37
is al veelMaar hoe snel is ook deze voorraad uitgeput.
En de tijd sleept zich voort, voort naar de datum, die
niemand weet en die als maar terugwijkt, als een fata
morgana: de bevrijdingsdag. Velen verliezen de strijd
tegen de honger. Vooral bejaarden en zeer jonge
kinderen sterven van kou en langdurige onder
voeding.
Op 30 april 1945 werd tussen Geallieerden en Wehr-
macht een voedselcompromis gesloten. Het leek te
dagen, maar in het westen. Van overzee kwam een
vloot van 400 vliegende forten. Geen verwoesting
droegen zij mee, maar voedsel. Bij Terbregge werd
een groot vuur het baken voor de piloten. Als manna
viel het eten uit de hemel. Honderden zakken met
levensmiddelen. Het was nog niet zo eenvoudig om
onze portie naar Schiedam te krijgen en zo snel mo
gelijk te distribueren. Het waren de padvinders en
de jeugdcentrale die popelden om dit werk te ver
zetten. En gewerkt is er! Nog een welkome aanvulling
kwam in de vorm van 400 legerauto's, bestuurd door
Canadese militairen met ruim 1000 ton voedsel. Als
gevolg van een overeenkomst kwamen zij ongehinderd
dwars door de Duitse linies. Maar, alle goede be
doelingen ten spijt, de gezonden hoeveelheden smolten
in het totaal leeggegeten Westen als sneeuw voor de
zon.
Eindelijk breekt de langverbeide dag aan. Het is 5
mei 1945. De Rotterdamse haven wordt provisorisch
geschikt gemaakt voor de ontvangst van enkele
schepen. Ze komen, boordevol blikken met vierkante
biskwie. Het waren deze keer de Schiedamse zee
verkenners die met boten van de firma Bijlo er op
uitgingen. Het varen met deze boten was mogelijk
gemaakt door de HAV-bank, die nog over een kleine
hoeveelheid stookolie voor de centrale verwarming
beschikte. Op zondagmorgen bereikten ons deze
schepen als een zegening des hemels. Terstond werd
met het lossen en distribueren een aanvang gemaakt.
Het bonnummer van de distributiekaarten werd nog
diezelfde morgen als een vreemde, maar wel degelijk
levenbrengende, heilsboodschap van de kansels be
kend gemaakt.
Na maanden ontbering gloorde een nieuwe dageraad.
Men kon weer verder denken dan de volgende maal
tijd. Nog moest wekenlang de Centrale Keuken blijven
doorwerken. Zo spoedig was het normale leven niet
hersteld. Maar elke dag bracht vooruitgang. De por
ties konden groter worden en, wat nog belangrijker
was, de kwaliteit steeg met sprongen. De experi
menten met suikerbieten en met inferieure partijen
fijngemalen bruine bonen behoorden tot het ver
leden.
De hongerwinter is een historisch begrip geworden.
Een gruwelverhaal van leed en dood. Het ligt al weer
ver achter ons en dank zij Marshallhulp en hard wer
ken is Nederland er bovenop gekomen. Het is goed
om niet te vergeten, dat onze huidige levensstandaard
een kostbaar bezit is, dat alleen kan worden behouden
door onze gezamenlijke inspanning en door de vurige
wil, ook bij de jongeren, om in een verenigd Europa
nimmer meer een tijd van zulke 'ontmenselijking' te
gedogen.
Op de linkerpagina een tweetal foto's van de aankomst
en het lossen van het enige schip met aardappelen dat
Schiedam wist te bereiken. Hierboven: als manna viel
het voedsel uit de hemel op een der afwerpterreinen
bij Terbregge. Midden: direct na de bevrijding kwam de
B.S. openlijk op de straat. Onder: de bevrijders worden
uitbundig toegejuicht op de Koemarktbrug.
Onze hartelijke dank gaat uit naar de
heer H. W. Meihuizen, die zo vrien
delijk was ons de nodige gegevens voor
bovenstaand artikel te verstrekken.
Red.
