Brandersbuurt
De Breedstraat
302
Omdat de basis van uitvoering huizen voor bewoners,
en dus voor restaurateurs, levensgevaarlijk, restauratie
voorschriften, bouwverordeningen, Rijksgoedkeuring -
zoals die door de werkgroep is voorgesteld wettelijk niet
haalbaar is, moet een andere vorm worden gevonden en
dan komt men onvermijdelijk terecht bij de omvorming
van dit Vierpleinenplan tot een bestemmingsplan dat in
vorm gelijk is aan het Schienokoplan.
Dit betekent dat het al met al toch nog weer drie jaar gaat
duren voordat de gemeente de beschikking over de parti
culiere woninkjes moet krijgen. Vrijwel alles is nog parti
culier bezit en voor tot onteigening kan worden overgegaan
moet nog het volgende gebeuren: de voorbereidingen voor
het nieuwe plan en de bespreking in de gemeentelijke
commissies vergen drie tot zes maanden: daarna moet het
plan krachtens de wettelijke bepalingen een maand ter
inzage liggen op de secretarie, bezwaarschriften (bv. van
de Oud-Katholieke Gemeente die door het Vierpleinenplan
ernstig zou worden gedupeerd) kunnen dan drie maanden
lang worden ingediend. Daarna moet de gemeenteraad een
beslissing over het Vierpleinenplan nemen. Na de beslissing
ligt het weer een maand ter inzage om daarna aan Gede
puteerde Staten te worden toegezonden. Deze nemen binnen
zes maanden een beslissing, maar verlenging van deze ter
mijn met zes maanden is mogelijk.
Voordat men dan werkelijk met de onteigening kan gaan
beginnen verlopen nogmaals negen tot twaalf maanden.
Rekent men daarbij de tijd welke de voorbereidingen voor
een dergelijke opknapbeurt vergen, die op hun beurt ook
alweer aan de door de wet gestelde eisen moeten voldoen,
de onderhandelingen met bouwondernemingen, de aan
besteding, de onderhandelingen met fabrikanten van voor
de bouw benodigde materialen dan komt men al met al
op een termijn van vijf a zes jaar, waarschijnlijk zelfs meer
voordat met de eerste praktische uitvoering kan worden
begonnen.
En dan is er natuurlijk geen sprake van dat dit de gemeente
geen cent zou kosten. Bij een zeer voorzichtige raming,
de planning van het project buiten beschouwing gelaten,
komt dan het Vierpleinenplan de gemeente te staan op
bijna drie miljoen gulden, die onttrokken zouden moeten
worden aan de woningbouw. Maar de rekensom van het
comité aan de hand van de verzekering van de heer Van
Huiten zou ook wanneer het Vierpleinenplan werd uitge
voerd zoals het bij het gemeentebestuur op tafel is gelegd
nog wel degelijk een niet onaanzienlijk bedrag kosten. Al
was het alleen maar aan onteigeningskosten waaraan het
comité stil, stiller nog dan aan de technische details, voor
bijgaat.
Ook het kost de gemeente geen cent" is dus niets anders
dan een gezegde, dat aardig klinkt, maar niets blijkt in te
houden.
Er is meer. Onder andere het plan om van de woningen
in de Breedstraat een dertig meter lange expositiezaal te
maken voor beeldende en toegepaste kunst, annex lezing
zaal en kunstklassen voor de jeugd met op zolder werk
ruimten voor tekenen, schilderen en boetseren.
Op het eerste oog is dit plan niet onaantrekkelijk, maar het
is de vraag of Schiedam aan een dergelijke gelegenheid
behoefte heeft. Aan een galerie zeker niet. Met enige trots
kan toch altijd nog worden gezegd dat Schiedam een zo
langzamerhand internationaal bekend geworden „stedelijk"
bezit plus twee galeries, plus uitstekende accommodatie
voor grotere en kleinere exposities voor sculpturen.
En daarmee blijkt de markt al zover te zijn verzadigd dat
alle drie de kunstgelegenheden een zekere specialisatie op
gedrongen gekregen hebben. Het Stedelijk en Punt Vier
hebben zich gericht op bepaalde stromingen in de moderne
beeldende kunst. Galerie heeft zich met succes de laatste
tijd toegelegd op uiteenlopend grafisch werk.
En daarmee is de markt vol. Per slot van rekening is het
zo, dat het aanbod van goede exposities geringer is dan
over het algemeen wordt aangenomen. En dat zou het nog
meer worden wanneer het zou worden uitgespreid over
vier in plaats van drie expositieruimtes. Hetzelfde geldt
voor de belangstelling. Ook die is niet tot het oneindige
rekbaar, dat is enige jaren terug in de galeriewoede wel heel
duidelijk gebleken.
Waar wel gebrek aan is, is aan werkruimten voor tekenen,
schilderen en boetseren. Aan goede werkruimte tenminste,
maar dit gebrek wordt bepaald niet opgeheven door de
zolder aan de Breedstraat, zelfs niet gedeeltelijk, eenvoudig
omdat hij voor het doel waarvoor hij bestemd wordt niet
te gebruiken is. Wil men werkelijk ruimte beschikbaar
stellen voor creatieve werkzaamheid dan zal men met een
redelijke accommodatie moeten komen, niet met een
donkere bedompte zolder van negentig vierkante meter
en een maximale hoogte van drie en een halve meter.
Zo'n ding is nutteloos en waar het gaat om de ontwikkeling
van de creatieve zin, nog gevaarlijk ook.
Hetzelfde hebben de kunstenaars enige dagen geleden ver
klaard over de ateliers-atelierwoningen die het comité hen
had toebedacht aan de Prinsentuin. En bloc hebben ze
zich hier tegen gekeerd omdat volgens hun zeggen de
woningen te klein en te donker waren om er redelijk in te
kunnen werken. Als enigen kwamen de kunstenaars hierbij
aan met een precedent, de huizen aan de Roosbeek en de
Zwaansteeg die ze tijdelijk in gebruik hadden gehad als
atelier. Van beide zijden is hier indertijd op teruggekomen.
Van gemeentewege omdat men inzag dat de toestand die
men hier had gecreëerd niet houdbaar was en van de zijde
van de kunstenaars omdat ze er niet in konden werken.
En die huizen waren nog een flink stuk groter dan de
woningen aan de „Prinsentuin".
In de artikelen drie tot en met zeven besteedt het werk
comité aandacht aan de 'oekomstige bestemming van de
huisjes aan de Verbrande Erven, de Prinsen- en Pietersteeg
en Achter de Teerstoof. Hierin zullen, zegt het comité,
voor deze omgeving geschikte zaken worden gevestigd.
Op zichzelf is dit een heel reëel plan. Wanneer men hier
werkelijk zou komen tot een artistiek centrum, zijn zaakjes
als deze voor het karakter van de buurt en het publiek
dat het gaat trekken onontbeerlijk voor het instandhouden
daarvan.
Kwalijker wordt het echter wanneer het comité vervolgt: