fe
I:
MAC ARTHUR NAAR JAPAN
Bezettingszones
verdeeld
VRIJ ONVERVEERD
W-
4
Duitsche
herstelbetalingen
Biljetten-circulatie ingekrompen
van 5 tot 2.7 milliard
MINISTER L1EFTINCK
GEEFT UITLEG
STIJGENDE
PRODUCTIE
fff! v 'V m1111mi ÏSSfllw II -
Woensdag 29 Augustus 1945
5e Jaargang nummer 128
v
i&U
Amerikaansche
Japansche
SCHMELING ZAL HETER
WEL IN SLAAN
officieren krijgen
bedienden
3sè:?sWM WMïf WSSMlWtM|ïi;#v®« -
-
1 - -
wMmm
V
mm®
Grotius herdacht
Red» r tie en Admin is tr.:
EENDRACHTSWEG 42
Tel. 2343G [3 lijnen)
Abonnementsprijs p. week
f 0.31. P- kwnrtsal ,f 4.—
losse nummers f 0.10
V™
Advertenties:
EENDRACHTSWEG 42
Tel. 23430 (3 lijnen)
Inlichtingendienst:
SCHIEDAMSCIIE-
SINGEL 42
Telci. 27 8 39 en ,4399
fvt^:
eis
Generaal. MacArthur is aange-
komen op het eiland Okinawa op
doorreis naar Japan.
Admiraal Halsey is aan boord
van het Amerikaansche slagschip
„Missouri" gisteren de baai van
Tokio binnengevaren. Tevens zijn
drie hospitaalschepen de baai
van Sa gami binnengestoomd om
circa 36.000 krijgsgevangenen te
evacuecren. De slagschepen ..Du
ke of York", „Java" en „South
Dakota" -zijn ter hoogte van
Yokohama voor anker gegaan.
Penang op Malakka, iigt onder
het bereik der kanonnen van
het slagschip „Nelson". Een la-
pansch officier kwam aan boord
om besprekingen te voeren. Te
Sa bang kwam eert Japansche ge
delegeerde aan boord van den
kruiser „London",
Russische troepen bezetten de
zuidelijke helft van Sachalin en
een aantal eilanden der Koerib
lengroep.
GeneraaL Mac Arthur heeft
heden in oen order aan het Ja-
pansehe keizerlijke hoofdkwarlier
-de.Tokio nauwkeurige opgave ver
strekt van de gebieden, welke de
Japanneezen. aan admiraal-Mount-
batfctv" moetenovergeven. .De or
der zeido: Do bevelvoerende Ja
pansche commandant en allo
grond-, zee-, lucht- on hulp
krachten op de Andamanen, do
fficobaren, in Birma, Thailand,
Fransch Indo China ten Z. van
de 10de breedtegraad, op Ma
lakka, Sumatra, Java, Bali, Lom
bok en Timor, Bocroe, Coram,
Ambon, Kai, de' Aroe-eiianden,
Tanimbar en de eilanden in de
Alloeren-zee, Celebes, Halmahei-
ra en Nederlnndseh Nieuw-Gui-
nea| inbeten zich overgeven aan
den geallieerden opperbevelheb
ber in Z.O. Azië.
Sovjet berichten melden, dat de
Japanners, alvorens zich ui! som
mige steden terug to trekken,'
Chinecsche politieke gevangenen.
Maar is hij zelf wel zuiver
Max Schmeling, de beroemdo Duit-
echo kampioenbokser, heeft als eer&to
Dui Lecher in dc 13r»tschek bezet tings,
zo no een van do belangrijkste posities
gekregen op het gebied ran do her-
cp voeding van de Duilsche jeugd.
Hij zal literatuur- uitzoeken, uitgeven
en toezicht houden - op vertalingen.
Max Schmeilng de echtgenoot
van de filmactrice Anny Ondra
die meegedaan heeft ann do Duifsciic
landing op Kreta, sloeg in litëG in
New York, Joe Louis, flj verklaarde
toen, dit te danken te bobben aan
zijn „Fuehrer", wiens gedachten bij
hem ware ngeweest, cn hot zou het
grootste oogenblik in zijn leven zijn,
als hij dezen hij zijn terugkomst
Zou mogen ontmoeten
De uitgeversfirma, waarvan hij
stille vennoot was, heeft nooit aan
nazLpropaganda gedaan, maar toch.
vermoordden en de gebouwen,
waarin openbare diensten en mi
litaire installaties gevestigd wa
ren, in brand staken.
Poeslief
De Japanners te Yokosocka
sloven zich uit, om de Ameri
kanen van dienst te zijn. Zij
boden aan alle bureaux, welke
de bezettingstroepen van dienst
zouden kunnen zijn aa, in functie
te doen blijven onder Ameri-
kaanscb toezicht. Er kwam een
Japansch excuus binnen,', omdat
in de huisveslingsbarakken voor
de bezettingstroepen sléchts kook
kachels van oud model beschik
baar waren. Het meest verbazing
wekkende aanbod was, twee
clubs beescitikbaar te houden
voor de Amerikaansche officie
ren, compleet met Japansche .be
diening.
WEERBERICHT
Weersverwachting geldig van Wocns-
dagavond tot Donderdagavond: zwjutr
bewolkt, plaatselijk regen en onweer,
vrij warm, zwakke wind.
Duitschland moet zijn herstel
betalingen aan, de Vereenigd©
volkan gedaan hebben voor 15
Februari 1948, aldus kolonel
Jefferson op den tweeden dag
van de conferentie van mili
taire besturen, die thans te
Frankfort gehouden wordt. Over
bet overbrengen van industrieën,
zesde kolonel Jefferson, dat er
een beslissing zal worden geno
men weifco industrieën naar de
Oostelijke zöne zullen worden
overgebracht en wanneer dit zal
gebeuren. Men heeft voorgesteld
de geheele industrieën over te
brengen, zoodat er geen deden
van industrieën nutteloos zullen
overblijven, omdat een mogend-
head eon deel van de machine
rieën opgeëischt heeft. De over
brenging zal dus geschieden op
een totale basis.
De grondslag' waarop de her
stelbetalingen aan de kleinere
volkan zullen geschieden, is nog
niet vastgesteld.-
Op weg naar siabilisaiie
•v..
nDoor' dé" Intrekking n vanf-^de
bank- cjt muntbiljetten van hon
derd gulden is de positie wan de
schatkist veel sterker geworden en
de regeering ziet, ondanks be
paalde onvermijdelijke moeilijkhe
den voor het bedrijfsleven, vol
vertrouwen een spoedige algeheele
saneering van het geldwezen te
gemoet", aldus verklaarde de mi
nister van financien, prof. mr, P,
Lief tin ck, in een uiteenzetting
voor A*N.P.-Ancta over dc sa
neering van ons geldwezen#
Gaarno had do regeering tege
lijk mot een blokkeering van de bank
en girosaldi de inlevering van
allo bank- en muntbiljetten geza-
menlijk gelast, doch dit bleek op
korten termijn onmogelijk en wet
om de volgende redenen*
.In do eerste plaats verkeerden de
voorbereidende maatregelen' van do
vorige kabinetten nog in een te weinig
vergevorderd stadium* In dc tweede
plaats waren er moeilijkheden ten
aanzien van de uitvoering der regee-
ringsorders*
YVat het papiergeld betreft, werden
zoowel in Engeland als in Nederland
opdrachten tot vervaardiging van bil
jetten gegeven. Het verkrijgen van.
het daartoe benoodtgde papier was
het eerste probleem terwijl verder
ook do vereischte arbeidskrachten voor
dit werk, dat bijzondere vakkennis
Vraagt, niet dadelijk beschikbaar wa
ren* Ten aanzien van bet in~ hel
buitenland, aangemaakte zilvergeld,'dat
göleidelü k':na&r opslagplaatsen^-. ia "Ne
derland wordt 'overgebracht, ziet do
regeering zich voor het «gevaar ge
plaatst, dat bij uitgifte daarvan een
groot deel zal wonden geëxporteerd
of omgesmolten. In verband hiermee
üs het voorshands niet raadzaam dit
geld in circulatie te brengen.
Als dorde moeilijkheid moet nog
worden genoemd de aanwezigheid van
vreemde strijdkrachten in Nederland,
voor wio de last van inteverings- en
blokkeeringsmaatregelen niet to groot
kan worden gemaakt
Met het verkregen papier
geld kon de schatkist het ^recht
streeks bij de Nederlands che Bank
ondergebrachte echatkislpapier, dat be
gin Juli tot een bedrag van. bijna f600
miliiocn was opgeiooepn, in enkele
weken geheel aflossen, terwijl zy er
tegelijkertijd in slaagde, sedert begin
Juli .een voorschot van f 13 millioen
af te betalen en in de plaats daar
van, blijkens de weekstaat van 20
Augustus een tegoed van f309 mtiïioen
te kweeken. Door dit alles is dc
bankbiljetten circulatie ingekrompen
van tfiv milliard tot ongeveer f2700
millioen op 20 Augustus. Toch is dit
bedrag nog altijd een veelvoud van
do vooroorlogsche hoeveelheid van om
streeks 1 milliard, waartegenover men
echter riet mag vergeten, dat het
prijspeil in den oorlog met ongeveer
SQ pCt. ïs gestegen, zoodat \ook
meer chartaie ruilmiddelen ncodig zul
len zijn.
Ir. Vos voor de radio
De minister van handel en
nijverheid, ir. tl. Vos, hoeft .een
toespraak voor „Herrijzend Ne
derland" gehouden.
Spreker constateerde, dat de
kolenproductia) stijgend© is. Per
dag worden In de Limburgsche
mijnen thans 19.000 ton kolen
geproduceerd en het is to ver
wachten, dat dit getal nog zai
stijgen. Daarnaast bestaat er oen
koieninvoer van 75.000 ton per
maand uit do V. S. Daarbij
komen de kolen, die uit het
Roergebied geïmporteerd worden.
Wat de import aangaat, wees
spreker erop, dat do invoer van
katoen en wol bevredigend is.
>3 aanvoer van. rubber be
langrijk voor do banden- en.
schoenenindustrie is nog krap,
maar een verbetering is te ver
wachten. De bolenaanvocr maakt
het mogelijk dat er binnenkort
voorloopig twee eenheden brand
stof ter beschikkiing gesteld zul
len. worden en, het ligt in do
bedoeling van do regecring, dit
getal nog to verhoogen.
Tezamen met de binnenland-
sche huidenaanvoer zal do pro
ductie binnenkort 340.000 paar
schoenen per maand zal bedra
gen. -
Omtrent do Bouwmaterialen
verklaarde minister Vos, dat ere
kéte baksteenfahrieken spoedig
weer op gang zullen, komen en
,daU.dalJaWcai^l>vaiujioodglas
bereids begonnen'is. De metaal
industrie kreeg een grooter
kwantum kolen toegewezen, het
geen o.a, van beteekenis is voor
do productie van machine's.
Da zout-induslrio is weer op
gang gebracht, zoodat do vol
gende maand het zoutrantsoen
op drie a vier ons per persoon
en per vier weken, gebracht kan
worden.' Getracht wordt volgende
maand ook een extra-toewijzing
voor de inmaak tor besclnkking
te stellen.
Wat de tabak betreft, merkte
spr. op, -dat dit een artikel is,
dat ons deviezen, kost. Tabak
is evenwol zulk oen groote volks
behoefte, dat zij oorzaak is van
den zwarten handel. Do regoe-
ring is voornemens het tabaks
rantsoen op den duur te bepa
len op twoe pakjes, sigaretten,
por week of oen overeenkomstig
rantsoen tabak. De regeering
hoopt op deze wijze aan den
zwarten handel paal en perk te
stelten.
Dc Chr. Huygcns is op een
mijn geloopen; een hall uur - na
de ramp begeeft de bemanning
ztch in de booten.
y-:-. .y-y-ybS f'
Hugo do Groot, dio 5n den nacljt
van 28 op 29 Augustus 1645 als
hannefinj op twee on zestig-jarigen
leef lijd ia Hostock stierf, vormde ia
de drie eeuwen na zijn dood het onder;
werp vau zooveel boeken en studies,
dat wij vandaag met een enkel- woord,
kunnen volstaan. Als elfjarige stu
deerde liïj aan dc universiteit In LeL
den, op zijn veertiende jaar vergezelde
hij Oldenbariievcldt met oen diploma
tieke zending naar Parijs, op zijn vijf-,
tiende promoveerde hij in do rechts
wetenschap te Orleans en op zijn
zestiende pleitte hij als advocaat aan
het Hof van Holland en den Raad.
van State* Op zijn dertigste weitf. hy^
pensionaris van Hotterdara-
Als remonstrant en volgeling van:-
Oldenbarneveldt, werd hij ïn 1619 ge-
vangen gezet. Iedcreon kent het ver
haal van zijn vlucht uit Loevenstela
en 2ijn verbanning daarna en kent
althans d© til eis van zijn geschriften,
.,Dö more LibrumV en de ,„Do jure
belli et pacis". Zooals „Do mare
Librum" el echts een hoofdstuk van
c?n grooter; werk ia, vormen deze
geschriften slechts een klein deel
...a zijn oeuvre. Behalve vele werken
op historisch, rechtskundig en reli
gieus gebied, Bchreef hij vclo ge
dichten en drie drama's in het latijn,
waarvan Vondel er een vertaalde*
l i i l 1
Wa'.l Hugo 'do Groot ons nu !nog,
»V)0 jaar na zijn dood, to zoggcu
heeft, zou ik willen samenvatten in N
66n woord: Verdraagzaamheid*
Grotius was een held der verdraag
zaamheid, dio overladen werd met
da haat der onverdraagzamer»* Hij'
wilde do strijdvragen der volkeren
oplosecn door verdragen, waaraan men
verplicht was zicU tö houden- Een'
verdrag verzekert het ia vredo naast
elkaar bestaan vrui verschillende statui
jjunten en belangen. Volkenrecht bó.
teekent een ordening van verdragen,
boruslend op principes, waarover mon
hot onderling in vrije discussie oeng
worden kan Grotlus, strijder voor
verdraagzaamheid en daarom tegen
rechteloosheid, was de grondlegger van
zulk een systeem, en daarmeo van
een democratische verhouding tus-
schen do volken.
Grotïus streed voor verdraagzaam,
held in den godsdienst en bouwde
ook daarbij' een. systeem, waarop hij
meende, dat men elkander zou kun.
nen verstaan. Dit kostte hem ook
hier den haat der onverdraagzamer»,
dio strijdend voor de suprematie van
éën standpunt, hem beschuldigden het
andere standpunt voor te staan. Do
verdraagzame en bemiddelaar, die op
dezo wijze door alle partijen aange.
vallen wordt, komt eenzaam to slaan*
Dit was dan ook het lot van Grotius,
Do Groot meende, dat de staat
do verdraagzaamheid tusschen ver.
legen woordigers dor verschillend o re
ligies moest handhaven en ook van
daag gaat het er om of wij" nis
burgers van den Nederlandschctt Staat
elkander, op religieus gebied ncodge.
dwongen vrij moeten laten or dat wij
dit als leden der Ncclorlandsche Volks-
gojneonschap in oprechte verdraag
zaamheid en ecrhiotL voor elkanders
overtuiging vrijwillig zullen doen. In.
ternationaal gaat het erom of enkcfo
volkeren de wereld luin wil zullen
opleggen of dat alle volkeren door
onderlinge overeenstemming tot een
voor allen geldend volkenrecht zullen
komen, zooals Grotius dat voorstond.
Do verdraagzaamheid van Grotiu9
was geen beginselloosheid.
"Wij kunnen vanadag, moor dan voor
den oorlog .waardeeren wat dit open
lijk voor zijn meening uitkomen be.
teekemie. Had Grotius met zijn scherp,
zinnigheid, zijn groote kennis en zijn
geniaal kunnen zich eenzijdig aan do
belangen van een vorst willen bin
den, wnro htj katholiek of contra,
remonstrant geworden, een schitteren
de loopbaan voor hem zou hebben
opengestaan* Zwijgen, over zijn. be.
ginselen zou hem groot voordcel heb
ben gebracht* Hij verkoos echter
open en eerlijk' to zeggen, wat hij tot
heil dor menschhheid. to zeggen had*
Daar hij een groot man was, heeft
dit zijn roem en, wat meer zegt, do
invloed van zijn denkbeelden gedra
gen tot in onzen tijd*
J. Al HONDIUS.
aai a l i I i A%
,V« i f,
f- 4