stue^e/
S\( rO
83
(VOOR DE PERIODE VAN IS JUNI TOT 15 JULI)
Tentoonstelling van werken van de drukker-
schilder Hendrik Werkman. Woensdag
avonden toegang kosteloos. (Stedelijk Mu
seum, tot en met 23 juni.)
Schilderij von de maand: fraai portret uit
de jaren '20 door jan Wiegers van zijn
vriend Hendrik Werkman (ter ere van de
tentoonstelling).
Expositie van schilderijen van de 35-jarige Italiaanse schilder
Gianni Bertini. Bertini is te Pisa geboren, werkt te Parijs en
is vertegenwoordigd in de groep Phases, in het Amsterdams
Stedelijk Museum. (Cultureel Contact Centrum, tot 27 juni.)
Het Passagetheater vertoont van 7 juni af
achtereenvolgens: „Sissi, de jonge kei
zerin" met Karl Heinz Böhm en Romy
Schneider; „Voorbij Mombassa dreigt de
dood" met Cornel Wilde en Donna Reed;
„De ondergang van de Graf Spee" in een
produktie van Powell en Pressburger met
Peter Finch en John Gregson; „En schiep
de vrouw met des regisseurs Roger Vadim ex-echtgenote
Brigitte Bardot; en de meesterlijke satire van Ernst Lubitsch
op het nbzidom „To be or not to be" met Carole Lombard.
Het Monopole Theater draait: Cameron Mitchell in „Hoog
spanning in Table Rock"; Red Skelton in „Straatvijand
no. 11"; Henri Vilbert in „De zoon van Anna"; Fernand
Raynand in „De bende van Walter Black"; „Bloed op de
heg" met Anthony Steel; „Politie zonder wapens" met
Jack Hawkins; „Curucu van de Amazone" met John Brom-
field; Fred MacMurray in „Vuurdoop van een lafaard."
Museumconcert voor de vereniging Vrien
den van het Museum door het Delfts
Studenten Orkest met solisten. (Museum
aula, 21 juni, 20.15 uur.)
Gezamenlijke toneeluitvoering van de zes
amateurtoneelverenigingen, die deel na
men aan de eerste SG-toneelwedstrijd.
Onder regie van een jurylid, de voor
drachtskunstenaar Willem van der Loos,
voert men Thom Taggerts „Het spook van
Canterville" op, voor het toneel bewerkt
naar een novelle van de Ier van Nederland
se afkomst Oscar Wilde (1854-1900). Deze bewerking is
reeds meermalen met succes door Schiedamse amateurs ten
tonele gebracht. (Passagetheater, 20 juni.)
bleven? Waarom moesten vrijwel alle sociale en
materiële verbeteringen voor de werknemers afge
dwongen worden door politieke partijen? Waarom
werden ze bijna nimmer vrijwillig, uit zuiver mense
lijke overwegingen aan de misdeelden arbeids
krachten verleend? Bij de bestaande loonregeling
gold nagenoeg uitsluitend de wet van vraag en
aanbod, waardoor de werkprestatie tot koopwaar
werd teruggebracht. Als ik hier spreek over werk
nemers dan heb ik niet alleen de hand- maar ook de
hoofdarbeiders op het oog, van wie de honoraria
zo laag waren, dat het onmogelijk was daarvan een
gezin op de meest bescheiden wijze te kunnen on
derhouden. Wat zou veel verbittering en haat voor
komen zijn indien de werkgevers de problemen van
hun tijd, met uitschakeling van alle partijpolitiek,
beter begrepen hadden.
Dat zoiets in die dagen wel degelijk mogelijk was
geweest, toont het sociale werk van mannen als
J. C. van Marken te Delft, de stichter van de Gist
en Spiritusfabriek, waar hij als sociaal pionier
baanbrekend werk heeft verricht en de gebroeders
Stork te Hengelo. Hij voerde de coöperatieve in
koop van levensmiddelen voor zijn personeel in;
hij zorgde voor ontspanningsgelegenheid, woning
bouw, onderwijs, kinderzorg, steun aan weduwen
en wezen en aan ouden van dagen; hij regelde de
personeelsvertegenwoordiging met wie de belan
gen van personeel en fabriek besproken konden
worden; hij stichtte een eigen ziekenfonds met o.a.
vrije dokterskeuze.
Ik herinner mij heel goed, dat al die hervormin
gen en nieuwigheden in die dagen door velen als
overdreven bekritiseerd werden en ik moet eerlijk
bekennen, dat ik er aanvankelijk ook enigszins
sceptisch tegenover stond, hoewel ik heel gauw
tot de overtuiging kwam, dat Van Marken het bij
het rechte einde had.
Zij die beweerden, dat de arbeiders te gemak
zuchtig zouden worden en steeds hogere eisen naar
voren zouden brengen waardoor het bedrijf door
te hoge kosten niet meer zou kunnen concurreren,
hebben zich vergist.
Ik heb Van Marken genoemd, omdat de door
hem gestichte onderneming, ook op sociaal gebied,
een reputatie heeft tot buiten de grenzen van ons
land. Maar eigenlijk behoef ik zo ver niette zoeken,
want ook in Schiedam heeft men aangetoond, dat
vèr strekkende sociale hervormingen in het be
drijfsleven mogelijk zijn, zonder dat ze door de
werknemers afgedwongen worden, zonder dat
daarbij de sociaal-democratische partijpolitiek
een rol speelt, (Waarbij de auteur speciaal doelde
op het werk van M. C. M. de Groot, aan wiens
sociaal pionierswerk en drukkerij de S.G. in het II.
maartnummer een beschouwing wijdde. Red.)