booreilanden
aan
de lopende
band
door
G. Lutke Meijer
16
Schiedam:
£)AT machtige werk van de oliemensen heeft
altijd mijn belangstelling gehad. Mijn eerste
contact met hen was zo tegen het eind van de oorlog,
toen potige kerels in de omgeving van Koevorden de
boorstang in de bodem drilden, de ene buis na de
ander van achter de vinger haalden en in een zee van
modder steeds diepere geheimen trachtten te ont
sluieren. Geheimen waren het in die tijd zeker, want
de oliemensen deden alles om gunstige resultaten voor
de Duitse bezetters verborgen te houden.
De machtige ontplooiing van de Nederlandse olie
industrie denkt u dat ons die gelukt zou zijn, indien
we niet onze kennis achter de hand hadden gehouden
voor betere tijden? Men leze er het hoofdstuk „Ook
Holland maakt historie" in mijn roman „Olie in het
Vuur" maar eens op na. Dan weet u meteen alles af
van tool-pushers, boorvloeren, boorkernen, blow-outs,
Christmas-trees en dikspoeling en kunt u zich een
voorstelling ervan maken, hoe dat nu toegaat op zo'n
boorplatform midden in zee. Want daar gaat het in
principe net eender toe. Goed, men werkt dan nu met
diesel-elektrische aandrijving, 4000 tot 6000 pk in
totaal en met een draaitafel, die alleen al 300 tot
600 pk vereist. Voor de zware brij, die de druk in het
boorgat tegenhoudt, wanneer er gas of olie mocht
worden aangeboord, zijn pompen nodig met een ver
mogen van 1000 tot 1800 pk in totaal. Daar bij Koe
vorden waren het een twintig man per boring hoog
uit. Maar een booreiland wordt soms bevolkt door
wel negentig man, die allen hun slaaphut moeten heb
ben. Alles gelijk, jawel, maar dan toch met een ge
weldige schaalvergroting.
Hoe was dat met de Seashell, het eerste booreiland,
dat een Schiedamse werf tot de vloot van zg. offshore-
booreenheden heeft bijgedragen? Men had al sedert
1933 of 1934 in de dorre stoffige bodem van het schier
eiland Qatar naar olie geboord en de vijf inwoners
per vierkante kilometer voeren er wel bij. Maar
sjeik Ali ben Qasim al Thani wilde in 1952 nog méér
en hij sloot een overeenkomst met de Shell voor borin
gen buiten de kust. De twee eerste boringen le
verden een droge put en men was ook verder niet
bijster gelukkig daar op de kust van Idd el Sjargi.
Er stak een storm op, die de hele boorinstallatie uit
elkaar sloeg.
Maar ondertussen had de Shell er olie geroken en
ze klopten bij de N.V. Werf Gusto aan voor een nieuwe
„offshore" boorinstallatie, een hefponton met acht
poten. In 1959 begon dit booreiland zijn werk in de
Perzische Golfen vijf jaar later verliet een eerste Shell-
tanker met ruwe olie dit oliegebied. De Shell heeft
thans negen producerende bronnen buiten de kust
en heeft daartoe tot dusver 21 miljoen pond sterling
uitgegeven... De olie vloeit van de negen bronnen
langs een onderzeese leiding naar een verzamelpunt,
waar een stationaire tanker dient als depot. Van tijd
tot tijd komen tankers langszij, die een lading over
pompen en met hun buik vol olie weer vertrekken.
Men herinnert zich misschien een bericht van enkele
maanden geleden: Gusto moest de Seashell van
nieuwe schoenen voorzien, waardoor het mogelijk
zou worden ook in dieper water verkenningsboringen
uit te voeren. Want dat is zo het algemene beeld:
eerst worden seismologisch de diepere aardlagen in de
zeebodem verkend. De trillingen die door explosies
De lie de France
