IED
Postzegels
Op de plaats van de misdaad
Ti
Mensch, gemeenschap, groote stad
Max Blokzijl wilde ons helpen
IÜ
Sombere beelden
ROTTERDAM ROUWT
Een interessante studie over den
opbouw van de sociaal cut-
tureele werkzaamheid
„Met de Duitschers
gebroken"
OOK MUSSERT?
Rotterdamsche kinderen
naar Engeland
B. J. DE HEER
Coolsingel B5, Tel, 25774
N.V. Tresion's Garagebedrijf
Verdedigingsrede van
een landverrader
Foslzegelvetzamelmg losse zegels
WONINGRUiL
GEVRAAGD
MACKINEST1KSTERS
EEN CAFE
LERAAR(ARES) ENGELS
ENERGIEK JONGMENSCH
Bskwame naaisters, leerlingen
en aankomende naaisters
DIENSTBODE
KETELBINKIE
BOEKHOUDER
1
r
Een groep Rotterdammers,
particulieren met de uïteenloo-
pendste maatschappelijke func
ties, hebben een studie verricht
Sn.verband met den opbouw van
de sociaal-cultureele werkzaam
heid in de groote stad. Wij zijn
door hen in de gelegenheid ge
steld onzen lezers iets mede te
deelen uit het door hen opge
stelde voorloopige rapport.
Hoewel dit rapport beschouwt
moet worden a.s liet resultaat van
een studie zonder bepaalde be-
djelingen of achtergronden, lij
ken do verschil onde daarin be
handelde kwesties ons z^er be
langrijk.
Door all-ri-ei omstand'gh den,
de studie is tijdens de bezet
tingsjaren verricht, moest d' be
antwoording van di^-eise detail
vragen achterwege blijven.
Slechts ten opzichte van éön
punt heeft men een positief
standpunt ingenomen en wel dat
or is een algemoene neiging tot
orde en stmctimr, een bepaalde
groei van regelloosheid naar ge
bondenheid. Uitgangspunt van
het rapport is danook geweest
do overtuiging, dut in het leven
van de groote stad, hetwelk zich
tot dusver heeft gekenmerkt
door oen groot tekort aan ge
meenschapszin, a]s cnnseuuen'ie
van zekere sociale ontwikkelinvs-
tendenzen, bepaalde organisa'ïe-
vormon naar voren zu'len komen.
Het leven in de oudere, s(el
mrddeleeuwsche stad, was- door
zrjn materieele' "tekorten eh so-
c:a]e onrechtvaardigheden nier-
minst idyllisch, In weerwil
daarvan gaven zij mrermajen in
tijden van voor- en* tegenspoed
zoowel als in hun bouwwerken
blijken van sanmhonrgheid en
burgerzin welke hen tot ware
gemeenschappen stempeide.
De moderne stad
De moderne stad is veelal van
hetzelfde pkmlooze en chaotische
karakter als de maatschappij zel
ve, Het is een van de merkwaar
digste geestelijke kenmerken van
de groote stad te noemen, dat
de menschen cr opeengehoopt le
ven, zonder tot een gemeenschap
te komen. De steden van de ne
gentiende en twintigste eeuw
zijn woelige en vaak karakter-
loozc centra 'geworden, waar de
menschen als vreemden naast
elkaar leven, zulks tmder de
scherpste tegenstellingen tusscben
arm en rijk en waar dan ook de
klassenstrijd het felst is ontbrand.
Ook do sociale verb-leringen
on do bestudeerde stadsuïtbrei
ding. hebben de structuur en de
uigeuvxme geestesgesteldheid van
de groote stad slechts weinig
kunnen beïnvloeden. Een alles
on alien omvattend en bindend
element ontbreekt nog steeds in
hot stadsleven. De vraag is ge
steld, of deze nadoelen van het
groote stadsleven inhaerent zijn
aan; de groote omvang en of de
oplossing dus niet zou zijn. be-
wüst.ter'g te streven Haarkleine
steden. Afgezien van de prakti
sche o-nmoge1ijkheid da-rran, is
het* een onórmtootelijk feit ..'dat
talie levens- en .maatschappelijke
'uitingen zich. steeds meer or-
ganiseeren in -eenheden van
steeds jgrooteren omvang: Wij al
len zijn pas getuigen geweest
van een der grootste gemsen-
schansvermen in de wijze waar
op, de tweede wereldoorlog "ge-
vvoerd is en ons, - aller hoop is,
dat een vrede «enigszins
blijvende aard gegrondvest zal
worden door een allen omvat
tende samenwerking.
De stadsopbouw in de negen
tiende eeuw werd geheel be-
heerscht door convnerc.ede over
wegingen. Men bouwde als r gel
zonder zin voor doelmat'gheid en
schoonheid en vooral ook zon
der zin van de eiscben voor
hot sladsgeheel, mode dank zij
het liberale beginsel van staats
onthouding. Zoo zijn ontstaan de
nauwe straten met huizen, be
vattende bekrompen verdieping
woningen in eindelooze en fan-
tasieloozen reeksen aaneenge
groeid, waarbij de eene stadswijk
zich ternauwernood van de an
dere onderscheidt. Als laatste
factor in dit sombere beeld, het
welk echter maar al te waar is,
noemt het rapport de algehoele
mechaniseering van de maat
schappij,^ waarover echler een
volgendp keer. FÖ.
Aan ons verstag van de rechts
zitting van Max Blokzijl ontbrak
gisteren nog „het laatste woord pan
den verdachte", dat in Nederland
altoos gesproken mag worden. Rus
tig Us Blokzijl zijn rede voor, doch
de stem klonk minder duidelijk dart
vroeger.
Hij behandelde in het kort het be
langrijke werk. dat hij vóór 1933
voor Nederland had gedaan» waar
voor hij inderdaad is onderscheiden.
Hij motiveerde zijn toetreden tot de
N,S»B. met de bewering, dat talrijke
vooraanstaande Nederlandsche poli
tici en handelsmannen blijk gaven
te gelooven in een Duitbch-ltaliaan-
schc overwinning» Dit drong hem
tot positie! medewerken. Hij had
van een aaneengesloten verzet van
het Nederlandsche volk nooit iets
gemerkt,
tk geloof niet, dat muil propagan
da tastbare resultaten heeft gehad,
wel belangstelling, zei verdachte. Ik
heb steeds getracht mij tc bepalen
tot sociale kwesties en heb tot dit
De Hnagsche correspondent
vnn „De Tijd" wist gisteren te
melden, datook Mussert weldra
voor zijn rechters zal moeten
verschenen. Naar te verwachten
was, zou dit in begin October
zijn.
(Ingezonden mcdedcclingen)
doel ook een bureau opgericht, dat
duizenden heeft kunnen helpen.
Mijn propaganda is bedoeld geweest
om het Nederlandsche volk ts hel
pen cn ik ontken, dat mijn propa
ganda Duitscblond beeft geholpen.
11' heb steeds zoo min mogelijk
contact met de Duitschers gebati en
na Dollen Dinsdag in Teite totaal
met hen gebroken. Blokzijl beweer
de verder, dat zijn praatjes van nut
zijn geweest voor de Londensche
ïegcenng cn dc illegale pers, omdat
hij wel eens een hecM Sst van de
stemming in het kamp \an dc Pa-
tionoal-socialisten. Hij besloot zijn
betoog met dc mededeehng, dat hij
steeds geleid is geweest door idea
lisme en vaderlandsliefde. Hij ver
zocht het Hof hem van het ten
laste gelegde vrïj te spreken.
Het Hot zal over 14 dagen uit
spraak doen.
Ook tegen den Wassenaarschen
„burgemeester" De Blocq van bcbel-
tinga, die lijsten hielp opmaken om
Nederlanders uit te kunnen wijzen,
cn die steeds samenwerking zocht
met dc Duitschers, werd dc dood
straf gceischt»
Hoderi wordt ingescheept en
morgen vertrekt een groep van
500 Ho!terdamscbe kirnhren, die
een vacantia gaan doorbrengen
in. Engeland. Do bestemming is
Liverpool. De reis gaat per s.s.
„Volendam"'.
VERA AM EU NU EN EN
LOSSE POSTZEGELS
tegen tioogen prn- Ie koop sevi
voor oude Pa-saae
TIIAXS:
Aelbrecktskade 127, tel. 36757
Dealer voor Chrysler. Plymouth, Fargo
en Adler-automobielen,
Onze correspondent, die de rechts
zitting gisteren bijwoonde, gat de
volgende visie op de terechtzitting:
Voor het pro ces-Blokzijl had men
waarlijk geen betere behuizing kun
nen kiezen, dan juist dit gebouw
aan den Kneuterdijk in Den Haag,
waar vijt zwarte jaren lang dc al-
decling Volksauïklarung und Propa
ganda heeft gezeteld en de gelijkge
schakelde Nederlandschq journalisten
iedcren morgen, inet-den hoed, In de
hand, kwamen informeexeo wat cr
nu weer in of uit de krant moest.
Vroeger tikte dc portier aan zijn
pet als Blokzijl er binnenkwam om
te confereeren met een van de negen
Duitschers met wicn hij, volgens
zijn verklaringen, contact heeft ge
had, maar nu schreeuwde een
woeste menigte „landverrader1",
toen de man van de fameuze radio
praatjes uit den gevangenisdagen
stapte.
Bleek en magcrt was hU geworden
van dc cel en de spanning. Zijn re
genjas vertoonde nog al wat kalfc-
spetten heeft men hem aan het
werk gezet? In ieder geval heeft hij
ruimschoots tjjd overgehouden, om
een uitvoerige schriftelijke verdedi
ging op te stellen, die hij, na het
juridisch betoog van zijn toegevoegd
den raadsman, met de vlotheid van
den geroutineerden spreker heeft
afgestoken.
Veel wezenlijk verschil tusschen
zoo'n radiopraatje en vdit betoog
was er eigenlijk niet, wimt ook hier
bouwde hij, op een aantal onjuiste
grondstellingen, een sluw. schijnbaar
logisch relaas, waarvan de onhoud
baarheid echter soms opeens zoo
evident was. dat de zaal in een.
door den president dadelijk afge
hamerd gelach uitbrak.
Als Blokzijl gevraagd wordt, hoe
hij zijn Jandvcrraderlijke activiteit
met zijn „goed Nederlanderschap"
heeft kunnen cotnbicneeren, ant
woordt hij, dat dr. Coïijn irr 1940
tot positief samenwerken met de
Duitschers aanspoorde,- zoodat hij
zich ook wel gerechtigd achtte, daar-
aan mee te doen. Maar later dan,
toen dc Duitsche gruwelen met den
dag toenamen? t
„Welke gruwelen bedoelt
vraagt Blokzijl. Men legt het hem
uit en dan verzekert hy dat hij' daar
ook tegen was. Hij richtte zelfs een
bureau op, welks ambtenaren de
taak hadden na te gaan ol er soms
„onregelmatigheden.gebeurden»
„Maar de mishandelingen werden
niet gepleegd door nationaal-socia-
listen, doch door Duitschers, dïc
met het nationaal-socialistne niets te
maken hadden", deelt hij rustig
mede. Om dan weer opnieuw uit te
weiden over de nazi-idcalcn, die hem
sinds 1935 den datum van zijn
toetreden tot de N.S.B. bezielen.
Dat de zaal, volgepakt met ge-
noodigden die voor een goed deel
uit dc advocutuur, uit dc „vaksfeer"
dus afkomstig zijn, zich bij dit alles
bijzonder opwindt, kan men nauwe
lijks zeggen. Dè zitting 'heeft de
dorre» nogal slaperige atmospheer
van een doodgewoon proces. Al»
men denkt aan dc tafcreelen, die
zich bij het proces Pctain hebben
afgespeeld, ziet men niet alleen bet
verschil tusschen de Nederlandschc
cn Fransche mentaliteit ten duide
lijkste gedemonstreerd, maar be
merkt men daarenboven, hoezeer
deze zaak In de onbewogen, beroeps-
rechterlijke sfeer wordt afgehandeld.
Nïct dan met de uiterste moeite
kan men den binnensmonds spre
kenden president aan dc perstafel
verstaan en dat do publieke tribune
er iets van heeft opgevangen lijkt
ons uitgesloten.
Alleen het geoefende sprekersge
luid van Blokzijl dringt door tot in
alle hoeken. Hij is zeer gespannen,
maar blijtt zichzelf voortdurend
meester ook op het COgtnbUk.
waarop dc doodstraf tegen hem
wordt gceischt. Veel anders zal hij
dan ook wel niet verwacht hebben».
Pas bij het uitspreken van zijn ver
dedigingsrede maakt zich een 'zekere
opwinding van deïen man meester.
De bleckc wangen krijgen wat meer
kleur cn de hand met dc dicht be
schreven vellen papier gesticuleert
zoo nu en dan heftig.
Of het indruk maakte?
Aan dc onbewogen gezichten van
zijn rechters heeft Blokzijl niet kun
nen zien wat men var. hem en 2ijn
motieven denkt. Muur in de oogen
van de wachtende menigte op straat
stond duidelijk te lezen, hoe het Ne-
derlandsche volk zijn „vaderlands
liefde" waardeert....
M.O. DtONOMIE
INDUSTUIEELE ECONOMIE
ECONOMIE VAN DEN IÏANDEL
M.O. STAATSINRICHTING
Öplcidirur door het Instituut v.
Sociale Wetenschappen. 26 Geslaag
den in 1943. Inlichtingen A. Balen-
burg Roreelslraa 'IIC -Sf-'jdorp.
TE KOOP GEVRAAGD:
ZWARE BRIEVENWEGER
of
KLEINE SNELWEGER.
Aanbiedingen Tel. 27079.
van particulier te koop gevraagd
Eventueel ruil nieuwe meubelen'
runic kwaliteit. Rr. no 929 h. v. tl. bi"
Aangeboden ïn het Westen van
R/dam een BOVENHUIS, bevattende
5 kamers, keuken cn zolder, tegen
woning op goeden stand in het
Oosten van Rotterdam. Aanbiedin
gen Tel. 27979.
voor coed remieerende zaak een
VERGUNNING
in pacht. Rr. No. Ri'if». bur. v, d. bi.
N'edcrlandbehe -Man te'-lndustric
vraagt
afwerksters, leerlingen cn thuis
werksters. Aanmelden Zalm-
na ven 'i
Wereldhulptaal
IA ET is alleszins begrijpelijk, dat
het artikel van dr. Bolkestein,
waarin 't Engelsch als wcroldhiilptaal
werd voorgesteld, in kringen van Espe
rantisten opsctiudJing verwekte. Tal
rijke ingezonden stukken getuigden
daarvan. De heer p. \V. Daas betoogt
In een artikel in ,,De Bode", dat het
criterium voor een wereldhulptaal niet
gezocht moet worden in het algemeen
verbreid zijn van een taal, maar in de
vraag of ze gemakkelijk aan te leeren
valt. Hei Esperanto hoeft gedurende
bijna 00 jaar bewezen daartoe de aan
gewezen taal te zijn. tiet propageeren
van Engeiseh als wereldhulptaal be-
teekent een offeren aan de mode van
den dag, terwiji het Engeiseh vooral
qua idioom en spelling moeilijk is,
aldus de lieer Baas.
Inderdaad is Engelsch moeilijker
dan Esperanto, maar het opent voor
kind cn volwassene den toegang tot
een wereldcultuur. Is dat niet oen
weinig meer moeite waard? Men is
trouwens reeds Êang bezig een ver
eenvoudigd Engelsch samen le sielien
voor degenen, die het alleen ais om-
gangsiaai kunnen of willen gebruiken.
Naast het Esperanto zoekt men de op
lossing in andero kunstmatige talen
als occidental en novinal. Terwijl do
strijd der mceningen voortgaat, zal
waarschijnlijk het gebruik ïn de prac-
lijk over de oplossing beslissen. In-
tussciicn blijft hot van groot belang,
dat onze jeugd zoo vroeg en zoo goed
mogelijk. Engelsch leert.
Mulo-examen 1945
JONGENS en meisjes van de
Mulo. voelen zich gedupeerd cn
terecht- 2e gevoelden zich na fiet wer
ken in dozen winter: ronder vuur,
licht en o(cn opgelucht, toon zij
hoorden, dat zo ais Mitlo-eandidaien
geen eind-examen behoefden te doen.
Nn blijkt echter, dat do regeoring een
uitzondering maakt voor diegenen, die
onder de moeilijkste omstandigheden
werkten, n.I. de avondscl'o'icrcn die na
hun dagtaak nog kracht ou moed
tot studie moesion vinden. Bovendien
krijgen de/* slachtoffers maar veer
tien dagen voorbereidingstijd hrschcn
schriftelijk en mondeling. Ze begrijpen
niet waar zo dit aan verdienen. Ook
wij begrijpen het riet-
GEVRAAGD
met vergunning ter overname.
itr. onder No. 90", bur. v. d, bind.
it KT KOTTER BAAlSUn I.VCEIJM.
Gevraagd voor direct een
Aantal uren 20. Brieven stuk
ken) ten spoedigste aan den Secre
taris van het Schoolbestuur, Muthe-
nesserlaan 500, Rotterdam-W,
Op knntooi gevraagd
voor de bediening van adresseer-,
hcetostrafeer- en kantoordrukmachine.
Brieven onder no. i864 Adr.-Bur,
li. Knol, Mathcnrsseriaan 310 It'duin
gevraagd. Matson Kommen (le WH,
Eendraehtsweg 63 Rotterdam
Gevraagd fiinke zelfstandige
v.g.g.v., v. dag en nacht, in klein
gezin. Mevr. Adriaans?., Wcslersinge!
15.
Wixii Mcultlijk
NEC ON2É juuj£
StWOLClt Z4htL!l!lT£L r}
BfZfT fN WE
KUNNCN TÏKR ritCT DE H£E
tX CAP tft DE
dNEAC 2 iTVEMiy
0
tja. dut,is vEaveuENDi
KoM.ugTTN WE* in MÉT
BÉUtó-tflFé "CftAtf ZIT-
tem om Rupvt c, oven
otr Pnoet-EÉrt téT
0 NEE CAT GAAT NIÉT 1'.
DAN MftftQ NAAD
'X, u'AWSASSAQÉoHI
Kore,5JOR6
Wf GAAN
VihhEN'
O-WtRV
BFURS-CAfF
Mor»e.
I, l,,AU,
«.ÜUlNi-
„ÜARCO" I.IJSTI0.VFADltlKK,
Ceintuurbaan 3d, It otterdam,
vraagt
Vakmensclzen vor de lijsten-
faJirieage, Eneradeurs, Verf-
sp,'iters, alsmede Meisjes voor
fajtrickswerkzaamheden.
Aanmelden lederen dag van
911 uur.
Contectierahrlek cn TcaUclbundols-
oiulorticiiiing te Rotterdam vraagt een
energieke en vooruitstrevende
met alg. ontwikkeling en initiatief
leidinggevend cn organlseerend ver
mogen, begrip hebbend voor sa
menwerking met andere functiona
rissen, in het, bezit van het Staals-
prnetijkdtpioma, leeftijd ea. 30 jaar.
Het bezit van diploma's Engelseko
en Duitsche handelscorrespondentie
srrekt tot aanbeveling. .Eigenhandig
geschreven brieven niet vermelding
van genoten onderwijs, vorige weck-
kringen, referenties, godsdienst, ver
langd salaris, enz-, en vergezeld van
cople-getuigsehrlften en van twee
nieuwe scherpe foto's van voren en
opzij, tc richten onder lett.'H.H.A,
aan Nijgb. 3: van Ditjnar, Rotterdam,
Problemen a
Voor terstond gevraagd; 1
2 bekwame Chemische strijksters,
een Verstelnaaister en een nette
I Jongen» leeftijd ongeveer 16 Ja*T
Goede, arbeidsvoorwaarden.."*
'Aanm, Chemische Wasacheri] Van'
Alphen, Oostzeedijk 222, Rotterdam,
pT,
%y
