ecu
ander
Schiedam
heden lagen in het poldergebied, dat als een overhangende deken
aan de noordzijde en aan de westzijde het lichaam van Schiedam
hedekte. De grote uitbreiding onderging onze stad in de jaren
rondom 1930. Een groot aantal bouwondernemers uit de nabuur-
stad wierp zich op onze gemeente en breidde haar uit naar het
Westen en naar het Oosten, hetgeen onze stad de gedaante heeft
gegeven van een kaalhoofdige inaraboe met uitgespreide vleugels.
Het Oosten met zijn singels heeft op bepaalde punten ongetwijfeld
enige bekoring; Frankenland, afgezien van het Julianapark, de
B.K.Laan en het naar tekeningen van het architectenbureau
Granpré-Molière Verhagen en Kok gebouwde Rubcnsplein, is wel
onder de maat gebleven, uit een oogpunt van stedebouw zowel
als van architectuur; ook gemeten met contemporaine maatstaf.
Het probleem terzake van Nieuwland, dat omstreeks 1920 de
gemoederen bezighield, was, of het zou worden opgespoten gelijk
men het Frankenland had gedaan, dan wel of het laag zou blijven
liggen en de toekomstige stadswijk liet karakter zou krijgen van
een polderstad.
Niet alleen waren het de ambtelijke instanties, die zich bezig
hielden met de wijze, waarop men Nieuwland aan de bebouwde
kom zou toevoegen. Ook particulieren, belangstellenden uit de
burgerij, ging het vraagstuk ter harte en zij kozen gemeenlijk
partij tegen het ambtelijke j)lan, dat beoogde de riolering aan te
sluiten op het oude gemaal nabij de Broersvest, met nooduitlatcn
op de Schic. En dit terwijl ook destijds de capaciteit van het
gemaal al onvoldoende was.
Edoch, er gebeurde niets, in de lange jaren tussen de twee
oorlogen. En toen na de bezetting de bebouwing van Nieuwland
weer aan de orde werd gesteld, toen was er niemand, die er meer
aan dacht de polder tot dijkshoogte op te spuiten. Sinds jaren
hadden de gemeentelijke bureaux, waarvan lang niet alle het eens
waren geweest met liet oude plan, dit laten varen; een plan,
dat tot grote moeilijkheden zou hebben geleid, ware het alleen
maar om de heden ten dage gebruikte betonnen heipalen door
een zandmassa van enige meters dikte te slaan.
Open bebouwing.
Er is een nieuwe stad in aanbouw in de polder Nieuwland.
Met het plan Nieuwland heeft Schiedam radicaal gebroken met
de oude wijze van stedenaanleg, in gesloten bouwblokken. Deze
oude bouwwijze heeft men gedurende eeuwen gevolgd. Het is de
structuur van middeleeuwse stad, die te onzent werkelijk al te lang
is toegepast. Door de ecuwen heen werd de bouwwijze ruimer,
Ruim dertig jaar geleden stond de polder Nieuwland in het
middelpunt van de belangstelling. De bebouwde kom van Schie
dam besloeg destijds weinig meer dan de oude kern met een
aantal uitlopers. De Nieuwe Gorzen was in aanbouw, de dwars
straten van de Singel liepen dood op het weiland. Van het oostelijk
stadsdeel was nog geen steen gelegd en op het huidige stations
plein graasden koeien.
Zeker zou Nieuwland niet het eerst aan bod komen voor de
stadsuitbreiding. Kortland en Frankenland stonden het eerst
op de nominatie, maar men begreep, dat voor Schiedam, ofschoon
destijds nauw begrensd aan de noordzijde, de grootste mogelijk-
als het uasdag is
