s<ku dei neut Querni
Steun aan illegale werkers
problemen
Maar wij hebben geen tijd
Typhus woedt
op Urk
Kruine Jonker
HEI HUIS van SI. ELOV
m
Inboedel-veiling
Geen liefdadigheid
Wat de „Stichting
1940-45" doet
EEN BEGIN GEMAAKT
Eeregraf hof voor
Nederlandsche helden
Humor langs den berm j Sum
„Samenwerking nu!"
Inkoop van Juweeten
uit particulier bezit
Nette meisjes
Vroom Breesmann
Poïcclciu - Tim(lieelmiker(8ter);
Vele est velerlei organisaties zijn
in en m de* oorlog opgericht om
steun te verlecnen aan hen, die door
hun opof Terende houding leven of
goed verloren, of aan hun nabe-
3 La an den-
Om versnippering te voorkomen is
ie „Stichting 1349—1945*' opgericht,
iie, kort gezegd, tot doel tïeeft de
uitkeeringen die de staat zal doen. te
supploeren. De regeering kan immers
nooit meer doen kan financieelen
steun verleenen, maar daarnaast ia
er groote behoef ley aan persoonlijk
contact tusschen do oud-illegalen en
het stounverlecnond lichaam.
De slachtoffer* of hun nabestaan*
den mogen nooit het gevoel hebben,
dat ze in den steek gelaten worden,
of dat liefdadigheid aan hen wordt
bedreven.
Wie zal dat contact onderhouden?
Do Stichting 104i>1945 js ipntstnan
nit diverse erkende verzetsbewegingen
en daarin bestond uiteraard een per-
joonlyke aanraking tusschen de be-
tr kkenen. Allen die tot dergelijke
organisaties behoorden, zullen wor
den uitgenoodigd, medewerker te wor
den, dus als vriend in de gezinnen
der getroffenen te komen. Zij kunnen
bij voorbeeld zorgen, dat de kinderen
ie opvoedjng krijgen, die hun vader
voor hen had bedoeld. Maar zij
hebben nog een andere laak: de
Stichting 19101915 is een particuliere
instelling, moet dus de beschikking
over geldmiddelen hebben, Zij wil
leze niet door buscollecfes verzamelen,
doch door geregelde bijdragen. De
medewerkers moeten (Iub mcnschcn
opzoeken, die zulke bijragen willen
geven, maar zij moeten die bijdragen
ook innen en de gelden uulbetalen
Een begin met het werk is al go-
maakt door 250 kinderen van gefusil
leerd en en gedetineerden een maand
naar builen te sturen, naar de omge
ving van het Brasemcrmecr.
worden er op korten termijn
rast- en on tspannings kampen voor
jonge illegale werkers georganiseerd.
Er konten dit jaar nog drie kampen
voor oud-illegaien van 18 tot 27 jaar,
elk mei ongeveer 253 deelnemers, te
houden in Zweden of -Zwitserland.
De duur zal vier weken bedragen,
terwijl <le mogelijkheid beslaat, langer
to blijven, doch dan in gezinsverband.
Om voor zulk een katnp ïn aanmer
king to komen, moet men behalve
een dok Iers verklaring een bewijs over
leggen van een superieur uit de ille
gal© beweging. Sport, ontspanning,
rust en ontwikkeling staan op het
programma. Voor Rotterdam on om
geving kan de aanmelding geschieden
bij hot locale werkcomité dei: Stich
ting, Parklaan 23.
Uitvoerend directeur van de a {dec-
ling Rotterdam, is de beer II. E,
Mees.
Steun wordt uitsluitend verleend aan
IIMIItlllthriltlIHMIHIIIIirU lltllinttllll IWMMIIill H» WIliHlllllHIM
Van Dinsdagmorgen 6 Augustus
af, is automatisch intcrlocaal telefoon-
vorkeer van de geautomatiseerd tele
foonnetten van het district Haarlem
mogelijk met de geaulonialisoerdo net
ten van het district 'g-Gravcnhage.
Dit zijn do netten 'a-Gcsvonhago
tC J700, Leiden K 1710, Noord wijk
K 1719, Voorschoten K 1717 en Was.
scnaar K 1751.
De krijgsraad to Antwerpen heeft
acht doodvonnissen uitgesproken tegen
personen, dlo belast waren met het
opsporen van geheime groepoeringen
tijdens <1© Duitsche bezetting. Een
ran hen had zelfs zijn eigen zoon
Ban do Duilschers overgeleverd,
Eugoiand'a 60.000 leden lellende
communisllsche partij heeft vol ledigen
sleün toegezegd aan de nieuwe Ia*
bourregeering bij het uitvoeren van do
grüote sociale veranderingen en van
de politiek van internationale samen
werking.
Joodseho en oud-illegale pereonen,
die door den oorlog Of de bezetting
zijn getroffen, en die een gemeubileerd
huis willen betrekken, moeien zich
wenden tot do navolgende adressenj
Joden tot do Joodsclie CoönlïnaÜc-
cominlMte of den heer Valk (Raad
huis); oud-iljegalon tot hel Advies
bureau der Illegaliteit in he' gebouw
van het 'A.N B.O., Nieuw© nnert-
weg ,169. - I
„principieel© onderduikers". Omdat
iedereen, die 2Ïch komt melden, be
weert „principieel" te zijn Is die
scheidingslijn getrokken, dat aTs zoo
danig alleen worden beschouwd, die
al vóór September 1944 ondergedoken
waren. Alleen aan zoodanigen wordt
ook een verklaring afgegeven, die hen
bij het zoeken naar werk voorrang
geeft.
In de laatste week van Augustus
wordt een groofsche propaganda ge.
voerd. Vereenïgingen, orkesten enz,,
die daaraan steun willen verleenen,
vrordt verzacht zich bij het Hotter-
lamBche workcomitó op te geven.
De opgravingen in de duinen
zijn beëindigd. Gevonden 0:1 ge
ïdentificeerd werden 43-5 s'acht-
offers van den Sicherheitsdienst
te Amsterdam, allen geëxecu
teerd in Amsterdam en omliggen
de plaatsen.
Verder werd op Westerveld de
aseh verzameld van meer dan
300 op last vail den S.D. ge-
esecu; eerde -en daar gecremeerde
personen. Do moesten waren
leden van bet ondergrondsch ver
zet en afkomstig uit alle deelen
des lands.
Op initiatief van bet nationaal
instituut is een comité.gevormd,
dal aan botende architecten de
opdracht heelt gegeven voor een
ontwerp van een eeregrafhof,
waarin het Nederlandsche volk
aan zijn groote dooden een laat
ste rustplaats Aan bereiden.
Een groot wit bord langs den
berm45 MPH maximum-snel
heid 60 K.M. per uur- Honderd
meter verder nog een bord: „And
that means you!!" („Dat geldt voor
Ui"). Zooals bet geallieerde leger
ie in zyn strijdwijze cn methodes:
open en recht op het doel af, zoo
ia het ook in zijn behandeling van
minder algemeene zaken, zooals blijkt
uit deze borden. Psychologische kijk,
vermengd met een groote dosis ge
voel voor humor komt ook in derge
lijke, doorgaans zoo droge aanwij
zingen» die een legertros op zijn weg
pjegen Le vergezellen, om den hoek
kijken. ,.*De laatste der velen",
stond te lezen op een klein en moei
lijk begaanbaar Baitey.Liruggetje vlak
voor Amersfoort, in den groolen ver
keersweg van Arnhem naar het
Westen. Onvervalscht Blang behoort
njet tot de uitzonderingen:' Watch
your speed" (het kameraadschappe
lijke „Buddy" ontbreekt er nog maar
aan, maar is misschien met bet oog
op passeerende generaals achterwege
gelaten!) aldus vermanen icreasgrocto
letters den chauffeurs ergens lot
langzaam rijden.
blaar psychologische boekdoelen
spreekt wel het bord, wij weten
niet of het er nug staat dat
even over de Duitsche grens dicht
voor Arnhem» den Nederland bin-
nenrijdenden jeeps toeriep: „Denk er
om, gij zijt nu in een land van
bondgenooienlir Ook voor Neder
landers een lezenswaardig bord
Op Donderdag 9 Augustus spreekt
Prof. Dr. D© Quay ju de Rivièra
Hal voor de Ned. Volksbeweging
over het onderwerp: „Samenwer
king nu".
NOOD MAAKT VINDING-
RIJK. In het Zuiden des lands
bouwt men met swees noodwo
ningen van uit wilgenteenen ge
vlochten mattM, die naderhand
met cement worden bestreken
VOOR DE VROUW
/n „De Vrouw van
AM" hebben we onfangre
aangestipt, hoezeer het us-
ven der vrouw fn de toe
komst anders zal moeien
zijn dan het vóór den
oorlog was, ook en vooral
omdat een innerlijke stem
haar dringt vrouw-in-de-
gemeenschap te worden.
Zeer vele vrouwen hooren
die stem cn vzilten cr ook
gehoor aan geven. „Maar**
is haar onmtatteUijfte
reactief „wij hebben geen
ltjd...A" Aten, tiet is
waar, wij hebben geen
tijdEr is voorshands
voor de zeer zwczaMnetaste
huisvrouw bijna geert kuip
te vinden. Als praclische
vrouwen vragen we ons
zelf af: „Wal te doen?"
Natuurlijk ie er we
icU te doenIeders leven
is steeds een door tijd
en omstandigheden saam-
gegroeid geheel uan ge
woonten en wetten. Laten
we nu eens beginnen de
gewoonten en wetten van
ons eigen huishoudelijke
leven onder de loupe te
nemen. Kan er niet een
of ander vereenvoudigd
worden? Kunnen we met
eens een nteuwe twa
in deel inp probeeren? Een
nieuw werkprogram ma-
hen? Er zijn gevallen*
waaHrt dit niet veel zal
uithalen t zooat* bij de
moeders van nroote ge
zinnen, die uwi hlaar
bomen, hoe zr 't ook
hrererï of wenden, nt die
f dc toekom/tl V.«tisl1
pehotpen rullen móeten
worden. Maar er zijn
ooken vele, gevallen
waarin een andere tijds-
verdceling voor de urouw
inderdaad cenige vrijge
komen uren zal hunnen
opleveren. En dan? Wal
daarmee te doenLaten
we ons voornemen dien
tijd te besteden aan onze
gemcenschapsplichten
/foef Bijvoorbeeld door
lid van de U.V.V, te
wordenals ge dat nog niet
zijt. Door 11 door lezen
op dc hoogte te stellen
dart de problemen van
onze zoo verwarde dagen.
Er zijn thans heet veel
kranten en krant fes, week
bladen en tyefceftrf/ten ter
uoorlichtfn0 en in verre
weg de meeste kunt ge
uw licht opsiehen omtrent
neferlci. Dc wereld kan
geen onwetende vrouwen
meer gebruikenals gij
in afzienbaren tijd uw
plicht als hiezeres ruif
moeten doenzult gu uzelf
een oordeel gevormd moe
ten hebben. Hiervoor móe
ten wij tijd vinden en als
we onze echte vrouwelijke
vindingrijkheid in het
werft stellensültm we
dien ook vinden zonder
dat het ons tfcztn tekort
doet. Integendeel: ieder
gezin is altijd gebaat met
een vrouw en moeder, die
over een eigen welgef un
der rd oordeel fteieftifti;
dat komt da gezinssfeer
zoowel alt de optipeairtg
der kinderen ten ¥goedet
TTecr zuinig worden!
Het is met geld e?i
gdd-uitgeven raar gegaan
gedurende den ooriog en
ook nü nog: we zijn er
„losser van gekomenwe
gaven hel gcmahkelijk,
tè gemakkelijk uit....
Zelfs voor heen-zuinige
huisvrouwen zeiden schau
derophatend: „Geld heeft
tóch geen vfaarde", cn De-
stcedden onmatig-grootc
bedragen voor begeerde
artikelen. Speciaal de
jeugd wed heden ten dage
zoo goed al$ niet meer wat
zuinig-zijn isf Let eens
op dc draaimolens en an
dere vermakelijkheden op
dc overat verrezen luna
park jee in onze steden:
kleine jongens en meisjes
slaan daar mei gemak
guldens en rijksdaalders
kapot.
Aan de moeders voorat
de taah, te maken dat
hierinlangzaam maar
zeker, verbetering gaai
komen„tVij zijn een
volk van arme menschen
geworden," heeft onze mi
nister-president gezegd.
Welnu, dit verplicht ons
om de oud-vadertcndsche
deugd der zuinigheid op
nieuw le betrachten. Laat
het ouderwetschespaar
varken weer tn eerc ho~
menmoeders. Leert uw
hinderen wekelijks een
kleinigheid van hun zak
geld weg te leggenMis
schien zullen ze aanvan
kelijk protesteeren, Titer
zijn ze er blij meel
J. de Boer-a. Strien
Het koloniale b liefkind"» zoo
noemden de Surïnamers voor
1946 han land.
Bij de jaarlijksche behandeling der
SurinaamRche begroot ing in onze
parlementaire instellingen fronsten de
minister van koloniën en de Smri-
nnams*cliG specialisten der kamerfrac
ties hun wenkbrauwen en trokken
ernstige gezichten want zelden of
nooit kon cr een optimistisch geluid
worden gehoord.
En inderdaad, daar was reden toe.
Suriname was cn bloef een zorge
lijk gebiedsdeel, op hot. kantje ar van
noodlijdend; misoogst, ziekte in cul
tures en een algemeen gebrek aan
krachtige leiding waren even zooveel
landuidingen» dat er iets in. onze
West haperde.
Terugrekenend van 1940 af' hebben
3e becren Kielstra, Rutgers en baron
van Heemstra hun krach Icq beproefd
op de saneering van Suriname, maar
zonder veel resultaat. Het jaar lijk-
sche gat van drie millioen op de be
groeting kon niet weggewerkt worden
en de economische toestand bleef
op het geringe peil van voorhoen-
Over Suriname is veel gediscussieerd,
wellicht meer in Nederland dan »a
Suriname zelf. De debatten gaan
veelal terug tot het tijdperk van
afschaffing van. de slavernij, nu ruim
driekwart eeuw geleden, -
De slaven werden toen weliswaar
vrije burgers, maar er werden on
voldoende maatregelen genomen om
hen een Êocialo basis te geven. Men
slaagde cr niet in om de voormalige
slaven to behouden voor den nood'
zakelijkcn arbeid, die op de plantages
verricht moest worden, De psychisch©
afkeer van plantage arbeid, dien de
voormalige slaven uiteraard hadden,
doet wel begrijpen, dat zij niet be
paald siouden te trappelen van onge
duld om op do plantages werkzaam
to mogen 2ijm
In do eerste plaats was hiei; do
aangewezen weg geweest om do cr-
beidsvoorwaarden en dc BOcialo om
standigheden der plantage-arbeiders
zoodanig l© herzien dal, deze men
schen naar een redelijk levenspeil
konden lclimmem
Dit gesehieddo niet Do staat, dir
hier wetgevend optrad, verzuimde do
maatregelen voor te schrijven, die lat
sociale ordening baddert moeien lctdeti.
Binnen betrekkelijk korten tijd wa
ren dan ook d» plantages ontvolkt. De
proelncmingen, nadien gel aan met
het invoeren van BrUscb-I-ndidrs en
Chjneezen, waren tot mislukking go-
ioemd. Dc commercieel e aanleg van
beije volksgroepen kon niet anders
3oen verwachten, dan dat zij» na
afloop hunner eontraclueele ver
plichtingen, zich op den handel zou
den werpen. Dit ïb Inderdaad ge
schied, getuige het feit» dat het he
la ngrijksle deel van handel en zaken
leven in Suriname in handen mn
Chineezön en Brltsch-IndiSrs is-
Daarna, ging mon over tot het in.
roeren van Javaanacho arbeidskrachten
doch ook daarbij ontbrak de attractie
van goede arbeidsvoorwaarden en üit-
zïcht op zoodanig behoorlijk profijt,
dat daarin eenijjernmte vergoeding
gevonden kon worden voor het ver
laten van eigen bodem.
Do Javanen .voldoen als plantsge-
irbciders goed maar, hun aantal ïs
le gering om Suriname weer tot hot
land van grooto cultures te maken,
zooals het dat voorheen geweest ia.
Wij zullen in een volgende be
schouwing nagaan hoezeer Suriname
in economisch opzicht gezonken is cn
welke houding het jongo Surlnamo
znnnocmt.
Nog altijd Iijdöti voraclioidenc?
honderden menschen o? Urk aan
typhus. De vermoedelijke oorzaak
is, dat in de palmgrookerijen.
besmot havenwater wordt ge
bruikt. Do ziekte treedt in twee
vormen op; of de menschen lig
gen enkele dagen met hooge
koorts en diarrlieo te bed, of
do ziekte" du art 3 A 4 weken,
waarna de patiënten per boot
naar Kampen worden varvoerd.
De rookeiijcn zijn inmiddels ge
sloten «n Urk eet alleen nog
gestoofde of gebakken paling.
Do burgemeester van Urk
vraagt zoop en brandstoffen,
waarmede do besmetting tot ©cn
minij aam kan worden beperkt.
Veilinggebouw
Plein Eeudragt 31, Schiedam C.
Op Dinsdag 21 Aug. en vol
gende dagen, aanvangende v.m.
10 cn n.m. 1,30 uur:
Kijkdagen: Zaferdag IS Aug»
105 uur. Maandag 20 Aug-
ÏO—4 uur. Gelegenheid tot het
geven van kooporders. Telefoon
6 9 6 51.
Heb je 't al
gehoord7 We
krijgen weer
puddingl
Fijn zeg; neem je
ook altijd
En dan koken met
volle melk... dat ïs
verrukkelijk 1
IJS
voor straatfeesten en instellingen
teeen inlevering van grondstof
fen. A. SCHILLEMANS, Goud-
schesingel 505.
A* VAN DER LOO, Juwelier
Jongkindstrnat B Rotterdam
Noordblaakgalerij»
Geopend Maandag, Woensdag en
Vrijdag van 104 uur.
Uitsluitend waardevolle objecten.
TAPVERGUNN1NG g
aangeboden per Mei 1945. Br.
onder letter K 53 Adv. Bur. I
Gcbf Gevers» Zaagmofendrift f
35a, Rotterdam.
woningruil
Aangeboden flat Centrum Rot
terdam, 5 kamers, keuken, bad-
komer, ccntr. verwarming, -warm
water, 5c étage, voor beneden
huis of vrij huis Rotterdam of
omgeving. Br, no. 5B1 bureau
van dit blad.
FRANS. ENGELS, SPAANS
EN NEDERLANDS
onderr. door Combinatie vnn
Leraren M. O. OpJ, voor prak
tijk-examens, conversatie, hulp
bij huiswerk enz. Vertaalbureau,
ïnl» overdag en *s avonds; Breit-
nerstraat 41b, Rotterdam (W.)
kunnen geplaatst worden als
machine- cn pantolon&tiksters cn
veslenmaaksters etc. Event, ook
leerling op dc ateliers der N.V,
ROKLEFA» Avenue Concordia
116-120 en Wcsterstngcl 29 Zeer
bchoodyk loon alsmede duurte-
toeslag. Aanmelden uitsluitend
Avenue Concordia 118 tusschen
10 cn I uur» Behalve des Zater
dags.
Confectic-fabrikant vraagt
loon-ateliör- en thuiswerksters
voor het maken van japonnen»
Br. no. 5S2 bureou van dit blad.
Rotterdam
vragen eerste verkoopsters voor
hunne afdceHngen;
Dames Confectie
Kinder Confectie
Schoenen
Parfumerieën
Vereischten: ervaring wat be-'
treft de aard der werkzaamhe
den, Soil, (uitsl. schrift) met
voll. ïnl., aan ons Personeels
bureau, Bloemkweekerstraat 26,
Rotterdam.
Gevr aiigd:
lc en 2c Tandtechnlker en een
GouJ-tcchniker Liefst met Labo
ratorium-routine, Hoog loon. Voor'
pension kan gezorgd worden.
Tandtechnisch Laboratorium O.
Helvax, Westmolenstr. 1, S'dasn.
