als 'l
maar
ongewoon
is
11
MENSEN MET VISIE. MENSEN VAN GROTE VERBEELDINGSKRACHT EN MET
een nuchtere, rechtlijnige denkwijze. Die waren er weinig toen, aan het eind van
de vorige eeuw, Werf Gusto het moerassig kikkerland kon kopen dat buitendijks
aan de Schiemond lag. Maar de weinigen die er warenzoals het raadslid M. C. M.
de Groot hebben toen al de huidige ontwikkeling voorzien. Voor insiders is het
een oud verhaal. Voor de velen echter, voor wie Schiedam nog altijd een oud mis
verstand is, in het kort het volgende.
Eeuwenlang was het beeld van onze stad beheerst door branderijen en distil
leerderijen. Onze naam in de wereld was synoniem voor „jenever". Toen bij de be
reiding daarvan het graan werd vervangen door de melasse-spiritus, werden de
branderijen overbodig. Het gevolg was een onstuitbare economische malaise,
gepaard met een voortgaande verarming van de bevolking. Het ontbrak de leidende
bovenlaag aan interesse, kunde en souplesse voor het scheppen van nieuwe werk
gelegenheid.
De injectie daartoe kwam van buiten, van de firma Smulders (thans Werf Gusto).
Haar komt de eer toe Schiedam te hebben behoed voor een roemloos einde. Ijzer
trekt ijzer aan; nu is Schiedam een stad met een imposante metaal-industrie, gericht
op de scheepsbouw, die haar naam over alle wereldzeeën draagt.
Misschien een wat wijdlopige inleiding. Maar dat verwijt nemen we gelijkmoedig
op. We hebben Gusto de plaats gegeven die haar toekomt. En Gusto is ons onder
werp.
Deze oudste Schiedamse werf, thans met een vijftal andere werven verenigd in de
„Industriële Handels Combinatie Holland", is gespecialiseerd in het bouwen van
drijvend gereedschap. Zoekt men mensen met grote fantasie gepaard aan nuchtere
werkelijkheidszin, dan vindt men die zeker onder haar ontwerpers. Een van de
meest spectaculaire voorbeelden is wel, het door Gusto gecreëerde booreiland
„Seashell". Een gigantische ponton, die zich op 65 meter lange poten op de zeebodem
steunt. Het gevaarte wordt gebruikt voor olieboringen in volle zee. Helicopters
kunnen op het vliegdek landen. Aan boord bevindt zich een complete cementfabriek.
Een reusachtige rijdende kraan maakt dit uniek stuk gereedschap volkomen „self
supporting".
Ook gereedschap is de nieuwe veerboot Dover-Calais, die nu nog wordt afgebouwd,
maar reeds het komende seizoen duizenden vakantiegangers van Engeland naar
Frankrijk of vice-versa zal varen. Het is een trots, modern schip, uitgerust met
verfijnde luxe voor de passagiers en met geraffineerde installaties voor de lading,
die voornamelijk uit auto's zal bestaan.
Het schip, de „Free Enterprise", wordt met de achtersteven tegen de wal ge
meerd. De auto's rijden zonder meer naar binnen door een enorme deur ter hoogte
van het hoofddek. Kleinere wagens gaan via een helling een verdieping hoger.
Bussen en vrachtwagens blijven beneden, maar worden op een draaischijf gekeerd,
zodat zij zonder gevaarlijke manoeuvres weer vooruit naar buiten kunnen rijden.
De garages zijn gescheiden door brandvrije deuren en de ventilatie is natuurlijk
ruim bemeten.
Buiten 120 auto's biedt het schip accommodatie aan maximaal 850 passagiers, die
met een snelheid van 19 mijl tweemaal per dag Albion of la douce France tegemoet
varen. Townsend Brothers Ferry Service, die deze dienst onderhoudt, voer tot nu
met de Halladale, een verbouwd fregat uit de tweede Wereldoorlog. De enorme
groei van het reizigersverkeer maakte echter grotere voorzieningen noodzakelijk.
De passagiersverblijven en de, vrij uitzicht biedende, promenadedekken geven
tijdens de korte overtocht de indruk van een luxe zeereis in het klein. Er is een lounge,
een dagverblijf, maar ook een damessalon, een restaurant, een winkel, bar en
snackbar aan boord. De douane-formaliteiten worden tijdens de reis verricht, wat
een aanmerkelijke tijdsbesparing betekent.
Op de tekening vallen duidelijk de vloeiende lijnen van de pyramide-achtige boven
bouw op. Het schip heeft hierdoor het aangename uiterlijk van een jacht gekregen.
De bijzondere wijze van afmeren maakte een grote wendbaarheid noodzakelijk. Het
schip bezit daarom naast dubbele schroeven en roeren, een extra schroef en een
roer aan de voorsteven. Dit alles om zo efficiënt mogelijk te kunnen meren en zee
kiezen.
Nederlanders, en vooral Schiedammers, die ooit in de toekomst via deze verbinding naar
Engeland zullen gaan, kunnen met trots (een beetje nationale trots kan nooit kwaad) dit
vaartuig betreden. Het zal op die drukke route zonder twijfel aller ogen tot zich trekken,
dit verfijnde en indrukwekkende produkt van Schiedamse scheepsbouwkunst.
FRED PFEIFER.
