69?°
SALAMANDER
X
1?5
Diehtershoekje
Met Andere Woorden
De mensen schrijven hun eigen geschiedenis,
Kwaliteit
in schoenen
heeft'n naam..
longetje
drinkt benzine
Geslaagde
typers
m
Werkverschaffing in de dertiger jar en
I eugd wieler r onde
CENTRALE VERWARMING
AIRCONDITIONING
Kind....
WOENSDAG 11 JULI 1979
28-520
Orize oproep aan oude mensen om hun herinneringen uit de crisis-
tijd eens voor de krant op papier te zetten, heeft succes gehad. We
hebben verscheidene brieven ontvangen, die we ook in de krant
gaan afdrukken. Vandaag de eerste twee: mevrouw Pont, tachtig
jaar en bewoonster van het Schiedamse bejaardentehuis Thurlede
vertelt, hoe het was om met een werkloze getrouwd te zijn. Achter
de afkorting M.S. verschuilt zich een zeventigjarige Vlaardinger.
De komende we ken zult u hun namen nog wel vaker tegen komen.
Voor't moderne interieur...
cParis
Lijnbaan 65
Rotterdam
Schattig...
m
ill
HAN VAN DER HORST
Eerste kwaliteit!
Mercuriusstraat 41, tel. 34.21.63, VLAARDINGEN
Herinneringen
aan de crisistijd
Voor mij is in ieder geval bewezen:
de mensen kunnen best hun eigen
geschiedenis schrijven, als ze het
maar durven. Wie rechttoe rechtaan
op papier zet, wat hij of zij allemaal
beleefd heeft, krijgt bijna altijd een
Fraaie kunststof hangverlichting
met originele "rolly"-trekpendel
(traploos in hoogte verstelbaar tot
170 cm). In melkwit met een bruin
transparante bovenkap en ver-
chroomde beugel. 2 fittingen.
9i armatuur 50 cm,
voor
*!/arita
Afgelopen vrijdag stormden de kinde-
ren juichend naar huis. De laatste
schooldag zat er op. Vakantie, einde-
lijk dacht ik en slaakte een zucht van
verlichting. De voorgaande weken
waren beslist geen pretje geweest zo-
wel voor hen als voor mij.
Het begon al bij het opstaan:
„Jongens emit, aankleden je moet
naar school". Twee slaperige hoofden
keken me dan verstoord aan. ,,lk lig
net zo lekker" en: „Ik ben nog zo
moe" werd er dan gesteund en daar
doken ze weer onder de dekens. Heel
wat ochtenden voelde ik me een
harteloos schepsel als ze na een
volgende por kreunend uit bed stap-
ten en zich aankleedden met bewe-
gingen die het meeste weg hadden
van een vertraagde filmopname. Even
later verschenen ze met witte gezich-
tjes aan het ontbyt en pas buiten on-
derweg naar school begonnen ze goed
te ontwaken.
Tussen de middag leek alles in orde
maar na half vier begon de ellende.
Vermoeid uitziende kinderen die
niets anders deden dan kibbelen en
vervelen. Als ik na het eindeloos tot
tien tellen en steeds maar weer waar-
schuwen dan eens een grote mond
opzette leverde dat een paar rade-
loos snikkende hoopjes mens op die
met zichzelf geen raad wisten.
Mijn goed bedoelde voorstel om eens
goed uit te rusten en vroeg naar bed
te gaan werd steeds met hoongelach
ontvangen. „We kunnen toch niet
slapen, het is veel te licht". was het
geheide antwoord. En inderdaad
werd het iedere avond toch gauw half
elf voor het span sliep en had de tijd
waarop ze gingen totaal geen invloed.
Logisch dus dat ze er de andere mor-
gen zo moeilyk uitkwamen.
De enige troost was dat niet alleen
onze koters hier last van hadden. Tij-
dens gesprekken met andere ouders
bleek het een welbekend en overal
voorkomend beeld te zijn. Doorge-
draaide kinderen en ouders die met
smart naar de vakantie uitkeken.
Nu is het dan zover. Geen geroep
's morgens want ze zien maar wan-
neer ze emit willen komen en zich
aankleden. Meestal gebeurd dat pas
als ze naar buiten willen. Met voile
teugen genieten ze van de vrijheid en
worden weer vrolijk en onderne-
mend. Ze zijn weer zoals het hoort.
De ogen, die de laatste tijd zo ver
moeid keken, stralen weer van on-
deugende levenslust en hoewel ik niet
altijd hoera roep bij alle streken
waarmee ze me verrassen heb ik dit
toch liever als het voorgaande.
goed verhaal, dat anderen graag le-
zen. Wij van de krant weten, hoe
positief de meeste lezers reageren op
artikelen over vroeger.
Aan de andere kant zijn het juist
de belevenissen van de gewone
mensen die vergeten worden. De
grote jongens, de politivi, de onder-
nemers zorgen er wel voor, dat hun
daden en woorden geboekstaafd
worden (althans het deel, waar ze
trots op zijn). De enorme geschied-
kundige schat aan gegevens die op-
geslagen ligt in de herinnering van
gewone mannen en vrouwen, die
enorme schat kan niet worden opge-
graven.
Omdat zoveel mensen wat ze zelf
hebben meegemaakt niet de moeite
waard vinden. „Wie interesseert dat
nou?" zo redeneren ze.
Mij interesseert het.
En mijn generatiegenoten.
Specialist in
modeschoenen
en luxe lederwaren
tel. 010-116843
ReguRersbreestraat 43
Amsterdam^.
tel. 020-247279
Zondagmiddag vonden twee jonge
Schiedammertjes tijdens het spelen
op het terrein van een aan de Stad-
houderslaan gevestigde wasserij een
fles waarvan zij vermoedden dat hij
was gevuld met frisdrank. Een van
hen, de 7-jarige R.W., nam een slok
van de inhoud. Later op de dag werd
de jongen ziek en moest hij met
spoed worden opgenomen op de
intensive care afdeling van de Nolet-
stichting. Nader o.nderzoek wees uit
dat er vermoedelijk benzine in de fles
zat.
Leuk 100% katoenen meisjesjurkje.
Lief afgewerkt met kapmouwtjes,
smockwerk aan de zijkant en kant-
garnering. In licht-beige, maten
104 t/m 128.
Verleden maand op 19 mei ben ik
dertig geworden. Mijn vroegste her
inneringen stammen denk ik uit de
tijd rond 1 953-1954: mijn vader
kocht een radio. Sindsdien is het
steeds maar beter gegaan met mij en
mijn familie. Ik woon alleen in een
mooie driekamerflat, Dit artikel
schrijf ik in mijn werkkamej. Zo is
hij niet door de architect bedoeld.
Het is de slaapkamer voor de ouders.
En mijn bed staat in de slaapkamer
voo/ twee kinderen. En ik kijk naar
de televisie in de woonkamer voor
een gezin. Die flat vind ik precies
groot genoeg voor een kerel alleen.
Wat materiele tegenspoed is, weet
ik niet.
Oude rnensen weten dat wel. Zij ken-
nen de eenvoudige misere van het
leven van alledag. Ze weten wat het
is getekend te zijn door een fiets-
plaatje. Ze hebben de tomatensoep
in bhk geproefd. Zijn er nog meer
mensen die daar hebben staan te
dringen en te roepen voor Wilton?
Hoe was het om in die tijd visser te
zijn? Zijn er kinderen van vissers-
weduwen, wier man bijvoorbeeld in
de eerste wereldoorlog omkwam,
toen hun logger op een mijn liep?
Hoe was het in de grote werkhallen
van Gusto, toen Guus en Toon
Smulders nog de scepter zwaaiden?
a
Bij Havenbedrijf Vlaardingeii-Oost werkten in de crisistijd veel "losse" mensen die weer weggestnurd werden als
er geen werk was
Waar blijven de Maassluizenaars
met hun brieven?-
Begin juni deden wij dus een oproep
om herinneringen op te schrijven aan
de crisistijd. Die oproep herhalen we
vandaag. Het adres is: Rijnniond
West Combinatie, Hoogstraat 122,
3131 BP Vlaardingen.
Het bloedpark
x if,
De mensen die in de werkverschaffing het Oranjepark aanlegden noemde het
een "Bloedpark"
De sollicltatle
't Was in de dertiger jaren. Mijn
man was al tijden werkloos. Iedere
dag op zoek en brieven voor solli-
citatie. Op een dag kwam hij terug
van 't stempelen met een verhaal.
Er zou klinkerswerk zijn in Am
sterdam. Maar geld voor de trein
hadden we niet, dus dan maar op
de fiets. Wat is nu zo'n kleine 90
km. heen en 90 terug als je op
werk uitgaat.
Afgesproken werd met een oud-
collega: we vertrekken om 3 uur
vannacht. De banden opgepompt
een boterham voor onderweg mee,
vroeg naar bed, want het was weer
snel opstaan. Ze waren op tijd
klaar om te vertrekken. Maar het
was noodweer. Storm, onweer,
en stortregen. Maar kom, we gaan
er toch door.
En daar gingen ze de lange trip te-
gemoet en om in Amsterdam te
horen, dat er helemaal niets van
waar was.
De teleurstellingen telkens weer
zijn voor iemand die dat zelf nooit
heeft ondervonden niet te begrij-
pen, maar trappen je wel de grond
in
t
Mevr. Pont
Zoals nu waren er ook „toen"
vooraanstaande gezagsdragers die
van mening waren, dat een groot
deel van de werklozen te lui was
om te werken. Dat beweerden zij,
vanachter hun bureau, maar ze
zouden eens de moeite hebben
moeten nemen te gaan kijken bij
Wilton, wanneer daar een schip
in het dok zat, dat onder de wa-
terlijn schoongemaakt en geverfd
moest worden. Daar werden dan
Josse" mensen voor aangenomen
waarvan er altijd wel een aantal
buiten de poort stonden. Wanneer
de betrokken baas verscheen, vlo-
gen ze tegen het liek op om de
aandacht op zich te vestigen en
schreeuwden van: ,,Ik, baas, ik!"
Een mensonwaardige vertoning,
opgevoerd door luilakken die wat
extra's wilden verdienen. Ze
mochten dan, laten we aannemen
in het gunstigste geval drie dagen
in de blubber werken voor plus
minus f 5,- per dag, is gelijk aan
voor drie dagen f 15,-, waarvan
twee derde werd afgehouden.
Bij Havenbedrijf Vlaardingen-Oost
van hetzelfde laken een pak.Daar
werd in drie ploegen gewerkt en
als er veel schepen lagen, werden
ook daar losse arbeiders aangeno
men, die uit voorraad beschikbaar
waren.
Driemaal per dag stonden ze daar,
met het stukkenzakje bij zich,
want wie werd aangenomen, werd
meteen tot het terrein toegelaten.
De bazen hadden natuurlijk wel
hun wensen, hoewel een groot
deel van de aan te nemen mensen
aan het oordeel en de ervaring
van de dienstdoende portier werd
overgelaten. Wat somS met grove
willekeur gepaard ging. Een van
die losse arbeiders, een bekwame
bootwerker, werd regelmatig door
een bepaalde portier overgeslagen.
Op een keer zei de man er wat van
en dreigde de portier wat aan te
doen, als hij ermee doorging hem
van het werk buiten te sluiten.
Deze lachte erom (was hij niet on-
schendbaar?). maar werd enige
dagen daarna door betrokkene
met e6n schot het levenslicht uit-
geblazen.
De aapleg van het Oranje-park was
weer een ander geval. Het zand
was in de eerste wereldoorlog (er
is altijd wat) door werkloze vissers
met handwagens vanaf de Ron.
Wilhelminahaven daar gebracht.
Het bleef onaangeroerd tot aan de
crisis liggen en werd de Sahara ge-
noemd. Tot het gemeentebestuur
op het idee kwam er door loslo-
pende jonge krachten verandering
in aan te brengen. Zij werden
daartoe opgeroepen, groeven vij-
vers, legden paden en gazons aan,
ik meen dat zij ook de banken ge-
maakt hebben, en werden daar-
voor met f 2,50 perweek beloond.
Het was zelfs zo dat, wanneer hun
vader werkloos was, er van die
knaak geen twee derde werd in-
gehouden.
Zo ziet men hoe met wijs beleid
en sociaal-economisch inzicht
parken worden aangelegd, waar de
samenleving mee verrijkt wordt.
Het park werd later met veel
bombarie en een onnoemlijk aan
tal oranje-gestrikte gezagsdragers
en oranje verenigingen, kortom
door mensen die er geen slag werk
aan verricht hadden, ingewijd.
De jongens die er hun krachten
aan gegeven hadden noemden het
een Bloedpark
M.S.
Naschrift: voor het goede begrip
moet u dit weten: als een werklo
ze tijdelijk werk vond, werd twee
derde van het verdiende bedrag op
zijn uitkering in mindering ge
bracht. Datzelfde gebeurde als ge-
zinsleden werk hadden en loon
ontvingen. Werklozen kwamen
bovcndien in aanmerking voor in-
geblikte soep, vices en nog meer
levensmiddelen, zodat de winkc-
liers het nog moeilijker kregen,
dan zij het al hadden.
HOEK VAN HOLLAND - De Tour
de France is maar net afgelopen als
in Hoek van Holland alweer een wiel-
renspektakel de aandacht zal trekken.
De Jeugdwielronde wordt namelijk
op de avonden van de 23e, 24e en
25e juli verreden. Dit typisch Hoekse
evenement wordt voor de lOe maal
georganiseerd door de familie Van
Ooyen, geassisteerd door een aantal
enthousiaste vrijwilligers.
Jongens en meisjes fietsen in ploeg-
verband drie avonden lang om de
vele premies en prijzen te bemach-
tigen. De rennersploegen worden ge-
sponsored door Hoekse bedrijven;
vandaar dat de Nederlandse televisie
geen aandacht aan dit sportief ge-
beuren zal en mag schenken.
Het parkoers ligt rond de Van Rijcke-
vorsselschool. Start en finish zjjn te
vinden in de Columbusstraat.
SCHIEDAM Onderstaande Ieerlin-
gen van Instituut De Jongh hebben
op 16 juni 1979 te Utrecht met suc
ces examen machineschrijven afge-
legd:
Ingrid Bannenberg, Joop le Conge,
Marja Ossewaarde (240 aanslagen
p.m.), Joyce Reimus, Manon Vogel
(examen stenografie Nederlands).
Prima, engelse kindersokjes van een
fijne kwaliteit 60/40 katoen/polya-
mide. In een leuke dessinering en
diverse vrolijke kleuren.
Maat 19/22
Maat 23/26 f1,50- 27/31 f1,75
Maat 32/36 f2,- - 37/40 f2,25
GRIFFIJN
SCHIEDAM - Tessa van Es publiceerde drie romans en is bezig met het
voorbereidend werk voor de vierde. In al haar boeken is het huwelijk
het hoofdthema, want ze vindt het toenemend aantal echtscheidingen
verschrikkelijk en wil haar lezers nieuwe hoop en inoed inspreken.
Haar verhalen hebben dan ook meestal een happy end.
In het najaar van 1979 komt haar
eerste bundel met gedichten en
korte verhalen uit. Vooruitlopend
daarop zond ze ons enkele van
haar gedichten. Lezers die haar
voorbeeld willen volgen - en daar-
voor hoef je geen „beroeps" te
zijn, kunnen nog steeds hun ge
dichten voor ons „dichtershoekje"
insturen.
,Mijn ouders die gaan scheiden
Voor een kind van een jaar of negen,
is er het begin van een eerste lijden.
Nadenkend, wat ouwelijk kijkt het me aan.
„Zij willen niet meer samen verdergaan
Ik voel dat hij wacht op een antwoord.
Hij twijfelt of ik hem wel heb gehoord.
„Ik wil bij mijn moeder, maar ook bij mijn vader",
hakkelt hij nen'eus. „Ook heb ik een goede rrind.
Maar.verklaart hij mij droefkijkend nader.
„Bij alien kan ik niet meer blijven
Mijn stem klinkt wat schorals ik zacht zeg: kind
Tessa Spiessens - van Es.
De puzzel van vorige week bleek geen
makkelijke te zijn gezien het aantal
foutieve inzendingen die we hebben
binnen gekregen. De juiste oplossing
luidt: ,,De beste oorlog die men voert
is als men z'n lusten snoert" en ,,Als
er 66n schaap over de dam is, volgen
er al spoedig meer". Zoals vanouds
weer drie prijswinnaars en dat zijn
deze week: Mevr. C. Smit, Lijsterlaan
15, Vlaardingen; mevr. L.M. Drop-
pert-Breedveld, Datheenstraat 1 13,
Vlaardingen en D.J. Siljee, 's Grave-
landseweg 499, Schiedam De prijs
winnaars krijgen een boekenbon van
tien gulden thuisgestuurd.
Ook voor deze week kunnen weer
oplossingen worden ingezonden aan
ons adres: Rijnmond West Combina
tie, Post bus 306, 3130 AH Vlaardin
gen. Oplossingen alleen per briefkaart
en voorzien van postcode moeten
uiterlijk dinsdag 1 7 juli 10.00 uur bij
ons binnen zijn
Bij juiste oplossing van deze kruis-
woordpuzzel leest u horizontaal 39
en 56 en verticaal 35 en 36 vier
woorden die vijf letters met elkaar
gemeen hebben. Alleen deze vier
woorden moeten, UITSLUITEND
PER BRIEFKAART, als oplossing
worden ingezonden.
HORIZONTAAL:
1. bevrijding, 5 haardos, 8 tegenstand
13 telwoord, 14 rund, 15 schaal, 16
ankerplaats, 17 bijwoord, 18 alarm-
signaal, 19 standaardmaat, 20 lopen-
de rekening (afki) 21 teken v.d. die-
renriem, 22 opening, 23 mak, 24
Europeaan, 25 beroep, 26 ongeslo-
ten, 27 grote massa, 28 welgesteld,
29 bevlieging, 30 lijst, 31 drinkgerei,
33 fraai vertrek, 34 deel v.h. jaar, 35
kijkkastje, 36 veld- en bosgod, 38
propellor, 39 voorlopig, 40 godin
v.d. dageraad, 41 sierplant, 43 fijn
baksel, 44 boom, 45 grondsoort,
46 meisjesnaam, 47 Iyrisch gedicht,
48 beroep, 51 muziekteken, 52 ge-
laatskleur, 53 ruilmiddel, 55 pau-
sennaam, 56 passief, 58 familie lid
59 grote massa, 60 smalle waterke-
ring, 61 parlementsvakantie, 63
oude maat, 64 soort brood, 65
order. 66 wisselborgtocht, 67
preuts meisje, 68 soort hond, 69
organisatie, 70 vestibule, 71 kwab,
72 dochter van Zeus, 73 voorwaarde,
74 sap, 75 telwoord, 76 noodlottig,
78 leren halsgordel, 79 bijwoord van
graad, 80 soort verklaring, 81 tel
woord, 82 zwarte steen, 83 strand-
diepte, 84 beginhandeling, 85 in
sect, 86 inventaris van bruid.
VERT ICAAL:
1. koning der Elfen, 2 voorzetsel,
3 telwoord, 4 onb. v.n.w. 5 kleding-
stuk, 6 opening, 7 als voren, 8 hok,
9 liefdegod, 10 wedloop, 11 pers.
v.n.w. 12 soort kaartje, 14 keuken-
gerei, 15 Eur. hoofdstad, 17 vlug, 18
tieren, 19 jongensnaam, 20 vis, 21
soort monteur, 23 elektrode, 25
specerij, 26 buitendijks land, 29 be-
dorven, 30 boom, 31 wal, 32 sappig
33 flauw, 34 voorbehoedsmiddel.
35 overvloedig, 36 ernstig en nauw-
gezet, 37 oude maat, 38 leenman, 39
hijswerktuig, 40 bedvulling, 41 se-
dert, 42 plaats in W.. Duitsland, 43
verlaagde toon, 44 roodachtig, 4$
wig, 49 opstootje, 50 tref, 51
paradijsfiguur, 52 bewijs, 54 zoog-
dier, 55 strik, 56 vrouwspersoon
(afk.) 57 soort verdrag, 58 vreemde
munt, 59 levervocht, 60 vrucht,
61 spelleiging, 62 onaangenaam ver-
blijf, 63 deel van Afrika, 64 half-
bloed, 65 scherts, 66 sluimerend, 67
ondergang, 69 bres, 71 bergplaats
72 telwoord, 73 werktuig 74 half
(voorvoegsel) 76 hoofddeksel, 77
vaartuig, 78 trotse houding, 79 dom-
me vrouw, 80 voegwoord, 83 betref-
fende (afk.)
