VOOR VIJFENTWII
door Nic. van Loopik
156
Later heeft Jan Burger er altijd spijt van gehad. Maar die morgen was hij hels. Juist had hij stapels rekeningen
van zijn girobudget afgeschreven, dochter Annie was tevreden gesteld met de belofte van een aankoop van zomer-
toiletjes toen daar die blauwe envelop in de brievenbus viel. Nog zou Jan Burger niet kwaad zijn geworden als hij
niet gestruikeld was over de losse keien voor zijn woonhuis. Welja" brieste hij belasting kunnen we betalen
tot we groen en geel zien, maar straten maken, ho maar". Voor de goede verstaander was het duidelijk dat Jan
Burger de relatie tussen zijn blauwe envelop en de kapotte straat zocht. Het werd hem nog duidelijker toen Jan
Burger naar ,,de gemeente" stapte om nu eens over dat slechte wegdek te gaan praten. Onderweg ontmoette
Jan Burger buurman Gemeenschapslid, die heel toevallig ook al op weg was naar „de gemeente". Klaas Gemeen
schapslid wilde gaan vragen waarom „de gemeente" geen lekker duinwater kon leveren inplaats van dat
verchloorde Rijnwater.
Ze troffen het, Jan Burger en Klaas Gemeenschapslid,
want juist was ook Piet Medemens in het bureau van
Mijnheer Gemeente gekomen. Piet Medemens had ook
al een probleem, hij dacht dat de gemeente hem wel
„wat tegemoet wou komen" zoals hij zei, er waren
wat kinderen ziek, zijn winkel was daardoor gesloten
geweest en nu met die verbouwingen en dat voldoen
aan de eisen van de schoonheidscommissie bij het
verbouwen van winkels waren de uitgaven van Piet
Medemens hoger geworden dan zijn inkomsten.
Mijnheer Gemeente heeft de drie stadgenoten vrien
delijk in zijn bureau ontvangen. Hij is een in het vak
vergrijsde ambtenaar die weet dat een stad als Schie
dam met zijn tachtigduizend inwoners vele duizenden
problemen kan opleveren. Welwillend heeft hij dan
ook geluisterd naar de commentaren en daarna de
verzoeken van zijn cliënten. „Uw verzoeken kunnen
ingewilligd worden, mijne heren" zei hij heel vrien
delijk, „daar zijn wij van de gemeente nu eenmaal
voor." „Dat zou ik anders ook denken" mompelde
Jan Burger nog boos „waar betalen wij anders onze
belasting voor?".
„Juist, u raakt de kern van de zaak" antwoordde
Mijnheer Gemeente heel vriendelijk „het is namelijk
altijd de vraag waar men zijn belasting voor betaalt,
want weet dat men met vijfentwintig miljoen alles
of zoals u wilt niet alles kan doen. „Zou u uw orakel
taal eens kunnen verduidelijken?" vroeg Burger nog,
die niet van plan was te capituleren. „Graag zelfs,"
antwoordde de vriendelijke ambtenaar en hij begon
te vertellen van het verleden. Dertig jaar geleden
waren de gemeentelijke inkomstenbelastingen aan
zienlijke inkomstenbronnen. Toen had de gemeente
het in eigen hand of de gemeentekas met een heffinkje
hoger of meer versterkt kon worden. De Financiële
Verhoudingswet van 1929 werd ingevoerd, er kwam
een gemeentefondsbelasting, in 1941 was het vrijwel
gedaan met de plaatselijke belastingen en men is
niet meer toegekomen aan meer autonomie voor de
gemeenten op dit gebied. De materie is te weerbarstig,
meent de minister.
Nu kan een gemeente nog als plaatselijke belastingen
heffen: opcenten op hoofdsom van de grondbelasting,
personele belasting, straatbelasting, brandverzeke
ringsbelasting, vermakelijkheidsbelasting, honden
belasting, dan zijn er de vergoedingen voor door de
overheid verleende diensten en verder precario
rechten e.d.
„Jaja, dat zal wel waar zijn, maar ik ben geen eco
noom, ik ben gekomen om begon Burger.
„Goed, geloof me dan als ik vertel dat het gemeen
telijk beleid aan vele voorschriften en normen gebon
den is," zei de ambtenaar. „U denkt toch niet dat
de gemeente een grote geldkist heeft waar naar be
lieven uit geput kan worden
„Ga maar eens mee, ik zal u de grote lijnen van de
financiële mogelijkheden voor onze stad laten zien."
Hij stapte naar de wand waar tal van grafieken
hingen, waar ook de plattegrond van groeiend Schie
dam hing.
-30-
90
ONTVANGSTEN UIT GEMEENTELIJKE HEFFINGEN
15° 2io, 300
Becretarlelege8
woonwagenrechten
brandweerrechten
leges
heff. gebruik openb. gronden
marktvelden
straatbelasting
havengeld
brug- en sluisgeld
loodsgeld
kadegeld-liggeld woonschepen
begrafenisrechten
schoolgelden
hondenbelasting
vermakelijkheidsbelasting
drankvergunningen
in duizenden guldens
