DE GEER
Labour overwinning in Engeland
Na de zege van Labour
VRIJ ONVERVEERD
Polder Delfland in
gevaar
Qhurchii! treedt af
Proclamatie
VRIJDAG 27 JULI 1945
ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN
9 5e JAARGANG NUMMER 101
ingezonden
Mijnheer'de redacteur op
1 Militair 1
I tloorff angg kamp
Nieuwe regeering xal
worden gevormd
door Attlee
'Labour-plannen
Rotterdam adopteert
Den Bosch
Canadeezen heipen bij
de oogst
KÊTELB IN KI
-Jcdaelic, Administratie eo
Advertentie*
tENDRAC!lT5\VEG 42
■t K Vel 25430 (3 lijnen)
«Z K.L..M.-G B O U W
COOI.SINCEL
Teleioon 24399 en
Inlichtingendienst 273 3 9
Abonnementsprijs p, week
f 0.31. p. kwartaal ƒ4.—
i a s s.e nummers f 0.10
PROVENIERSPLEIN 5
TEL. 45875 - ROTTERDAM
door
PIET ER 'T HOEN
Mei ingezonden s'nk van den voor
mallen ministcr-president- De
Geer,, dat men elders in dit blad aan
treft, zal den argeloozcn lezer op.
nierKzaam raaken op het feit dat deze
politicus, die zoo'n trieste rol in den
oorlog gespeeld heeft zich nog steeds
'in vrijheid bevindt en dat hij blijkbaar
van oordeel is, dat hem geen verwijt
gemaakt kan worden.
Het plan bestaat hem binnenkort
voor een bijzonder gerechtshof te Imen
verschijnen. Zooals Frankrijk zijn prö-
ccs-Pétain heeft, krijgt Nederland zijn
proces-De Geer. Ondanks de groote.
verschillen, die tusschen beide zaken
bestaan, dringt zich toch een parallel
op. In beide •gevallen staat een oud
staatsraeui terecht, die in het uur van
den hoogsten nat ionalen nood niet bij
machte, bleek zijn volk aan te vuren
tot fel verzet tot nimmer versagenden
strijd tegen den onderdrukker en tot
het bevechten van een overwinning, die
eervol voor de natie zou zyn en die
iV haar uit de ellende van de Duitsche
overheersching voor goed zou bcvrij-
den. Het Fransche volk zal geen ge.
noegen nemenmet do dubbelzinnige
verklaringen en gladde forranleeringen,
die degeslepen advocaten van den
maarschalk, die verantwoordelijk is
voor de bloedige schande van -Vichy,
aan het gerecht zullen voorleggen. Zal
het Nedcrlandsche volk zich tevreden
stollen met een proceduro die de aan-
dacht van - do hoofdzaken zou willen
v afleiden en 4ic haar kracht zou zoeken
:|ii ,'t vaststellen van formeele kwostioe?
,T-J ,«t proccs-De Geer zal de omstan-
'4.A dlghcden, waaronder de verdach.
na zijn aftreden als minister.presi.
dent uit Londen vertrok, moeten vast-
stellen.' Men herinnert zich, dot de
Ned erlandsche radio in Londen ïnd er.
tijd bekend heeft gemaakt dat Do
Geer van Londen naar Lissabon was
vertrokken met de opdracht, zich zoo
snel: mogelijk naar Indonesië te bege.
yen, waar hij een missie te vervullen
had gekregen. Hij kwam echter niet
verder dan Lissabon, waar hij in het
gebeiim onderhandelingen mot den
Vijand aanknoopte over zijn eventuee.
len teri^keer naar Nederland- Deze
onderhandelingen hadden succes. Do
Duitschere hadden er geen bezwaar
tegen om dezen man, die van het
Londensche schip gevlucht was, als
een levende demonstratie van het In
Londen heerschende défaitisme in Ne
derland binnen te laten. Na zijn tenig*
keer in Nederland schreef de midden
iii oorlogstijd gedroste regeeringsleider
eën brochure, die in den joop van
1941 het licht zag. Hij bepleitte daarin
het openen vna vredesonderhandelin
gen en daarmede maakte hij zich
schuldig aan propaganda voor iiet
denkbeeld,: dat DuiUchland den oorlog
gewonnen had- Vorder sprak hij - daar
in de hoop olt, dat eerlang de tijd zon
►aanbreken, waarop hot hoor en we
derhoor'^ invullen omvang ten'aan
zien van hem zou worden toegepast
Die tijd isthans gekomen.
Mon zal numoeten nag aan, wat
deze minister-president na zijn aan.
komst in Londen voor de voortzetting
.van den strijd tegen den vijand ge
daan beeft
Het - geheele beleid - van do tegce.
ring-De Geer zou hierbij in het
geding hehooren le komen.; Het Ne
derland sche volk heeft recht op bhel-
dering over de politiële die in Londen
in naam! van Nederland gevolgd is. Na
de hevrij dings fanfares langzamerhand
verstommen, wordt het tijd den Lon-
denschen rentmeesters rekenschap van
■hun rentmeester schap te vragen. Het
■■ziet er naar uit, dat dit niot alleen
een proces tegen Do GeeKwordt, maar
dat hét zou kannen leiden tot een
requisitoir tegen den slappen en slo
pe rigen geest, die kenmerkend was
voor het vooroorlogscho politieke leven
in ons land- Dit was de geest der neu
traliteitspolitiek van het weifelende
'economische beleid, van het schriele
sociale bewind en van de aarzelende
militair© verdediging De Geer is de
■volmaakt© vertegenwoordiger van dit;
tijdperk- Daaromwordt het tegen hpir
►aangekondigde proces meer dan een
individueele berechting: het krijgt-de
betcckenis van een -oordeel ove£ een
jnWukt #erledenJ
D September .1910 werd mij Op
de meest eervolle wijze ontslag ver
leend als minister, immers „onder
dankbetuiging voor de vele langdurige
en gewichtige diensten aan Ons en
den Lande, ook onder zeer moeilijke
omstandigheden bewezen". Kort daar
na werd mij het Grootkruis van de
Oranje Nassau-ordc verleend.
Waarom ik U dit meedeel?
Niel omdat ik behagen zou scheppen
in wat men wel genoemd heeft „wie
rook opsnuiven"-'
Maar omdat het de meest afdoende
weerleggingvormt van bet lasterlijk
sprookje .hetwelk men U op de mouw
gespeld heeft, dat ik „tijdens den oor
log deserteerde van mijn post als mi
nister-president" (zie uw bïad van 13
Juli J.h). terecht door V gekwalifi
ceerd als een „laffe daad", welke
ik echter niet gepleegd heb en nooit
in staat geveest ben te plegen. Hoog
achtend
DÈ GEER.
Soest, 16 Juli '45.
Ingenieurs van het Hooghecmiaad-
schap Delfland hebben dezer dagen
de ontstellende ontdekking gedaan,
dat de Delf 1 andsche zeewering tenge
volge Wn door' de Dultschers aan
gelegde vestingwerken In zoo slech-
tenstaat verkeert, dat bij stormachtig
weei of bij springvloed dit najaar
groot© kans bestaat, dat 49,000 H.A.
polderland ftrsschen Den Haag en
Rotterdam zullen worden overstroomd
Vóór November- zullen ingrijpende
maa Iregel en word en getroffen. Op
grond hiervan is aan de voorzienin
gen, nootlig voor de beveiliging van
het hoogheemraadschap, prioriteit
nummer éóii verleend, zoodat dit werk
op óên lijn is gestold raet Walcheren
en de Wicringcrmeer-
De duinen tussclien Hoek van Kol*
land en Ockenburg worden sinds jaar
en dag met de grootste moeite op een
minimumbrocdlc van vjjrlig meter ge
houden. Kort voor den oorlog werd
nog zes milliocn gulden aan de revisie
besteed*
Na de bezetting werd Hoek van
Holland gemaakt tot de sterkste ves-
ling van den AtlantikwalU Daartoe
bouwden de Dnpechers, zonder advies
van do Nedcrlandsche deskundigen in
toV winnen, kazematten in de duinen.
De helniaanplanting werd door waar.
deiooze graszoden vervangen, zoodat
het zand, onder de kazematten weg
stoof'en de bouwsels omvielen.
Do duinbreedte bedraagt op het
oogenblik op sommige plaatsen min
der dan 10 meter. Op één punt js
een spoorlijn, die achter de duinen
was aangelegd, zwevend boven het
strand aangetroffen. Het duingebied
is ontoegankelijk wegens twaalf goor.
ten mijnen;die bij honderdduizenden
zijn aangebracht en die ten dcele on
vindbaar zijn, daar do duinen wan
delen. Ook het strand ligt vol land.
mijnen vu aangespoelde losgeslagen
zeomijnoru-
Het mij nenruimen wordt daar thans
versneld om goedig den aanvoer van
zwaar materiaal voor het herstel van
de zeewering en de hoofden mogelijk
te maken.
'Het strand en do duinen van Hoek
van Holland tot Ockenburg zullen
jarenlang, ontoegankelijk blijven. Dc
badplaats Torhoyde ie tot het laatste
huis toe afgebroken en zal voorjoopïg
niet worden herbouwd.
piiiiimimriiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiitiiiHiiiiiitiiiiiiitiiiuij
De Shaef bouwt bÜ Hoek van
Holland een doorgangskamp voor i
40,000 militaiien. Aan het herstel
S van dc spoorlijn Hoek van Hol-1
land—-Rotterdam—UtrechtOlden-
5 zaal wordt hard geweikt, ten 2
einde een Intensief verkeer met
D-treinen spoedig mogelijk te
maken. Dat dit tenslotte ook het
burgerverkeer' ten goede zal ko-
men, spreekt vanzelf.
1hmuiiuimuumium(umiUuuiiuniiimumiiiiimiuiiiimuLi
Direct as de verkiezingen is Churchill io zijn auto naar Buckingham
Palace gereden om den koning van zijn aftreden in kennis té stellen.
Hij groette de menigte met zijn bekende V-teeken, Een half uur löler
airiveerde Attlee aan het paleis, Hy aanvaardde de uitnoodiging tot
vorming ecner nieuwe regeering. Men meent dat die vorming dit
week-eind haar. beslag al zal krijgen.
De Engelsclie Lagerhuis .ver
kiezingen hebben een sensatio-
neele overwinning voor Labour
gebracht- De arbciderepaitij heeft
390 van de 640 zetels venvor-
veh- In het vorige Lagerhuis
had zij er slechts 168- Het
aantal zetels van de conser
vatieven, die in het oude Lager
huis over 351 mandaten beschik
ten, is gedaaald tót 195-
Daar de .arbeiderspartij de
absolute meerderheid in het La
gerhuis heeft hehoelt zij niet
den steun van eenige andere
partij. Talvan vooraanstaande
conservatieven werden in de dis
tricten geslagen, zoode minister
Brandon Bracken, Amery, Hoare,
Grigg- Ook de liberale leider
Sinclair en zijn bekende partij
genoot Beveridge moesten een
nederlaag lijden, Churchill is
in"'zïjri''district herkozen. De
groote partijen hadden hier geen
Eegencandidaten: gesle'd. Ook
Anthony Eden is herkozen.
In een afs cheidsboods e hap
aan het Engelsche volk: heeft
Churchill dank gezegd voor
steun, dien hij gedurende zijn
bewind in oorlogstijd heeft ont
vangen.
Men acht het zeker, dal in
het niéuwe urinislerie-Attlee be
langrijke functies zullen worden
bekleed door Bevin, Morrison,
Stafford Cripps, Hugh Dalton
en Ellen Wilkinson.
De zetelverdeeling in het
nieuwe Lagerhuis is:
Labour 390;
Conservatieven 195
Jfatïonaal-liberalen 14;
Liberalen 11
Onafhanke'ijken 10;
Onafh. Labourparlij 3;
Communisten 2;
Commonwealth 1;
Nationale candidatén 1.
Regeeringscoalitie (Churchill
210 zetels).
Oppositie (Attlee 417 zetels).
Sprekende over de door Labour
ie voeren Iiuitertiandscbo en intematio.
nalo politiek, zeide Attlee in een
inlerview: „Labour is de verkiezingen
ingegaan met een zorgvuldig overlegd
programma, gebaseerd op zeer defini
tieve beginselen. In de buitenland,
sche aangelegenheden hebben wij oen
jude traditie. Nooit zijn rvij afgeweken
van ons standpunt, dat een nieuwe
wereldorde moet worden geschapen
en dat in de toekomst oorlogen moe.
ten wordenvoorkomen. Onze econo
mische politiek, is gebaseerd op de
poging om den levensstandaard van dc
arbeidende klasse over de geheele
wereld omhoog te brengen.
Wij gaan, zeide Attlee, een nieuw
tijdvak tegemoet, en Ik ben er zeker
van, dat, zooals deze verkiezingen
hebben aangetoond, het Britsche volk
dien nieuwen toestand onder de oogen
De Vei. Stalen, 'Engeland en
1 China h ebb cd In een gemeen- 1
schappelijke veiklnring von Japan
geëfsebt, dat dit land .zijn legen-
H stand opgeeft, aangezien anders
het geheele moederland volko-
1 men vernietigd zal worden. De 5
proclamatie wijst op het voor-
I beeld van Duitsebland en roept
i Japan op den weg van de rede
te gaan cn dc schuldigen aan den f
ooilog te verwijderen.
ïilll«IHMImUHIM«l«»l»MIUiHH«Mim»H4»l»"Ht4IIMIIIM4lll»tll»l»
Ztct meL dciuelfdon moed, waarmede
het 't hoofd lieert geboden aan de
lange oorlogsjaren. Ik heb het
volle vertrouwen, dat dcBritsche de*
mocratie een enorme bijdrage kan
leveren tot het hers/el van de wereld
De politieke correspondent van
Reuter schrijft: „Ik i verneem dat
AttJce Winston Churchill heeft uit-
genoodigd hem naar Potsdam tc ver
gezellen. Volgens den correspondent
van dc liberale „News Chronicle"
heeft Churchill echter geweigerd,
teneinde Attlee onbelemmerd te
laten in de uitwerking van de eigen
politiek van Labour", -
Volgens sommige waarnemers ?ou
de nieuwe regeering er ais volgt
kunnen uitzien:
Attlee, eerste minister, Ernest
Bevin, minister ,van Buitenlandsche
Zaken, Herbert Morrison, minister
van financiën, Sir Stafford Crinps,
minister van Binnenlandsche Zakctl,
Hugh Galton, minister van Handel.
Sir WHHatii Jowitt, minister voor
Nationale Verzekeringen, Arthur
Greenwood, minister van Gezond
heid, Arthur Henderson, minister; van
Oorlog. A. V. Alexander, eerste lord
der Admiraliteit, Lord Listowei, mi
nister van Indie.
Er kan echter geen zekerheid be
staan omtrent de vcrdeeling der por
tefeuilles voor Attlee' hieromtrent
mededcelingen doet.
In het kader; vau de be
kende actie „Noord he'pi
Zuid" heeft de fdichling Ne-
derlandsche 'Volksherstel het
initiatief genomen tot het hou
den ran een inzameling van
goederen ten behoeve van oor
logsslachtoffers in Zuid-Neder
land- Er 'is vastgesteld, dat
Rotterdam de siad. 's-IIor-
togenbosch, adopteert.
Dit wil dus zeggen, dat dé
Rotterdamsche bevolking, zooveel
mogelijk goederen bijeenbrengt
ten behoeve van de ta'rïjke
slachtoffers van den oorlog in
Den Bosch.
De officieele cijfers van het
aantal vernielde en beschadigde
huizen in deze stad luiden ais
volgt. 6:84 tolaai "vernield;568
zwaar beschadigd (niet te her
stellen); 6.»4S beschadigd (wel
te herstellai); Op. een totaaal
van 10.000 huizen is deze scha
de dus zeer aanzienlijk en er
zal zeer veelnoodig zijn om
de ei^ste uoód te lenigen.
Nederalndsch Volksherstel is,
in samenwerking met da
H-A.R.K. (Hulp Actie Roode
Kruis) inmiddels hegomen met
de voorbereiden da werkzaam
heden voor de organisatie van
de komende grootscheepsche in
zameling. Zij doet een dringend
beroep op bedrijven, instellingen,
vereen igingen en parliiu i"roi,
die hun medewerk! rlg willen ver
kenen l aan de te houden in
zameling. Zij worden verzocht
zich te vervoegen bij Nedcr-
landsek Volksherstel, Matheces-
serlaan 414, tel. 35175.'
Daar het verblijf van de
Canadoesehe troepen in Neder
land nog met eenige weken
moest worden verlengd, heeft
dezelegergroep den wensch te
kennen gegeven dezen zomer
hulp te verleenen bij het binnen
halen van den' oogst Ook; wil
deze groep een werkzaaam aan
deel nemen bij de opruimings
werkzaamheden in steden zooals
Arnhem, Rotterdam en Den Haag.
Het is begrijpelijk, dat dit aan
bod met, gropteu dank door de
Ncderlandsche autoriteiten is;
aanvaard;
door Wlm Meuldijk
Liftlast