de plantage
ondergaat een verjongingskuur
128
Het Gemeentebestuur nam dit voorjaar het besluit om tot
vernieuwing van de Plantage over te gaan.
In 1767 aangelegd, moest de beplanting in de Plantage reeds in
1826 worden vernieuwd, omdat de bomen in die korte periode
waren uitgeleefd. Omstreeks 1900 zien we hetzelfde gebeuren. En
thans, in 1954, moest worden geconstateerd, dat het merendeel der
bomen diende te worden vervangen en nieuwe aanplant nodig is.
Wanneer wc bedenken, dat de meeste bomen belangrijk ouder
dan 100 jaar kunnen worden, dan dringt zich de vraag op, wat
toch wel de reden kan zijn, dat de bomen in de Plantage steeds weer
vroegtijdig afsterven. In de loop der laatste jaren werden meerdere
bomen gekapt, die gevaar gingen opleveren voor de wandelaars.
Na het kappen bleken deze bomen een zeer slecht wortelgestel te
hebben: het grootste gedeelte van de wortels was verrot.
Wat was de oorzaak hiervan? Voor de hand liggend is in zulke
gevallen een te natte standplaats der bomen. Dit bleek ook inder
daad het geval te zijn. Hoewel het grootste gedeelte van de Plan
tage belangrijk boven het grondwater ligt, waardoor de bomen
theoretisch geen last van „natte voeten" zouden moeten hebben,
was dit in de winters toch het geval. Bodemonderzoek heeft name
lijk uitgewezen, dat de zware kleigrond ter plaatse het water in de
winter slecht doorlaat, waardoor de boomwortels in die periode
veel hebben te verduren. Door diepe bodembewerking, vermen
ging van de zware kleigrond met zand en door een goed drainage-
systeem zal overtollig water tijdig kunnen worden afgevoerd, waar
door een goede groeibodem voor het houtgewas wordt verkregen.
De bomen zullen dan een hogere leeftijd kunnen bereiken dan tot
dusver mogelijk was.
De Plantage wordt dus vernieuwd. Maar hoe? Gezien het feit,
dat de huidige aanleg door tal van wijzigingen sterk afwijkt van
bet uit 1826 daterende landschappelijke ontwerp van Zocher en
van restaureren geen sprake kan zijn en voorts in aanmerking
nemende, dat de hedendaagse recreatieve eisen andere zijn dan
eertijds, werd tot algehele vernieuwing besloten, zij het met behoud
van die bomen, die op het ogenblik nog gaaf zijn.
Vrocgcr was de Plantage de wandelplaats voor de Schiedammers.
Het vervulde de functie, die het Vondelpark voor de bevolking van
Amsterdam had, de Haarlemmerhout voor dc Haarlemmers en het
Bois de Cambre voor de Brusselaren.
De tijden zijn veranderd. Schiedam is bezig zich van een grocn-
gordel te voorzien, die ruimschoots gelegenheid biedt tot actieve
en passieve recreatie. De wandelaar vindt er een uitgestrekt net
van wandelwegen.
Als wandelplaats heeft de Plantage zijn oorspronkelijk doel
verloren. Welke functie kan dus nu worden vervuld en waarop
dient de aanleg te zijn ingesteld? Op de functie van buurt- en
wijkpark, wandel- en zitgelegenheid biedend aan degenen, die in
het centrum van onze stad wonen of tijdelijk vertoeven.
Uitgangspunten voor het ontwerp vormden:
1. Zit- en speelgelegenheid op de open ruimte vóór het podium
van de Schiedamse Gemeenschap.
2. Pleintje met zitgelegenheid voor de leerlingen van de U.L.O.-
school aan de Tuinlaan.
3. Speelplaats met ruime zitgelegenheid, vooral bestemd voor de
kinderen, woonachtig in de etage-woningen aan het einde van
de Lange Nieuwstraat.
4. Ruime doorzichten en zitgelegenheid nabij de rusthuizen aan
Lange Nieuwstraat en Tuinlaan.
5. Ruime doorzichten op verschillende plaatsen in de parkstrook,
waardoor waardevolle bouwwerken aan Lange Nieuwstraat en
Tuinlaan tot hun recht komen.
6. Boombeplanling in het brede trottoir van de Lange Nieuw
straat, die met de beplanting van de Plantage één geheel zal
vormen.
De onder 1. genoemde zit-en speelgelegenheid is bedoeld voor de
leerlingen van de scholen, die zich aan het begin van de Lange
Nieuwstraat bevinden, voor het recreatie zoekende publiek en
zoals vanzelf spreekt voor degenen, die muziek- en andere mani
festaties, door de Schiedamse Gemeenschap of anderen georgani
seerd, willen bijwonen.
Aan de pleinruimte zal, teneinde het grote vlak iets te breken,
enig relief worden gegeven, door de onderscheidene, door lage
haagbeplantingen omsloten gedeelten te verdiepen en te verhogen.
Tegen de haagbeplanting wordt op beperkte schaal sierbestrating
aangebracht en worden banken geplaatst. Meerdere bloemurnen
zullen een kleurige noot aan het geheel kunnen geven.
Op het pleingedeelte, gelegen bij de ingangen vanaf de Lange
Nieuwstraat en de Tuinlaan en op dat, gelegen voor het podium,
kunnen sportterreintjes worden uitgezet. Op deze terreintjes kan
b.v. de volleybal-sport, die voor de lichamelijke ontwikkeling van
zo groot belang is te achten en die gunstige omstandigheid
ten aanzien van de benodigde terreinoppervlakte zo geringe eisen
stelt, in de zomer worden gepropageerd. Voorts o.a. is aan dc
mogelijkheid gedacht om bij gunstige weersomstandigheden ter
plaatse tafeltennisdemonstraties te organiseren.
Het Vóór de Gereformeerde U.L.O.-school geprojecteerde pleintje
is geheel van een sierbestrating voorzien, waarin enige bloemvak-
ken zijn geprojecteerd. Een aantal banken completeert het geheel.
UHSS HUëUSTMUr.