15
groetende, ik vraag u: is het niet om zenuwachtig of
radeloos te worden, wanneer men, per ongeluk die
straat passeerendegenoodzaakt is. die honderden groeten
telkens weer te beantwoorden wil men niet voor trotsch
of onbeleefd gescholden worden? En wat een aantal
gewoonten en gebruiken zijn er niet, vooral op do
dorpen, waarnaar men zich dient te schikken om in
vrede te kunnen leven Wat een aantal kleingeestige
formaliteiten moeten er in acht genomen worden bij
geboorte, doop, verkeering, huwelijk, begrafenis, kortom
bij een aantal gebeurtenissen in het huiselijk leven
waardoor wij in onze vrije beweging belemmerd wor
den. En wee hemdie er het eerst de schennende
hand aan durft slaan. Spot, hoon en laster, soms nog
erger, zijn zijn deel.
Een derde vijand van de vrijheid is het zoogenaamde
fatsoen. Vooral de zoogenaamde deftige standen zien
zich door het fatsoen zeer aan banden gelegd. Reeds
de kinderen moeten daardoor menig onschuldig genot
missenvooral in de steden. Het fatsoen gedoogt niet,
dat knapen en meisjes in de vrije lucht met buurmans
kinderen spelendie heel aardig zijndoch van minderen
stand. Neen de kameraadjes worden door de ouders
gekeurd en gemeten met de maat der deftigheid der
gegoedheid van de ouders. Een druiloor of een nufje
krijgen dan dikwijls de voorkeur boven hupscheronde
natuurkinderen. Om zich ten allen tijde als fatsoen
lijkemans kinderen te kunnen vertoonen, moet de kleeding
steeds in de fijne puntjes zijn en moeten vele kinder
lijke genoegens opgeofferd worden.
In het kiezen van een beroep wordt evenzeer reke
ning gehouden met het fatsoen. Men mag het niet
ronduit durven zeggende opinie bestaat nog in de ge
goede standen, dat sommige beroepen minder fatsoen
lijk zijn voor een deftig mensch. De officiersstand bijv.
is deftiger, is voornamer dan de onderwijzersstand. Amb
tenaar aan het ministerieal is het ook 40ste klerk op
