de winkel-centra
Geen nieuwe stadswijk, of er is iets te vertellen over
de distributie van de winkels. Voorheen maakte men
daarvan geen probleem; bij voorkeur bouwde men
winkels op de hoek van twee straten of ook wel
ergens midden in de straatwand, afwisselend met
woonhuizen; daar waar het leek, dat de winkel op
stand lag. Steeds met weinig systeem, soms met
intuïtie en zakelijke flair. En bleek het dat er elders
behoefte was aan een winkel, welnu, dan maakte
men van een woonhuis of van een gedeelte daarvan
een min of meer bruikbare winkelruimte.
Sinds een tiental jaren tracht men het aantal benodig
de winkels te berekenen en bovendien concentreert
men het leeuwedeel van het aantal in een winkel
centrum. Het 'shopping-center' is van Amerikaanse
huize en dankt zijn ontstaan aan de sterke groei van
de bevolking der voorsteden en een vlucht uit de
oude kern. Overal ter wereld trouwens neemt men
het verschijnsel van de ontvolking der binnenstad
waar, maar in zeer ongelijke mate. Europa volgde,
ofschoon de omstandigheden daar anders zijn dan
in de States en bepaalde factoren voor de Europese
stad niet of in veel mindere mate gelden. De Ameri
kaan bouwt het eengezinshuis, dat hij prefereert
boven het wonen in een torengebouw. De uitbreiding
rond de Amerikaanse steden is in hoge mate extensief;
het woninggebouw, de sky-scraper, is er in de ban
gedaan. De Amerikaan woont temidden van tuinen,
de afstand tot de oude stadskern is vaak groot.
Meer dan bij ons beheerst de auto in de States het
leven. De stijging van de levensstandaard bracht
die radicale ommekeer in de woongewoonten. In
Amerika ziet men in vele steden de betekenis van het
city-centrum, de down-town, in snel tempo ver
minderen.
Het is dus de auto die geleid heeft tot een nieuwe
vorm van distributiebedrijven, het shoppingcenter,
buiten het oude stadscentrum. Overlading van de
toegangswegen en vooral gebrek aan parkeergelegen
heid hebben mede schuld aan het verval van de
binnenstad; in Amerika wel te verstaan. Men bouwt
er de shopping-centers, of aan de rand van de voor-
Winkel-centrum Mgr. Nolensiaan: hoofdmoment van de wijk Nieuwland
