SPELEN MET OUD SPEELGOED
Bifcj! uit l\et 1)1 uóeum
38
Beste Willem,
Veel mensen zien het verleden als een reeks veld
slagen. Dat komt door het jaartallenleren: de ge
schiedenis wordt maar al te vaak aan de jaartallen
van veldslagen opgehangen zoals je een schilderij aan
een spijker ophangt.
Andere mensen zien het verleden als een mooi
nummertje martelen, brandmerken, vierendelen en
onthoofden. Alweer: door de manier waarop vaak de
geschiedenis wordt onderwezen waarbij aan de
gevolgen van de rechtspleging veel aandacht
opstellingen, die met onnoemelijke aantallen brand
ijzers, galgen, geweren, boeien en beulszwaarden
ons willen doen geloven dat onze voorgeslachten
inderdaad niets anders deden dan elkaar.slachten.
Ik heb daar persoonlijk een grote hekel aan en ik
zal mijn best doen in het museum dergelijke fouten
te vermijden.
Nu moet ik je eerlijk zeggen, trouwhartige Willem,
dat ik je wel een paar nare uurtjes zou kunnen be
zorgen, aangezien wij in het museum genoeg geweren
hebben om de Algerijnse opstandelingen de over-
wordt besteed en aan de rechtspleging zelf heel
weinig. Hoeveel mensen begrijpen werkelijk iets van
de manier waarop vroeger iemand werd berecht?
Daar was heus dikwijls minder willekeur bij dan
de griezelverhalen ons willen doen geloven.
Het verhoren met de „tortuur", dus met de pijn
bank, was niet een gratis soort opzettelijke wreed
heid, maar in de meeste gevallen nauwkeurig voorge
schreven en is in de rechtsopvatting van die dagen
eenvoudig nodig, omdat men toen anders het idee
zou hebben gekregen, dat er geen recht was
geschied.
Die enigszins gewrongen kijk op het verleden
krijgen we echter niet alleen uit sommige geschiedenis
lessen.
Ook in musea wordt het beeld van het verleden
nog al eens vervalst. Ik denk aan die historische
winning te bezorgen, alsmede een complete galg en
alleraardigste schroei-instrumenten. Over de sabels
en de pistolen zwijg ik dan nog maar.
In onze depots bevinden zich echter ook nog andere
zaken, die ook een beeld van het verleden oproepen,
maar dat is dan een heel ander beeld en ik stel mij
voor om, zodra wij daar aan toe zijn, in de nieuwe
historische zaal, die nu in de linkervleugel wordt ge
maakt, er het één en ander te laten zien.
Zo hebben wij uit de 19de eeuw alleraardigste
speeldozen, die nog willen spelen ook (o.a. het ver
drietige lied „De laatste roos van de zomer") en,
om eens iets heel anders te kiezen, oud speelgoed.
Dit laatste, het speelgoed dus, is gemakkelijker
neergeschreven dan verzameld, om de simpele reden
dat speelgoed nu eenmaal kapot gaat. Je kunt van
kinderen niet verlangen, dat ze rekening houden met