Eeuwfeest
Wilton-Fijenoord
tiet het jon niet een tnnfjMad
408
Zoals de industrie in Schiedam wordt
beheerst door de scheepsbouw, zo is het
Wilton-Fijenoord, dat op zijn beurt verre
weg het machtigste bedrijf onder de
Schiedamse werven vormt. Meer dan
zevenduizend werknemers trekken dage
lijks naar het uitgestrekte werfterrein,
waar trotse zeekastelen altijd de werk-
liavens vullen en de hellingen doorlopend
bezet zijn door in aanbouw zijnde sche
pen. Vanuit Rotterdam naar hier over
gekomen, hebben Wilton en later Wilton-
Fijenoord nog lang het Rotterdamse
stempel gedragen. Naast een groeiend
aantal Schiedammers zijn er nog steeds
veel Rotterdammers werkzaam. Nog is
de band tussen bedrijf en stad overal
niet even hecht, maar er is ook hier
vooruitgang te bespeuren. Bij het eeuw
feest, dat de werf op 7 Januari 1954
vierde, was er een portret van Koningin
Juliana als geschenk van het gemeente
bestuur om te tonen, dat Schiedam mee
leeft. Wellicht dat bij het bereiken van
een volgende mijlpaal van een nog inniger
contact mag worden gesproken. Degenen,
die het goed menen met Schiedam en
Wilton-Fijenoord, zullen het hebben ge
wenst.
Op 7 Januari 1854 begint Bartel
Wilton de smidshamcr te zwaaien aan
de Baan te Rotterdam, waar twee mee
levende redersfamilies, Ruys en Van
Rijckevorsel, zijn vader en hem aan een
smederij hebben geholpen, 't Is een door
tastende jongeman, die zichzelf en zijn
medewerkers niet ontziet, waar het erom
gaat het bedrijf te doen floreren. Was het
eerste werkstuk, dat de huissmid werd
opgedragen, het maken van een blad
aan een tang de opdrachtgeefster was
volgens de overlevering een buurvrouw
met een niet al te beste naam al
spoedig kwamen er ook karweitjes, die
eigenlijk meer op het terrein van de
scheepsbouw lagen.
Dank zij de reeds genoemde protectie,
die tot uitstekende relaties met andere
reders leidde, kreeg de goede naam van
Bartel M' ilton, de smid, een bekende
klank. Het Engels, dat hij tijdens een
vroeger verblijf in Londen opdeed, kwam
hem uitstekend van pas bij het bespreken
van kleine reparaties aan schepen, die
in de Rotterdamse havens vertoefden.
Er kwam een draaibank, men spe
cialiseerde zich in het herstel en de bouw
van ketels, kortom, de eerste voorwaar
den werden geschapen om de richting
van de scheepswerf in te slaan.
Goed vakmanschap en doorzettings
vermogen, gepaard aan een groot im
provisatietalent, gaven Wilton de beste
troeven in handen bij het scheppen van
een reparatiebedrijf, dat z'n kansen in
de zich snel vergrotende Rotterdamse
havens ruimschoots zou krijgen.
an de Baan is het zwaartepunt ver
legd naar de Westzeedijk op de plaats
van de tegenwoordige Parkhaven toen
daar in 1876 een nieuw bedrijf werd
betrokken. Er was een haventje gegraven
en er kwam een dwarshclling. Men zat
in de overgang van de zeilvaart op de
stoomschepen. Bartel Wilton zag zijn
kansen heel duidelijk en liet zich deze
niet ontgaan. Met behulp van een toe
gewijde staf, van wie baas P. van Affaire
uit Slikkerveer ontzaglijk veel voor de
ontwikkeling van het Wilton-bedrijf heeft
betekend, werd het werk ter hand ge
nomen.
Het was in 1884, dat de eerste man
van de nieuwe generatie Wilton zijn
intrede in het bedrijf deed. Bart Wilton jr.
had evenals zijn vader, maar dan wat
meer voorbereid, een studietijd in Enge
land doorgebracht. Als smid en tekenaar
liet hij zien, technisch het een en ander
te kunnen presteren, maar zijn grootste
kracht lag toch ongetwijfeld in het aan
knopen en onderhouden van zakelijke
relaties. Hoezeer hij ook in veel opzichten
het evenbeeld van zijn vader was, toch
zouden de inzichten van de oude am
bachtsman en de jonge industrieel-zakcn-
man nogal eens botsen.
Met de durf, die steeds weer het bedrijf
„De functie van de ondernemer in een niet-dictatoriaal geregeerde maatschappij
is nu eenmaal niet om uil nationale, gemeenschappelijke noodzaak industriële
bedrijven uit te breiden of nieuwe op te richten, die later tenslotte niet rendabel
blijken, maar om, geleid door feeling, kennis en ervaring met durf en fantasie,
die projecten te realiseren, waarvan hem het risico acceptabel lijkt in vergelijking
tot de behaalbare winst." Deze regels van Kohnstamm gaf Prof. Dr. P. J.
Kouman mee aan het Gedenkboek Wilton-Fijenoord, dat verscheen ter gelegenheid
van het 100-jarig bestaan van de werf. Aan dit boek ontleenden wij de gegevens
voor bijgaand artikel.
Een schip vaart het grote
boutcdok binnen
