DE
ONTWIKKELING VAN
SCHIEDAM
Structuurplan
in
historisch
perspectief
Door
drs. G. van der Feyst
30
0 Schiedam omstreeks 1550
Op de tentoonstelling in het Stedelijk Museum, gewijd
aan het structuurplan van Schiedam, hangt in het aan de
historie aandacht schenkende gedeelte een aantal reliëf
maquettes, die op aanschouwelijke wijze de groei van de
stad weergeven. Nu is het heel moeilijk om al voorbij
lopend te zien, wat die reliëfs precies in beeld brengen,
vooral daar zij nagenoeg zonder toelichting zijn. Omdat
de historische achtergronden van het structuurplan van
belang zijn voor het goede verstaan ervan, komt het mij
nuttig voor in de lacune te voorzien en aan de hand van
deze maquettes op summiere wijze de ontwikkeling van
de stad te schetsen. Een foto van de voor dit doel belang
rijkste maquettes is hiertoe in dit blad opgenomen.
We beginnen dan met reliëf I, dat de situatie rond 1550
weergeeft en vervaardigd is naar de kaart van Jacob van
Deventer, een bekend 16e-eeuws cartograaf.
De stad ligt nog geheel gebouwd binnen haar middel
eeuwse omwalling, ver van de rivier, met wie zij door de
Buitenhaven is verbonden. De ligging op zo grote afstand
van het water is veroorzaakt door het voortdurende proces
van aanslibbing. De aangewassen grond, begrensd door
Vlaardingerdijk, Westvest en Buitenhaven, draagt van
ouds de naam Frankeland. Deze polder behoort tot het
grondgebied van Schiedam, sedert Keizer Maximiliaan
in 1495 de jurisdictie aan de stad schonk.
