I DE
SLABAKKEN
I VAN
I ARENT
KLOS
Stedelijk
Kunstbezit
s
I
J
33
71QT de kleine collectie kunst
nijverheid behoort een tweetal
sla-bakken van de Schiedamse
plateelbakker Arent Klos, die leefde
in het laatste kwart van de 18e eeuw
en die gedurende enige tijd in Schie
dam zijn beroep als plateelbakker
heeft uitgeoefend.
Temidden van het aardewerk uit
deze periode in de 18e eeuw neemt
het aardewerk van Arent Klos een
zeer aparte plaats in. Deze plaats
dankt dit werk niet aan verfijnde
vorm of beschildering, doch uitslui
tend aan zijn zeldzaamheid. Bij het
op schrift stellen van de belevenissen
van Klos met zijn aardewerkfabriek,
hetgeen geschiedde in 1966, kwamen
enige bijzonderheden van Arent Klos
en zijn werk te voorschijn. Deze ge
gevens werden toen in een boekje
over Arent Klos verwerkt. Enige
exemplaren van dit boekje zijn nog in
het Stedelijk Museum verkrijgbaar.
Bepalen we ons nu tot de twee tot
ons museumbezit behorende sla-bak
ken. Bekijken we de bakken goed,
dan zijn het grof gebakken, grof en
grijsachtig geglazuurde vierkante bak
ken, met eenvoudige versiering van
bloemen (rozen en tulpen) en een ro
caille motief in paars, geel, groen en
blauw op wit fond. Beide slabakken
zijn voluit gesigneerd, hetgeen niet al
tijd bij de in totaal vijf stukken aar
dewerk van Klos voorkomt. Onder de
slabakken staat A. Klos Sdam, ter
wijl op andere stukken aardewerk
staat bijv. Schiedam (voluit) en A.
Klos of alléén maar Sdam.
Het is heel vreemd, maar na vele
moeilijkheden die Klos had met zijn
aardewerkfabriek welke volgens de
aden stond: „over de Hoofdbrugge
of desgenaamde Varken-Sluys, achter
de Gronden en Erven bij Leeuwen-
schild" of in topografie van onze
stad over de Hoofdbrug bij de Fa
briekstraat, wordt op 6 juli 1785 de
gehele fabrieksvoorraad van Klos uit
verkocht. Maar liefst 36 bladzijden
zijn nodig om alle verkopen te regi
streren: saladebakken, borden, scheer
bekkens, kwispedoren enz., te veel om
op te noemen. Van dit alles is tot op
heden slechts een vijftal zaken achter
haald.
Mogelijk is niet al het werk door
Klos gesigneerd en daarom als waar
deloos na gebruik afgevoerd, mis
schien vond men bij nader inzien ma
teriaal en versiering niet mooi genoeg?
We weten het niet, wat wel waar is, is
dat het Stedelijk Museum met die
twee slabakken een zowel bijzondere
als curieuze aanwinst verkreeg toen
men ze aankocht. Ze blijven in de
stad waarin Klos enige tijd woonde
en werkte, voor altijd bewaard als een
getuigenis van zijn aanwezigheid.
J. PAALMAN
