m
Open repetitie-dag
Requiem van Verdi
V
RUN0ER
biefstuk
B0RSTLAPPEN
RIBLAPPEN
SLACERIJ
SUCA0ELAPPEN
of
SCHOUDERLAPPEN
hamfricandeau 9?5
.1.29
1.29
1.29
1.29
I*
rVg0
500
4.95
4.45
A-
A-
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
40-134
I,;; c^0»r.cu/Arf recht van de (Eneelse) maken terwyl de
De wereldscheepsbouw heeft al eeuwen te
maken met de menselijke expansiezucht.
Of het nu ging om een boomstam-kano,
„Titanic" of super-tanker, steeds bleek er
behoefte te zijn aan ndg grotere schepen,
die per reis n6g meer konden vervoeren.
De Nederlanders zorgden voor een „pas-
klare" oplossing: waarom een nieuw schip
bouwen als je ook kunt verlengen?
In de loop van de Gou-
den Eeuw, toen Neder-
land zich als handels-
natie ontplooide, wer-
den de aangepaste
vissersschepen, zoals
„Haringbuizen" en
„Snoekers", die als
vrachtvaarders dienden,
te klein. De „Buis" was,
dankzy haar geringe
diepgang en eenvoudige
tuigage, wel zeer ge-
schikt voor de kust-
vaart: goedkoop te bou
wen en oerzeewaardig.
Deze eigenschappen en
de groeiende vraag naar
scheepsruimte inspireer-
den de vaderlandse
scheepsbouwers tot het
„oprekken" van dit ty
pe: zo ontstond de
„Fluit". Later, toen
schepen niet meer „op
het oog" werden ge-
bouwd, maar volgens
ontwerp, werd het ook
mogelijk bestaande
schepen doormidden te
zagen en er een stuk
tussen te timmeren. Bij
een zeilschip gaf dat als
extra voordeel een snel-
lere romp („lengte
loopt") die minder af-
dreef en natuurlijk
meer laad vermogen had
Verlengen kon niet ein-
deloos: een tS lang
schip zou te slap wor-
den en gaan doorzak-
ken en 100 meter was
wel het maximum voor
houten schepen.
Tegenwoordig hebben
de Nederlandse repara-
tiewerven de kunst van
het verlengen tot een
hoogwaardig technische
operatie verheven,
dankzij de kennis, opge-
daan in de sectiebouw.
Net als vroeger vindt de
verlenging plaats door
in de midscheeps een
stuk in te voegen. Ver
lenging aan voor- of
achterschip, zou veel te
ingewikkeld en dus te
duur worden!
Zodra een werf op-
dracht krijgt tot ver
lenging, begint men te
bouwen aan het toe te
voegen middendeel, aan
de hand van het oor-
spronkelijke scheeps-
ontwerp, met de even-
tuele eisen voor bijko
mende opbouw etc.
bouw- en meetmetho
des zijn zo geperfectio-
neerd dat het tegen
woordig eigenlijk niet
eens meer spannend is
of de zaak wel zal pas-
sen.
Om een indruk te ge-
ven: een gecompliceerd
karwei als de verlenging
van een passagiersschip
kost drie maanden werk.
Dat is althans de tjjd
die de Amsterdamsche
Droogdok Maatschap-
pij nodig had voor het
tussenvoegen van een
32 meter lang stuk in
de Ierse veerboot „St.
Killian II".
Joins doen zich hele
igolven van verlengingen
voor, zoals kortgeleden
het geval was toen voor
schepen die tot de Klei-
ne Handelsvaart worden
gerekend nieuwe en
grotere maten werden
toegestaan. Toen de
grens van 75 m lengte
was vervangen door de
zogenaamde 4000 GT
grens, waarbij niet de
lengte van het schip
maar de inhoud van het
schip bepalend werd,
konden de romp van
-k KHV-schepen worden
verlengd van 75 tot 100
Het te verlengen vaar-
tuig is dan nog gewoon
in de vaart! Tegenwoor
dig worden secties vaak
geheel compleet gemon-
teerd inclusief alle bui-
zen, leidingen en elek-
triciteit. Zodra de tus
sen te voegen sectie ge-
reed is, komt het schip
naar de werf. Daar
wordt het schip door
midden gebrand en ver-
volgens verlengd door
de nieuwe sectie er tus
sen te schuiven. De
m.
Vooral voor de koel-
vaart-rederijen was dit
de mogelijkheid tot in-
grijpende verbouwingen
van vaak splinternieuwe
schepen. Zelfs gaf reder
M. Smits vorig jaar aan
de IJSsel-Vliet-Combi-
natie opdracht drie nog
in aanbouw zy'nde
schepen met bijna der-
Holwerda liet een nog
maar twee jaar oud
schip met ruim 10 m
verlengen en onlangs
werden bij Scheepswerf
„Welgelegen" in Harlin-
gen twee gloednieuwe
vee-schepen voor het
vervoer van levend vee
van de Rederij Vroon
uit Breskens met 15 m
verlengd. ESn van de
twee, de „Zebu Ex
press" kwam zelfs regel-
recht van de (Engelse)
bouwwerf. Het zuster-
schip ..Buffalo Express"
was nog geen jaar in de
vaart!
Voor de leek is het
waarschynlijk een on-
begrijpeUjke zaak: hoe
kan het nog lonend zjjn
om schepen groter te
maken terwyl de rede-
rijen steen en been kla-
gen over de slechte
vrachtenmarkt? Nu de
vrachtenmarkt, dankzij
de iets aantrekkende
wereldeconomie, ook
weer ietsje overeind
krabbelt, is dat gelukkig
wel het geval.
Hoe meer vracht een
schip kan vervoeren
met geUjkbUjvende ex-
ploitatiekosten (brand-
stofverbruik en beman-
ning blijven gelijk), des
te voordeliger kan het
schip varen en des te
beter kan het op tegen
de concurrentie.
SCHIEDAM - In de za-
len van kerkgebouw "De
Ark" aan het Hargplein
wordt zaterdag 6 okto-
ber een open repetitie-
dag gehouden voor het
op 14 november in de
Margriethal uit te voeren,
Requiem van Verdi.
Aan de repetities wordt
deelgenomen door het
Koninklijk Schiedams
Mannenkoor "Orpheus",
het Toonkunstkoor,
Gem. koor Excelsior
en het Schiedams Vrou-
wenkoor.
Men kan naar de koren
komen kijken en luiste-
ren van 10.00 tot 12.00
uur en van 13.30 tot
16.00 uur.
Aan de uitvoering van de
requiem doen naast bo-
vengenoemde koren
tevens mee: Elzbieta
Szmytka (sopraan), Jard
van Nes (mezzo-sopraan)
David Johnston (tenor),
Wout Oosterkamp (bas)
en het Gelders Orkest.
Het geheel staat onder
leiding van Orpheus diri-
gent Richard Ram.
Kaarten voor de
Requiem van Verdie zijn
vanaf heden a f.15.- ver-
krjjgbaar bij de VVV,
Schiedam, aan de Buiren-
havenweg.
BLANK en MALS
a
*RUNDER GEHAKT
100% RUNDVLEES^
1bJtfT
KILO
RUNDERHART 5^5^
KILO
JLAMSHART 5A5T"
"MAGER"
FUN GEKRUID Q95
HAMROLLADE^O.
HOLLANDS
VLEES
MAGER
VOOR UW HUISDIER..
4 OKT. DIERENDAG!!!?
ALLEEN DONDERDAG:
HEEL PAK
-Jc PENS (VUIL)
M
1.25
HARST of
SCH0UDERKARB0NADE
150 GR- SAKS.
SMEERLEVERWORST
150 GR.
tongeworst
100 GR.
katenspeck
100 GR.
import salami
Per stuk VERSE O AQ
ci AnERSROOKWORS^^^*S
GELDIG T/M 10 OKTOBER
Ar
I
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
ROTTERDAM: Zwartjanstr. 4 - Schieweg 121 - Middellandstr. 77 -
Franselaan 279 - Peppelweg 145a
VLAARDINGEN: Florls de Vijfdelaari 279 (in het vers food centrum)
Verlengen van schepen: vier eeuwen
Nederlandse specialiteit
*^vo
Schip te klein? Voor de Nederlandse scheepsbouw geen probleem. Ter-
wijl het te verlengen schip nog in de vaart is wordt de in te voegen sectie
gebouwd, vervolgens komt het schip naar de werf waar het nieuwe deel
dan Jngepast" wordt!
12*
95
r
11?
A-
A-
'it.