G.W.VAN BERGEN
WALRAVEN
224
Een man in ruste. Dat wil zeggen: zo wenst de bui
tenwereld hem te kwalificeren, nadat hij na veertig ar
beidzame jaren in het verzekeringsbedrijf zijn zetel va
cant stelde en zich naar de rust der Maaslandse weiden
begaf. Maar thuis is het bureau van de heer Van Ber
gen Walraven bezaaid met papieren en de inkt op som
mige documenten is nog nat. De gepensioneerde zegt:
„Er zijn een aantal dingen, die je maar moeilijk kunt
loslaten. Het werk voor de Kamer van Koophandel bij
voorbeeld. Ik heb er van het begin af aan niets voor ge
voeld om alles ineens los te laten. Ik ga wel minderen
met het werk, maar ik vind dat het geleidelijk moet gaan.
Alles moet zijn eigen dood sterven."
Een traag proces. Zeker in het geval van de heer Van
Bergen Walraven. Want: „Weet u, ik ben altijd vrij ac
tief geweest. In mijn werk voor de HAV bank, maar ook
daarbuiten. Als jongetje al. In de oorlog 1914-1918, toen
Nederland gemobiliseerd was, was ik ordonnans op een
fietsje. In de uren die ik vrij had zat ik in een oude
school spalken te vlechten. Dat is doorgegaan, automa
tisch. In 1937 heb ik op verzoek van de gemeente de
Vereniging voor Luchtbescherming opgericht en tot in
de oorlogsdagen ben ik daar ondercommandant van ge
bleven. Toen de Joden uit de organisatie moesten, ben
ik er ook uitgestapt. Nou ja, de oorlog Samen met
meneer Mak hebben we hier een verzetsorganisatie op
gebouwd. Om wat ik in de oorlog gedaan heb, ben ik
blij. Om twee redenen: ten eerste omdat het ondergrond
se werk me de gelegenheid gaf om actief de oorlog door
te komen ik zat meer bij Mak thuis trouwens dan op
de HAV bank en ten tweede om het bijzondere con
tact dat je had met mensen van een totaal andere rich
ting en afkomst. Dat gevoel van verbondenheid was een
mieterse ervaring. De hervatting van de politieke strijd
direct na de oorlog is dan ook wel een grote teleurstel
ling voor me geweest."
Na de oorlog De heer Van Bergen Walraven zat
al spoedig in diverse besturen en comités; het bloed
kruipt waar het niet gaan kan: Vereniging voor Veilig
Verkeer, Mij. voor Nijverheid en Handel, Francois Ha-
verschmidthuis. Astmafonds, hij was regent van het
Cultureel Fonds, regent van De Lindenhof, kerkmeester
van de Ned. Herv. Kerk.
En bestuurslid van de Schiedamse Gemeenschap: „Ja,
die SG had in die jaren nog lang diezelfde verbonden
heid, rang- en standloos, die je in de oorlogsjaren ont
moet had. Maar de tijden veranderen; het is logisch dat
het werk in de loop der jaren wat minder Anklang ging
vinden. Maar ik geloof dat er nu weer een goede, posi
tieve ontwikkeling in zit."
Hij is gepensioneerd, hij stoot functies af, maar hij
kan niet stilzitten: „Mijn hersens malen altijd, nog steeds.
Alleen: er verandert iets. Toen ik jong was, wist ik over
al een oplossing voor. Nu niet meer. Ik zie nog maar
weinig oplossingen voor weinig problemen. Er blijven
problemen waar ik geen gat in zie. Je komt dus niet meer
met pasklare antwoorden, maar je kunt wel wat ervare
ner filosoferen. Fatalisme keur ik af. Het feit dat je op
aarde bent, heeft zijn betekenis, dat is een bloot feit.
Ieder woord dat je zegt kan betekenis hebben, kan een
wisselwerking oproepen, je weet nooit wat de resultante
kan zijn. De ideale mens en de ideale wereld zijn er nog
niet; daar kun je je bij neerleggen maar je kunt ook je
best blijven doen de dingen te veranderen. Daarom:
blijven denken en doen. Al is je bijdrage nog zo minus
cuul, 't kan tóch leiden tot een betere wereld. Ach, ieder
een wil het goed hebben, logisch. Maar het goede wordt
in de materiële sfeer getrokken. Als aan die materiële
behoeften voldaan is, merk je plotseling dat dat lang
niet voldoende is; er is meer nodig om goed te leven.
Mijn opvatting is niet dat alles gelijk getrokken moet
worden. Door de natuurlijke verschillen tussen de men
sen zijn er ook materiële verschillen. Rijkdom er zijn
twee manieren om die te bereiken. De ene manier is een
onbehoorlijke, toch te vaak gevolgde jammer genoeg:
gappen! Maar er is ook een natuurlijke manier. Dat is
de talenten benutten, die je hebt om meer te kunnen
dan een ander, om leiding te geven. Mensen die het wer
kelijk waard zijn, krijgen in onze moderne maatschappij
