TOMA project
ter meulen
15?5
Een keur van
kostelijk tin
ter meulen
£95
995
Scholenproject in Boven Volta
door Nederlander begeleid
ter meulen
ter meulen
'In een ontwikkelingsland heb j
'tenminste nog eer van je werk
Dia-avond
„Veel hulp komt niet op de juiste plaats"
Honderdvijftig vrijwilligers per
jaar naar de Derde Wereld
TH student bouwde in Kenia bijna drie jaar lang bruggen
iiiiifii
Ronald van Wagtendonk had in Delft een TH studie Weg- en
Waterbouwkunde gevolgd. Toen hij bij de S.N.V. terechtkwam
vond men dat hij een te hoge en te theoretische opleiding had ge-
had. „Maar ik wilde hier gewoon weg. Met probleem was dat ze
liever HTS-ers hebben dan TH-studenten. Maar ik ben gewoon
door blijven zeuren. Na nog een paar keer heen en weer bellen en
schrijven ging het vrij snel", zegt Ronald. ,,Als je eenmaal door de
eerste selectieprocedure been bent is het zo gepiept".
M. 122-140 f16,95; 146-164 f17,95
Bruggenbouw
Dat staat opgeruimd...
Arme nikkertjes
Spotprijs...
Peter Pontier, een 26 jarige HTS-er bouwkunde, werkte ruim 26
maanden in Boven Volta. Het is een der arniste landen terwereld.
Het gemiddelde inkomen per hoofd van de bevolking ligt nog niet
op tweehonderd gulden per jaar. Het is een erg vlak land en in het
Noorden grenst het aan de woestijn. In het Zuiden is er wat meer
groen maar daar zijn hele streken verlaten door een gevreesde ziek-
te, rivierblindheid, die veroorzaakt wordt door een vliegje dat zijn
eitjes in stromend water legt.
Het land heeft praktisch geen bodemgrondstoffen of andere ex-
portartikelen. De staatsvorm is een democratische republiek met
een meer-partijenstelsel, maar omdat de dorpshoofden nog steeds
grote invloed hebben is het nog steeds een beetje moeilijk te spre-
ken van een echte democratie.
Ossenkracht
Foster parents
Modieus en toch
voordelig...
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1979
45-524
bruin,
i
voor 19,75,
Met een grocp inheemse arbeiders werden in een werkplaats brugdelen gepre-
fabriceerd.
De brugdelen werden met behulp van boomstammen overde rivier geschoven.
Het bouwen van scholen in Boven Volta, het project waaraan Peter
Pontier via de Stichting Nederlands Vrijwilligers heeft meegeholpen,
behoort tot het zogenaamde TOMA project. Het schept voor de jon-
gere, maar ook de oudere bevolking een kans om te leren hoe men
economischer met landbouwgebieden kan omgaan.
Veel bedrijven worden nog met de hand bewerkt. Men krijgt overi-
gens al wel veel hulp van het buitenland. In Nederland bijvoorbeeld
heeft het plaatsje Waddinxveen het project financieel gesteund. Elk
jaar worden er acties gehouden door de TOMA werkgroep. De op-
brengst is bestemd voor de aankoop van leermiddelen, de uitvoering
van scholenbouw en het bevorderen van het onderwijs.
11 tot 13 gulden voordeel!
Sterke corduroy jongens-en meisjes-
pantalon van 100% katoen. Met
vijf zakken en in de modekleur
roestbruin.
Met kleine schoonheidsfoutjes,
normaal 28,95, nu
maten 98-116
/eter Pontier, een der twee Vlaar-
dingse vrijwilligers die de vorige
maand zijn teruggekomen zal
donderdag 8 november een dia-
avond houden. Hij maakte in zijn
verblijfplaats Ouagadougou tijdens
de werkperiode ruim 120 dia's. De
avond begint om 20.00 uur in de
Phielkerk in de Roland Holststraat
in Vlaardingen. De toegang is
gratis.
Ruim driehonderd tinnen
voorwerpen uit de havensteden
Rotterdam, Amsterdam en Ant-
werpen zijn te zien op de tentoon-
stelling „Keur van tin" die in het
museum Boymans van Beuningen
vanaf 6 oktober wordt gehouden.
Ronald ontmoctte zijn Deense vroaw
in Kenia. Jytte was voor een Deense
vrijwilligersorgaiiisatie idtgezonden.
Hij kwain in augustus 1976 bij de
SNV. Na de tropencursus in Amster
dam ging hij op 1 September richting
Kenia waar hij gestationeerd zou
worden in kisumu in een der drukst
bevolkte streken. Maar allereerst
kwam hij in Tanzania terecht waar
gedurende een maand een follow-up
cursus werd gegeven met als voor-
naamste doel de taal wat beter te
leren kennen.
Tanzania en Kenia zijn buurlanden
Samen met Kenia zijn het vroeger
kolonien van Engeland geweest. Na
het bereiken van de onafhankelijk-
heid zjjn alle drie de landen een ver-
schillende kant opgegaan. Kenia werd
een dictatuur, Tanzania ging de socia-
listische kant op en Kenia werd kapi-
talistisch. in Tanzania werd tamelijk
geforceerd te werk gegaan. De be
volking van het platteland werd min
of meer gedwongen op coliectieve
boerderijen te gaan werken. Het land
probeert alles zonder hulp van buiten
op te bouwen, aldus Ronald. Kenia
daarentegen haalt alle buitenlandse
hulp binnen. Philips, Firestone en
Unilever hebben er grote vestigingen.
De buitenlandse ontwikkelingshulp
wordt gebruikt om het een en ander
in het belang van de bevolking aan te
leggen".
Door middcl van een geimproviseerde hijskraan werden de brugdelen op een
vrachtauto gezet.
lien kan uit Amsterdam, ge-
maakt rond 1600 (Foto Dick
Wolters).
Ronald kwam in de bruggenbouw te
recht voor de plaatselijke rijkswater-
staat. Hij nam het werk over van een
andere Nederlander die bijna aan het
eind van zijn contract was. ,,Het
woord brug moet je ook weer niet
overschatten. Een „grote" brug in
Kenia was maar een 20 meter lang",
vertelt hij. ,,Ik probeerde meer con-
linuiteit te krijgen in het werk en
kreeg het voor elkaar dat er een ap-
parte bruggenafdeling bij het ministe-
rie werd gevormd. Dat was wel no-
dig want het budget vpor jaren werd
in zes maanden uitgegeven. Het be-
tekende dat je snel je materialen
moest kopen anders was de brug pas
half af. De materialen waren wel te
koop maar alleen het geld ontbrak.
Het geld kwam van de Keniaanse be-
lastingbetaler.alleen de grotere brug-
gen (dus groter dan 20 meter, red.)
worden met buitenlandse hulp ge-
bouwd, de kleinere vallen onder de
post „onderhoud", aldus Ronald van
Wagtendonk.
Ronald zette in Kisumu een centrale
werkplaats op waar de groep arbei
ders waaraan hij leiding gaf, brugde
len ging prefabriceren. In betonnen
goten werden, door er allereerst een
ijzeren constructie in te bouwen en
Iaten beton in te gieten, balken ge-
maakt die over een rivier werden ge
schoven. Door de ruimte tussen de
balken op te vullen ontstond een
primitieve brug. Op deze manier
bouwde hjj een zevental bruggen en
een aantal duikers, tunneltjes onder
de weg waar het water door kan stro-
men.
G6dn kranten en leesbladen meer
die door het huis slingeren, maar nu
netjes opgeborgen kunnen worden in
deze moderne lektuurbakken. Er is
een rotan lektuurbak in een sierlijke
vorm, bespannen met een beige
stof en een magazinerek van blank
hout met een naturel canvas
en gecontrasteerde opdruk.
Nu het magazine
rek van 8,95 voor
Rotan lektuurbak van 22,50
Tussen de bedrijven door maakte hij
kennis met de Deense Jytte Knudby
die voor een Deense organisatie werk-
te. Van het een komt het ander en op
22 december 1978 trouwden ze. Ze
woonden in een houten huis met drie
kamers. De voorzieningen zijn er in
de steden goed, stromend water en
electriciteit is er wel aanwe/.ig. Jytte
woonde eerst aan de Oegandeze grens
waar de energievoorziening niet altijd
zo regelmatig was. De reden daarvan
was dat aan de grens de energie uit
Oeganda geimporteerd werd.
Ronald en Jytte kwamen op 19
augustus in Nederland terug en toen
begon de ellende eigenlijk. Een huis
in Rijnmond was niet te krijgen en
van armoede moesten ze bij Ronalds
ouders intrekken.
Ze zijn intussen bezig te proberen of
ze weer terug kunnen gaan. .Neder
land is wat mijn vak betreft, weg en
waterbouw, bijna af. In een ont-
wikkelingsland heb je tenminste nog
eer van je werk. Je kan je intens voor
zo'n klus inzetten. We proberen al of
we weer uitgezonden kunnen
Worden, niet pers£ weer naar Kenia,
wel naar een ontwikkelingsland",
zegt Ronald. ,,Maar eCn ding is wel
duidelijk. Die mensen zijn helemaal
niet zo zielig als men vaak wel denkt.
Als je erheen gaat om die ,,arme
nikkertjes" te gaan I elpen. kan je
beter thuis blijven wa it dan kom je
van een koude kermis t <iuis".
Ik ruimte tussen de balken maakte men niet cement of beton dicht en er was
weer een brug af.
ken van Ronalds taken was ook liet aanleggen van duikers, een soort grote
buis onder de weg door, op plekken waareen brug niet zo noodzakelijk was.
voor deze professionele metalen
spot voor aan de wand- of het
plafond. Geheel verstelbaar en
geschikt voor reflektorlampen
tot 60 Watt. Diameter 90 mm,
lengte 18,5 cm. Porceleinen fitting
met inzetring.
Normale prijs 16,95
Nu voor slechts
celeinen tittir
Bijpassende reflektorlampy80 mm
40 of 60 Watt voor 2.95
ze nooit leren op eigen benen te
staan. Ze worden door dit soort
dingen afhankelijk gehouden van
hulp, Er wordt totaal niet naar de
wensen van het land gekeken. Zo hal-
verwege de tijd dat ik er was kwam er
een hele geprefabriceerde tomatenpu-
reefabriek. De hele oogst tomaten
van het land was toen in een week
verwerkt. Als daar dan nog bij komt
dat veel van de geboden hulp niet op
zijn plaats komt: bij de armsten,
is het wel duidelijk dat er meer ge-
richtere hulp moet komen", aldus
Peter Pontier.
De scholen in Boven Volta worden
gebouwd met hulp van de Wereld-
bank, die aan de armste landen onder
gunstige voorwaarden leningen ver-
strekt; pas na vijf jaar gaat men 2
procent rente betalen.
Bijna het enige geld dat verder het
land inkomt, is van de export van sla-
boontjes en wat vee. Er is in het land
ook nog mangaan waarvan men het
exploiteren tegenwoordig overweegt.
Vooral van Japanse en Franse kant is
belangstelling, maar omdat er een
spoorlijn moet worden aangelegd is
die interesse wel onder bepaalde
..voorwaarden".
De schooltjes werden zoveel mogelijk van ter plaatse voorlianden materialen
gebouwd. -
Peter Pontier, die werd uitgezonden
Peter werd uitgezonden om een
scholenbouwproject te begeleiden.
Na een opleiding van een maand bij
het Tropeninstituut in Amsterdam
waar hij het een en ander leerde over
het land, het volk en de taal, vertrok
hij op 26 juni 1977 met een vliegtuig
richting Afrika. Na tussenlanding in
Parijs en Marseille kwam hij in Oua
gadougou, de hoofdstad van Boven
Volta.
De eerste vijf weken werd Frans ge-
studeerd en werden excursies door
het land gemaakt. Over de daaropvol-
gende tijd vertelt Peter: ,,ln de eerste
fase van mijn verblijf werd onder al-
gehele leiding van een Duitse archi
tect en zijn vrouw, een aantal
schooltjes neergezet van ter plaatse
voorhanden materialen. Maar omdat
zelfs hout er geimporteerd moet wor
den was dat wel erg moeilijk. Grote
gedeelten van de bouwtijd zijn uitge-
lopen omdat we op cement en golf-
plaat zaten te wachten dat ook ge
importeerd moest worden. Alleen
stenen fabriceerde men er zelf".
Dq gebouwde scholen zouden dienst
moeten gaan doen als lagere land-
bouwschooi. Er wordt veelal puur
praktisch onderricht gegeven. De
jeugd van 12 tot 16 jaar wordt er ge-
leerd hoe ze een bedrijf moeten run-
nen, en daarmee in leven moeten blij
ven. Als de opleiding vervolgd wordt
met de uitgebreide landbouwschool
in de grote steden heeft men de tota-
le kennis zoals hier aan het eind van
de lagere school.
Om aan te geven in welke staat van
ontwikkeling het land is vertelt Peter
dat ze enige tijd geleden bij het be-
werken van het land zijn omgescha-
keld op ossen-tractie in plaats van
handkracht.
„Het is een nadeel dat het land wordt
overspoeld met hulp uit alle delen
van de wereld. Er wordt teveel ge-
experimenteerd. Het land weigert
niets, het eindresultaat is dat ze bij
voorbeeld met een serie kapotte
machinerieen zitten die niet gerepa-
reerd kunnen worden, omdat er geen
reparatiematerialen zijn en geen
kennis over de apparatuur. Zo zullen
Na een jaar in Boven Volta te zijn ge
weest kwam Laura van Weijen, zijn
21-jarige vriendin, ook over. Laura
die studente is aan de Amsterdamse
Vrije Universiteit ging in Ouagadou
gou werken voor het Foster Parents
Plan. Daarbij wordt door buitenlan-
ders een kind „op afstand" geadop-
teerd.
„Als je zo'n kind adopteert wordt
het geld dat je eraan geeft niet alleen
besteed voor dat kind. Het wordt ge
bruikt voor algemene hulp aan het
dorp waar het kind woont, echter
dan wel voor bijvoorbeeld een school
of iets anders waar het kind indirect
van profiteert", vertelt Peter.
Peter en Laura woonden in een ook
voor onze maatstaven groot huis. De
huishuur werd door de Stichting Ne-
derlandse Vrijwilligers betaald. Al
leen de energie moesten ze zelf beta
len, 50 gulden electriciteit, 6 a 7 gul
den water en 10 gulden butagas per
maand. De Stichting draagt verder
zorg voor een behoefte-inkomen
waarvan de vrijwilligers in het ont
wikkelingsland moeten leven. Er
moet wel bijgezegd worden dat dat
bedrag ruim is, netto 820 tot 1000
gulden.
Destichting draagt verder ook zorg
voor de reiskosten naar het land van
bestemming. De dienst of organisatie
waarbij de vrijwilliger in het ontwik
kelingsland wordt ingezet draagt zorg
voor transport, werkuitrusting een
eenvoudig gemeubileerde huisvesting.
Als je na 26 maanden terugkomt,
heeft SNV nog een kleine tiendui-
zend gulden voor je gespaard. Boven-
dien zit je als je terugkomt niet zon
der inkomen, want de SNV geeft nog
negen maanden lang een uitkering.
Als je daarna nog geen werk hebt ge-
vonden kan je de WW in.
Waarom wilde Peter zich Iaten uit-
zenden door de SNV? „Het feit dat
ik niet in militaire dienst wilde is
van belangrijke invloed geweest. Ik
voel er weinig voor om een deel van
mijn leven te wijden aan het leren
omgaan met wapens waarvan de per-
fectie maar ook de afschrikking
steeds groter wordt. Ik wilde me juist
nuttig maken aan de basis in de Der-
de Wereld, maar ook omdat het wer
ken en leven in een ander continent,
waar den Ievenswijze zo anders is,
me interesseerde. Ook hoopte ik er
wat praktische kennis op te doen. Op
school krijg je bijna alleen theorie",
aldus Peter.
Per jaar worden in het kader van Internationale ontwikkelingshulp door de
Stichting Nederlandse Vrijwilligers uit Den Haag, honderdvijftig mensen uitge
zonden naar landen in de Derde Wereld. Zij blijven, afhankelijk van het land
waar ze in terecht komen, een zesfentwintig maanden weg. Ze moeten leiding
gaan geven aan bouw- of andere projecten waar men in het eigen land geen ge-
specialiseerde krachten heeft. Een der doelstellingen is dat de plaatselijke ar
beiders er zoveel van opsteken dat ze het later zelf kunnen doen.
Op 31 juli 1979 waren 385 Nederlandse vrijwilligers werkzaam in 25 landen,
waaronder ook een aantal Vlaardingers. Twee ervan keerden in augustus en
September huiswaarts. De Nieuwe Vlaardingse Courant zocht ze op en vroeg
naar hun ervaringen.
Geinteresseerden in het vrijwilligerswerk kunnen informatie krijgen bij de
Stichting Nederlandse Vrijwilligers, Muzenstraat 30 Den Haag, telefoon 070 -
624611.
Heerlijk zacht Teddyvest met ge-
breide shawlkraag en manchetten.
Het vest heeft lange mouwen en
is afgewerkt met een leuke knoop-
sluiting. In zwart, bordeaux, tabak
en ecru. Maten S-M-L.
Nu extra voor
delig van 35,-
voor slechts
