8
Verscheidene stedengelijk we zagenwaren daar leden
der Hanse. Holland was thuis op de Oostzee als in zijn
eigen wateren; het voelde zich sterk, maar te gekneld dooi
den band, die het aan de Maatschappij bevestigd hield; van
daar begeerte naar meer vrijheid, die, gevoegd hij den
naijver tusschen de Nederlandsclie en de overige Hanse
steden stof tot botsing in overvloed aanbood.
Getuige hiervan de oorlog, die, onder de regeering van
Filips van Bourgondië, door de Hollanders roemrijk tegen
het verbond werd gevoerd en die aan het laatste een ge-
duchten schok toebracht. In 1441 durfde Bremen het
bestaan, aan de Nederlandsclie steden den oorlog te ver
klaren; de Amsterdamsche kaperschepen alleen waren echter
voldoende, om het pleit Ie beslechten.
Bij zulke verhoudingen der leden van den bond kon liet
niet anders of deze moest verzwakken; terwijl haar onder
gang niet het minst verhaast werd door de oprichting van
andere Maatschappijenvooral die voor den handel op Indië.
Nieuwe wegen openden zich; nieuwe hulpbronnen voor
handel en scheepvaart boden zich den handelaar aaride
oude bond werd door vele leden voor nieuwe vereenigingen
verlaten, en eindelijk werd in 1630 in hetzelfde Lubeck, waar
vier eeuwen vroeger de stichting der Hanse plaats had gevon
den, besloten de vereeniging voortaan tot slechts drie steden,
HamburgLubeck en Bremen te bepalen. De betcekenis der
Ilanse had echter opgehouden, en zelfs haar naam werd
weldra vergeten, door de opkomst en den bloei van de schit
terende handelsondernemingen van Nederland en Engeland,
die als waardige leden van den ouden bond zich aan zijn
voorbeeld konden spiegelenen de lessen der ondervinding,
die do Hanse hun had gegeven, op grooten schaal in praktijk
wisten te brengen.