Wat doet Schiedam met zijn
122
LS een jongen van twaalf, dertien jaar zag ik de ruïne
van Mathenesse, ofschoon ik elke dag in Schiedam
kwam, slechts zelden. Maar die enkele malen, dat
ik er tegen op keek, maakte ze een diepe indruk op me.
Wat voor een indruk preciesIk weet het eerlijk gezegd
niet meer. Zeker is wel, dat ik niet in staat was, in mijn
verbeelding het oude gebouw te reconstrueren, waarvan
de donjon daar nog zo machtig stond, althans in mijn ogen.
Ik wist echter, dat het een middeleeuws kasteel was ge
weest. Dat had men mij verteld, met een zekere onver
schilligheid. De ruïne diende tot niets, was een soort sta
in de weg. Maar voor mij zat er iets bijzonders aan. De
Schiedamse jongens konden er rover en reiziger op spelen
en een keer heb ik ze elkander zien bekogelen met brok
ken van de ruïne. Waar kon je zo iets in Rotterdam? Een
echte ruïne, eeuwen en eeuwen oud, een dergelijke unieke
speelgelegenheid, waar het spel bijna ernst werd, was in
Rotterdam nergens te vinden. Ik wist, dat Rotterdam zijn
kasteelruïnen had gekend, maar dat was al heel lang
geleden
Heden ten dage wandel ik menigmaal langs de
Ruïne van Mathenesse, me verwonderend, dat ze nog
bestaat. Ze is niet door opeenvolgende generaties
van Schiedam, rover en reiziger of Indiaantje spelende
Schiedamse jongens afgebroken. Tevens verwonder ik
me er telkens weer over, dat ze daar nog steeds, zo
goed als vergeten ligt. Gelukkig krijgt men er niet
meer de indruk, dat ze als een soort vuilnisbelt wordt
gebruikt. Maar waar is het bord, hetwelk de voorbij
ganger in het kort vertelt, welk een belangrijk en
uniek overblijfsel uit Schiedams oudste verleden hier
de herinnering vasthoudt?
Men heeft nimmer de moeite genomen, de Ruïne
van Mathenesse een goede plaats in te ruimen in het
stadsbeeld. Gedeeltelijk vermoedelijk als gevolg van
het feit, dat ze in een uithoek ligt, al ratelt het verkeer
van een der drukste verkeerswegen van de stad er
niet ver vandaan langs. Enkele jaren geleden, bij een
tentoonstelling op het koolas, werd de ruïne verlicht
en met enkele dieren bevolkt. Ze
bleek een attractie, bracht aldus
menig Schiedammer het inzicht bij:
dit brok oud-Schiedam verdient
beter.
Verschillende publikaties brach
ten tijdelijk de Ruïne van Mathe
nesse in het centrum der belang
stelling. Nog niet zo heel lang
geleden publiceerde het in Den
Haag verschijnende blad „Co-
bouw" er een uitvoerige repor
tage over. Echter, van plannen,
om de Ruïne van Mathenesse in
de sanering, welke met de bouw
van het nieuwe stadhuis en de
aanleg van een nieuwe verkeers
weg samenhangt, op waardige
wijze te betrekken, hoorden we
nog niets.
Symbool in steen
Toch kunnen hiervoor verschil
lende klemmende argumenten wor
den aangevoerd. Ten eerste is daar
het feit, dat een goede beleving van
Schiedams historie vooral in de
naaste toekomst, wanneer het ge
zicht van de stad door diverse sane
ringsplannen zo ingrijpend veran
derd zal zijn, de Ruïne van Mathe
nesse als het ware een symbool in
steen kan worden van Schiedams
rijke geschiedenis. Vooral de volks
verbeelding heeft behoefte aan tast-
Een vergeten ruïne in Schiedam
