c9con Gfixxi
WILLEM BROUWER...
Liï iïii ii
234
18»7
1 Ui
Wellicht zijn er onder de heel oude Schiedammers nog enkelen,
die zichzelf als kind herkennen op een der beide hier afgedrukte
schoolfoto's, de ene uit het jaar 1886, de andere uit het jaar 1897.
Toe, opa, zet je bril eens op en probeer eens uit te vinden waar
je ergens staat tussen al het grut, dat zich zo braaf voordoet als
was het niet van plan om ooit weer kattekwaad uit te halen.
Zie je dat joch daar, met gespannen aandacht loerend naar de
fotograaf? Dat ben je zelf. En herken je links op de foto je oude
bovenmeester niet, meester Brouwer, en rechts de jonge meester
Eijsberg? Ze zijn beiden niet meer onder de levenden zoals jij.
En weet je wel dat de vrouw van meester Brouwer wel meer dan
honderd jaar is geworden en haar man meer dan veertig jaar
heeft overleefd?
Voor de foto uit 1897, waarop meester Brouwer een donkere
bril draagt omdat hij last had van zijn ogen, moet een andere
opa maar eens speuren gaan naar zichzelf. Misschien zal hij dan
behalve zijn oude bovenmeester ook nog meester Bras herkennen,
die zo vroeg gestorven is. En dan denkt hij nog eens terug aan die
goeie ouwe tijd, waarin een jong onderwijzer zich aan de jeugd
wijdde op een salaris van vijfhonderd gulden per jaar!
Maar het is niet speciaal om een paar oude opa's een plezier te
doen door hen via een schoolfoto weer terug te voeren naar hun
prille jeugd, dat wij deze foto's plaatsen. Met het afdrukken
ervan wilden we eens de aandacht vestigen op die boven
meester, Willem Brouwer, wiens naam nog voortleeft in het
bordje van een der Schiedamse straten. Willem Brouwer was niet
zo maar een schoolhoofd. Voor de Gorzen, waarin zijn school aan
de Dwarsstraat stond, was hij heel wat meer.
De Gorzen naam ontleend aan de grond, waarop deze wijk
eenmaal verrees, en die voorheen uit gorzen, schorren of grienden
had bestaan was als het ware een dorp op zichzelf, en in dit
dorp was de school het centrale
punt. Het was een kosteloze
school, in tegenstelling met de
tussenscholen van meester Van
der Hout aan de Schoolstraat en
van meester Sander aan de
Broersvest, de dure scholen,
waar voor een kind een school
geld van dertig cent in de veer
tien dagen moest worden be
taald. voor twee kinderen uit
een zelfde gezin veertig cent, en
voor drie kinderen vijftig cent.
Maar voor het onderwijs maakte
dit geen verschil. Het was er
goed onder Brouwers leiding,
want de man had hart voor zijn
werk.
Meer nog dan schoolhoofd was
Willem Brouwer. In de loop der
jaren was heel de bevolking van
de Gorzen door zijn school heen
gegaan, en met alle mannen en
vrouwen, die hij als kinderen
onder zijn hoede had genomen,
was hij vertrouwd gebleven, ook
toen ze, volwassen geworden,
hun eigen kinderen aan diezelfde
hoede toevertrouwden. Hij was
als het ware met de Gorzen mee
gegroeid, bleef aller raadsman op
allerlei gebied. En zo werd hij de
man van gezag over de gehele
wijk uit een natuurlijke ontwik
keling der verhoudingen, waarin
