IK DURF NIET TE LACHEN
VOOR MI|N TANDEN
SCHIEDAM GEEFT KANS
AAN 'T NIEUWE TONEEL
Jan Schaper
100
IN april 1959 stond er in de grootste Nederlandse kranten
'een advertentie, waarin gezocht werd naar jonge mensen
met talent", om in een nieuwe Nederlandse speelfilm de hoofd
rollen te vervullen.
Zoiets klinkt nogal opgeschroefd en in ieder geval te mooi om
waar te zijn of nogal lichtelijk verdacht. Maar tegelijkertijd
gevolg van een persconferentie die tevoren gehouden was
stond in het nieuws, dat deze zaak wel betrouwbaar was, omdat
het twee bekende cineasten waren van wie deze oproep was
uitgegaan. Een oproep, die geboren was uit nood, als laatste
redmiddel, omdat zij niet geloofden met toneelspelers hun film
te kunnen maken.
Nu zijn er vele mensen en vooral jonge mensen, die geloven
dat de stap vanuit het eigen kleine bestaan naar de grote roem
maar klein is en direct gezet kan worden. En dus kwam er een
lawine van 2000 brieven de brievenbus van de cineasten binnen,
die daarna een week niets anders deden dan brieven lezen en
foto's kijken om te zien of er wat bij was. Van iedere zeven
sollicitanten bleef er toen eentje over, met wie het de moeite
leek om te gaan praten. Gevolg: drie weken interviewen en de
kranten die er over schreven met grote koppen JACHT OP
JONG TALENT. ,,Mijn moeder zegt ik ben voor filmster in de
wieg gelegd", en „Ik durf niet te lachen voor mijn tanden".
Voor film telt het gezicht erg mee en daarom werden er van de
80 die van de 300 overbleven fototests gemaakt. Bij de eind-
selectie bleven er nog dertig over, met dertig in reserve.
En toen en dit is het begin van dit verhaal begon de
training; de 'coaching' van deze jonge mensen van 18 tot 36
jaar: leken, amateurspelers, hoorspelacteurs, toneelspelers,
studenten, mannequins, fotomodellen, journalisten, ontwerpers
enz. Ze kwamen uit het hele land, die 'gekozenen'; uit Maas
tricht, Zutfen, Almelo, Amersfoort, Arnhem, Nijmegen enz. En
omdat je vanuit die plaatsen niet even 's avonds een retourtje
kunt nemen, werd gedurende de weekeinden getraind. Een
pittig weekeindje van 's zaterdags 7 tot 12 uur 's nachts en
's zondags van 10 uur 's morgens tot 11 uur 's avonds. Bijna
niemand van de uitgekozenen had een zo zware training ver
wacht, trouwens, niemand van hen wist wat hem of haar eigen
lijk boven het hoofd hing. De een had gedacht, dat het een kwes
tie van een paar weken oefenen voor de camera zou zijn
een ander, dat het er voornamelijk op aan zou komen je rollen
goed uit je hoofd te leren, en allemaal waren ze ervan overtuigd,
dat ze het zo wel zouden kunnen.
Ploeteren
Nu is het bijna 2^ jaar later; en ondertussen hebben van de
zestig die hun kans hebben gehad, de veertien overgeblevenen
ondervonden, dat er wel iets meer voor nodig is om voor een
camera 'jezelf' te kunnen zijn. Zij hebben ervaren, dat acteren
een der schoonste maar ook een der moeilijkste vakken blijkt
te zijn. Méér dan een vak: een kunst, omdat men zelf moet kun
nen creëren. Zij hebben, U uur eerst eq daarna 35 uur per week
geploeterd en gezwoegd om aan dit creëren toe te kunnen
komen. Zij zijn nu vijftien maanden lang met 2 weekeinden
vakantie door de molen heengegaan van een systeem, waar
aan jaren was gedokterd, voordat het op deze mensen werd
toegepast, en dat maar één doel heeft: gave acteurs te maken,
die echt zijn, levenswarm, waarachtig.
De groep, die u straks in de Korenbeurs aan het werk zult
kunnen zien, zijn deze mensen: veertien in getal, de sterksten
en de meest talentvollen waarschijnlijk van de 2000 die eens
schreven.
Verschillende malen hebben zij reeds voor de T.V. camera's
in Bussum gestaan en er is een tele-recording van hun optreden
gemaakt, zonder dat kranten of buitenstaanders daar iets van
wisten, want sinds de training in de studio aan de Eendrachtweg
begon, is er nooit meer iets over deze groep gepubliceerd. Dit,
wat u nu leest, is dus het eerste. Zoals het optreden in de
Korenbeurs tijdens de vakantieweken ook het eerste naar
buiten treden van deze OPEN STUDIO GROEP zal zijn.
Acteren met het hart
Zoals wij hierboven reeds aanstipten is bij de opleiding, of
'coaching' zoals deze in de groep genoemd wordt, van begin
af aan de eis gesteld, dat alles wat men in de scenes deed, natuur
lijk en waarachtig moest zijn, omdat de camera nu eenmaal
onechtheid niet verdragen kan. Dus: geen gezichten trekken en
geen grote en mooie gebaren maken, maar echte emoties op
laten komen vanuit het innerlijk. Acteren met het hart zou je
het kunnen noemen, wat deze jonge mensen hebben moeten
leren. Zoals trouwens alle echte kunstenaars van film en to-
