DE EERSTE DAGE
HET BEVRIJDE
De „BS"
Een gesprek met BS-commandant
56
Een overzicht van het verzet, dat gedurende
de oorlogsjaren gevoerd is in Schiedam,
kan niet gegeven worden zonder het ge
bruik van een veelheid aan afkortingen.
Er waren immers individualisten als wij
Hollanders zijn aanvankelijk tal van
langs elkaar heen werkende groepen die
pas later toenadering zochten en soms
fuseerden. In Schiedam bestonden o.m.
afdelingen van de LO (landelijke organi
satie voor onderduikers), de OD (Orde
dienst), de NO (Neutrale Organisatie), de
LKP (Landelijke knokploegen), het Zee
liedenfonds, het NSF (Nationaal Steun
fonds), om de voornaamste organisaties
te noemen.
Na Dolle Dinsdag (september 1944) gaf
Prins Bernhard vanuit Londen opdracht
om samenwerking te zoeken en de Binnen
landse Strijdkrachten te formeren. In
Schiedam werd het 6e Bataljon van de
Binnenlandse Strijdkrachten (BS) gevormd;
het kwam onder commando van de heer
Paul Mak. Het was in deze BS-eenheid dat
Schiedam zich op de bevrijding voorbereid
de. Paul Mak vertelt daarover in het
nevenstaand artikel.
Nog enkele namen uit het verzet in Schie
dam: de LO stond hier onder leiding van
de heren B. G. Hoogendam (schuilnaam
Bernard Schilder), P. Mak (Paul Kempers)
en P. Brinkman. De heer Brinkman moest
al spoedig onderduiken en werd vervangen
door Jac. Donkers (Trouwborst). Het drie
manschap werd later aangevuld met de
heer H. Sabel, de huidige wethouder.
De NO stond in Schiedam onder leiding
van Juda Neter (Grote Wout), P. Stolk
(Dove Piet), H. Willemse en G. Bouvet.
Verdienstelijk werk is voorts geleverd door
de heer J. Kooiman, ambtenaar bij het
Distributiebureau. Hij bezorgde vele onder
duikers bonkaarten. De heren J. van de
Griend en P. Drenth, ambtenaren bij de
gemeente, waarschuwden de verzetslieden
tijdig voor ophanden zijnde arrestaties.
Bij de politie waren de betrouwbare mede
werkers hoofdinspecteur W. H. Kloeseman
en na diens gijzeling Willy Verhoeven.
Enkele andere politie-verzetsmensen:
hoofdagent Wetsteijn (overleden), J. B. van
Kesselen en J. Knook.
Alle verzetsmensen in Schiedam gaven
gehoor aan de oproep van Prins Bernhard
in 1944 en verenigden zich in de Binnen
landse Strijdkrachten. Daarnaast werden
nog vier compagnieën bewakingstroepen
gevormd onder commando van majoor
Steynis. De reserve-officieren Vink, Hey-
boer, Adriaansen en Prins voerden de
compagnieën aan.
'Ik heb in de nacht van 5 op 6 mei direct de burge
meester (Draayer), de inspecteur (Schotvanger) en
de commissaris van politie (Versteeg) laten arresteren.
Ik had daarvoor een afzonderlijke arrestatieploeg
gevormd, die tot de tanden gewapend was. Officieel
ben ik er niet bij geweest, bij die arrestaties, want ik
mocht eigenlijk nog niet optreden en niemand mocht
nog weten dat ik de commandant van de Binnenlandse
Strijdkrachten was. Maar de arrestatie van commis
saris Versteeg, die ellendige lafbek, heb ik niettemin
van het begin tot het eind kunnen volgen. Want ze
had plaats vlak voor mijn neus, recht tegenover mijn
huis in de Willem de Zwijgerlaan. Daar woonde
Versteeg.'
De heer Paul Mak gaat even verzitten en maakt zich
op om twintig jaar na dato een ooggetuigeverslag
te geven van die met nogal wat spektakel gepaard
gegaan zijnde arrestatie van de jammerlijke oppor
tunist Versteeg.
