c
De Schiedumse
Gemeenschap
J
50 faar Koninginnefeest
27
ORGAAN VAN DE STICHTING DE SCHIEDAMSE GEMEENSCHAP JAARGANG 9 - No. 2 - APRIL I9S7
Als In het begin van de twintigste eeuw een lid van
de koninklijke familie verjaarde, was het alleen de
schutterij, die er de feeststemming inbracht. Reeds
om één uur 's middags stonden de dappere mannen
in de drilschuur bij de Doelen aangetreden en als dan
het vaandel gehaald was bij de woning van Majoor
Bulderdeboem, zoals men Gerrit Visser, het hoofd van
de schutterij oneerbiedig noemde, klonk het commando
.Voorwaarts mars" en zette de troep zich in beweging.
Met muziek voorop ging het naar het paradeterrein
aan de Dam (voordien was het de Grote Markt).
Wanneer men daar onder krachtig tromgeroffel en
het geschetter van het koper was aangekomen, had
zich daar reeds een talrijk publiek verzameld. Weldra
vertoonde zich een koets, getrokken door twee glanzen
de paarden en in die koets zat de burgemeester,
deftig in het zwart met hoge zwartzijden cilinder,
en naast de burgemeester de majoor in fleurige
schuttersuniform. Was de parade afgelopen, dan
maakte de schutterij een flinke mars door de stad,
waarbij het publiek, gevangen door het machtige
ritme, vanzelf meeliep. Zo vierde men het koninginne
feest in Schiedam, ruim een halve eeuw geleden.
Maar enkele jaren daarna was er geen schutterij
meer. De landsregering had het besluit tot opheffng
dezer krijgshaftige instelling genomen en het duurde
niet lang, of ook de laatste officier was gepensioneerd.
Nóg vindt men in het Stedelijk Museum hun over
blijfselen: een collectie geweren, waarmee de schutters
zich eens de glorie der dapperheid aan de schouders
hebben gezetEn toen de schutterij ter ziele was,
was het ook met de feestvreugde gedaan. In de Schie-
Hoe men het jubileum zal vieren.
Hoewel nog niet alles volkomen geregeld is, kan toch reeds worden
medegedeeld hoe de jubilerende vereniging haar vijftigjarig bestaan
zal vieren. Op 15 mei zal er in het Passage Theater een feest zijn voor
leden, belangstellenden en genodigden, dat zal klinken als een klok.
Er zullen eersterangs artisten voor worden uitgenodigd, mensen van
het kaliber van Wim Kan en Georgette Hagedoorn. De Aula van het
Stedelijk Museum zal het toneel worden voor een officiële ontvangst
door het gemeentebestuur. De juiste datum staat nog niet vast, maar
men denkt aan de avond van Taptoe, dus op de 29ste. Op Koninginnedag
zelf zullen er geen bijzondere feestelijkheden in verband met het vijftig
jarig bestaan der vereniging zijn. Wel komt de feeststemming tot uiting
in het programmaboekje, dat in zijn frisse opmaak de gulden symbolen
van dit kroonjaar draagt.
damse kranten van 1 september 1906 stond de klacht,
dat er met Koninginnedag niets te beleven was ge
weest. De straten waren doods en verlaten gebleven.
Deze klacht is de aanleiding geworden tot de op
richting van de Oranjevereniging, die thans onder
de naam van Vereniging Nationale Feest- en Gedenk
dagen haar gouden jubileum viert. Op 16 oktober 1906
hebben de heren C. Blommendal en J. Dresch, twee
Schiedamse journalisten, samen met bakker T. M.
Smid, het initiatief genomen tot de oprichting van
een vereniging, die zou kunnen zorgen voor hetgeen
nu eenmaal bij een Oranjefeest behoort. Op 10 de
cember was alles kant en klaar, een bestuur benoemd
en de statuten goedgekeurd.
Mr. D. Lodder, meester-timmerman J. van der Most,
Jan van der Hout, en A. M. den Draak allemaal
bekende namen. Zij vormden het bestuur, dat prompt
de stad in vier feestwijken verdeelde: de Gorzen en
het Hoofd, dan de Plantage, de Nieuwe Haven en
de Korte Haven, vervolgens de binnenstad, de Noord-
vest en het Broersvest, en ten vierde de Singel, de
Rotterdamsedijk en de Buitenhavenweg. Meer was er
in Schiedam nog niet. Met deze vier wijken was de
vreugde in Schiedam bekeken. Maar de eerste maal,
dat men daarna Koninginnedag vierde, op 31 augustus
1907, ging het grootscheeps: er was koraalmuziek,
een traktatie voor de schoolkinderen in verenigings
lokalen en scholen, er was een voetbalwedstrijd op
een terrein bij Gusto en daar speelde toen de Voor
waarts", zoals in die jaren de S.V.V. nog heette.
Het muziekkorps van de Schutterij was blijven
bestaan of weer tot nieuw leven gekomen en speelde
met St. Ambrosius in de Gorzen en op het Broersvest,
Textor ontlokte aan het carillon van de Grote Kerk
een lawine van feestelijke klanken, er waren roei-
wedstrijden en optochten met versierde fietsen en
's avonds was er in de havens een gondelvaart met
versierde en feestelijk verlichte bootjes. De oudere
Schiedammers zullen zich nog best het matrozenkorpsje
van Vrijland herinneren, dat nog vele jaren nadien
nooit aan het feest ontbrak.Zo is dan het begin
geweest van de thans jubilerende vereniging.
