Kerstgeschenk een gekozen gemeenteraad?
Hoe het geld in te leveren
t
Over Rusland
Met de „onderonsjes" van "n colie?c van.viif ^et
moet het afloopen
Bijzondere bepalingen
DOKIE DURF -
SORTEERT GELD GÖtiÊ
Liever dan de St.-Nicoiaas surprise
van een benoemden raad
RADiOGRAFiSCH
SCHAKEN.
De geldmoeilijkheden
H00GE BESCHERMERS.
Biljetten van 500 en 1000 gulden
en zilvergeld herkrijgen
hun waarde
,Vétóèê4?8$ IÉ
■BBBBI
scheepstijdingen g
■v
i' rv V*« v-i V,'i
PROBLEMEN ROND HET STADSBESUUR (VIII) -
„Je klaagt zoo graag", zei mijn
vriend, „en daar heb je/ ook wei
eens redenvoor. Je hebt nu uitgevon
den dat je zoo graag wal meer van
Rusland wist en je vertelt dat aan
iedereen met een zoo wanhopig ge
zicht, dalik bang word voor je
gezondheid,.-Jé. hebt natuurlijk gelijk,
maar je overdrijft Je kant je heel
heel een vaag idee vormen over
.Rusland, al is er tot nu toe nog
nieuiand opgestaan die' je in 100 I
bladzijden eens even vertelt hoe het
no werkelijk uitziet in een land dal
een paar maal 200 groot is als
heel Ënropa. Necra Dostojewski, neem
Gorki, neem Poesjkin, neem Tolstoi
ter hand.. „Maar ik kan toch
geen romans nit de vorige eeuw
gaan lezen ais ik een beejd wil heb
ben van het Nieuwe Rnsiand", wierp
ik hem legen. „Waarom niet", zei
mijn vriend; „wanneer je nu eons
goed ingelicht wil worden over
Dailschland en do Duitsche bevolking,
dan meet ja Heinricb Heine gain
lezen, die in hét begin van de 19e
eeuw leerde en zooais je weet om
politieke redenen verbannen werd. En
als je wilt weten waarom de Duit-
schere Rusland nooit verslagen heb
ben wel, k.3 de roman van Leo
Tolstoi: Oorlog en vrede. Je weet
wie Tolstoi is: een beroem ie Rus
sische schrijver, die in 1823 geboren
werd op het landgoed van zijn
vader, studeerde, tijdens de Ftossisch-
Tarksche oorlog in het leger diende,
veel hcett geschreven en in 1910 ge
storven is.
Oorlog en vrede is een van zijn
bekendste romans; je moet overigens
niet de Kederiandsche verutiing van
Mej. wan der Tunk uit achUienhon-
derd zooveel nemen, die' is erg ver
velend, maar een moderne Duitsche
of Fransche; in Oorlog en vrede.dus
geeft, Tolstoi een breed beeld van het
Russische leven tijdens Napoleon's
veldtocht tegen Rusland. Je krijgt er
kijkjes in do salons van het hof
en in de soldatenkampen, je wordt
meegenomen op veldtochten en je
luisiert gesprekken af, je loeft met
do Rassen alsof het je buren waren.
En je begrijpt iets van de, taaiheid
van dit volk,' van do Aziatische
lankmoedigheid waarmee zij alles kun
nen verdragen ea doorstaan, van" hun
deugden en gebreken. Of bet na lieele-
maal juist is, weet je niet, maar
er ontslaat voor je geestesoog eeq
menscb, primitief in zijn leven als
gemeenschapsdler, maar veel minder
vlak dan de measch uit de Wcsl-
Europee3che civilisatie, geteisterd door
groote hartstochten,, makkelijk verval
lend in excessen, gewend aan een
hard leven en in vele opzichten on
mondig. Je weel niet' precies, hoe
je jo uit moet drukken, maar het
begint tot je door te dringen, dat
dit volk ongeioofclijk sterk moet zijn;
je ziet een enkei mensch loepen
door een oneindig uitgC9(rekt land,
waar het er niet veel op aan komt
of je nu vandaag of morgen een be
paalde handeling verricht en je leert
De Nationale Advies Commissie
heeft de regecrUig geadviseerd, ta
December verkiezingen te houden
voor den Gemeenteraad en In AprU
van ^het volpende jaar voor de Pro
vinciale Staten en bet Parlement*
Dit advies Is een kwestie van. afwe
gen geweest* Er bestaan nu eenmaal
feen ^objectieve maatstaven voor de
bepaling van hef tijdstip der verkie
zingen, tenzij dan In de elschen van
de kieswet*
Als de kieswet volledig zou moe
ten worden geëerbiedigd, dan zou er
voorloopig heelcmaal geen verkie
zing worden gehouden, want eer de
kiezerslijsten volledigen betrouw
baar zijn, eer wij men de be
roepstermijnen ten volle aanvaarden
deze onaantastbaar zijn. dan
stroomt nog heel wat, water door de
Maas. Zelfs het vraagstuk; van het
papier voor de stembiljetten, de pot
lood en, om mee te stemmen, de
hokjes om in te stemmen, de gamel
len om de stemmen te verzamelen,
speelt- een belangrijke rol.
Het staat wei vast. dat nöch voor
het einde van dit jaar, nóch in het
voorjaar 1946 een feijlooze verkie
zing kin plaats vinden. Men moest
dus een -knoop doorhakken en er is
misschien, hier en daar wei eens raar
gehakt.
jliegL
houders, zooah wij dat in Rotterdam
kennen (aJJeen omdat de oude wet
houders als zoodanig niet te hand
haven waren!) is natuurlijk een on
ding. Adviseercnde colleges met een
niet duidelijk omschreven taak,
lichamen, onbekend in de wet en
door geen traditie gesteund, „onder
onsjes of niet. moeten zoo spoedig
mogelijk verdwijnen, en vervangen
worden door direct gekozen niet
benoemde organen, Daaroverbe
staat geen twijfel*
De vraag is alleen: wat Is zoo
spoedig mogelijk? Als wérkelijk in
December vei kiezingen worden ge
houden, moeten de candidaten-
lijsten in October worden Ingediend.
Dan moei het politiek gesprek in
de gemeenten op gang gekomen zijn
en mogelijk tot een, zij het misschien
voorloopig, einde gebracht.
Wij mcenen* dat onder de om
standigheden dc nood-gemeenteiraad
achterwege kan blijven. Als dc, kies
mannen benoemd zijn het zal,.ons
benieuwen hoeveel vischcolleges en
belangengroepen een lijst bij 'den
burgemeester hebben ingediend!?!
cn als zij een raad hebben samen
gesteld,; zullen wel eenige maanden
verloop en zijn. Het Kerstgeschenk
van- een ^gekozen raad isons liever
dan een i>L Ni col a as-surprise van
een benoemden raad,
WEDSTRIJD AMERIKA—
- RUSLAND.
Onlangs is een eerste schaak
wedstrijd per radio tusschen de
Sovjet-Unie en de Ver. Staten
gehouden, welke een groot succes
is geworden. Dit heeft de Ame
rikanen aanleiding gegeven de
Rossen voor te stellen, voorlaan
Teder., jaar eén dergelijken.. wed
strijd te houden. Deze hebben dit
'Ocrsie.' aanvaard en levens een
beker-beschikbaar gesteld.
Samenwerking noodig -/
Minister. Lieftinck doét een bi'
roep op alle.betrokkenen, qi
door onder.inge sameniveriiagdë
moeilijkheden, die zich inilëa
voordoen 'gedurende de in.eve-
n'ngsneek, tot het kleinst mdge-v
lijke minimum terug te brengen.
Zoo zou hij het bijvoorbeei'd; iea
zéérste op prijs stellen,, indien
de werkgevers bereid warëniaaa;..-j,-
bun arbeiders, die niet';'6vërvoi4i 11
doende geld beschikken om zichi.
de f 10.— nieuw ge»'d1 per per-/' U
so on aan te schaffeneen
schot- to verieenea. Verderf is
hef van veel .belang, dat de tleju^
Sr;j
Hunne Koninklijke Hoogheden Prin
ses Juliana eti Prins Bernhard, znllen
.het Beschermvrouw- en Beschermheer
schap vande Noderiandsche Jeugd
Gemeenschap/.aanvaarden,/-/:.
Overwegingen
De communisten wilden eerst 'zeer
spoedige verkiezingen, maar zijn nu
voor een zeker uitstel. Principieel®
overwegingen en berekeningen van
politieke kansen na de mislukking
van de Eenheidsvakbeweging en in
het vooruitzicht van een moeilijken
winter loopen doorëén. De Neder-
landsche Volksbeweging wilde uitstel
van verkiezingen, maar steunde ten
slotte de gedachte van snelle ge
meenteraadsverkiezingen. Gebrek aan
parlementaire routine is wellicht
oorzaak, dat deze verandering van
inzicht wat; snel en ongemotiveerd
kwam.
Wij hebben in deze'rubriek voor
een rcdelfjk uitstel gepleit, opdat de
partijen-intern, met zich zelf; tot
klaarheid konden komend' opdat zij
zich met elkander konden verstaan
en opdat zij met de wonderlijke en
verblijdende figuur van; de Neder-
landsche Volksbeweging geen par
tij, maar beweging, draagster toch
van groote gedachten, basis voor een
krachtig regeeringsbeleid in het
reme^ konden komen.
.Wij hebben echter steeds gevoeld,
datpeoo spoedig mogelijk ceii eind
moest komen aan noodoplossingen
Een raad van vijftien adviseurs ia
V
handel zoo "noLdig door hetjer-J
leenen 'van. crediet, zijn. viste! L
klanten in' staat stelt hun hopb'.
male aankoopen te vèmcHlen. 'j
Werkgevers kunnende-'overhad/Stf
en zichzelf van di .nst /zijnj'/dw.Mf!
hun arbeiders eh. employe's if/j
staal te stellen via hun
deling het nieuwe geld te krrjïi
gen en het Oude geld in te lé*,
veren.
dat het de kracht geeft ïn een groot
ruw land la leven en tjjd te hebben!
Intusschem zie je eon leger terug
trekken dat telkens verslagen wordt
en een leger optrekken dat telkens
overwint, en na iedereo nederlaag
komt het verslagen leger dichter bij
de overwinning; je volgt een'oorlog
waarin het strategische genie van den
lieer Napoleon slaags raakt op leven
cn dood met ?en ontzaggelijk land
en een onuitputtelijk volk. En je be
denkt met vreugde dat Hitler's gene
rale staf zj-ch niet voor literaiuur
.interesseerde en deze roman onge
lezen liet- Want anders was dc oorlog
misschien unders vertonnen".
A. KOSSMANN.
bankbiljetten van de Neder-;
landsche Bank, die reeds cerdct
aan den omloop waren onttrok
ken, zullen in de inleverïngsweek
nog kunnen worden ingeleverd,
met uitzondering slechts van aÜe
biljetten van f 100Zeer bin
nenkort zal een nadere beschik
king worden gepubliceerd,welke
de mogelijkheidopent; om biljet
ten van 500. en" 1000 gulden, als
nog in te leveren, onder bepaal
de zeer strenge-voorwaarden.; De
minister is niet van plan, dc
mcnschcn die' gerechtvaardigd dit
bezit hebben verkregen, de dupe
te laten worden van hun indertijd
genomen besluit, ..deze biljetten
niet in te leveren«..-n
Do eenige uitzondering op de
ongeldigverklaring is, dat de Ne-
derlaudsche Spoorwegen 'tot en
met 30 September gerechtigd
zijp. oud hankpapiêr aan te nè-
met_ Dit is uiteraard bepaald,
ten einde het reizen ook ge-Ju-,
rende de inieveringstveek moge
lijk te maken. Wat betreft de
uit te reiken geldkaarfen, wijst
de" minister er op, dat do ge'd
kaarten a. en de geldkaarten b.,
wat hun waarde betreft, gelijk'
zijn.
Het oude papiergeld kain bij
de kantoren der posterijen en
bij de leden van de bedrijfsgroe
pen, effectenhandel, handelsban
ken, landbouw-credietbanken en
^12.;Het-waseer volkomen uïtgeputte en verdwaesdë
£ok'c'. de/voJgcndeAmorBen in het/ Torenhooflsche i
btaunuis bij den burgemeester op/bet matje stond "om
.verslag uit te. brepgcn van. de wondernjke verduiste-
ï.ring ;van;, den hoofdcommissaris Breeduit., Toen' hij alles
.had verteid. oolc vaQ.de dCKjr pzof./Piklik oaderteekea-
dreigbrief, j-besloot: hU I somber: .'.NouS hebben ze"
j;dpmste burger.j.van/Torenhoog.'tochï ontvoerd.:,'/; Hierop
s burËtm,;;*tr;r. dle zeH;: den commissaris /bad
h!finhj.el DuTf* Zooiets te zeggen geeft geert n,«. rt
belcedigt commissaris; Brccduiti llc verzoek u EefoH
spaarbanken, worden inge'everd.
Ten aanzien van de kléinere
gemeenten, waar voornoemde in
stellingen niet aanwezig zijn,
bestaat 'de' mogelijkheid, dat de
inlevering 'bij de burgemeesters
plaats vindt. Ten slotte zal ook
inlevering bij de belastingkanto
ren mogelijk zijn.
De wijze waarop.
/••;:Van bijzonderbeiang, is het,
dat de Loaders, van geldkaar'
ten ten hoogste: driehonderd gul
den mogen 'inleveren. Dérhiuis-
,ter adviseerdè daaromdringend,
er .zorg voor. te dragen, dat
men het bedrag,: dat. men. boven
driehonderdgu den 'cdn'ant geld
bezit, uiterlijk 25 September
stort j» yjeen commissionnair,
bank, spaarb ank of giro-instel ling.
Voor een vlotten gang van za
ken is het geivenscht, dit zoo
spoedig mogelijk te doen.' „Hoe
eerder, hoe beter", ailvisoert dn
minister in dit verband,-
De inleverïgsmogelijkheld ten
behoeve van afwezigen is van
belang voor diegenen, die nog
gelden, onder zich hebben' van' ön-
dergedokenen cn gedeporteerden,
waarvan nog niet bekend is of zij
terug zullen komen< Er zijn n.l.
nog. tienduizenden Nederlanders
zoek;
/Voor bedrijven geldt niet de be-
perking» dat maximum driehonderd
EuUien mag „worden inge)everd';4-y
De minister heeft een spéciaal
verzoek, gericht tot de géallieerde
d et a al m e es ter s,vooral r n iet m ede tc
"werken, wanneer 'door bemiddeling
van buitenlandsche militairen j/pogi»-
gen worden ontlernomen.' de inlcvc-
ringabepalingcn te ontduiken* „Volle
dige medewerking; van. die ziide- Is
toegC2egd.
Geadresseerden van een aangetee-
acnde 'zending, die blijken» het post
stempel van het kantoor van ont-
vangstop of na-. 22 .September te .'-.be
stemder plaatse is aangekomen, zijn
ia"*—
-or deze. zending; te weigeren,
-'cze bepaling - werd opgesteld om te
vermijden* dat een schuldenaar-zijn
schuldcischer met oud papier op
net Uatste oogenbllk opscheept-
Het zal "niet „mogelijkV zijn door
middel van postwissels, die than?
worden f verzondcnVen; waarvan de
geldigheidsduur/toteen later tijdstip
begrensdis,-;na het tijdstip van de
inlevering In nieuw f geld tev Incas-
8eere^;^^^;j
g|De inlnistó^wces er op£dat het
oudé zilvergeld' thans, ook wettig
betaalmiddel is hetgeen het
voor/onze .'eigen regeering /'ook
sfeeds" is .'gebleven. De minister
voelde er-niet; veel voor, om. dlf
geld, dat zich
nog in groote hc
■Dan naar de Bank
Het publiek worcltdri-,-
verzocht bij het tvegbrunzea ria
overtollige kasgelden naar b:
ken; spaarbanken, enz., niet-*
de loketten te verschijnen inet
groote bedragen ongetelde//|èfe
volkomen doorelkttar liggeade>;
coupures.. Sorteert de verschillen^
de coupuresdus bijvoorbèeldl
albiljetten van. 110.—Tf}bj|
elkaar, legt alle. bjijetten jpetï
dezelfde zijde imvenmaak/eed^
lijstje,: hoeveel biljettenfaa j;
e.ke. coupure worden aangeboden
Aangekomen 13 September.
Empire Tigaven; nEg. yaaGiaifi^l
mouth,S.H.V.,boei. 8,JeJig//^^'
Marie Maloney, U.S., van NeirpiidS
New*,. Hott, Ocean, Waalhav»n':KSi|
koein.
Aangekomen 14 September. - f.
Heron, Ned., van Fuwey,/,Hanjmsi/,//
siein. Schieiiaven, mét pijphuita-
Malmoiius, Zwed-, boei 7, niel.oiij!-
olie. - i
'Agi'ena, Ned., van Londen, Mülicr,
Parkhaven,, mei stukgoed. "j*
Vertrokken- n
Tltea naar Goole -t-? 'y-'
Kola Gedeh naar Londen
Geörge Farieaghnaar//Anteerpejv
Jan "Lievent-" naar": Canada.Kfflsp
Vi Het9.Q. ,\f .f3terdam';ivan;dê/,H/Abji|
is door v.' d. Tak's br.-ginyjy'n;
ieggepompt cn werd ji«teföit»«*KL.
Wilton Schiedam gesleept,
schip goreapreerd zal
'O'
veelheden bij het publick bevind,|
in te laten leveren.Tn dit.veib^u»|
was demededeeling inferessam;^
dat de Duitschérs indertijd Blechts ra
2 pCt/van hét zilvergeld hebb^,j
binneagékregea,
- Ter overwinning - van ''•«k/'WÉËS»
heden bj| het verrichten
koonen bijwinkeliers, verdient;"^
aanbeveling, dat deze ten"e. ,^0/5
van' hun cliënten tijdelijk/ een
ning openen, waarop dé /asnkoop^a
kunnen wördén tgedaan, terwijl
publiek' bovendien wordt nnngeriia r*
zoo r mogeigk'.voldoendenvoorf?;^M„
te slaan. ZeS-eS
Wat .de eyehtucelo tnueiiï'ev^:;/
voor den /staat betreft on».naifK-L*s
nccring geld tc Iccncn, hetgf'
'de sanccring in/ België yodrtJ-gs^
lijkheden ;theeft /ppgeleverdi/yi^g^
!l
fe
-vvt.kll UII uc; |{CUIUft>.tUUW*-l'
na;de saneering voorloopig.'de^oOonaja
bron voor staatsleeningen. zal /T/
RnVPri/llan Irnn 'm'ffn rfVArilcrC'i B
minister er - pp.'r-aat.", deM ka>PS.,r.ï
vanhet;rijk" thans nóg 'al gutuuït-ji;
terwijl ef.,bo vendien'op kan/V0'".,:
gewezen, dat;-de de.:staat rzal )kJ®rS,
ieenen uitj.hct geblol«keerdft:g«ld^jJ||
minister.er'op/daL
than
ëvènd
de .1
et/gel
'ng ;v
oron voor staatsieeningen. "i.1
Bovendien kan men dc verdere Èf/
behoeften'" van den"'' staaf/dek**
behoeften'" van den
door de"-belastinginkomsten
en', sneller e te laten vloelen-
Bijv de;, vaststelling .van
persoon Voor de /saneering DC5c.jTn
>aar gestelde bedrag van. 10 1
«an nieuw: geld, heeft men zlch. lsijw
leiden /door-.de/overweaing.'/dat'U'
bedrag voldoende is om het distrioc-
ticpakket,'" dat: in': de. inleveringswee?
verkrljgbsarzalzijn./te/kunnert/koot
It-n.v De cvcntucelcmoeiUjkhcpcn^cü
jïzwaren/'/die'hêt.-publiekïvcrdefv
deze/'week/zou/kunnentdndervinae».
mócteDbeschouwd'worden.'/alSi.T-y®;
offer,vdat.;inhet/beiang /yauÉde/?*1
.neeringTvan'/bns'Tgeldwezen'i/dientgu
:S/
V VV
MS/
'>ys\ it A"/