Nu den vrede
winnen
FRANKRIJK's TERUGKEER
VRIJ ONVERVEERD
1
VRIJDAG I JUNI 1945
ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN
5e JAARGANG NUMMER 54
Onze landgenooten in
Duitschland
Engelsclie interventie
in Syrië
Emigratie naar Australië?
De exterritoriale rechten
Commissie schadevergoe
ding opgericht
Van Kleffens over een
regionaal pact
Dwangarbeid N.S.B.-ers?
Wederopbouw van ons land
Twee militaire taken
voor Nederland
Werk in ziekenhuizen
Concert verboden
SCHIEDAM
Brood van Het I.K.B.
Ontspanning voor de
soldaten
D.W.S.
Redactie en Administratie
EENDKACH^SWEG 43
Td e'oon 35029
en K.L.M.-GEBOUW
COOLS IN GEL
Telefoon 34399
(Inlichtingendienst}
Abonnementsprijs p, week
f 0.3L per kwartaal f 4.
Losse nummers f 0J0
HIT PAR* Dl
Wc zijn weer
BAAS
in eigen
„KORF
„DE BIJENKORF"
i
Wï hebben in den oorlogstijd
vaak de wijsgeerige opmer
king gehoord, dat straks de vrede
nog zou moeten worden, gewon
nen. Toon klonk dit velen
vreemd in de ooren. Nu is die
waarschuwing een ieder duide
lijk. Wij zijn in eon rocrigon
tijd gekomen. Het heel© bestuurs
apparaat, dat in jaren van de
mocratie steen voor steen was
opgebouwd, is door de bezetters
in vijf vreeselijk© jaren totaal
afgebroken. Het klinkt hard voor
degenen, die zoo naïef waren
oogcnblikkelijk herstel te ver
wachten, maar we leven nog
in eon chaos. Men heelt ner
gens houvast co er is een tekort
aan alles. Hoewol de bestuurs
organisaties als paddenstoelen uit
den grond verrijzen, ziet de op
pervlakkig belanghebbende nog
geen. vorm. Degenen, die jaren
lang gewacht hebben en nu ein
delijk weer hun energie denken
to kunnen ontplooien, botsen op
allerlei obstakels, die hun on
dernemingszin knotten.
Dat kan ook niet anders.
De vrede duurt nog slechts
enkele weken. In die weken kon
ook „het gezag" nog bij lange
na niet alle1 draden in handen
krijgen van het vernuftig stelsel
dat maatschappij heet.
Er moest van onderaf begoa-
- mm worden. Het geraamte, waar
langs straks ons nieuwe huis,
ons vaderland, opgetrokken moet
worden, begint zich reeds af te
teekenen, maar er zijn nog geen
ramen, waardoor men kan zien
en er is nog geen bel, waar
aan men kan trekken, om open
gedaan te worden. Toch is het
voor oen ieder mogelijk oen
steentje bij te dragen bij den
bouw van ons aller toekomstig
huis. En wanneer men het zoo
snel mogelijk betrekken wil, dient
men zijn taak goed te verslaan.
Men doet wat men kan; ieder
op eigen post en naar eigen
vermogen. Niemand, blijve daarbij
aan den kant staan, maar nie
mand neme ook een aandeel in
den opbouw op een plaats,
waar hij niet thuis hoort. Wij
moeten den vrede nog winnen.
Wij zijn ons nu allen heel wel
bewust, dat daarvoor heel veel
gedaan en heel veel geofferd
moet worden. Doch wie oprecht
gelooft in een betere -toekomst
voor ons volk, kent zijn plicht.
Hij kankert niet en werkt ver
beten door!
o
Op de gemeentesecretarie
zullen formulieren ter beschik
king worden gesteld voor de
familieleden en kennissen van
gedeporteerden en politieke ge
vangenen, Deze formulieren zul-
'en naar het informatiebureau
van den dienst der repatrieerin-
gen worden gezonden. Het Bu
reau stolt zich tot taak de mar
telende onzekerheid, die er bij
verwanten bestaat over degenen,
die indertijd naar Duitsthe werk
en concentratiekampen, gevange
nissen en tuchthuizen zijn over
gebracht, zooveel mogelijk weg
te nemen. Daar er van een vlotte
registratie in Duitschland nog
geen sprake kan zijn, zal er in
vele gevallen geen definitief uit
sluitsel gegeven kunnen worden.
Reuter meldde heden uit Lon
den, dat Churchill aan generaal
De Gaulle heeft medegedeeld, dal
zij zich tot haar groot leed
wezen verplicht zag, den Brit-
schen commandant in het mid
den-oosten op te dragen in het
huidige Fransch-Syrisehe con
flict hisschenbeiden te komen,
om verder bloedvergieten te
voorkomen,
Churchill vervocht De Gaulle
de Fransche troepen te bevelen
de gevechten te slaken en zich
in hun kazernes terug te trek
ken, ten einde eeti botsing tus-
scben de Fransche en Britsche
strijdkrachten te vermijden. Later
vernamen wij, dat de Fransche
bevelhebber op last van zijn
regeering aan het Engetsche ver
zoek gevolg hoeft gegeven.
Minister Eden verklaarde in
het Lagerhuis: „Niemand kan
vuriger hopen, dat deze kwestie
geen schade zal toebrengen aan
de Engelsch-Fransoke betrekkin
gen en indien onze Fransche
vrienden doen, wat wij bun her-
haatdeljk gevraagd hebben en
de vijandelijkheden staken, zullen
wj ons best doen de hierover
in Londen te voeren besprekin
gen tot een succes to maken."
Sydney, 30 Mei. Australische
officials verklaren, dat Australië
veel Nederiandsciie emigranten
zal krijgen, indien een organisa
tie wordt .opgericht om hen uit
te kiezen. Men acht het twijfel
achtig, of Nederland al zijn in
woners kan voeden. Australië
kan velen opnemen, vooral boe
ren.
O
Londen, 30 Mei. Met de onder-
teekenlng van-het Nederlandscb-
Chtneesch verdrag, hetwelk vol
gen A.N.P. gisteren in Londen
plaats vond, heeit Nederland zich
vrijwillig aan de zjde der Ver-
eenigde Staten on Groot Brit-
tannië geschaard, door afstand
te doen van de bijzondere rech
ten, die liet in China had.
Londen, 30 Mei. Reutor meldt,
dat naar aanleiding van de be
slissingen tjdens ,de cotiferenlie
te ïalta genomen, een commis
sie wordt opgericht voor de re
geling van de geleden oorlogs
schade. De commissie zal zetelen
te Moskou, onder voorzitterschap
van Maisky, die levens de leider
van de Russische delegatie is.
Andere afgevaardigden zijn: Sir
Walter Monckton, Eng. en Edwin
Pauley en dr, Isador Lubin
U.S.A.
o
San Francisco, 30 Mei. In oen
interview roet een correspondent
van bet persbureau A.F.P. hoeft
de :ninister van buitenlandscbe
zaken zich uitgesproken ten gun
ste van een regionaal pact,
waaraan Frankrjk, Engeland, Bel
gië, Luxemburg en Nederland
deel zouden nemen. Een dergelijk
pact mag echter niet strijdig zjn
met bestaande stelsels.
Eindhoven, 80 Mei. Minister
Tromp heeft op e*-n persconfe
rentie alhier een aanlal proble
men betreffende den wederop
bouw onder de loDpe genomen.
Betreffende de dectricileits-
voorziening deelde hj mede, dat
de centrales der staatsmijnen ge
heel hersteld zijn. Om het wes
ten bj de reeds herstelde fcop-
pelletdmgen in Brabant aan te
sluiten, moei de hoogspannings
lijn van Geertruidenberg naar
Dordrecht gerepareerd worden.
Hiervoor zullen Duïtsche krijgs
gevangenen te werk gesteld wor
den. De minister bevestigde, dat
er koortsachtig gewerkt wordt
aan bet herstellen der verbin
dingswegen. Omstreeks 1 Augus
tus zal de gehcele Maas weer
bevaarbaar zijn. Het werk aan
de vernielde spoorbruggen bij
Arnhem en Nijmegen za! drie tot
vier maanden vergen. In Zwe
den waren 50 locomotieven be
steld, maar deze zijn nog niet
geleverd door stakingen in de
Zweedsche fabrieken.
De minister overweegt met zijn
ambtgenoot van sociale zaken,
in bet verwoeste gebied van
Noord-Limburg gedetineerde N.
S. B.-ers en collaborateurs aan
het werk to zetten. Daartoe zou
den in dit gebied barakken wor
den gebouwd.
Nederland heeft twee militaire
taken te vervullen, aldus vernam
de sectie voorlichting M. G.
van het Ministerie van Oorlog,
De oorlog tegen Japan moet
met alle kracht" worden voortge
zet en eeo deel der lasten,
verbonden aan de bezetting van
Duitschland, moet door een Ne-
derlandsch bezettingsleger ge
dragen worden. Er zijn plannen
voorbereid en in uitvoering voor
den opbouw van de vloot en
luchtstrijdkrachten en voor den
opbouw van een mariniersbri
gade en legergroepen welke deels
aan den strijd tegen Japan, deels
aan de bezetting van het ineen
gestorte nazirijk zullen deel
nemen.
Het ligt in de bedoeling zoo
spoedig mogelijk 200.000 man in
ie schakelen. Door het oproepen
van vrijwilligers, door hermobili
satie en het weder invoeren van
den dienstplicht, zal men aan
do voreischte numerieke sterkte
komen. Het aanial op te roepen
lichtingen zal nader worden vast
gesteld.
Het Militair Gezag Rotterdam
doet een dringend beroep op ver
pteegsters en verplegers zich be
schikbaar te stellen voor het
werk iu ziekenhuizen, noodzieken
huizen etc. Men wordt verzocht
zoo spoedig mogelijk: naam, voor
namen, leeftijd, geslacht en adres
op te geven aan: Het MiiitairGezag,
Afd. Volksgezondheid.
Het concert, dat 't Phllharmonisch
Orkest heden zou geven, met mede
werking van mevr. fris ZciHnga-
Doodehecfver, is door dc autoritei
ten verboden. Het muzikale icven suil
eerst aan een grondige zuivering on
derworpen moeten worden,
He! incident in den Levant is
do wederopleving van eon
oude kwestie. Na den vorige»
oorlog had de EngeSsche poli
tiek zich een grootscbeepsche
regeling voorgesteld voor de sta
ten van hot Naburige Oosten,
die door de kracht van oen
nieuw Arabisch nationalisme ©n
met Briische hulp, zich losge
maakt hadden van Konstantino-
poL Er waren echter ook alspra-
ken gemaakt met de Franschen,
met wie men nu eenmaal in Euro
pa samen streed cn die inderdaad
aan de Levantkust oude rech
ten hadden. Het Is nooit mo
gelijk geweest, dat Arabische na
tionalisme onder Britsche lei
ding en de Fransche aanspraken
op medezeggenschap te vereeui-
ge.i. De toestand in het Oosten
gedurende de gehcele periode
tusschca de beide wereldoorlo
gen, heeft daaraan gelaboreerd.
De Palestijnsche kwestie was
daardoor nooit in grooter ver
band op te lossen. Schonk 1.ou
de» aan Irak de onafhankelijk
heid, dan gal dat in Syrië weer
moeilijkheden voor de Franschen,
die nog lang zoover niet waren.
Zij hebben nimmer het vertrou
wen van de Syrische bevolking
kunnen winnen ea moesten daar
door zelf weer als drukkend
gevoelde maatregelen nemen om
zich te handhaven. Zij begon
nen met den Arabisclien koning
Feisoel van zijn reebtmatigen
zetel in Damascus te verjagen;
zij eindigden ecnige jaren voor
dezen oorlog met een overeen
komst met Turkije te sluiten
nopens de Syrische sands.ak
Alexandrette over het hoold van
Syrië heen.
In den loop van de laatste
jaren schenen zich aan de Brit
sche politiek ia het Midden-Oos
ten nieuwe mogelijkheden voor
te doen. Het oude plan van
een Arabische liga, sterk genoeg
om allerlei problemen op te los
sen en in de onderlinge ver
scheidenheid toch zwak genoeg
om do imperiale, hartaders niet
te bedreigen, ging zich verwe
zenlijken en daarenboven was
Frankrijk als groote mogendheid
van de baan. De terugkeer van
Frankrijk als bondgenoot sou
evenwei ook een terugkeer van
Frankrijks Levantijnsche aan
spraken brengen. In het laatst
van 1343 uitte zich dit in de
arrestatie van de regecring van
den Libanon ({waar een onafhan
kelijke constilutie was ingevoerd)
door de regeeringde Gaulle,
toon nog bet Fransche bevrij-
dingscomitó. Onder pressie van
Engeland, Amerika en do Ara
bische staten moesten de Fran
schen echter inbinden. Nu daar
entegen hebben zij gelegenheid
gohad troepen, oorlogsschepen
en luchtmacht aan te voeren.
Wal willen de Franschen in
concrete? Zij zeggen te willen
onderhandden over kwesties in
verband met den overgang van
den mandaatstoestand naar de
onafhankelijkheid van de Levant-
staten, die de Fransche regeering
in het begin van bet vorige jaar
inderdaad erkend hooft. Zij wil
zich daarbij cultureels, econo
mische en strategische rechten
voorbehouden, welke in de Le-
vanlstaten gevoeld worden als
onaanvaardbare servituten op de
onafhankelijkheid. Vootal seblt
dit ten aanzien van de militaire
voorrechten, die zouden neerko
men op het onderhouden van
vloot- en luchtsleunpuntea,van
troepen en van een Franscb com
mando in de beide republieken.
De toestand is verscherpt, door
dat de Franschen de onderhan
delingen hebben geopend tegelijk
met een versterking van hun
troepen. Een verdere complica
tie geeft de aanwezigheid vaa
Britsche strijdkrachten: de Fran
schen achten het onaanvaard
baar, dat de Britsche troepen de
bevolking niet schijnen te deren,
de Fransche versterkingen, hoe
gering in aantal ook, uitdagend
blijken te werken. Maar dat is
nu juist de heele achtergrond
van het conflict: de Franschen
hebben het vertrouwen van do
Arabische wereld verspeeld en
vertrouwen op hun beurt de En-
gelschen niet, voor zoover bot
den Oriënt betreft
Onder zulk een spanning grijpt
in bet Oosten een kleine aan
leiding suel om zich been. In-
heemsche troepen, die onder
Franscb commando staan, zijn.
begonnen te deserleeren. Daaruit
is een- schietpartij gevolgd. Ver
volgens vijandelijkheden van
grooteren omvang, waarna da
Britsche opperbevelhebber mot
Amerikaanscbe goedkeuring en
onder instemming van alle Ara
bische staten, heeft geïnterve
nieerd. Er is geen ralcn, om
hierin voorioopig meer te zien
dan een voorbijgaand conflict.
Te zeer zijn de Engelsclie en
de Fransche politiek aan elkaar
verbonden, niet alleen in Euro
pa, maar ovér de goheoio we
reld, waar beide landen hun
belangen steeds naast elkander
hebben liggen van den Atlanti-
schen tot in den Indischea
Oceaan en Azië.
Het interkerkelijk Bureau Schiedam
reikt monden. Zaterdag 2 Juni b,s„
aan alle Schicdamschc inwoners ge
boren in 1903. 1904 en 3905, een
brood uit. Dc uitreiking geschiedt
in het Passagethcatcr, van 9 tot 1
uur. Stamkaart met inlegvel mee
brengen.
o
Voor de eerste maal hebben gis
teravond de hier Gelegerde Cannoee-
sche soldaten gelegenheid gekregen
zich een avondje te ontspannen.
Voor het entertainment" van chs
troepen zorgt een speciaal voor dit
doel aangewezen officier, die het
café „De Seinpost" aan dc Broers-
vest had aangewezen en ïatcn ge
reedmaken voor een dansavond. Het
betrof hier een onderdeel van do
genie, dat uiteraard gemakkelijk kon
zorg dragen voor de verlichting,
waarvoor een op de Duitschers buit
gemaakte installatie werd gebruikt.
Ook hadden de Canadcezen zelt hun
drank, enz. meegebracht. Een Neder-
landsche band zorgde voor dans
muziek.
Zeer binnenkort zullen In het
Passagcthcater filmavonden voor de
soldaten worden georganiseerd.
De Schiednmschc handbal vereen!-
ging D. W, S. belegde Dinsdagavond
voor haar leden een eersten contact-
avond in Musis Sacrum. Morgen
avond maakt D. W. S. weer con
begirt met haar traditioneele club
avonden in hotel Beijersbergcn.
Forrestal, de Amerikaansche mi
nister van marine, verklaarde, dat
de Japanners in April ruim 250B
vliegtuigen verloren, hetgeen neer
komt op 13 pCt. van de gchcclo Ja-
pansche luchtmacht