renaiss.
's-Hage 1921.
Drs. A. v. d. Poest Clement
Uit Schiedam's Verleden.
Bijdragen in het Parool/De Schiedammer 1949/50.
J. Verheul Dzn. Arch. BNA
De architect Jan Giudici
Rotterdam 1938.
De Apostel Lucas De Goede Herder
trappen leiden naar de kuip, op welks borstwering de
Wonderbare Visvangst is uitgesneden. Let u eens op de
twee jonge mannen rechts, die met grote inspanning het
net op bet strand slepen. En op het vrijstaande monniks
beeldje links!
In de voet van de preekstoel heeft de kunstenaar zich
aan het levensgrote beeld gewaagd. In klassieke eenvoud
is hier de Doop van Christus door Johannes weergegeven.
Alle pathos is verdwenen. Er is slechts klare uitbeelding
van een zuivere overgave bij Christus en van ootmoedig
handelen bij Johannes. Beide figuren zijn zeer zorgvuldig
bewerkt en vormen een geheel dat van grote evenwichtig
heid getuigt. De laat-barokke zwier is verlaten voor een
academisch teruggrijpen op de statigheid van de
Italiaanse renaissance. De beeldhouwer heeft bij de ver
vaardiging van de groep ongetwijfeld gewerkt naar een
schilderij van de Doop van Christus door Andrea del
Verrocchio (1435-1488) in het Uffizi te Florence (vooral de
overeenkomst van de plantengroei is opvallend), en een fresco
met hetzelfde onderwerp door Andrea del Sarto (1486-1531) in
de hof van het klooster dello Scalzite Florence (figuren!).
Op het klankbord schalmeit het barokke leven weer in
de twee engelen, die het zonoverstraalde hemelgewelf
torsen, waaruit de Heilige Geest afdaalt en kind-engeltjes
luidruchtig opduiken met de symbolen van geloof, hoop
en liefde.
Schiedam is arm aan monumenten van cultuur-histo
rische waarde, zegt men. Soms echter ontdek je iets.
waarvan je bij jezelf zegt: Kijk, dat had ik in Schiedam
niet verwacht!
't Mooiste is daarbij, dat sommige Schiedamse monu
menten echt leven, omdat ze 'in functie' zijn.
Overigens 'tis maar een.... kijkl
MAARTEN VERKADE
kansels in de Sinte Goedele te Brussel en in de Lieve-
vrouwe-kathedraal te Antwerpen. Vol pathos en zwierige
weelde. Meer dan een halve eeuw later, in 1778, vervaar
digde de Antwerpse beeldhouwer, Francois van Ursel, een
preekstoel voor de door zijn vriend, Giovanni Giudici,
gebouwde Rosaliakerk te Rotterdam. Die preekstoel was
duidelijk beïnvloed door de werken van Verbruggen. (De
Rosaliakerk werd op 14 Mei 1940 vernietigd).
Gezien Giudici's relaties met Schiedam en de stijl van
de preekstoel in de Havenkerk, is er grond voor de ver
onderstelling, dat deze zo niet van de hand van Van Ursel,
dan toch uit diens onmiddellijke omgeving stamt. Deze
veronderstelling wint nog aan belangrijkheid, wanneer we
de traplantaarnhouder in de hall van het door Giudici
gebouwde Kantongerecht bezien en hier een grote ver
wantschap met de plantversiering in de voet van de Haven-
kerk-preekstoel ontdekken.
Twee prachtig met medaillons en loofranken versierde
