229
In een groots opgezet maatschappelijk programma
geleid door het gouvernement met de medewerking
van kerkelijke- en liefdadigheidsinstanties heeft ook
het Leger des Hei Is een belangrijk aandeel. Vele en
onvergetelijk zijn de ervaringen die wij hebben op
gedaan gedurende onze vijfjarige arbeidsperiode in
deze grote stad.
Al wordt een kerstpakket gretig aanvaard, en al zijn
de zeven Chinese woorden aan het begin van dit ver
haal, uitgesproken met een vriendelijke glimlach, vol-
doende om een mens in nood onze goede bedoelingen
duidelijk te maken; om echter het hart te bereiken
van de mens die een geheel andere taal spreekt is een
meer gedegen kennis nodig. Het kostte ons dan ook
een jaar van geen andere arbeid dan talenstudie en
het observeren van de toestanden en de levenswijze
der mensen aleer wij mijn vrouw en ik tewerk
konden worden gesteld en ook onze woning vonden
in een der donkerste buurten: het Wanchai district.
Dat is Hong Kong's donker Amsterdam, waar Richard
I Mason's roman ,,De wereld van Suzie Wong" werd
verfilmd. In dit gebied dat bekend is als een van de
dichtstbevolkte plaatsen ter wereld vertoeven de
drugaddicts, mannen en vrouwen en vaak ook jongelui
die opium roken en verhandelen en met hun uitge
teerde lichamen als skeletten in de straten rond
hangen. Bij de aanlegsteigers voor bezoekende buiten
landse oorlogsschepen drentelen de meisjes, die in
de straatjes achter de talrijke bars hun charmes ver
kopen.
Ook in deze contreien is de combinatie „kerstfeest
armen Leger des Hei Is" een begrip geworden.
De kerstpotten, die behoren bij het Leger des Heils
als van Gend bij Loos en door Churchill zijn betiteld
als 's werelds meest vermaarde keukengereedschap,
waren echter tot op enkele jaren geleden onbekend
in Hong Kong en werden door ons geïntroduceerd.
Ook hier vielen, toen in de donkere dagen der eerste
decemberweken het de mens zo weemoedig om het
hart wordt en hij geneigd is wat meer aan zijn minder
bedeelde naaste te denken, de munten in de ijzeren
pot.
Een beroep werd gedaan op de velen die in deze grote
haven- en handelsplaats in weelde leven. De gezinnen,
die in de mooie bungalows en flats wonen in de betere
wijken op de heuveltoppen der kolonie, werden uit
genodigd om de gewoonte te volgen die ook heerst
in andere landen, om als een symbolische geste aan
de kersttafel een plaats open te houden voor een gast
en dan voor liefdadigheidswerk het bedrag af te staan
dat aan deze gast besteed zou zijn indien hij het kerst
maal mede had genuttigd.
Straatslapers, blinden en eenzamen worden dan uit
genodigd voor een kerstdiner dat gefinancierd wordt
door hen „die beter af zijn". Om het idee van de
belangstelling en het medeleven van de goede gever
aan de minderbedeelde ontvanger zo sympathiek
mogelijk te laten uitkomen, werden alle gevers van
een bedrag dat de kosten dekte voor het kerstmaal
van één straatslaper of ander behoeftig persoon in
de gelegenheid gesteld de indrukwekkende, in goud
op rood gedrukte traditionele uitnodigingskaart zoals
deze naar Chinese gewoonte wordt gebruikt voor
bruiloften en feesten, te voorzien van een hand
tekening. Zodat de ontvanger, als hem b.v. in de nacht
deze toegangskaart tot het kerstmaal werd uitgereikt
De heilsofficieren, de dominee en de kerstman
wensen de straatslapers een gelukkig Kerst
feest tijdens het kerstbanket.
weet dat er iemand is, die belang in hem stelt en
voor hem een plaats heeft betaald aan een van de
vele ronde tafels in het Chinese restaurant waar het
Leger het kerstfeest heeft georganiseerd.
Zeer daadwerkelijk wordt voorts ook meegeholpen
door een dominee die met eigen hand affiches schildert
en ophangt in zijn kerk om de vrouwelijke leden uit
te nodigen z.g. „Kerst-kousen" te naaien en te vullen
met kleine kerstcadeaus voor uitdeling door het Leger
aan kinderen van de straat. Tevens worden de ruim
tweehonderd in Hong Kong woonachtige Nederlandse
families benaderd. Ongelooflijk groot is in de vijf jaren
van ons verblijf aldaar de hulp geweest van de leden
van deze Nederlandse Gemeenschap. Waar gedurende
het gehele jaar goederen werden verstrekt, kwam de
uitreiking hiervan in de decembermaand wel tot een
climax. Eenmaal werden zelfs 25.000 pakketten uit
gegeven. Voor dit alles was extra hulp nodig die vaak
kwam van de Nederlanders die wisten wat het be
tekent om de handen uit de mouwen te steken. Eén
telefoontje was slechts nodig aan één van de dames.
Deze gaven het dan aan elkaar door, later op de dag
arriverend in groepen van twaalf tot soms twintig
personen om de kerstpakketten te helpen klaar maken,
melkpoeder over te pakken uit grote balen in kleinere
plastic zakken, of uit Europa ontvangen tweedehands-
kleding te helpen sorteren en bundelen.
Ook gingen deze Hollanders mee tot diep in de nacht
om dekens uit te delen aan de velen die slapen op
straat; vaak aan complete gezinnen die slapen in
kartonnen dozen en eens aan een moeder die met een
pasgeboren baby sliep op niets dan krantenpapier.
In de vroege morgen terugkerend naar huis werd ons
dan op onze vraag of het niet te laat was geworden
toevertrouwd: „Kapitein, we zijn er kapot van. Het
is veel mooier dan een cocktail-party, waaraan we
door onze vele verplichtingen in het „society-life" van
Hong Kong al te vaak moeten deelnemen".
In de week voor kerstfeest werden enkele duizenden
voedselpakketten uitgedeeld aan de vele sampan-
