34
standen ja, maar ook met z'n gemoedelijk
heid, waarin de stedelijke gemeenschap
waarschijnlijk heel wat meer beleefd
werd dan nu ooit meer het geval kan
zijn.
Wij kenden nog de weekmarkt en de
jaarlijkse, drukbezochte paardenmarkt,
maar ook de schutterij met aan het hoofd
een commandant, die wat uiterlijk be
trof, in geen van de generale staven zijn
weerga vond.
Heel Schiedam liep uit wanneer de
schutterij blijk gaf van zijn militaire
paraatheid op het Schuttersveld aan de
Noordvest. De stoet werd dan gevolgd
door „de schuit" de gestraften die
niet als vol-militair golden die echter
meestal ergens was „afgezakt" als de
schutterij weer in de Doelen terugkeerde.
Wanneer er brand was, dan betekende
dat voor de schutterij echter volop
dienst, zoals b.v. bij de Stoommolen
Nederland aan de Nieuwe Haven, de
leerlooierij op de Willemskade, de mou
terij op de hoek van Noordmolenstraat
en Noordvest, en de stoombranderij de
Kraton, op de plaats waar nu ongeveer
de nieuwe Technische School is gevestigd.
De brand in de Kraton was een van de
grootste en meest spectaculaire welke de
stad ooit gekend heeft. Binnen een kwar
tier was het gebouw met zijn enorme
massa's spiritus en alcohol één vuurzee.
Het graan, dat van de zolders als een
gouden regen de lucht in ging, verplaatste
de brand naar de molen „De Palmboom"
aan de Noordvest, waarvan de zeilen
aan de wieken vlamvatten. Brandende
wieken, die gaan draaien, geven een
machtig schouwspel, dat echter een ont
zettend kwade kant heeft omdat het
brandgevaar voor de omgeving er alleen
maar veel groter door wordt. Om het
gevaar te bezweren moest er iemand naar
boven, de brandende molen in. Veel
liefhebbers waren er niet voor te vinden,
maar tot aller verrassing dorst één Schie
dammer het waagstuk aan: het was
Bert Kok uit het Broersveld, een man
die de politie nogal eens last bezorgde,
maar die wel vaker als redder in nood
was opgetreden. Wij hadden echter de
eeuw van de publiciteit en de reclame
nog nauwelijks betreden, dus was er
geen opzienbarend bericht in de kranten,
kwam er geen huldiging aan te pas of
werd er een medaille uitgereikt. Kok
is met al die andere Schiedammers van
toen de geschiedenis ingegaan als een
van de vele naamloze onbekenden, die
hoogstens nog eens voor het voetlicht
worden gebracht door een stadgenoot
van vroeger, zoals....
F. VAN RHIJN.
