Wie oefent gezag in Indonesië uit?
overeenkomst te Londen
irip!
Minister Logeman
contra v. d. Pias
Woensdag 3 October 1945 ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN 5e jaargang nummer 157
-= VR/J ONVE
Zij: vertrouwen
WEERBERICHT
Soekarno„Nica-menschen zijn
onderdrukkers"*
Schrobbeering voor van
der Plas
Fascisten gelyncht
Kinderen aten ratten
Misiukking aan Rusland te wijten
Moiotof belèedigd
Amerikaansche verliezen
Redactie en Admlnlsfru
EENDRACHTSWEG 42
Tel: 25430 (3 lijnen)
Abonnementsprijs p. week
#«31, P- kwartaal 4.—
'losse nummers ƒ0.10
Advertenties en
Inlichtingen--
dienst:
SCHIEDAMSCHE-
SINGEL 42
Telef.nrs, 27839 21155
24150 24399
Advertenties uitsi. 24155
Inlichtingendienst: 24156
T*\EGE-\UYKR de ,,repul>likeïnsche"
v V/verschijnselen in lintonea.« «oiu
der begrip te .sluao, is de looltfkstc,
ook gevaarlijkste fout, die 'een Neder
lander/ 0 f(- eón Nederlandscke regee-
ring- zo\i kunnen maken. Dage tij ks
nog kan men hooren, dat Soekarno
«rii Ilnttn „verraders" zij n, die niet
de Japannersgemeene zaak hebbèn
gemaakt en de Australische" stakers
/.oxUcniistcit/, die men mcL hardheid
(jtotj - re^e /brengen moot Diê;/zoo
spreken, ficgrij pen volstrektniet»hoe
zoowel de activiteit van Soekarno* cjs-
en - die van de «takers uitsluitend
bewijst, t?at het (voor ATe<ibrianilers
nd vijf jaar Duitseho bezetting dan
toch waarlijk niet vreemde!) ver
langen naar- -vrijheid en onafhanke
lijkheid diep wortel geschoten heeft
^nv;: het Indonesische, volkshart» En
dezulken zijn volstrekt' onbruikbaar
voor eenïge sleutelpositie in de huidige
Ktoleraridftch-Indorie ische verhou ïn»
gen,- Niet aanhankelijkheid jegens een
hype?maiiona;i9{isch.Japttnsche Ideolo
gie, niet .bekeering tot een politieke
^trwiisraeigal Soekarno en den.
stakers hun huidige houding in. .Wel?
vrijheidsverlangen, onafhankelijkheids*
wil.'. Zoodra; wij dit althans begrijpen
is bet uit'-"met de vcreenzelving van
Soekarno's beweging mét „fascisme*
of „landverraadMr en van de .stakers
metpolitieke extremisten.
-V"
^^;eleiiteliripeilijkbeid'- van' dit
■f oogènhnk is ér yen," dieH'enBlotte^
voor --Nederlandsche rekening komt:
hoe geven wij de Indoneaische natio
nalistische beweging het onontbeer
lijke vertrouwen, dat het ons ernst
is metvde' vemicuwing van den sfatus f
van; bet Rijk, met de verwezenlijking:
van de belorie van 1942? Het fa van
óverwegend belang, dat het Neder-
lnndsche volk thans ten duidelijkste
dóét:blijken,; dat het ditmaal ernst is;
dat er Inderdaad in de Nederlandsch.
Indonesische verhouding een nieuwe
phase,die der samenwerking op basis
van gelijkwaardigheid/, staat te worden
begonnen.
Door te gaan steunen op die Jonge
ren/ uitvelerlei, y zoowel Nederland-
schen nis Indonesisclieji kring, die al
sinds .December 1942 órnst zijn -gaan
maken met' do consequenties van
hel- vemieuvvïngsstandpant der regee.
ring, zal de regeeri rig-Schermerhorn
kunnen bijdragen lot hetvertrouwen
van de nationalistische beweging in
haar bedoelingen.
/Voet geven aan de, geenszins ontbre
kende, reactionn aire krachten/ is spe*
len met de toekomst van het Rijk.
Alleen een voortvarende1 politiek,
waarvan grondslag en strekking on-
dubbelzinnig^democratisch zijn,, kan
ons /doen heenkomen over do oogen-
blikkelijke moeilijkheden. Daarbij is
het geenszins irrecel, te rekenen op
de, ïojtiIö mede werking óók Tan Soe.
karnó en Mohammed Halta. Is oen.
maal de muur van hun begrijpelijke
achterdocht doorbroken door oen
Nederlandsche politiek als do hier
bopleito, dan zullen zij kunnan ham
'd olen ha ar het inzicht, dat de vor-
wezenlijking van Indoneaie'fl gelijk
waardigheid veiliger ïs -bij eon sa.
menwerking met een /herrijzend -, en
fn dit'opzicht vernieuwd. Nederland,
dan bijt ècn voortgezette speculatie
op m ogelijkhoden. geschapen door een
lhnns verslagen Japan. v
n E overige wereld, mot" mme ook.
de- Engelsche, behoeft over Ne
derlands bekwaamheid lot het vinden
van een eerlijk-democratische op-
ioesing,: geen zorgen te hebben en tot
die' ópiosaing zelis geen bijdrage te
ioveren,! gelijk do generaal Christison'
tn den zm scheen te hebben. De
Weinig, verandering, zwakke wind,
zwaar tot half bewolkt met plaat
selijk ochtendmist, overwegend
droog, zelfde temperatuur.
WATERSTAND.
4 October,
Hoog water 3 u. 50: 2e tij 16 u. 30
Laag water U n. 50, 2a tij 0 30
De uitnoodiging, die v. d.
Plas aan Soekarno hee£t ver
zonden, om aan de bespre-kin.
gen over den tockomsBgeii sta
tus van Indones deel te ne
men, heeft een scherpe terecht
wijzing tengevolge gehad, wel
kc bij monde van minister
Logemaan uitgesproken tverd,
uit naam van de Nederland
sche regeering. v. d. Plas, aJ-
dits Logematin, had dr.y.
Mook eerst d:enen te raadple
gen. De Nederlandsche regce-
ring zal in geen geval met
Soekarno onderhandelen. Met
de Indonesische nationalisten
zai slechts onderhandeld wor-.
den, indien blijkt, dat: hun
werkwijze geen voortzetting
is van de Japansche poiitiek.
Lovale Indonesische naüona-
lijsten, die er mee accoord gaan
met do Nederlanders samen te
werken, zullenbinnenkort-'-uit
Nederland naar Java. verlrek
ken.
Tijdens een pcrsconfcrenüe
beeft r. d. -Plas nogmaals ver
klaard,, dat Soekarno's naam op
3e lijst Stond:van degenen, wicn
gevraagd zou worden een oor
deel uit te ^preken oyer do
wenscben en behoeften 'der bet
volking. Soekarno, aldus v. d.
Plas, zou als oorlogsmisdadiger
berecht kunnen worden, maar
diP zal later door de betrokken
commissie worden, uitgemaakt
De voedselpositie op Java is
moeilijk: Er is nog; voor een
maand rijst beschikbaar op een
basis van de helft van het vocr-
oorlogsche rantsoen. De valuta-
politiek is nog- niet opgelost.
Generaal Christison twijfelt er
niet aan,of de Nederlandsche
regeering in staat zal zijn een
verklaring afte. leggen, omtrent
haar to volgen gedragslijn in
Indonesië, die een ieder voldoe
ning zal; geven.- Het1 is duidelijk,
aldus Christison, dat do 'Japan
sche.valuta een bepaalde: waairde
toegekend zal worden.
Christison verklaarde verder, dat
hij natuurlijk slechts de o. Ned.-
Indische regeering als wettig be
stuur erkende en dat er- tusschen
zijn staf en de autoriteiten vol
komen samenwerking heerscht
tn lijnrechte tegenstelling met
dezeverklaring, deelde admiraal
Patterson mede, dat er maar één
Engelscha regeerin- kan trouwens,
Jnkmet haar onopgetost Iudia-,
probleem voor oogon, de bijna bruuske
voortvarendheid van militaire 'politici
op1 ditetnk ;kwalij kapprecioéreti..- Ne
derland, on Nederland alleen; draagt
gaarne 1 de varanfwbordelijkhéid :voor
;hst scheppen von een Nederlandsch-
Indonesische verhouding, die de natio
nalistische beweging, tot en met, den
Soeharno-vleugol daarvan, zal doen
a-kennen, dat de phase -der gelijk
waardige samenwerking inderdaad is
ingetreden en dat, zij do bevolking
van IndonesiB een goeden, dienst be
wijst, door op de basis van een nieuw
vertrouwen aan te traden tot de in
uitzicht gesteidahistorischa rondo-
lafel conlarentie.
jjuiiiiriititiiiiiiiiiriiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiuiuiidiiiiiriM
De Nederlandsche regecring on-
dersteunt in geenen deele de
maatregelen van den heer van
der Plas, om dr. Soekarno lot
een bespreking over den toe-
komstigen politieken status van 1
fndoncsïë uit te noodlgen, aldus
verklaarde minister Logemann te I
Londen. W|j tullen hem onmJd- 1
S dellijk telegrafeeren alle bande-
lingen over deze kwestie té sta-
ken en hem advlseeren, in dén
vervolge niet meer dergelijke be- i
S sluiten te nemen» zonder machti-
ging van de Nederlandsche re- s
geering! ^,1 E
li mi nn ii ir iini i ii isi miïm miiui li li mi-li mil tn n iiimtiHi umiïf
wettig gezag is/ n.L: liet gcaï-
lieerde ;besttjur onder Mountbat-
teiio f'-
- Desnoods met geweld.
Van zijn kant, deelde dr.
Soekarno.-' mede,' dat hij wei*,
gert te'; onderhandelen .met de
Nederlanders. In eendoorbent
r -hitgepevén krant„Vrijheid"
schrijft hij."dat er geweld zal
worden gebruikt a's Nederland
de sonverc-initeit én onafhan
kelijkheid van Indonesië be
dreigt.1 Wij; vo.'gen s.'ochis één
gedragslijn, ut, de volledige
erkenhiiig te 'verkrijgen van
de gelieete wereld inzake
de. onafhankelijkheid van In
donesië. Wij zijn ervan over
tuigd, dat een dergelijke po
litiek do Nederlanders uitsluit.
De Indonesiërs zuilen zich niet
door het zoet gefluit van v.
d. Plas laten verlokken. Wij
beschouwen de Nicamenechen
als onderdrukkers, die. de in
ternationale veiligheid bedrei
gen'én wij wenscben niet
met dergelijke lieden te on
derhandelen.
61 Leden van de bemanning
van het Ned. s.s. „Merak" zijn
vandaag door de politie van
Melbourne gearresteerd en beboet
wegens desertie. De Indonesische
Staking tegen Nederland hoeft
zich uitgebreid tot een Ned.
kamp bij Melbourne waar 17 In
donesische soldaten zijn gearres
teerd. Een groep van Indonesiërs,
die werken' hij oen Ned. drukkerij,
hebben zich bij de stakers aan
gesloten, 1
Wat doen wij in Indië.
„Daily Mail" vraagt in een
hoofdartikel, -wat de Britsche
troepen eigenlijk'in Ncderlandsch-
Indië doen. Het blad haalt een
bericht van zijn correspondent
aan, die; meldt, dat een „loclïjlee
situatie" zich op Java aan het
ontwikkelen is- „Leiders van het
Britsch-Indlsche congres protes
teeren tegen het gebruik van
Britsch-lndïsche troepen op Java.
Australische .vakvereenigingen
weigeren .om voorraden in te
Iadenj die. tegen de Indonesiërs
gebruikt zullen worden. De Brit-
ten zijn natuurlijk volkomen on
partijdig^), maar als er moeilijk
heden: ontstaan, zouden wij er
zeker in betrokken worden. Er
zou 'eenroadie* in Britsch-ïndië
kunnen ontstaan.
De leiders van het Britsche
imperium gelooven, dat de oor
log de noodzakelijkheid van een
«New;Deal"- voor de koloniale
volken heeft geschapen. Zij trach-
len de Nederlandsche autoriteiten
van Indonesië ervan te doordrin
gen, dathet niét langer raad
zaam is, met millioenen Indone
siërs te spotten.
Suiker en rubber !n
overvloed.
Op Java is 35.000 ton rubber
aangetroffen op ondernemingen
en in pakhuizen.
Ten aanzien van de rubber
is de algemeene indruk, dat een
hoog percentage van het areaal
op Java spoedig weer productief
zal zijn.
Een zeer gunstig aspect ver
toont de suikersituatie. De voor
raad suiker, beloopt niet minder
dan 1.400.000 ton.
Daarentegen staat liet vrij
slecht met <fe thee- en koflie-
cuUures.- Van export van thee
en koffie zal, naar verwacht
wordt, dc eerste jaren wel niet
veel komen.
Bewoners van bet dorp Monte-
varchi, ten Zuiden van Florence,
hebben twee fascisten gelyncht,
die tevoren waren vrijgelaten uit
een concentratiekamp. Zij wareti
voormalige functionarissen vatr
het dorp en werden op het
dorpsplein opgehangen.
Australische gevangenen, die
gewerkt hebben bij den aanleg
van dc spoorlijn van Pekam-
baroe naar Padang en die op 15
September j.I. uit Pekambaroe
per vliegtuig waren geëvacueerd,
hebben melding gemaakt van een
groot kamp voor Nederlandsche
vrouwen in de nabijheid van Pe
kambaroe, waarin deze vrouwen
genoodzaakt waren iedcren dag
ratten te vangen, om daarmede
haar kinderen in leven te houden.
De vrouwen hadden practiscli
geen klbercn meer aan het li
chaam en er waren Vele geval
len van beriberi.
Het uitgegeven communiqué-om-
trent de conferentie van do mi-
misters van bnitenlandseiio za-
jken te Londen zegt^ „Dc raad
vaii ministers van buitenlandsche
■zaken, is tweemaal bijeen geko
men. Moiotof presideerde des
morgens, Wang des middags. In
zijn tweede bijeenkomst besloot
de raad zijn huidige zitting te
beëindigen. Do vastberaden be
doeling van de Sowjet-delegatio
om het aantal .mogendheden, dat
zou deelnemen aan de bespre
king over de vredesverdragen
met de voormalige satellieten van
Duitschland, te beperken, leidde
lot een conflict omtrent de te
volgen procedure) welk conflict
do onmiddellijke, oorzaak werd
van de mislukking der bespre
kingen.
Thans wordt in welingelichte
kringen te Lenden serieus ge
sproken over do mogelijkheid
van een nieuwe bijeenkomst van
do big three binnen den kortst
mogeïijken tijd., -Men oordeelt een
dergelijke bijeenkomst noodzake
lijk, otn to voorkomen, dat de
wereld verdeeld zou worden in
twee tegenover elkander slaan
de bloes. Men moet de- mo
gelijkheid onder oogen zien, dat
hot als „hoeksteen van het ge
bouw der wereldvrede" gekwa
lificeerde lichaam niet in staat
zal blijken het gewicht to dragen.
Inmiddels drukt de Amerikaan-
sclio pers haar ongenoegen uit
over de persoonlijke botsingen,
welke ter conferentie te Lon
den zouden zijn voorgevallen.
Het blad „P. M." beweert, dat
op een- van ."de - zittingen--Mo
iotof er door. Bevin van -be-
schukpgd werd,. Hitleriaansche
methodes toe ie passen. Op
deze beschuldiging kwam Moio
tof direct - overeind uit zijn stoel,
ging naar de deur. eri verklaar
de;.,.'dat hij,Moiotof, het ver
trek 'zou verlaten en van.de
conferentie zon verdwijnen, in
dien Bevin niet onmiddellijk zijn
beschuldiging introk. Bevin bood
daarop zijn excuses aan, doch
de wrok tengevolge van dit in
cident 'bleef, mi smeulen ge
durende do rest van do zitting
van dien dag, aldus schrijft ge
noemd blad.
De hoofdschuld voor het mis
lukken der conferentie, wordt
door vrijwel, alle Eiigelsche bla
den aan Busland gegeven. De
„Daily Mail" 'spreekt van ver
lies van vertrouwen in de Itus-
sische politieke eerlijkheid, liet
vertrouwen in Rusland en in
Rusiand's vriendschap is in ver
ontwaardiging verkeerd. Ook de
iTimes" beschuldigt Moiotof,
maar spreekt zijn vertrouwen uit
in een exclusieve bespreking
van de big three.
„Renter's" correspondent ves
tigt in het bizonder de aandacht
op liet feit) dat de Brilscho
regeering zich tegen iedere po
ging om te komen tot een we-
rel d d i c t a tore cji ap van de big
throe, pertinent verzet. De Brit
sche rogeering is van oordeel,
dat het volstrekt ontoelaatbaar
zou zijn, wanneer aan do staten,
wier bijstand in den oorlog van
zooveel beleckcnis is geweest
voor do geallieerde zaak, thans
liet recht zou worden ontzegd
hun standpunt naar voren "tö
brengen inzake, den lockomsllgcu
vrede.
AVat echter in zelfs dc nabije»
toekomst zalgebeuren is on
mogelijk to voorspellen.
Do vloot der V.S. heeft in
den oorlog .701 vaartuigen ver
loren, blijkens een officioele pu
blicatie van het departement van
marine. Twee slagschepen, de
Arizona on de Oklahoma zijn
bj; Pearl Harbour verloren. Voorts
ziju vliegdekschepen, 6 klei
nere vliegdekschepen, 1' zware
kruisers, 3 lichte kruisers, 71
torpedojagers, 11 escortevaur-
tuigen eri 52" onderzeeërs verlo
ren gegaan.
China, Frankrijk en <ïo Sovjet-
Unie znllen een verzoek richten tot
dg vlj fmOgendhedenconferenlio van mi
nisters van buitenlandsche zaken om
in het bezit Je n-orden geslcld vari
da atcombcmfarmnlo.
