9-12-12 verh.nl.wohnhaft in
flösung der oranienhörigen Jugend|
dlich eingestellt und hat grosse
seine Pestnahme baten vor allen
65
Dank zij de hulp van de combinatie leverde het artikel
b sub 2) geen moeilijkheden op. Daarbij mag echter
ook niet vergeten worden het „Thuisfront" van de
gijzelaarsvrouwen, die ons op onnavolgbare wijze van
alles voorzagen en ongetwijfeld zelf vaak zich veel
moesten ontzeggen. De contacten met thuis werden
zeer regelmatig onderhouden. Er was altijd wel een
manier te vinden, zelfs wanneer er één van de vele
Schreib-, Paketen- of Besuchsperren was....
1 augustus.... mijn haar moest nodig worden ge
knipt. Er was echter géén kapper. Niet minder dan
vier mede-gijzelaars beproefden hun krachten: van
Bochove, Kiviet, Wagner (Maassluis) en Grevelink
(Dordrecht). Deze laatste heeft het in fatsoen gebracht,
't Was nodig
Het is begrijpelijk, dat het gijzelaarsbestaan goed
deels was afgestemd op geruchten, die ons min of
meer betrouwbaar bereikten. Bij elk minder gunstig
gerucht daalde onmiddellijk de stemming. Maar niet
minder werd ons bestaan beheerst door een over
stelpende hoeveelheid activiteiten, cursussen, lezingen,
studiekringen e.d. In menig opzicht is in de gijzelaars-
Links: Zo zagen de Duitse lijsten er uit met gegevens van in
gijzeling te nemen personen.
kampen de basis gelegd voor de vernieuwing op kerke
lijk en politiek terrein, zoals die zich na de bevrijding
realiseerde. De aanwezigheid van zovelen, die in het
maatschappelijk leven zulk een vooraanstaande rol
speelden, maakte dit mogelijk. Hierover zou nog ont
zaglijk veel te vertellen zijn, maar ik bepaal mij
maar tot enige aantekeningen uit het Dagboek van
een Schiedamse gijzelaar, die de sfeer en de wissel
valligheid van deze gijzelaarsgemeenschap weergeven
5 augustus Prinses Irene's verjaardag! Kamp
commandant Prof. Goudriaan herdenkt haar aan het
ontbijt en kondigt de vorming van een Commissie
aan tot het vieren van nationale feestdagen. Mag
geen bekendheid aan worden gegeven!
Op 8 augustus duikt het gerucht op, dat gijzelaars
aansprakelijk worden gesteld voor een sabotage
daad in Rotterdam, wanneer de daders niet binnen
een bepaalde tijd zijn gearresteerd. Helaas: het bleek
geen gerucht:
15 augustusSlechte nacht gehad. Enkele onzer
lotgenoten zijn deze nacht weggehaald. Wat zal er
met hen gebeuren? Om 7.30 uur aantreden op-Met
voetbalveld. Op het laatste moment afgelast! Morgen
wijding van Ds. 0. G. Heldring afgebroken, daar om
9 uur toch aantreden. De Lagercommandant (bijge
staan door een paar S.S'.ers) deelt mede, in opdracht
van Rauter, dat, aangezien de daders van het sabo-
tagegeval in Rotterdam niet zijn gevonden, 5 mede
gijzelaars in de vroege morgen zijn gefusilleerd.
Daaronder zijn twee van onze lotgenoten Willem
Ruys en Chr. Bennekers, en verder uit St. Michiels
gestel Mr. Robert Baelde, Graaf van Limburg Stirum
en Baron Schimmelpenninck van der Oye. Onbe
schrijfelijke emotie en grote verslagenheid. Voor on
bepaalde tijd bovendien ,,Schreibsperre" afgekondigd.
Het is moeilijk te zeggen hoe wij ons voelden. Het
medeleven met de nabestaanden was groot, maar deze
tragische en onmenselijke gebeurtenis bepaalde ons
eens te meer bij de ernst van de oorlog. En de geschie
denis herhaalde zich weer op 16 oktober, toen onze
lotgenoten J. van der Kerkhoff, Jan Haantjes en Mr.
H. Vrind werden gefusilleerd wegens sabotagedaden
ergens in Nederland! (Vervolg op pag. 71)
Bij de foto:
Bovenste rij v.l.n.r.: G. W. van Bergen Walraven (ere-
gijzelaar), H. L. Jonker Roelants, P. Mak, P. Schaberg,
Ir. H. B. J. Aikema, J. Kreber, Mr. N. J. Post, A. M. Tim
mermans (Indisch gijzelaar). Tweede rij v.l.n.r.: J. H. van
Veen, Mr. J. H. C. Kok, Ir. W. H. v. d. Toorn, P. B. M.
Alberts, Mr. P. van Bochove, M. J. Kiviet J. Oost-
lander, N. Koren, A. v. d. Knaap (Indisch gijzelaar), W.
H. Kloeseman. Derde rij v.l.n.r.: M. I. Bak, Edw. den
Hoed C. van Daalen, J. H. Tuyl L. A. M. Vin-
cent Jac. van Katwijk Jansz. Zittend op voor
grond: v.l.n.r. Ir. W. E. Hoek, J. J. Westhuis, A. M. A.
Peeters Mr. P. Sanders en F. A. de Wolff.
Op deze foto ontbreekt onze oud-burgemeester Mr. Dr.
F. L. J. van Haaren, die helaas vlak voor de bevrijding,
in april 1945, overleed.
