Hoe spreek je gewone mensen aan
laurens
1?s
Prof. 'Hartpatientjes hebben
Bladergroen: jjjJjyjJyggl ondeiUVfiS nodig'
69.80
A
y
1.-
9«
Met Andere Woorden
U
n
n
n
n
n
m
r
,oo, 250
ii
PL
l
L
J
11
J
1
J
n
1
Dalhia
tentoonstelling
Geuoelens
Pogingen
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
WOENSDAG 30 MEI 1979
22-528
SCHIEDAM De museumlitanie gaat voort en voort. Terwijl de
andere krantenschrijvers zich a Hang hebben gewend tot mishande-
ling en brand, tot de gemeenteraad en de gebeurtenissen in bet
welzijnswezen, mag ik de directe omgeving van het oude Sint
Jacobs Gasthuis niet verlaten. Ik moet verwijlen temidden van het
museumpersoneel en de tentoonstellingsbezoekers, wier karakter
in mijn vorige artikel zo duidelijk is geschilderd.
Postzegelhandel
v.Schravendijk pi 38
;n het centrum van
Haardingen
010-34QM9
bg.g. 010-355335
0D0REX DEO
IN P0MP-
VERSTUIVER
tapoffedey
illlill
Goeie morgen!
Dat is pas 'n uitgeslapen prijsje!
90-190 89,80; 90-200 109,80
120-190 139,80; 130-190 159,80
140-190 179,80; 140-200 199,80.
b"
veren kussen 11,80
m J"
mmm.
ep&b&pqrm
\e\
a
P
■aw'umwwwEMffifM'
ff
De taal der kunstenaars
Het is net of zij om mij heen drom-
men; opzichtig geklede dames met
aanmatigende kusmondjes, ironisch
schouwende heren, een enkel ge-
meenteraadslid, dat eens zijn ge-
zicht laat zien, omdat commissie-
vergadering noch tv-programma
hen een excuus geven de tentoon-
stellingszaal te mijden. En ook
directeur Paalman kijkt mij aan en
Josien en de stagiere en de sup-
poosten. Want het orakel heeft de
mond geopend en nu moet er ge-
sproken worden. Wat is er dan
verkeerd? Wat moeten wij dan
doen? En doen wij al niet ge-
noeg? Vooral die laatste vraag wordt
steeds strenger en dwingender ge-
steld.
't Is waar, ik heb beweerd, dat de
tentoonstellingen te ontoeganke-
lijk zijn, dat er wat veranderd moet
worden. Maar daarmee doe ik slechts
suggesties. Ik boor er niet het tot nog
toe gevoerde beieid mee in de grond.
Het heeft dus weinig zin om dat toch
te gaan verdedigen. Dat verduistert
de discussie en leidt tot vertragingep.
Zie maar: ik kan nog steeds niet be-
ginnen met de opbouw van mijn
educatief bouwwerk. De fundamen-
ten zijn nog niet gereed. Zij moeten
eerst gelegd, wil mijn constructie
niet bij de eerste windvlaag ineenstor-
ten.
De aanvallen op het museumbeleid
waren tot nog toe vrij eenvormig.
De critici vinden, dat Paalmans ten
toonstellingen elita^r zijn, dat zij de
gewone mensen niet aanspreken, dat
zij niets te maken hebben met de
dagelijkse werkelijkheid van de ge-
middelde Schiedammer en dat zij
zonder enige toelichting aan den
volke worden gepresenteerd.
Het Museum heeft daarop onmiddel-
VLAARDINGEN
GEREFORMEERDE KERK: Oosterkerk
10 uur ds. H. Eikelboom, 17 uur ds. B.
Baak; Emmaulkerk 10 uur ds. H.J. Kou-
wenhoven, 17 uur ds. D. Braam; kcrkcen-
trum Holy 10.30 uur ds. K.D. van Kampen
voorber. H.A. 17 uur ds. H.J. Kouwcnho-
ven De Dccl 9 uur ds. K.D. van Kampen
voorber. H.A.; Pnielkerk 10 uur ds D.
Braam 17 uur ds. F. de Vries, Pernis; Mara-
nathakerk 10 uur ds. B. Baak voorber. H.A
17 uur ds. H.J. Eikelboom; Ichtuskerk 19
uur ds. W.W. Verhoef Alternatieve dienst.
Holyziekenhuis 9 uur ds. S. Nijdam; Zon-
nehuis 10 uur ds. Y.J. Tiemersma. Woens-
dag 6 juni H. Geestk'rk, Oosterkerk 19.30
-20.00 uur Interkcrkclijk avondgebed.
Zaterdag 9 juni Grote kerk 11 uur „Kom
zing met ons en doe als wij".
HERVORMDE GEMEENTE: Grote kerk
10 uur ds. J. Wieman, 17 uur ds. A. van
Zetten Vesperdienst; Nicuwe kerk 10 uur
KOTEX
MAX I
VERBAND
Inhoud 20 st.
Van 3,50
voor
Van 3,95
v°or
cteocicW*
PROSET HAARLAK
Uw kapsel blijft de
hele dag in model.
Nu een grote bus
haarlak (380 gram)
Van 5,75
MENNEN
AFTERSHAVE
In de geur "Skin
bracer".
Van 5,95
voor
ds. G.F.H. Kelling Bev. lidmaten bed.
H.A. (laatste dienst in de Nw. kerk) Aula
Groen van Prinstererlyceum zie Nicuwe
kerk; Bethelkcrk 10 uur ds. A. Jumelet
bed. H.D. 19 uur ds. G.F.H. Kelling;
Rehobothkerk 10 uur ds. J.J. van Thicl
bed. H.D.; Ichtuskerk 10 uur ds. W.W.
Verhoef "pinksterhoogdienst" 19 uur ds.
W.W. Verhoef "Alternatieve Dienst";
Holy-centrum 9 uur ds. A. van Zetten
kindernevcndienst bed. H.A.; 19 uur
ds. J. Wieman; De Dccl 10.30 uur ds. C.
Trouwborst Thema "Vuur en wind";
Zonnehuis 10 uur ds. Y.J. Tiemersma;
Holyziekenhuis 9 uur ds. S. Nijdam.
2c Pinksterdag Grote kerk 9 uur ds. C.
Trouwborst Thema; "Het eerste woord:
Papa"; Zaterdag Grote kerk 11 uur Kom
zing met ons en doe als wij". Dagkapcl
H. Geestkerk, Oosterkerk woensdag 19.30
uur Interkerkelijk avondgebed.
GEREFORMEERDE KERK VRIJGE-
MAAKT: Gr. v. Prinstererstr. 9.30 uur
leesdienst, 14.30 uur ds. A. v.d. Sloot.
GEREFORMEERDE GEMEENTE:
West Nieuwland 56, 10 en 17 uur ds. D.
Rietdijk. maandag 4 juni 10 uur ds. D.
Rietdijk.
GEREFORMEERDE KERK VRIJGE-
MAAKT: Hoflaan 39, 9.00 en 16.30 uur
ds. A.M. van Leeuwen.
REMONSTRANTE BROEDERSCH AP:
Hoflaan 10.30 uur Prof. Dr. H J. Adriaan-
se, den Haag.
VRIJE EVANGELISATIEKRING
JERUEL: Zaal Concordia 10 uur Dhr. J.
Kamp, Willemstad.
LEGER DES HEILS: zaterdag 2 juni 19
uur Straatzang. Zondag 10 uur samen-
komst o.l.v. Capt. Dick Krommenhock
met het Canadese Stafmuziekkorps; 18.30
uur Openluchtsamenkomst, 19.30 uur
Getuigenissamenkomst o.l.v. Majl Krom-
menhoek.
EVANGELIE DER EERSTE CHR1STEN-
GEMEENTE: P.K. Drossaartstr. 10 uur
zondagschool 20 uur avondsamenkomst.
Vetteoordstr. 11, 10 uur jeugdsamcn-
komst.
BAHA'I GELOOF: Earn. Nusteleijn, Hoog-
str. 29, zondag 20 uur.
NIEUW APOSTOL1SCH1 KERK: dond.
20 uur, zondag 9.30 en 16.00 uur.
VOLLE EVANGELIE: De Valkenhof 10
uur zondag Evengelisatiedicnst en zon
dagschool.
CilR. GEREFORMEERDE; KI RK: 10 en
17 uur ds. B. de Romph; 2e pinksterdag
9.30 uur ds. G.J. van Rookhuizcn.
CHR' GEREFORMEERDE KERK: 3/6-79
le Pinksterdag 10 uur vm Ds. B. de Romph
5 uur run Ds. B. de Romph.
4/6-79 2e Pinksterdag 9.30 uur vm Ds.
G.J. van Rookhuizen.
10/6-79 10 uur vm Leesdienst: 3 uur nm
Ds. P. Beekhuis.
17/6-79 10 uur vm Leesdienst; 5 uur nm
Ds. B. de Romph
24/6-79 10 uur vm Ds. B. de Romph; 5
uur nm Ds. B. de Romph
MAASSLU1S
GEREFORMEERDE KERK: Immanuel-
kerk 9.30 uur ds. A.J. Aaftink, 16.30 uur
H. Boer, te Honsclersdijk; Maranathakcrk
9.30 uur ds. G. Koenekoop em. pied, te
R'dam, 19 uur ds. A.J. Aaftink, bev.
Ambtsdragers; Koningshof 10.30 uurGcz.
dienst Gercf./Herv./R.K. met ds. J. van
Leeuwen/ds. P.C. Schoonenboom en
Pastoor C.J.M. Vermeulen, 19.00 uur
ds. A.C. Verheul te Sic. ,/ijk.
HOEK VAN HOLLAND
GEREF. BONDSGROEPER1NG: zondag
14.00 uur ds. R. van Kooten, Zeist.
SCHIEDAM
GEREFORMEERDE KERK Oosterkerk
10 uur ds. J.Ch. Pennckamp. zondag 17
uur ds. J. de Kicvit: De Ark 10 uurds. A.
Prins. 19 uur ds. P. Magrc; Magnalia Dei
kerk 10 uur ds. J. de Kicvit; 17 uur ds.
J. Nieuwsma; Julianakcrk 10 uur ds.
J. Nieuwsma. 17 uur ds. J.Ch. Pcnnekamp.
HERVORMDE GEMEENTE: Grote kerk
10.30 uur ds. H.W. Hemmes, Ocstgecst,
17.00 uur ds. J. Koolen, IJssclstein D.D.;
Opstandingskcrk 10 uur ds, D.J. Spaling
gezinsdienst; Bethelkcrk 9.15 uur ds. S.
Tijmstra gezinsdienst; Aula Pinasplein 10
uurdrs. H. Noordergraaf.
HERVORMDE GEMEENTE KETHEL:
St. Martinuskerk 9.30 uur ds. P. Magre'
viering H.A.; Dorpskerk 10 uur ds. N.J.
Flink, De Ark 19 uur ds. P. Miagrc'.
NED. PROTESTANTENBOND.
zondag 10.30 uur ds P van Blankcn
lijk een antwoord klaar. Menspreekt
de gewone mensen wel aan, want
men heeft een dahliatentoonstelling
georganiseerd. Men verliest de dage
lijkse werkelijkheid niet uit het oog,
want er is een zaal volgehangen met
Westduitse affiches, waarin de Bonds-
republiek wordt gekritiseerd. En men
licht de tentoonstellingen wel toe,
want er verschijnen informatieve
folders. Dlngenus de Vrie, educatief
medewerker, heeft trouwens de
hele zaterdag op de welzijnsmarkt
gestaan met materiaal over het Mu
seum.
Dit is waar, maa we hebben er niet6
aan. De kritiek op de tentoonstel
lingen betreft niet de selectie van de
onderwerpen, maar de manier,
waarop ze worden gepresenteerd. Op-
nieuw moeten wij Anne Henderickx
prijzen, die op een museumdiseussie
zo'n voortreffelijk betoog hield over
de taal der kunstenaars, die je de
mensen kon leren verstaan. Daartoe
is echter de Wil nodig. De Wil om die
taal te onderwijzen, de wil om de
mensen te helpen, terwijl het toch
veel gemakkelijker is ze te negeren.
Die Wil moet doorklinken in elke
tentoonstelling.
Het is passend en rechtmatig, billijk
en heilzaam om een dahliatentoon
stelling te organiseren, om de linkse
Duitsers in staat te stellen hun af
fiches aan de Schiedammers te laten
zien, maar het helpt niet bij het toe-
gankelijk maken van de overige ten
toonstellingen, die worden ingericht,
als de dahlia's allang verwelkt op de
belt achter de Rijksweg liggen.
Het is allemaal een kwestie van men-
taliteit. Je moet een tentoonstelling
inrichten vanuit de gedachte: welke
taal spreekt deze kunstenaar? Wat
moeten wij doen om deze taal voor
de buitenstaander invoelbaar te ma
ken. U leest invoelbaar en niet ver-
staanbaar of begrij pelij kwant
kunstenaars dragen gevoelens over.
Ze proberen u te ontroeren. Ze pro-
beren u zelden wat te leren.
Maar om ontroerd of misschien ge-
schokt te raken, moet u het een en
ander weten. Soms iets over het ver-
Ieden van de kunstenaar, soms over
de tijd waarin hij leefde. Wie was er
i
Tentoonstellingen Stedelijk Museum te ontoegankelijk
toen aan de macht in zijn land? Be-
hoorde hij tot een groep vervolgden?
Wat voor gelukkige of rampzalige
dingen zijn hem overkomen? Of:
welke manier van ontroering over-
brengen hanteert hij?
Een paar honderd jaar geleden kende
elke schilder tailoze symbolische
toneeltjes. Een hondje aan de voeten
van een dame, een otngevallen fles,
een bepaald soort plant, dat bete-
kende allemaal iets en de mensen
die er toen naar keken, wisten wat. U
ziet alleen dat grappige hondje. U
spreekt de taal niet en u wordt ook
niet geholpen.
Dit zijn maar een paar kleine voor-
beelden van extra informatie die op
geen tentoonstelling mag ontbreken.
Voelt11 nu waar ik heen wil? Volgen-
de week worden we concreter.
HAN VAN DER HORST
Professor drs. Wilhelmina Blader
groen was de eerste wetenschapper in
Nederland, die lichamelijke en psy-
chische stoomisssen bij kinderen be-
handelde vanuit de vaak verstoorde
bewegingsontwikkeling. Eind vorig
jaar nam zij afscheid van de Rijks-
universiteit in Groningen, wegens het
bereiken van de 70-jarige leeftijd.
Wilhelmina Bladergroen maakte
vrienden in haar werk, maar ook vij-
anden. Het werd haar niet altijd in
dank afgenomen, dat ze zich vier-
kant achter een bepaald standpunt
opstelde of keiharde uitspraken deed.
In onderscheidene vraaggesprekken
wierp ze de samenleving als geheel
voor de voeten, dat er de tendentie
is om te weinig aandacht aan de kin
deren te besteden. „Het kan ook an-
dersom", zegt zij, als wij praten
over het door de Hartstichting ge-
kozen jaarthema „Kind en Hart".
,,Dat men het kind te veel ontziet.
Het heeft het aan het hartje, dus
moet het beschermd worden. Voor
dergelijke kinderen geldt juist, dat zij
zo actief mogelijk moeten worden
betrokken bij het ndfmale gebeuren
in de maatschappij. De ouders
kunnen daarbij zeker een stimule-
rende rol spelen. Alleen: ze zullen
het moeten weten, dat van die
aanpak".
Prof. Bladergroen:
Welke rol kan de school in de begelei-
ding spelen?
Prof. Bladergroen: ,,Dat is een moei-
lijk punt. Er zijn veel kinderen, die
extra therapeutisch begeleid moeten
worden. Dat is een ernstig probleem,
omdat er dan in het gewoon onder-
wijs extra veel voorzieningen moeten
worden getroffen. Met het gevolg dat
die kinderen dan op gaan vallen. Er
ontstaat dan voor de klas een vertra-
gend moment. En daar komt bij, dat
de hardheid van kinderen onder el-
kaar onderschat wordt. Gewone kin
deren willen met gewone kinderen
spelen. Een kind dat niet mee kan
komen laat je zitten, dat is een heel
natuurlijk gebeuren".
Zij vertelt het verhaal van een jongen,
die iedere dag met zijn gehandicapt
zusje naar en van school ging. Het
meisje had alleen het broertje. Bij
de jongen ontwikkelde zich hoe lan-
ger hoe meer een aversie tegen het
zusje omdat zij er de oorzaak van
was dat hij niet in de kring van zijn
klasgenoten mee kon doen. Mevr.
Bladergroen: ,,Het onderwijs moet
voor kinderen met moeilijkheden
vaak in een langzamer tempo en met
speciale hulpmiddelen worden gege-
ven. Binnen dat onderwijs moet men
van zoveel gewoon tepatronen afstap-
pen - aparte leerkrachten, extra
voorzieningen dat je alleen nog
maar aan geindividpaliseerd onder
wijs voor de hele groep kunt denken.
Het onderwijsplan zal zeer zorgvuldig
voorbereid moeten worden, wil het
kans van slagen hebben".
Prima polyaeter matras voor uw
gezonde nachtrust. SG. 30.
Dikte 13 cm., aan twee zijden
doorgestikt met geborduurde
borders.
Normale prijs 105,- tot 245,-
Maat 80-190
nu
t
In verschillende landen heeft men po
gingen ondernomen om vorm te ge
ven aan de aansluiting buitengewoon-
en basisonderwijs. In Nederland ook
wel. Een van de dingen die men heeft
geprobeerd is het zoeken naar een
integratiepunt. Een gemeenschappe-
lijke dierentuin of zwembad bijvoor-
beeld. Complexen met ontmoetings-
punten werden er gebouwd.
Prof. Bladergroen: ,,Daar is alles
voor te zeggen uit humanitaire over-
wegingen. Maar laat men dan wel be-
denken, dat een vijfurige werkdag
voor en leerkracht dan tot de onmo-
gelijkheden behoort. Wat je ook pro-
beert. Wat ik zeg is keihard, dat besef
ik. Maar het huidige onderwijs kent
zoveel tendentieus streven tegen el-
kaar in, dat de problemen die voort-
vloeien uit experimenten die ik heb
genoemd te groot zijn. Ik zou het
graag willen, natuurlijk. Maar de hele
gangbare methodiek die wij kennen is
er niet op gericht".
In dit kader houdt prof. Bladergroen
een pleidooi voor de instelling van
een werkgroep van „zeer goede des-
kundigen", die eens op een rijtje zou
moeten gaan zetten hoe de voorzie
ningen zouden moeten zijn. alvorens
je ze gaat realiseren. Anders blijft
het een kreet en gaat het kind met te-
genzin naar school", waarschuwt ze.
Het jeugdig hartpatientje zou nog in
het normale onderwijs kunnen wor
den ingepast, zo meent prof. Bla
dergroen, maar dan zal in een aantal
gevallen van individueel onderwijs
sprake moeten zijn. ,,Maar als u
vraagt of er voldoende ingespeeld
wordt op de problematiek van deze
gehandicapte kinderen dan zeg ik
nee. Men praat erover, men heeft de
illusie dat het kan, maar dat is na-
tuuTlijk in volkomen tegenstelling
met de tendentie in het voortgezet-
onderwijs van schoolfabrieken die ze
bezig zijn te maken. Steeds meer
hoor je klachten over de psychische
moeilijkheden die de kinderen op
school krijgen na verloop van tijd.
Er is een groeiende groep ouders die
zich in de steek gelaten voelt. En te-
recht. Het onderwijs hanteert ge
woon het uitgangspunt, het kind
moet maar leren meekomen. Maar
het kind kan het niet".
,,Het revaliderend onderwijs hoort in
het gewone onderwijs niet thuis, zo
luidt de stelling. De onderwijzer
moet klassikaal lesgeven, dus hoort
dat zo klassikaal mogelijk te gebeu
ren. Het kind in zijn ontwikkelings-
niveau staat in onvoldoende mate in
de aandacht. Daar krijg je de mensen
niet toe. Men zegt: het kind heett
een IQ van zoveel. dus kun je dit en
dit verwachten. Hulp geven aan de
kinderen is in wezen niet aan de
orde. Ik neem het de mensen kwalijk,
dat ze geen oog hebben voor de ont-
wikkeling van een mens. Het kind
moet altijd zo nodig wat. Begelciden
van het kind, dat zou een beter uit
gangspunt zijn".
Voor het hartpatientje geldt dat dik-
wijls het ritme verandert. Het kind is
trager, moet ook een trager ritme
aanhouden, de kwetsbaarheid is gro-
ter, de vermoeibaarheidsgraad ligt
hoger. toen hoett het onderwijs
aan een dergelijk kind niet te falen.
Prof. Bladergroen:: ,,Je moet reke-
1'rof. Bladergroen: „Je moet reke-
ning houden met het tempo van het
kind, zorgen dat het zijn of haar so-
ciale contacten houdt. Een indivi-
duele aanpak, dat spreekt voor zich-
zelf. Je moet een hele goede indruk
hebben van het beeld van nu. Het
ontwikkelingsbeeld van het kind vast-
stellen. Eerst screenen en het dan
goed bijhouden. In Nederland wordt
nog veel te weinig aan goede kinder-
observatie gedaan".
Dat leidt in het gesprek automatisch
tot het leefmilieu van het kind. ,,Er
is veel deprivatie", constateert prof.
Bladergroen. Deprivatie is afgeleid
van het Latijn: deprivatio, hetgeen
beroving betekent. Het kind wordt
van veel dingen beroofd. ,,Neem de
geluidshinder. Thuis radio en televi-
sie, op straat verkeer, mechanische
geluidshinder. Het kind kan op den
duur niet meer zonder lawaai. Dan
het tekort aan speelruimten in en
buiten het huis. Speelruimten waarin
het kind zichzelf moet leren kennen
en zich vertrouwd moet maken met
de dingen, de ruimte, het eigen kun
nen en de grenzen daarvan. Veel kin
deren leren niet meer traplopen,
omdat veel flats liften hebben. Daar-
door ontstaan hiaten in de bewe
gingsontwikkeling van het kind. Hoe-
veel kinderen worden niet meer be-
groet als zij thuiskomen? Het kind is
overbelast in dit razende leefmilieu".
,,De invloeden daarvan zijn niet te
onderschatten. Die sociale deprivatie
is veel schadelijker dan een eventuele
traagheid van het kind in de klas.
Het onderwijs moet een stukje leef
milieu overnemen. Dat is het alge-
mene principe. Dat geldt evenzeer
voor het leefmilieu van de gehandi
capte. lets ervan moet op school wor
den voortgezet. Bij ons is daarvan
nog maar op hele kleine schaal spra
ke, ondanks alle gezelligheid die men
soms pro bee rt te bouwen in de scho-
len. Een opvoedingsmilieu? Nee, het
is meer een trainingsmilieu waaraan
de kinderen zijn blootgesteld".
Al met al is de optelsom van de
niogelijkheden die kinderen hebben
in ons land weinig bemoedigend.
Prof. Bladergroen onderkend dat. Zij
zal erop blijven hameren dat de zaak
op diverse punten fundamenteel
scheef zit, hoewel ze beseft dat ze
zich daardoor niet overal even geliefd
zal maken. Maar ze wil wel pogen
voort te gaan met te pleiten voor de
wezenlijke fundamentele belangen
van het kind.
BINNEN EN BUITEN
THERMOMETER.
Lengte 17 cm.
Van 2,95
voor
Lengte 27 cm
van 4,95 voor 2,95
Lengte 46 cm
van 7,95 voor 5,95
REISWEKKER
Met heldere afloop
1 Jaar garantie
Van 15,95
voor
BELLENWEKKER
In chroom
1 jaar garantie
Van 15,95
voor
Prof. Bladergroen:
Begeleiding een moeilijke zaak
v :V-''
De oplossing van deze week kunt U
weer als vanouds insturen aan: de
Rijhmond West Cornbinatie, Postbus
3130 All Vlaardingen. Uw oplossing
graag op een briefkaart voorzien van
postcode insturen voor 5 juni, zodat
U de uitslag met de winnaars kunt
lezen in de krant van 7 juni.
DRIELING KRUISWOORD.
Achter elk nummer staan drie om-
schrijvingen en de puzzelaar(ster)
moet zelf uitvinden in welke diagram-
men de omschreven woorden moeten
worden ingevuld. Bij juiste oplossing
van de gehele opgave leest u horizon-
taal 14 en 27 zes namen van gevleu-
gelde dieren. Alleen deze zes namen
moeten, UITSLUITEND PER BRIEF
KAART, als oplossing worden inge-
zonden.
HORIZONTAAL: 1 niet van pas -
hoofdstuk - Europ. land6 aankomen
- deel van gelaat - uiting van gedachte;
11 mestvocht - punt - appetijt; 19
zanggroep - metaal - toestemming; 21
voorzetsel - uitroep - heilige (afk.);
22 op de manier van - ik - groet, 23
lofdicht - liefkozing - zoogdier; 24
pers. v.n.woord - voorzetsel - pers.v.n
woord; 25 mijt - gordel - priester-
kleed; 32 Peruaanse titel - tweetal -
voorzetsel; 34 bekoren - deel van de
week - toevallige vereniging; 35 soort
aardewerk - bekende havenstad - be-
slissen.
VERTICAAL: 1 openbaar ambtenaar
- rebellie - kunststof; 2 aanw.v.n.
woord - scheepsgerei - pulverig; 3 en
3A bergplaats - puur - gewicht; 4 pa-
pegaai - rechtsgebied (afk.) - godin
der aarde; 5 soort clown - spoedig -
sprookjesfiguur; 6 vrag.v.n.woord -
boom - uitroep; 7 familielid-ordezus-
ter - oude maat; 8 en 8Aloper-ploeg-
snede - kleur; 9 koor, dans - hulptaal
- kioskbedrijf (afk.); 10 opnieuw -
Duitser - opschrijven; 12 dochter van
Zeus - seconde - verenwisseling; 13
1
2
3
H
5
6
8
9
10
II
12
13
11
15
16
1?
16
19
20
21
22
23
28
25
25
27
28
29
30
31
32
33
11
35
I
2
3
4
5
6
7
9
10
II
12
13
19
15
16
17
19
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
1
3
4
5
6
8
10
II
12
13
19
15
lb
17
IS
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32~
33
34
8A
38
35
V
deel van gewei - tros bananen - biet;
14 kweekbak - gymnastiekwerktuig
- voorzetsel; 15 hoge berg - lijst van
schepelingen - onheilsgodin; 16 bijbel-
boek (afk.) - watering - vallei; 17 deel
van gelaat - tijdperk - hogepriester,
18 herstelplaats - kledingstuk - grap-
penmaker; 19 deel van gelaat - steen
- Europeaan; 20 tevens - familielid -
oosterse titel; 26 bekeuring - Ned. ri-
vier - paradijsfiguur; 28 Engels tel-
woord - gewezen (voorvoegsel) -
trotse houding; 29 nauw - tandbeen
- Ned. rivier; 30 breed - afgelegen -
boom; 31 alvorens -kansbriefje - slot
van opsomming (afk.); 33 onaange-
naam verblijf - Engels voegwoord -
vlaktemaat.
X.