190
Zingende schooljeugd tijdens het kerstfeest.
Cliché ,,Oost en West"
hij een regeringsopdracht tot taalkundige verkenning
van het land der Papoea's. Beschrijf detaalsituaties,.
leg de talen en dialecten vast en ga na welke kansen
Maleis en Nederlands bij invoering als enige
voertaal zouden hebben, zo luidde zijn opdracht.
Hij is dit jaar in Nederland geweest met groot verlof
en is weer met een nieuwe opdracht vertrokken.
Deze drie mannen behoren tot geheel verschillende
geloofswerelden, maar in religieuze zaken is er in
Nieuw-Guinea geen plaats voor fanatici. Het harde
land en het harde werk vraagt de gehele mens op
en het primitieve leven drukt je veel te veel op het
werkelijk essentiële. ,,Je staat hier veel te eenzaam
in de bijna ongerepte wereld, dan dat je serieus
waarde kunt hechten aan de punten van verschil,"
zo schrijft ons een der heren.
Kerstspel in de tropenzon
Mevrouw Mol I-Li ps heeft enige jaren geleden op
Kerstmis haar zoons bezocht en beschrijft het kerst
feest, dat gegeven werd voor de jongens van het
internaat bij Joka. Met een colonne trucks werden
zij gehaald en gebracht voor het grote kerstfeest
in de bioscoopzaal van Hollandia, waar ook de
gouverneur en zijn vrouw aanwezig waren. Alle
220 leerlingen zijn bij het zangkoor, dat indertijd
door ds. Kijne is opgericht; het zijn zwarte jongens
in kaki-broeken en gele hemden, met blote benen
en het kroeshaar zoveel mogelijk in een scheiding
getrokken. De kerstboom Pohong terang zeggen
zij, de versierde boom met zijn vele kaarsjes weer
spiegelt zich in het zwart van hun vrolijke ogen.
Prachtig vierstemmig zingen zij, in het Maleis of in
het Nederlands, een heel repertoir van bekende
kerstliederen. Een Papoea-jongen leest een stuk van
Lucas 2 voor in het Maleis. De stemming is er, on
miskenbaar.
Maar een hoogtepunt vormt een toneelstuk, dat de
jongens opvoeren. Het is de Vierde wijze van het Oos
ten" van Selma Lagerlöf en de jongens spelen het met
een ernst en een waardigheid, die nauwelijks hun weerga
hebben. Zij improviseren naar hartelust. Met een deken
gedrapeerd om hun stevige schouders zijn het herders;
koningen zijn het, gehuld in gewaden van crêpe-papier.
Terwijl zij met vorstelijke waardigheid over het toneel
schrijden, stellen zich achter een scherm de zangertjes
op voor de orgelmuziek"zij neuriën met gesloten
mond en het klinkt als het zuiverste orgelspel.
Weemoed
Zo gaat het in Hollandia en zo gaat het in Seroei.
De Europeanen vieren het kerstfeest onder elkaar
in een ietwat weemoedige sfeer. De inheemse bevol
king, voor zover gekerstend, doet het met kerk
diensten en de jeugd in de internaten en de scholen
voeren kerstspelen op in of bij de met guirlandes
en groen versierde kerkjes. Men zingt, elk naar eigen
aard, het kerstlied mee in het Nederlands of het.
Maleis en na afloop worden koffie, warme chocolade,
broodjes en stukjes kaas uitgedeeld. Protestanten,
die 's avonds hebben geluisterd naar de preek van
de dominee, bezoeken dikwijls ook de nachtdienst,
in de katholieke kerk.