Hetkaart-
spel Black
Jack.te ver-
gelijken met
,,21-en", is in
het Zand-
voortse casi
no een grote
trekpleister.
De Gelderse VVV-directeur (foto links in het midden)
Jaap Vet: ,,De groene speeltafel een noodzakelijk
onderdeel van het toeristisch pakket"
De Gelderse VVV-directeur Jaap Vet nestelt zich
met enige zorgvuldigheid aan de Zandvoortse
roulettetafel en verdeelt zijn jetons haast zonder enige
aarzeling over het groene veld met de fel gele
nummers. Zijn manier van doen verraadt ervaring.
die hij even later zelf bevestigt: Ja, ik ken de
Europese casino's...". Nico de Rooij, directeur van de
Nationale Stichting Casinospelen, neemt even de tijd
om Vets verrichtingen aan de tafel te volgen en
concludeert dan: ,,Hij is een kenner. Hij zal U alles
over de casino's weten te vertellen...."
t WOENSDAG 20 OKTOBER 1976
43-517
g
LANGE STRIJD
CHAOS
HOE VER GAAN WE?
TOCH DE NSC
TOEKOMST
HET ZANDVOORTSE
MAAR EEN BEGIN
Jaap Vet is evenwel niet zo zeer naar Zandvoort
gekomen om weer eens een avond de sfeer van de driftig
draaiende roulette te proeven. Zijn aanwezigheid is ook
bedoeld om gestalte te geven aan zijn uitdrukkelijk
verlangen over een paar jaar ook in de Gelderse hoofdstad
een casino te kunnen openen. ,,Arnhem heeft daar zonder
meer recht op", zegt hij tegen wie het maar horen wil. En
hij baseert dat op de ligging van deze stad vlak bij de
Duitse grens en op de hoge investeringen, die jaarlijks in
en vooral rond Arnhem in de hotelaccommodatie worden
gedaan.
Ook Jaap Vet ziet, zoals elke voorstander
van de roulette dit doet, de groene speeltafel
als „een noodzakelijk onderdeel van het
toeristisch pakket".
Gevaren zijn er niet, meent hij. ,.De
mensen, die hier komen, weten doorgaans
heel goed wat ze doen. Het is gewoon
belangrijk, dat geld dat eerst naar het
buitenland ging nu in eigen land blijft en
dat er bovendien van over de grens een
flinke financiele injectie wordt gegeven...."
A1 te optimistisch over de kansen op een
casino voor Arnhem mag de provinciale
WV-directeur niet zijn. Volgens de plan
ning van de Nationale Stichting Casinospe
len zal er volgend jaar mei een tweede casino
in Valkenburg geopend kunnen worden.
Daarna volgt Scheveningen. De volgende
kanshebbers zijn dan Arnhem, Eindhoven
en Breda. Maar het kan ook best een andere
plaats zijn, want er is keus genoeg. Bij de
stichting hebben zich tot dusver vijftig
gemeenten aangemeld die graag een casino
binnen de grenzen willen hebben.
Niets is dus nog zeker, een constatering
die geheel van toepassing is op het roulet-
te-spel zelf en de entourage daarvan. Zo was
het sinds jaar en dag uitermate onduidelijk
wat er uiteindelijk in ons land met dit
kansspel zou gaan gebeuren. De roulette
draaide tot 1 oktober 1976 illegaal in Neder-
land en welhaast elke poging om het ,,gere-
glementeerd publiek hazardspel" een wette-
lijke basis te geven, strandde op factoren als
machtsstrijd, verdachtmakingen, steekpen-
ningen en naijver.
De regering-Colijn reageerde in het begin
van de jaren dertig niet eens op een verzoek
van de Exploitatie Maatschappij Scheve
ningen om het hazardspel (hazard is een
Arabische term uit het dobbelspel en wordt
nu gebruikt om kansspelen in algemene zin
aan te duiden) toe te staan.
In die tijd wilden de protestantse volks-
vertegenwoordigers geen enkele concessie
doen op grond van hun religieuze overtui-
ging. Ook de socialisten wilden toen niet
toegeven, zij het op andere gronden. Zij
hanteerden het motief dat het zonder meer
verwerpelijk is om zonder werken geld te
verdienen. De aandrang, vooral uit Scheve
ningen, bleef, maar het zou nog tot het
midden van de jaren zestig duren, voordat
ons parlement ?ich weer over de kans-
spel-problematiek boog.
Daartoe werd men wel gedwongen want de
chaos op dit terrein werd toentertijd steeds
groter. Allereerst kreeg men te maken met
invloedrijke goksyndicaten (met nog steeds
de Exploitatie Maatschappij Scheveningen
als belangrijke spil) en anderzijds onstond er
een steeds groter wordende behoefte om
ordenend op te treden ten aanzien van
allerlei prijsvragen. reclame-acties en gok-
spelletjes.
Zo werd de Wet op de Kansspelen geboren
(oktober 1964) Het gereglementeerde casi-
nospel hield men echter nog buiten de deur
of om met de toenmalige CHL'-minister Y.
Scholten te spreken: ..Wij achten de gevaren
voor de geestelijke volksgezondheid, die
roulette en dergelijke kansspelen met zich
meebrengen, zodanig groot, dat wij, alle
aandrang uit met name de vreemdelin-
gen-industrie.ten spijt. tegen het mogelijk
maken daarvan ons krachtig willen verzet-
ten".
Dan begint de chaos pas goed. De goksyn
dicaten. ener^ijds de Stichting Behendig-
heidsspelen en anderzijds de Stichting Gere
glementeerde Kansspelen. laten het er niet
bij zitten. Zij krijgen veel steun uit de
liberale hoek (Haya van Someren-Downer)
en gaan tot de aanval over. Maar dan blijkt
wat voor vlees men in de kuip heeft. De
stichtingen komen veelvuldig negatief in de
publiciteit. Zo gaat de Stichting Behendig
heidsspelen (met als belangrijke pionnen
enkele toeristische directeuren) in zee met
een Rotterdamse nachtclubeigenaar, die sa-
men met een Bredase brouwerij gokautoma-
ten plaatst.
De stichting exploiteert dpze automaten
en zorgt indirect voor de vergunningen door
de betrokken gemeentebesturen mee te de-
len dat ,,er voldoende waarborgen zijn om
deze door de wet geoorloofde kansspelen aan
naar het casinogedeelte van hotel-Bouwes
zullen verdwijnen met daarbij de mogelijk -
heid dat dit ,,wit" gemaakt wordt.
Niemand die tijdens de opening van het
casino ook maar met een woord over dit
soort zaken repte. Hoogstens werden er in
onder-onsjes aan de roulettetafel schampere
opmerkingen gemaakt aan het adres van
,,ome Joop", die als lachende derde de winst
kan tellen. Daar tegenover staat dan weer de
verklaring van Nico de Rooij die na enkele
dagen spelen de pers wist te melden, dat de
bank van de spelers had verloren. Veel valt
er dus, afgaande op zijn woorden, nog niet te
tellen...
De opening van een casino in Nederland
houdt niet in, dat het gokken als geheel nu
maar ongelimiteerd bedreven kan worden.
Ten aanzien van het spelen met fruitauto-
maten in cafes en dergelijke is niets veran-
derd. De exploitatie van dergelijke automa
ten blijft gebonden aan een vergunning van
B en W, automaten die geld uitbetalen zijn
wettelijk verboden.
Overigens blijft het de vraag wat het
nieuwe artikel van de Wet op de Kansspelen
bedoelt met ,,gemeenschappelijk beoefende
kansspelen" oftewel de casinospelen, die dus
nu onder de door de wet gestelde voorwaar-
den zijn toegestaan. Valt een geld betalende
fruitautomaat dan toch ook onder deze
categorie? Dat lijkt een vraag die opnieuw
aanleiding zal kunnen geven tot politiek en
juridisch gehakketak en geharrewar.
Nu we de miljoenendans legaal begonnen
zijn is het eind daarvan nog niet in zicht. De
geschiedenis van het gokwezen is daar
helaas het trieste bewijs van.
JAN BEIJER
te bevelen". Deze aarfbeveling berust niet op
waarheid en als dan bovendien blijkt dat de
nachtclubeigenaar miljoenen achterover
heeft gedrukt, (hij wordt veroordeeld tot vier
maanden gevangenisstraf en een boete van
circa een kwart miljoen) is er geen enkel
toekomst-perspectief voor deze stichting
meer over. Daarom klampt men zich vast
aan de andere strijder aan het roulettefront,
de Stichting Gereglementeerde Kansspelen
van oud-gerteraal Kruls en oud-EMS-di-
racteur mr. Adama Zijlstra, ,,een man met
eemnauwelijk.s te evenaren schat aan kennis
van de gecompliceerde casinowereld", zoals
het voorwoord van het door hem zelf ge-
schreven dezer dagen verschenen boekje
..Succes in het Casino" zegt.
De Stichtingen fusioneren en gaan op in
de Nationale Stichting tot Exploitatie van
Casinospelen. De EMS heeft weer een
belangrijke vinger in de pap; Adama Zijlstra
en oud-minister Veldkamp, toentertijd pre-
sident-commissaris van de EMS, zijn be-
stuursleden, zoals de huidige casino-direc-
teur Nico de Rooy, die destijds adjunct-di-
recteur van het Nationaal Bureau voor
Toerisme was.
De nieuwe stichting krijgt weer steun van
de iiberalen, maar ook van de kathoiieken,
waaraan de invloed van Veldkamp niet
vreemd zal zijn. Het gevolg is dat de
Kamerleden mr. A. Geurtsen (WD) en dr.
Th. van Schaik (KVPj in 1971 een initia-
tief-voorstel tot wijziging van de Wet op de
Kansspelen bij de Tweede Kamer indienen.
Het voorstel haalt de eindstreep; 69 stem-
men voor en 57 tegen. De Eerste Kamer is
nog positiever; 44 tegen 19.
Het zal dan nog een jaar duren voordat de
wetswijziging in het Staatsblad wordt afge-
kopdigd. Oorzaak; de nu pas goed op gang
gekomen strijd om de exploitatie van de
casino's. De Nationale Stichting Casinospe
len werpt zich uiteraard op als allereerst in
aanmerking komende kandidaat. Heeft
deze stichting niet het baanbrekende werk
verricht en de daaruit voortvloeiende kosten
voor haar rekening genomen?", zo wordt van
de daken geschreeuwd. Toch dienen nog 45
andere belangengroepen een concessie-aan-
vraag in. Alle aanvragen worden keurig
behandeld, zo heet het. door de wettelijke
ingestelde Raad voor de Casinospelen met
aan het hoofd oud-kamervoorzitter mr. F.
van Thiel. Dan spreekt de raad het verlos-
sende woord; de NSC krijgt de begeerde
vergunning en wordt de enige officiele ex-
ploitant van casino's in ons land.
Deze beslissing lokt tal van readies uit.
is nu al, zo beweren de andere aanvra-
gers, vals spel gespeeld. Veelvuldig wordt
daarbij de relatie van Van Thiel met
NSC-bestuurder Veldkamp aangehaald of
de vriendschap van KLM-onderdirecteur
Vogels (lid van de Raad) met de nieuwe
NSC-voorzitter Ritmeester van der Kamp,
ex-KLM-directeur. Het helpt allemaal niet.
De nieuwe concessiehouder blijkt financieel
tot zo veel in staat te zijn. dat de anderen
het moede hoofd maar laten rusten. De NSC
weet zelfs te zorgen voor de kredietgarantie
van acht miljoen van de Oostenrijkse Spiel-
banken AG.
Toch zijn alle stormen dan nog niet
geluwd. NSC-voorzitter en oud-KLM-di-
recteut drs. J. Ritmeester van der Kamp laat
zich nogal lovend uit over de ,,levendige
sfeer" van de gokpaleizen in Las Vegas.
Deze speelholen met hun Mafia-praktijken
zou hij willen projecteren op onze toekomsti-
ge casino's. Andere bestuursleden haasten
zich te verklaren dat daar niets van in komt.
Bovendien is er de overheid nog, die er wel
Zo draait Nederlands eerste casino nu.
NSC-directeur De Rooij zei bij de opening
jaarlijks op 125.000 bezoekers te rekenen,
maar dat aantal zal wel eens aanzienlijk
hoger kunnen zijn. Vooral als men er in zal
slagen de illegale gokwereld (alleen al in
Amsterdam zijn bijna vijftig illegale speel-
huizen) voor het ,,cleane" Zandvoortse casi
no te interesseren.
De organisatoren zijn tot dusver zelfverze-
kerd aan de slag gegaan. ,,We werken hier
zodanig dat iedere bedenkeiijke invloed van
buitenaf op het casino uitgesloten is", aldus
De Rooij. Tegelijkertijd blijven de vraagte-
kens. Casino-winst is belastingvrij. Wie een
flinke som van de groene tafel kan opstrij-
ken hoeft niet bang te zijn, dat de fiscus
hem daarbij op de vingers kijkt. Vandaar
dat voornamelijk bij de tegenstanders van
het casino (zoals de minister van sociale
zaken drs. Jaap Boersma er een is) de vrees
bestaat dat grote hoeveelheden zwart geld
voor gezorgd heeft (je financiele vruchten
van die hele casino-ontwikkeling te plukken.
Tot groot verdriet van de stichting namelijk
diende mevrouw Haas-Berger (PvdA) bij de
behandeling van het initiatief-voorstel tot
wijziging van de Wet op de Kansspelen een
motie in, die voorkwam dat de casino-op-
brengsten ergens in het niet zouden verdwij
nen. Het geld vloeit nu regelrecht in de
staatskas.
Een reden voor staatssecretaris van econo-
mische zaken Th. Hazekamp om tijdens de
opening van het Zandvoortse casino op te
merken; ..Roulette blijft een spel der onze-
kerheden. De grootste zekerheid is er hier
voor de man op de achtergrond, namelijk de
beheerder van's rijks schatkist".
