1
Voorkeur inzake de radio
I
1
ïjfê
"N
J
HOE ZAL DE STADSKERN ER
UIT GAAN ZIEN?
Staten-Oeneraaf
wordt gezuiverd
DE TOEKOMST VAN ONZE HAVEN
^RGT'J EBB AM BOUWT (IV)
Wij
iïziqingen in het feit voor a's
pian-Witteveen
Zij zal via den internationalen handel
voornamelijk afhangen van de Ver.
Staten en van de economische
positie van ons belangrijkste
achterland, Duitschland.
Weerwolven in
Sudeienland
Grootendeeis voor
één omroep
Zij lachten.
KETELBINKIE
Denen schonken ons
voedsel
y vorige maal ten opzichte van
het wonm-ibouwproijlemi g„>-e^cl
is. De inzichten zijn geiv.jzjgil en
Uit de ons gestelde vragen, door de gewijzigde inzichten is
over het sUtL-jnau blijkt wel, een andere instelling tegenover
dat er onder dc bevolking
groote interesse leeft voor den
herbouw van. onze s bul-kern.
het plan ontstaan, waardoor het
voor ons begrijpelijk is, dat er
wijzigingen in het aanvankelijke
Vooral onze mededeel a», dat het plan zouden komen. De oogst
nu uit zal zija met da geheim
zinnigheid is met gejuich begroet.
Hoawel wij zeer positieve voor
standers zijn van publicatie en
discussie over een zoo de ge
heel© gemeenschap raken le
kwestie, kunnen wij ons toch
editor ook voorsteilen dat er,
gezien de nog korte tijdsduur na
onze bevrijding, een en ander
binnenskamers over te regelen
valt, alvorens men meent tot be
kendmaking Se kunnen overgaan.
Reeds de wisseling in de Ste
delijke en Landelijke bestuursor
ganen, waarin thans personen
zitten, die niet of niet volle lig
mét de herbouwplaimen op "de
hoogte zijn, zouden daartoe een
gevoede aanleiding kunnen geven.
Hetzelfde wat wij een vorige
maal over de zakeamenschoii on
d<s bezinning over de herbouw
plannen gezegd hebben geldig
mutatis mutan-.is. in v*r»,roo e
mate voor de Overheid. Daarbij
komt nog het volgende.
In de stad spreekt men over
van deze jaren is een gewijzigde
sociale instelling, -een opleven
van de gemeenschapsidee. Deze
gewijzigde of ook tot een meer
levende werkelijkheid. gewörd.tl
sociale gemeenschapszin zal al
ons denken en handelen van
heden beïnvloeden en dus ook
in het plan tot uiting moeten
komen. We zullen de stad an
ders moeten gaan bezien dan al
leen als een huizenzee, met
goede vcxktorsm ij-he ten. De
oplevende geineenschapsuiee
eischt, dat we ook hierin de
dingen in greater verband en met
meer achtergrond gaan zien en
zoo zullen komen tot een nieu
wer, een moderner „plan" en
steaks „stad".
Dat, aldus gezien, wijzigingen
in het plan-Wi teveeo zullen wor
den aangebracht, schijnt ons
niet zoo verwonderlijk. Wij ho
pen alleen, dat, mocht dit zoo
zijn, men niet langer dan s'rikt
noodzakelijk is, met bekendma
king zal wachten. Geruchten
Commissie gevormd
Dc commissie, welke ia gevol
ge het K. B, van 2 Aug. j.l.,
Stbl. 15 131, tot taak heeft de
Sfaten-Generaal te „zuiveren",
bestaat uit jhr. mr. F. Bcelaerts
van Blokland, vice-president van
den Raad van State, mr. W.
baron de Vos van Stecnwijk,
voorzitter van de Eerste Kamer,
mr- J. R» H. van Schalk, voorzit
ter vaan de Tweede Kamer, prof,
mr. P. Scholten, voorzitter van
de Nationale Adviescommissie en
de heer J. J. Brutel de la Rivièrc,
voorzitter van de Groote Ad
viescommissie der Illegaliteit
Ingevolge art 4, tweede lid,
van genoemd K. B. kunnen klach
ten tegen Kamerleden slechts
worden ingediend door hen, die
op 10 Mei 1940 lid waren van
dc Statcn-Generaa! en na dien
datum op wettige wijze tot lid
benoemd zijn verklaard, en voorts
door de leden der Nationale Ad
viescommissie.
Do zuiveringscommissie ver
zoekt, aangezien zij reeds op
35 Augustus a,s. ruf-t haar werk
gereed most zijn, eventueel©
klachten ten spoedigste
schriftelijk en onderieekend in
te zenden bij haar voorzitter.
De gelegenheid om klachten,
in te dienen is dus alleen open
gesteld voor leden der Stelen-
Generaal en leden van de Natio
nale Advies Commissie.
PRODUCTIE S3CET
OPGEVOERD
Een belangrijk probleem, dat
vele Nederlanders op het ooge-n-
blik bezig houdt, is de toekomst
van de haven van Rotterdam,
omdat de welvaart van ons tand
daarvan in groote mate afhan
kelijk zal zijn.
Het verkeer in de haven zal
in de eerste plaats afhangen
van den omvang van den inter
nationalen handel en op dat
punt zai voorname'ijk de houding
van de Vercenigde Staten een
be'angrijkon inWo.d uit etenen.
Vóór den tweeden, wereldoorlog
was dc houding der V. S. op
handelspolitiek gebied bepaald
dualistisch wij zouden geneigd
zijn te zeHg.-n mercantilistisch
omdat cc'ier/ij is de u'tvccr werd
bevorderd en anderzijds de in
voer werd tegengegaan. Wanneer
deze politiek, die heeft geleid
tot enorme goudophoopingen in
dc Vereenïgde Stalen en tot
het falen van het automatisme
van den gouden .«landaard, na
dezen oorlog wordt voortgezet,
dan zal de uiteindelijke conseA
ingrijpen en wijzigingen ia het werken a'tijd verwarrend en hel
plan-Wittcvcen. Vele brieven xiaax is, ook in dezen, de taak van
aanleiding van allerlei geruchten j de Overheid, alles ia het werk
dit plan betreffende, worden ons
hierover dan ook toegezonden.
Wij willen er pp het oogenblik
dit ov-er zeggen:
In Wed 1910 ontving de toen
malige Stadsarchitect Ir. W. G.
Witleveen opdracht, een her-
bouwplan te ontwerpen. Van va*
deriandsche zijde is toen druk
te stellen aan deze onzekerheid
een einde te maken.
Als de deskundigen wijzigin
gen notd. ake'jjfc en verantsvoord
achten, en, zooals hierboven uit
eengezet, achten «rij dit niet
onmogelijk, "dan willen wij met
genoegen van hun argumenten
kennis nemen en zu'Ien hun goed
uitgeoefend du plan goed maar i recht zeker n.ei betuisien. Doch
vooral snel ter tafel te brengen j aan de Overheid de plicht, dit
omdat het gevaar niet derikbeel- I de bevolking mede te doelen,
dig was, dat, zoo niet op uiterst Spoedige en volle ligo ophe'dering
snelde wijze aan doze opdracht tal aan veel ondergrondseh ge
werd voldaan, ons een I> -Isc- mompel een einde maken e® kan
stedebouwkundige op het dak I den opbouw van onze stad
gestuurd zou worden. In zes slechts ten goede komen. FO.
weken tijd werd toea een plan
gepro'ucicr I, w&"ra ta /©.ere
grootheid van conceptie niet te
ontzeggen is.
Deugt dit plan dm nu niet
meer?
Zeer zeker wol. Alleen hier
„Dame du Paleis"
Men doolt ons mode, dal H.M.
do Koningin mot ingang van
I Augustus jj., benoemd heeft
tot haar „dame du palais", me
vrouw L. Th. de Beaufort, ge
boren baronesse van Hardon-
brook. Mevrouw de Beaufort is
do moeder van 0 inner! dc Beau
fort (aliias Lange Jan vandeK.P,,
Amsterdam) die, in Februari
jj. voor zijn vaderland ge
vallen is. Zij stond steeds in
nauw contact mot haar zoon
m werd na diens ontsnapping
uit de gevangenis in 1913 zelf
als gijzelaarster geruimea tijd
gevangen gezet.
Het staat thans vast, dat de
groote ontploffing, die onlangs te
Usti (Anssig) "in Sudeteniand
plaats greep, aan sabotage door
„weerwolven" moet worden ge
weten,
In do nabijheid van Toresïno
dépöt vloog hier in de lucht.,
waardoor twee Tsjechische be
wakers werden gedood en ver
scheidene anderen geivo- d. Maan
dagavond heelt men den trein,
van Usti naar Podraokiy laten j
ontsporen. j
Er zijn in en om Usti reeds
150 „weerwolven" gearresteerd.
Do moesten stammen uit do
lhlter-Jugenil; velen zijn S.S.-
manneti. De organisatie heeft I
een illegaal zendstation, dat in
Britsch, Engcdsch en Tsjoehiscb
omroept.
Von de bevolking in de provin
cies Noord-Holland, Zuid-Holland
en Utrecht is 65 pCt„ voorstan*
dérs van een algemeeöCö Ne-
derlandschen omroep; 30 pCt
geeft de voorkeur een een aantal
radiovereeni gingen zooals vroe
ger, terwijl 4 pCt, geen oordeel
heeft; procent der bevolking
wensebt andere oplossingen.
Aldus wijst een opinie-onderzoek
uit, dat de Ned. Stichting voor Sta
tistiek., in samenwerking met de Ver-
eenigmg voor Opinie-onderzoek in
stelde. Aan vele duizenden personen,
die zoodanig gekozen sdja.. dat hun
oordeel representatief voor de fifi-
hecle bevolking kan worden geacht,
werd in een gesprek de vraag voor
gelegd: „Wcnscbt U het radioprogram
ma verzorgd door een eantal rftdio-
vereenigingen zooals vroeger, of
wenscht u instelling van een »lge-
mcenen Neder Jimdschcn omroep,
waarbij de verscheidenheid van het
Nederlandsche volk tot haar recht
komt?** j
Dat aanhangers van tutcerroopende
kerkelijke gezindien verschillend
over dc*e /.ihk denken, bewijzen cn-
desstaande cijfers;
MlllhlillIfririIJlllfMIIJmiIIMJIlflJllJUlIHMIIlIllNMlIlilIlIIHfL
Volgons tie „News_ Chro- g
I -licl-o" lachten on joelden g
I Duïtscho matrozen van den
1 staf van Dönilz lo Flensburg
bij hot zien van dc film over
dc concentratiekampen BcDen g
en Buehr-mva'd. Kreten als:
„En Britsch-Indid dan
weerklonken,
iTirilliiilltiitniuuuiirtiniitiJimiiifiHiiliHHUtiwiiiJlriiHiintHr
door Wint Meiïldijlt
iv/fa—2
HM. Ite CE Loof DAT
£R MAAR £ÉN mootv
14 OM TE WETEN TE
KOMÊN WAT 60
verder MET ME
-■^-.Cfc'BE'JREN È.AAT..
M tMEH "Pb**
t/AjrR2£GSVfH
il
Cc l- 0 AAfftS CS **«4
WÏKpm
NKtJ BltfMO
O»
The fnan in the street
Kerkelijke v. een aantal v. 6én
gezindten vcreetiigïngen omroep
Gereformeerd 57 37 B/»
R- K. 43 V» 51
Hervormd 24 °U 71 B/«
Overige gezindten 13 77 Vt
Onkerkelijken \7 V% SO*/»
Ook dc verschillende leeftijds
groepen blijken van opinie te ver
schillen. Van de 18—35-jarigen is 68
pCt„ voor een algemeenen omroep cn
27 pCt. voor een aantal radxo-vcree-
nigingen.
BÜ de 35—55-;arij?cn zijn deze per
centages 64 resp. 31 pCt,,- terwijl bij
de personen van 55 j'nur cn ouder
61 pCt, voor één omroep is en 32
pCt. voor een aanrat vereenigingen.
Dit onderzoek werd midden Juli
uitgevoerd cn omvat personen van 18
jaar en ouder, zoowel mannen als
vrouwen.
Do Denen hebben een mooi
gebaar gemaakt met bun inzame
ling van vo-odselpakketlen voor
do honger gebieden van ons land
Toon enkele weken geleden wa
gen, roden, en de hevoifcing op
wekten om voedselpakketten
klaar to maken, haastte een ieder
zich, om in groote papieren,
waarop dikwijls alleen hot woord
„HOLLAND" als Ixy-ternnimg
was aangegeven, allerlei levens
middelen te pakken, Dc regee
ring en do rreiers stelden gratis
schepen ter beschikking, om do
goederen naar Holland te ver
voeren, cn hot scheepsvolk ver-
klaarde zich bereid, om zonder
gaget te varen. Hol resultaat van
deze sympathiek© actie was. dat
kort geleden twee visehkotters
de Katendrecbtscho haven bin
nenvoeren, mei een lading van
een paar millioen eieren. Ook
was er een grooter schip, dal
werkelijk volgestopt was met ha
vermout, brood en conserven.
Al dit kostelijke voolso! is ten
eoede gekomen aan de nog nood
lijdende bevolkingsgroepen van
Nederland, zooals ondervoede
kinderen en zieken,
Met deze geste heeft Dene
marken de vriendschapsgevoe-
lens, die ons volk altijd jegens
dit land gekoesterd heelt, nog
dieper f -paukt.
B« Prunschc rvgewin? i? uiige,
nowllgd zitting te nemen !n de com-
mivio voor de herstetlioteltngen te
Moskou.
.nientie daarvan zijn, dat onze
handel met dit land geheel op
droogt. De Vereeaigde Staten,
gaan voor in het z.g. Pan-Ameri-
kaansche blok, zoodat hetzelfde
gevaar dreigt voor den handel
met de overige Amerikaansche
landen. De Vcreenigde Staten
-beschikken thans over de groot
ste handelsvloot van de wereld;
van de circa 80 mïilïoei. bruto
register tonnen, dia titans de
wereldzeeën bevaren, zijn haast
00 tniüioen tonnen Ameri-
kaaasch. De groote beteefeenïs
van de toekomstige Amerikaan-
sche handelspolitiek voor de ha
ven van Rotterdam is derhalve
evident.
ONS ACHTERLAND
Een andere moeilijkheid vormt
ons achter,and. In eommereleclen
zin heeft dit op het oogenblik
practisch opgehouden te bestaan.
Wat dit beleekent voor de haven,
van Rotterdam, behoeft niet
nader te worden uiteengezet,
wanneer wij vernielden, dat 75
jCi. van do vóór den oorlog
via Rotterdam verscheepte goe
deren, z.g. passieve Iranrito-goo-
deren vormden. Weliswaar was
ons achterland niet geheel en al
Duitschook Frankrijk, Z-.vi'ser-
land, Hongarije en zelfs Tsjocho*
Slowakije, maakten er deel van
uit. Mot deze landen kan het
verkeer, in het bijzonder bet
Bijnverke.r, binnenkort weer wor
den hervat. Hot maakt echter
een geringe fractie uit van den
doorvoer.
Wij hebben- gelezen wat één
van de voornaamste vruchten van
de conferentie van Potsdam is
geweest, dat Duitechland tot een
vredig agrarisch land zal wor
den gemaakt, mot op zijn hoogst
een bescheiden verzorgende in
dustrie. Duitschland zal dus prac
tisch niet exporteeren en dien-
engevo'ge zal de invoer in dat
.and ook zeer beperkt bleven.'
Oe functie van havensteden als
Hamburg'on Bremen zou grooten-
tee Is komen te vervallen... als
de toekomst zoo zal zijn, ais
zij thans wordt uitgeslippeld.
De beide behandelde factoren
waren van externen aardwij
lebben het niet in onzen hand
daarop veel invloed uit to oefo-
ïen. De derdo factor, dien wij
hier zullen noemen, kunnen* wij
zelf, ook al zal het ons voel
moeite kosten, «enigermate beïn
vloeden.
DURE IMPORT
Blijkens een verklaring van
onzen irai-ter President, rijn do
geïmporteerde g eif ren duur be-
laald, zoo duur, dat de rogeerjng
zeil nog belangrijk© bedragen toe
legt op de toch al boo ge prij
zen der geïmporteerde levensmid
delen. Zulk een toestand kan
niet lang blijven voortduren, om
dat wij nu alleen maar credtot
kunnen opnemen of goud kunnen
uitvoeren ter financiering van
deze importen. Herstel van onzo
zeer eenzijdige betaling»- cn
lande'sbalans is slechts mogelijk
door een adequate opvoer.ng van
onzen uitvoer Is dit op korten
termijn mogelijk? Neen, tenzij
fcij ons n'lcrnin'e inspannen om
ons productieapparaat binnen
ien kortst rnogelijkm tijd weer
exportfclaar te hebben. Het is tra
gisch, dal deze laatste moge
lijkheid weer athankeiijkis van
den invoer, die duur moei wor
den betaald.... het lot is den klei"
nen Janden na oen oorlog nu
eenmaal nooitgnnstig ge;ind.,j'*
t'. VAN KUUREN.
li
li
„»ci,