k.
■HBBMI
9
81
maar tot in onze dagen heeft men aan de
bouwwijze in gesloten blokken vastgehou
den. Evenwel na de wereldoorlog no. 1
kwam de kentering, de overgang naar de
open bouwwijze. Aan de zuidzijde werd de
bebouwing weggelaten, zodat aan deze zijde
zon, licht en lucht konden binnentreden in
de tuinen. De individuele tuinen, die alleen
de bewoners van de woonhuizen op de
begane grond ten goede kwamen, heeft men
losgelaten. Geen schuttingen en bouwsels
van allerlei aard meer op de binnenterreinen
maar een gemeenschappelijke tuin, gemeen
schappelijk in die zin, dat een ieder er op
kijken kan.
Nieuwland heeft ruime hoofdstraten en
is niet karig voorzien van groen. Niettemin,
de geheel open bouwwijze heeft naast voor
delen ook nadelen. Het verlevendigt het
stadsbeeld, dat de tuinen tussen de stroken
als het ware in verbinding staan met de
beplanting der straten en met de openbare
plantsoenen. Het kan de indruk wekken,
dat de bouwstroken geplaatst zijn in een
bed van groen. Maar dit toch meer gezien
vanuit een vliegtuig, een luchtfoto van de
K.L.M., dan voor degene aan wie het niet
gegeven is zulk een verheven standpunt
in te nemen en die met zijn twee voeten
op de grond blijft. Een nadeel is, dat elke
bouwstrook noodzakelijkerwijze ook een
achterzijde beeft. Wel wordt de achterzijde
ten liuidigen dage architectonisch even goed
verzorgd als de voorzijde, maar in een
woning wordt geleefd. En tot het leven
behoort ook het wassen van het ondergoed,
de vuilnisemmer, wasteilen en allerlei in
grediënten van de huishouding, die men
onmogelijk binnenshuis kan houden. Vooral
in de eerste dagen van de weck ziet men
in de moderne wijken van onze steden de
fraaie gemeenschappelijke tuinen aan twee
of meer zijden omzoomd met het wit van
Buurtwinkel aan de Troelstralaan
hemden en van pantalons van beiderlei
kunne. En wie zal het de bewoner euvel
duiden, dat hij de wastobbe, die binnens
buis zoveel plaats inneemt, aan een spijker
te pronk hangt op het werkbalcon aan gene
zijde van de keukendeur?
Een ietwat meer wand aan de hoofd
straten doet deze aan monumentaliteit, aan
Het Wibautplein wordt winkelcentrum
accent winnen. Met het z.g. systeem der
woonhoven bereikt men, dat de gaten in
de wanden der straten niet al te zeer gaan
domineren boven de vaste substantie der
gevels.
Laten wij terugkeren naar Nieuwland.
De wijk is nog in statu nascendi, maar
niettemin zal het, als de tekenen niet be
driegen, een geslaagd stadsdeel worden.
De woningen zijn er ruim en licht, de trap
penhuizen gemakkelijk begaanbaar. En
vooral dit, er is afwisseling. Wij zouden
niet kunnen zeggen hoe het komt, dat
Nieuwland zich in zo gunstige zin onder
scheidt van vele moderne wijken in andere
steden, die elke karakteristiek missen. Het
zal wel het resultaat zijn van de samen
werking van de stedebouwkundige, de
architecten en de ondernemers. Architect
Groosman, die op het stadsdeel Nieuwland
het stempel van zijn architectuur heeft
gedrukt, heeft ons laten zien welke moge
lijkheden de systeembouw biedt. De firma
Muys De Winter heeft onafgebroken
gestreefd naar vervolmaking van het
systeem en ook de acht woningblokken van
Bredero's Bouwbedrijf, ontworpen door de
architecten Groenewegen en Van Woerden,
dragen bij tot de afwisseling in het stads
deel Nieuwland.
Evenwel, wij zijn er nog niet. Er kan nog
veel gedaan worden om het comfort van
de woningen te vergroten.
En het Gemeentebestuur heeft grote
plannen.
Mr. Ir. M. M. VAN PRAAG.
