25.000.000
158
vooriopig ontvangt de gemeente slechts twee miljoen
per jaar terug. De brandweer, belangrijk apparaat,
kost de gemeente een kwart miljoen en inkomsten
zijn er (uiteraard) vrijwel niet. Voor de Openbare
Veiligheid trekt de gemeente zelfs het dubbele uit.
Dan is er het Algemeen Beheer, dat is het ambtelijk
apparaat dat ons allen ten dienste staat. Het kost
anderhalf miljoen gulden per jaar met als inkomsten
het tiende deel.
De toehoorders waren verbaasd. „Ja, ik wist wel dat
er veel gedaan wordt voor het bouwen van de satelliet
stadjes Nieuwland en Kethel, maar dat het zo veel
zou kosten wisten we niet", merkte Gemeenschapslid
op. „Het kost nog meer", stelde Gemeente, „U ziet
hier aan uitgaven voor de belangrijke Dienst van
Openbare Werken drie miljoen gulden per jaar, maar
dat zijn slechts uitgaven aan rente, afschrijvingen,
terugbetalingen, leningen en dan de gebruikelijke
kosten aan materiaal, personeelslasten e.d. De kapi-
taalsdienst heeft nadelige saldi tot meer dan 180 mil
joen gulden per jaar, de uitgaven bedragen dan ook
235 miljoen, maar het betreft hier overwegend le
ningen op lange termijn met daardoor geleidelijke
aflossingen zodat we u met deze economische facetten
niet zullen vermoeien. Het is u echter wel duidelijk
dat het gemeentebestuur vele miljoenen nodig heeft
voor het beheer en de uitbreiding van de stad?"
De drie Schiedammers erkenden de noodzaak van
BEGROTING VAM BEDRIJVEN, DIENSTEN en
INSTELLINGEN VAN SCHIEDAM,
in Biljoenen guldens
eerste rij steeds inkomsten elke aansluitende riji uitgaven
12 3 4
I Gasbedrijf
3 Drinkwaterleiding
Alg. Hand. Entrepot
Vervoer-Heiniglng
leeazaal-bibl.
Ziekenhuis
Slachthuis
Electriclteltsbedrijf in ailjoeneni
1 23456789
Hoewel gemeentelijke diensten en bedrijven er primair zijn als
dienstverlenende instellingen ten behoeve van de burgerij wordt er
echter uiteraard ook naar gestreefd deze bedrijven op economisch
verantwoorde wijze met liefst zo min mogelijk verlies te beheren.
Het grote bedrijf van de Technische Bedrijven fungeert daarbij als
het apparaat dat met een begroting van vele miljoenen met winst
kan werken. Zo levert het Elektriciteitsbedrijf met een inkoop van
elektriciteit (van Rotterdam) voor zes miljoen gulden en bijna twee
miljoen verdere uitgaven een winst van bijna een half miljoen gulden.
Ook het Gasbedrijf met inkomsten tot drieëneenhalf miljoen gulden
levert drie ton winst op. Het drinkwaterleidingbedrijf kon met een
ton (tien procent) winst ook nog positieve bijdragen voor de gemeente
lijke kas leveren, maar (uiteraard) leveren de overige dienstverle
nende instellingen verliesposten op zoals de grafiek aantoont.
hoge inkomsten. „We zouden nog veel meer geld
moeten hebben", zei mijnheer G., „want er moet een
nieuw raadhuis en een nieuw ziekenhuis gebouwd
worden, beide graag op korte termijn, maar de
kosten zullen meer dan dertig miljoen gulden tezamen
bedragen. Dan vermeldt de lijst van nieuwe kapitaals-
werken vele plannen voor het leggen van rioleringen,
straten en pleinen, voor het bouwen en uitbreiden
van het politiebureau voor f 1.325.000, voor het her
stellen van kademuren, voor het bouwen van scholen
en bruggen. Ook al staat het grootste deel van deze
plannen helaas pro memorie op de gemeentebegroting
1962 dan toch gaat het restantje van de uit te voeren
werken meer dan elf miljoen gulden kosten. Alleen
al aan afschrijvingen kost dit de gemeente ruim vier
honderdduizend gulden."
„U moet het zien alsof het gemeentebestuur een heel,
heel grote koek te verdelen heeft", zei de heer G.,
„het lijkt een stukje Luilekkerland, maar alle tachtig
duizend inwoners denken dat de gemeente dit of dat
zal moeten doen en dan verbrokkelt de koek heel
snel tot karige kruimels. Er is het omvangrijke per
soneel, er moet veel materiaal worden aangeschaft,
nieuwe vervoermiddelen, nieuwe machines zijn nodig,
meer voorzieningen moeten worden getroffen en dit
alles kost kapitalen, vooral bij de huidige geldont
waarding en de verzwaring van de taken, die de
gemeente op zich heeft genomen."
„Die grafiek vertelt ons al heel veel, maar een stad
bestaat toch niet alleen uit huizen, straten, pleinen
en havens?" opperde mijnheer M. „Nee, inderdaad",
stelde de heer G. „Voor de volksgezondheid wordt
jaarlijks een half miljoen gulden uitgegeven. Er is
een prachtig zwembad, dat de belangstelling van vele
honderdduizenden niet-Schiedammers trekt. Het
kostte twee miljoen gulden, dat is jaarlijks een verlies
van een ton voor de gemeente. Er zijn de gemeentelijke
bemoeiingen met de sport, zodat meer dan tienduizend
Schiedammers in zalen of op velden sport kunnen
beoefenen. Voor enkele miljoenen guldens zijn de
sportparken Thurlede en Harga aangelegd. Jaarlijks
kost het de gemeente anderhalf ton. Er bestaan ver
der plannen genoeg op dit gebied, vermeldenswaard
zijn de aanleg van het fraaie Prinses Beatrixpark en
de Volkstuincomplexen die ten koste van kapitalen
voor een goede recreatie van de Schiedammer zorg
dragen. Dan is er de aandacht voor de cultuur. De
gemeentelijke bibliotheek met meer dan zestig
duizend boekwerken kost jaarlijks 140.000 gulden.
Het Stedelijk Museum, eveneens een groeiend insti
tuut, gaat 90.000 gulden per jaar kosten. Dan zijn er
de vele tientallen subsidies en lidmaatschappen.
Dertigduizend gulden verstrekt de gemeente aan
de Stichting Schiedamse Muziekschool voor het
geven van Volksmuziekonderwijs. Tweeduizend
gulden subsidie ontvangen de negen harmonie
orkesten, tweeduizend gulden subsidie komt er nu
voor de zangverenigingen, er komt geld voor de
Kunstkringen, Pro Juventute ontvangt f 8.600, de
Stichting Schiedamse Gemeenschap krijgt f 11.000, de
volksconcerten van het R.Ph.O. worden gesubsidieerd
met f 4.000, het amateurtoneel krijgt f 2.000, Veilig
Verkeer f 500; Vreemdelingenverkeer f 1.500 en er
zou nog meer moeten worden gedaan op dit gebied,
maar de koek raakt te gauw op zoals ik al heb aan
getoond