MEEMWAARS VAN
102
electronisch orgel en een pijporgel, zoals
dat in een kerk is te vinden.
Bij het laatste wordt wind in pijpen van
bepaalde lengte gestuwd en daardoor vor
men zich bepaalde tonen.
Een Hammond-orgel heeft géén pijpen,
maar een kleine metalen schijf met tandjes.
Deze schijf zit op een as, welke met con
stante snelheid ronddraait. De tandjes
passeren daarbij een magnetisch veld,
waarin op deze wijze schokjes worden
opgewekt. Deze schokjes worden omgezet
in electronische trillingen en via versterker
en luidspreker hoorbaar gemaakt. Bijvoor
beeld: 440 schokjes per seconde resulteren
in een toon, die wij kennen als de A.
Het karakter van elke toon wordt be
paald door de onderlinge verhouding van
wat men noemt natuurtonen en grondtonen
en nu bezit de firma Hammond een patent
op een ingenieus geval, waarmee voor elke
toon afzonderlijk een bepaalde sterktegraad
ingesteld kan worden. Bovendien zijn er
drie verschillende vibrato's, voor beide
klavieren, en alles bij elkaar kan men zeg
gen, dat de mogelijkheden op het gebied
van klankkleuring onbegrensd zijn.
11 Luidsprekers
Er bestaat echter een ander toonvormings-
principe, waarbij klanken worden gemaakt
door „genereren", iets wat vroeger wel in
oude radio's gebeurde en waardoor „Mexi
caanse honden" en fluittonen ontstonden.
Volgens dit systeem heeft Standaart een
soort apart „orgeltje" geconstrueerd, dat
hij in het Hammond-orgel heeft geplaatst,
zodat hij thans via de Hammond-toetsen
twéé soorten van klanken kan opwekken.
En zo horen wij hem dan op frappante
wijze het geluid van een trompet, trombone,
fagot, hobo, klarinet, saxofoon, viool, cello
of zelfs doedelzak nabootsen tegen een ach
tergrond van Hammond-accoorden. Het
effect is waarlijk verbluffend, evenals het
aantal mogelijk geworden klank-combina
ties.
Voor een groot deel is dit ook te danken
aan het enorme toon-kabinet, een manshoge
kast met liefst 11 luidsprekers en een ver
mogen van 40 watt, waarmee allerlei
acoustische effecten zijn te bereiken. Sluit
men bijv. de radio op deze klankkast aan,
dan lijkt het alsof de nieuwsberichten wor
den voorgelezen door iemand in een diepe
holle kelder of een enorme zaal.
En wanneer Cor de bastonen op volle
sterkte laat dóórkomen, dan moet men aan
de andere kant van de Lange Haven nog
de handen op de oren houden!
Wij kunnen u nog breeduit vertellen over
dit unieke instrument, maar beter is het
wanneer u zelf het oor te luisteren legt. En
daar is dezer dagen alle gelegenheid voor,
want Cor Standaart speelt gedurende de
vacantiefeesten in De Kroon aan de
Koemarkt en op Dinsdagavond 23 Augustus
wordt zijn optreden (met orgel, klank-kabi
net en al) het hoogtepunt van de jaarlijkse
Amateuravond in de Plantage! Hij is dan
wel geen amateur meer, maar in elk geval
een stadgenoot waarop wij terecht trots
mogen zijn. W. O. DUYS.
BIJ I>E VOORPLAAT
Ons blad staat, der traditie getrouw
in het teken van de a.s. vacantieweek.
Een hoogtepunt hiervan zal onge
twijfeld de tentoonstelling „Bali" in
het Stedelijk Museum zijn.
De opening zal op 12 Aug. in het
museum plaats vinden.
Als voorproefje van het vele schoons
dat daar te genieten zal zijn geven wij
op onze voorpagina een foto van een
détail van een modem Balisch beeldje
in oude stijl.
Het stelt Sanghyang Tjintija het
hoogste wezen voor, in de hoogte
gehouden door godheid en demon.
Dit zo gevoelige en gracieuze beeldje
getuigt van het kunstenaarschap van
de huidige bevolking.
Op een van die o zo zeldzame
zomeravonden zat meneer Sebas-
tiaan op zijn kamer met zijn voeten
in een teiltje water en vroeg me
Sjilp nog eens wat voor ons Schie-
damse Gemeenschapsblad''''. Wat
IS dan eigenlijk die Schiedamse
Gemeenschapwilde ik weten.
Warm woof hij het raam uit naar
de drie honderd een en veertig ach-
terbalconnetjes waarop zijn kamer
uitzicht heeft. Ik keek: Ergens hing
wasergens zette iemand een bakje
melk neer voor de poes, ergens hoorde
ik gedempte trompetmuziekergens
hing een kooi met duiven, ergens
stonden geraniums in bloei, ergens
speelden kinderen in hun ondergoed,
ergens zat een man te roken, ergens
floot een waterketelergens hingen
twee buurvrouwen over een derde
buurvrouw die er niet bij was
hun mening te zeggen, ergens was
iemand een hor aan het timmeren,
ergens werd een deur dicht getrok
ken. ergens.„Schei uit.
het zijn er drie honderd een en veer
tig.hijgde meneer Sebastiaan
Uit het „Mus" vertaald door Sebastiaan
„Ik weet genoegIk weet dat al
die balconnetjes bij een woning ho
ren, dat ieder gezin zijn eigen lief
hebberijtjes, zijn eigen gewoontetjes,
zijn eigen princiepjes en zijn eigen
huisvuil heeft.En al die gezin
netjes samen vormen met zo'n twin
tig duizend andere gezinnen de be
volking van Schiedamde Schie
damse Gemeenschap.
Er is een bestuur dat probeert al
die gezinnen dichter bij elkaar te
brengen. ze verzinnen dingen
die we SAMENkunnen doen....
sport bijvoorbeeldféést,. een
beetje cultuur. We wonen nu
eenmaal in dezelfde stad en we heb
ben een heleboel belangen gemeen....
Laten we proberen het mekaar prettig
te maken, elkaar een beetje beter te
begrijpen.een heel klein beetje
van mekaar te houwen.
Heel zielig keek hij me aan
„We zijn toch MENSENriep hij
toen pathetisch.
iiJa" sjilpte ik, „dat zal de moei
lijkheid wel zijn...."
