Duivels der wetenschap
n
':"U\
Koos Vorrink sprak in
de Rivièrahal
SCv/ïs
ATa den oorlog nu
den vrede winnen99
DORDRECHT
Stichting 1940-'45
Nieuive opvattingen
Nieuwe taak
ZEER VIT
A1E&SCHEN VET
Middenstandsexamens
TELEFOON
30400
SCHIEDAM
Appelmarktbrun hersteld
Bestrijding Coloradokever
I.K.B.-uitreïkingen
Zwemverbed
Jubileum
Kookt de melk!
Friesche belangstelling voor
circus
ketelbinkie
Do Riviürahal was gisteravond met
7000 mcnschen ei-vol en builen luis
terden nof een goede duidend» toen
Kooa Vorrink, de vroegere voorzitter
van de S,D.A.P„ voor het eerst na
zijn terugkeer uit Kederlandsche en
Duitsche concentratiekampen voor zijn
geestverwanten in Rotterdam sprak.
Wekten vlaggen en liederen der
A.J C. een. voor velen ontroerende her
innering aan vroegere bijeenkomsten
op, nieuw was bet, dat een by een
komst van democratische socialisten,
geopend werd inet het gemeenschap
pelijk gezongen Wilhelmtn»
Toen na declamatie van Jac. van
Elsacker en een inleiding van den
heer H. van Kuilenburg, Koos Vorrink
vijn rede zou beginnen, weerklonk de
„Internationale", gevolgd duo? een
dorsch „Vnjhoid r
,,De betcekcnis van dit woord",
aldus de heer Vorrink, „hebben wij
nooit zoo sterk gevoeld als op dit
oögeobük, waarop wij bier weer oog
in oog tegenover elkaar staan".
Steeds wisten wij bet, steeds zei.
den wij het: Fascisme beteekent oor
log! hl aar do slappe halfslachtige po
litiek, dje hel eene volk na het an
dere in het verderf stertte, zegevierde*
Gij hebt allen in deze vijf jaren ge.
zien, wat het autoritaire systeem op
levert Het verlangen naar eenheid i»
sterk, vooral bij hen, die uit de
klauwen der Gestapo ontsnapt zijn.
Spr- zeide. «?een gruwelverhalen over
zijn ervaring^ti onder den Jïazi. teneur
te zullen opdisschen, maar een baalde
hij naar voren: den huk, diss hy u-t
zijn tralievenster liad op de binnen-
plaaU van het tot concentratiekamp
ingerichte oude seminarium ie Haaren,
waar Jnj de kameraden tijdens bet
luchten fcon zien,
..Daar heb ik bet Nederlandsclte
volk gezien; jong en oud, irnm en
vrouw, arbeider en intellectueel, mili
tair en 3turgor als onbuigzamer in
dien oenen, ontziigwek kenden t-trijd
voar de Vrijheid1"
zij hebben iets geleerd. De consti-
tutioneele monarchie is iets anders
voor ons geworden, nu wij hebben
gezien, dat onze Koningin een groot
mcnsch is geweest in een moeilijken
tijd.
Vervolgens trok Vorrink een ver
gelijking tusschen den versregel ,,De
staat verdrukt, dc wet is logen" en
het eveneens dezen avond gezongen
Wilhelmus. Dc eerste moge een
anachronisme zijp, het lied is ons
dierbaar. Beide liederen drukken bet
standpunt on2cr beweging tot Onver
zettelijke vrijheidsliefde uit. Hon
derdduizenden zijn nu bereid „plan"-
politiek te voeren, hervorming van
de maatschappij te \oerent Neem het
vaandel der democratische socialisten
met nieuwe kracht ter hand, dan
zijn de laatste vijf jaren niet ver-
jeefsch geweest.
De dooden vragen: „Heeft hef offer
van mijn leven zin gehad?" liet eeni-
gc antwoord op die vraag Is:
die bereid zijn alles ie verliezen,
zullen alles winnen!" (Daverende
toejuichingen), „GQ antwoordt met i
applaus, geeft uw antwoord óók met
de daad!" besloot Vorrink zijn rede. j
Een collecte voor het herstelïings- i
oord voor oud-illegale werkers bracht 1
ruim 25ÖG op.
Ondanks den zenr korten
tijd, dat de Stichting 1910
—'15 nog maar in de openbaar
heid is getreden, mogen wij (och
haar doel hij do overgroot© meer
derheid van onze lezers ais be
kend veronderstellen. Voor de
resleercnde kleine minderheid
diene, dat zij zich tot taak stelt,
de matoneelo verzorging der na
bestaanden van alio n, dia vie
len aan het front der itiegaii
teit.
Daar het zon Ier me i duidelijk
is, dat het een p irht is van
ons geheele tolk ergo even
zeer van eiken Xedci uuJcr af
zonderlijk ervoor te waken,
dat het den achtergebleven be
trekkingen der illegale strijders,
die bij hun werk het leven lie
ten, ten mins te materieel
aan zoo weinig mogelijk ont
breekt, kunnen wij do Stichting
niet beschouwen als zoo ma.tr
de een of andere liefdadigheids-
vcreeniging. Zij is akw, de be
middelaar t< - tusschen het volk
en de familieleden der gesneu
velde werkers!
Op 19, 20 en 21 dezer, zal
de Stichting '40'45 een" in-
Vorrink wees erop, dat hij ji«l
deze vijf jaren ab een'ander jnenscJi
ia teruggekeerd. Niet veranderd waren
zijn opvalt!»#™ over da plaats van
Jift democratisch sociulfsmo in do we
reld, maar wol het inzicht dat er
veel misverstand over dc2o pïaats
heerschte ln de cel heeft spr, pataeril
te luisteren naar den mensch, eok
al was die Van anderen reeslaLj.<en
huizo. Het gpineeitochappchjk gCiirag»n
leed, het li ai ts tocli lelijk verlangen naar
do vrijheid, wekten en hior her
innerde nprrker aan zijn onvergete-
ïyken vriend en lotgenoot dr. XVIardi
Beekman het besef van Jiever dood
dan slaaf te zijnl
Vervolgens richtte Vorrink «eb tegen
ben. die leiding aan het volk wen.
schut te blijven geven on die daf
rwhl verloren, omdat zij te kort
schoten in hun laak: do lieden van
de Hoc. Werkgemeenschap, de plak,
kers en zlttenbhj vers, zij die do ^Toofe
Kedt'rlaiidsche vakbeweging door het
«lijk sleurden, uiten die verraad pleeg
den aan tie sociaal.
oomocratio en nu
nep
met stuwen praat bun liuudin- willen
rechtvaardigen, De krant Arbeiders,
pere was mij v(jf joar j
htoedende wonde in jjgj
spreker uit 1
One wacht een grooto taak: ons
geplunderd en verarmd volk moet her
rij /en ïn vrijheid, die een plicht tot
zelfbeheereohing bctcekeuL Wij moe
ten construcljef werkzaam zijn. Woe
lingen als in de IloUeidamsdie haven
mg gen zich daarbij' met voordoen.
Spreker bracht hulde aan de regce-
ring, die in1 dit conflict naar wears.
2Jjden een ferme houding aangenomen
heeft. Er i* maar éin ding, dat ons
redden kan, en dat is Arbeid Het
ia met voldoende, dat wij den oorte'-
gewonnen hebben, wij moeien nu den
vrede winnen.
d®. vroegere soe-dem.
a!n "-kerkelijk ku rak Ier had
d?n was dat niet omdat de kerk ons
êrn zon mMr WaS er
f-na! Wf<rellil tuanchen Chris-
woorden on Ghrürtel.jko daden
Nb tteden verschillende orthodoxe
Predikanten tot de S.D.A.F. toe.
V lerheugtn ons daarover, niet
fleumnen zlelfjcs om
il ii de in-ilr a-nitheec
i>.j i. —.ifd.H aigibrute,, wy ,en
Een der monsterachtigste mis
daden, welke ooit in de geschie
denis gepleegd is, werd dezer
dagen in de „Ppuvdj."' gepubli
ceerd. Hierin verhaalt de Kus-
stsche journalist Zaslavsky van
zijn bezoek aan het z.g. „hy
giënischs instituut" te Giausk
waar de nazi's experimenteerden
op rrienschelijke lichamen, lea-
einde deze aan hun industrie
ten nutte te maken. In Giansk,
aldus Zaslavsky, zijn slechts wei
nige gebouwen in tact gebleven.
Hier behoort de medische aca
demie Jii], alhoewel do Duiischers
na de bozctlmg door dc Russen
driemaal getracht hebben liet ge
bouw in brand to slefcen. Hun
opzet, om allo sporen to ver
nietigen van do afschuwelijk
ste misdaad, waarvan ik tot
oj) heden heb gehoord, is echter
mislukt.
Wij kwamen het gebouw binnen
over de binnenplaats. Een Srap
leidde ons naar eon duister
sous-terrain. Hier vonden wij
vierkante betonnen badkuipen,
bedekt door zinken platen. l>e
baden zijn gevuld met lichamen
van menschen, die wanordelijk
over elkaar liggen in een oplos
sing van carbotzuren. Aan het
hoofd van dit laboiatorium en
proefstation stonden professor
Spanner en zijn assistent, dok
ter Wohlroann. Zij experimenteer
den mot nienschenvet en huid,
mot do bedoeling hiervan pro
ducten voor do industrie to ma
ken. Het vet was bestemd voor
de zeepfabricage; uit do huid
wilde men schoenen, handtas-
schen en frortefeuilles maken.
Het is ons bekend, door een
modedeeljng van een terugge
keerden Hollander uit een
Duitsch concentratiekamp, dat
het laatste experiment inderdaad
ook gelukt is Deze Hollander
verleide ons u L, dat eon S
officier hein een portefeuille van
menseJienhuid had getoond Deze
verkreeg men, door oen slacht
offer mot de armen oen uur
lang in kokend water to dom
pelen. Daarna», werd oen snede
toegebracht en werd do huid
afgestroopt.
In do fabriek wcr'.l -n Duif-
sebe studenten aan allerlei ex-
periimuilon. Er waren studenten
van do universiteit to Dantzig
en jonge legcrdoktorcn, die hier
hun practische kennis, opgedaan
in de concentratiekampen, vol
tooiden, opder leiding van Span
ner on AVohitnarm, Arelo voor
aanstaande nazi's uit Berlijn heb
ben dit proefstation bezocht, o.a.
Kust, minister van opvoeding;
Konli, minister van gezondheid
en gouwleider Forster. Professor
Grossman, hot hoofd van de
Dantziger universiteit, behoorde
oveneens tot de bezoekers.
Wij zijn erin geslaagd, aldus
besluit Zaslavsky zijn relaas, den
iechnischon beu' van deze fa
briek te arrest -eren. Zjjn naam
is Sigmond ïf.isorzijn leeftijd
is 25 jaar. Hij studeerde aan ©en
medische universiteit en het «-as
een van zijn taken het mensehen-
vet ïn groot© ketels to koken.
Dit gruwelijke verhaal is slechts
één van de vele, die dagelijks
op onze redactie binnenkomen.
Wij hebben gemeend, bij uitzon
dering tot de publicatie hiervan
over te moeten gaan, daar wij
dikwijls stemmen hooien opgaan,
dio zeggen, dat met de capi
tulatie van DnitschUmd „alles
nu maar vergeven en vergeten"
moet zijn cn „dat het nazi-regiem
niet zoo erg was, als het som
tijds afgeschilderd wordt".
O
'Ftinclrtde deel te kunnen nemen aan
ito nuflileustamls examens idgiunoetic
ll!inileli-k'''mnn in het najaar, inoet
men aan "bepaalde voonvaurden vol
loon. De heheiwjmnking bieromlrenl
van hel nmnsterio van Handel en
N'ijvcrheiit, nhteelum midden-lujid, ii.-t
wan ctr'-n Jniielidiigi'iidienst, K.L.M-
gt-bouvf, Cool.-nnpe!, lor vn/nge.
zameiing op lijsten houden, welke
baar in staat moet stellen, voor
eerst aan haar aan onze!
verplichtingen te voldoen. Voor
deze inzameling is eea finait-
cieele commissie samengesteld,
bestaande uit mej. R. Voge
laar en de H.H. Meeldijk, 6.
van Twist, J. W, M. Brains,
If. v. d. Heuvel en H. van
Wijngaarden. In deze samenstel
ling komt liet streven tot uiting,
vertegenwoordigers van zooveel
mogelijk verzetsgroepen in den
arbeid te betrekken.
P* en opwekking om te geven
•I—1 ora véél te geven
wanneer deze lijst U wordt aan
geboden, komt ons misplaatst
voor. Wij vragen U slechts:
Laat een ieder, die tijdens
dc bezetting nïoD of weinig deed,
zijn offer beschouwen als getve-
tensgeld, waarmee ie's kan wor
den goedgemaakt aan ben, u k-r
bloed wei 1 geplengd op het al
taar van oruo vrijheid! Zij, die
wél werkten, dienen hun offer
lo itezien ais een cijns van dank-
hiuirheid, voor het feit, dat ze
gespaard bleven.
Tenslotte een woord tot onze
heginsclruiters", die wc'liclit
niet ten onrechte van móenitig
zijn, dat de plicht t. o. v.
de gevallen kameraden, niet be
hoort te «orden vervuld door
bet particulier initiatief: Mijne
Hoeren, hierover valt misschien
wel eens te praten, maar doet
eerst Uw plicht cn bestijgt dan
met verlicht gemoed en dito
porieinonnaie uw vrooüjk hin-
nekctid „beginselpaard"!
Dp Appetanrktbrvg over «lo
H^ven zul vaimiiddag om 4 uur met
ccnigo feestelijkheid weer in gebruik
genomen worilen. Hiermede ia een
groot ongemak uit de wereld geholpen
langer dan drjo tciaawlen is do^ brug
bulten werking geweest, tengevolge T«an
nen aanvaring, waardoor een der sr.g.
liaineipoürtcn, waarin de klappen hap
sen, was gebroken. De7e poort is
giüet-oti, na gHateht te zijn, met een
drijvende bok. op zyn piaats gebracht
Nn op verscheidene plaatsen binnen
deze gemeente de coloradokever h
waargenomen, worden alle telers ge»
wezen op hun plicht han aard«ppel*
meiden drie in a a 1 ie bespuiten
met een week üisechenruautG i«et
1 pCt. calciuimarsenaat.
Calcium-arseimat is vergif ec daar
om dient zorg gedragen worden,
dat andere gewassen dan aartlappelen
niot worden bespoten.
Caleium-ardemal is gnilJs te ver
krijgen bij den portier van Gemeente*
werken, Korte Hnvon ll% of op
htt vin, Raadjiuie te Kethel.
(Adv.)
Het Interkerkelijk Bureau Schiedam
deelt ons mede, dat Jn verband met
nieuwen aanvoer besloten is alsnog
over te gaan tot do org.uii->aiie van
oen nanLi) mtre skin gen
Tace eieren en een half pond rijst
aan de jaargangen 1880, 1881, 1882,
1883, l$84 en 18bo op Dmbdag 17 dub.
Ken baU jrand re«7Jfl of boter aan
argaiigen 1901, 3902, 1Ö03, 3901
5 op Maan'Hg Kï Juli,
Ccn half pond -.pek aan ^len jaar
gang 1000 op Woonsdvig 18 Juli.
Ecu bnlf pond suiker on een half
pond rijst aun de jaargangen 1041,
1942 en 19'Jd, op Donderdag 10 Juli*
Een blikje vleesch. on een half
pond rijst aan do jaargangen 1879
cn ouder op Vrijdag 20 Juli.
Een pond kmdsrbiscuil atm do jaar
gangen 1939 en 1940 op Zaterdag
21 Juli
Ecu pond bibcalt en bouillonblokjes
aan de jaargungeo 193Ö tol en niet
19 IS op baandag 23 cn Dingdag
24 Juli,
Een blikje melk cn een blikje
vleescb aan de jaargangen 1920 lot
en met 1929 op Woensdag 33 en
Donderdag 20 Juü
Do uitreikingen geschieden uitslui
tend op vertoon van nieuwe stamkaart
met geldig inlegvel, la het gebouw
Lange Haven 71.
Het publiek dient te zorgen vouf
de noodige zakken en scliaTen en zich
voorts stipt aan den datum te bonden,
daar er geon ua.nitrcikiug is.
Aangezien zich in Schiedam en
omgeving re«His versciieidcne gevallen
van typhus hebben voorgedaan en
gebleken is, dat het openbare water
m deze gemeente rm-di* jernar nj>.
legert voor het verspreiden van dezo
ziekle en (evens vun de ziekte v«m
Weü, wordt er op gewezen, dat het,
ingevolge de Verordening van den
Militairen Cojnmissam voor Roitef-
tiög van Juni 3943 verboden is
te baden of te zwemmen in grachten,
kanalen en. andere open wateren of
plaatsen binnen deze gemoent*.
Daar geconstateerd Is, dat fW pu
bliek zich in verband met de warmte
niet aan dezo bepnhtig houdt, wordt er
de aandacht op gevealigd, dat over
treding van dit vet bod gevaarlijk is
en levens strafbaar.
De h<*er 0. van Oorlmcrssen, hooM*
op ziellier bij don gemeentelijken \vo-
ningilicnst, zal morgen den dug her
denken, waarop by 25 jaar geleden
als op/iebter Uvoode klasse in ge-
meentetiienst kvium.
Iu verband nvet hel dreigende tv-
phtisgevaar wordt den inwoners drin
gend u'ingeraden vóór hel gebruik^
hun melk goed te koken.
De Friesche volblocdhengsten,
succes-nummer van Circus Mik-
keiiic Strassburgcr, zijn nog niet
uit <!b beiangsiclling te v-rix»-
gero eigetmnrs. Dezer dagen kwa
men cenigo boeren sjiecianJ uit
J.ceinvariU'ii naar Rotterdam, om
vast la stellen, dat het hun paar
den goed ging. Zo waren en
thousiast ei» ondanks do schier
onoverkomelijke verkeersmoeilijk
heden, was dc directie haast
gezwicht voor het aangehouden
verzoek om daar vootstelhngea
te komen geven.
door Wim Menldijk
m// ffSa
Cv ">5 «.*-
«VJK'S X°*
o"*-
Nachtmerrie