Duitschers moeten geholpen meent prof. Karl Barth Een taak voor de Ook onrust op Sumatra mÊsê VRIJ ONVERVEERD =- Zwitsers '-■■•■'Wêê Nieuwe wapens opgericht HOMOGENITEIT -f Woensdag 10 October 1945 ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN 5e jaargang nummer 163 li H mzém. MÊÈÊmê SSifc |11 ^WEERBERICHT Prof. Colenbrander overleden .^iDoodvohn is?vobi-| llayaj^ BritsdHe officieren fraterniseeren met de Japanners j: Indonesisch volksleger WBHÈffl msmsÊta@([4&^£^Smam '-0SS 7i'?v?^!.--77;. M iÜI II Redactie en Admlnlatr.: EENDRACHTSWEG 42 TeL 23430 (3 IBoen) Abonnementsprijs p. week 0.31, p. kwartaal t loste nummerf 0.10 Advertentie* en In])clitlngéii~ dienst: SCHIED AjUSCHE- SINGEL 42 Telef.nra» 27839 24155 24156 24399 Advertenties uitsl. 24155 Inlichtingendienst: 24156 VL-iJ „Christus sou een v- Duitscher ook niet af- trijsen, omdat hij een Duitscher icos". •j^OENin 1939 de politie mij ver bood te antwoorden op politieke vragen, dit studenten hr Utrecht mjj stelden, was Ik bang voor de houf -ding van het Néderlandsche volk in den strijd, die onherroepelijk komen moest. Later waren? wy hief voortdu rend van uw strijd op dè hoogte en Ik heb- er alle oewondering voor*', aldus,yerklaardeprol; - dr. Karl Barth te Basel, aan .-..'onzen specialen verslaggever,-die een interview 'met denl: Zwitserschen hoogleeraar had. V ik*?#'.* \%Mwm SS.V •••XA^Srr.y 1 PROF." Drj KARL BARTH SiVani' een:,imterviéwvkan/riU;vv"ii'ét m P jy spreke,n^^waiiti:-> Kar! '|B arth,^ metyecn, "^Intense.?.. b el angst e Ut n g I yoó r?7;w a t;;7i n 'gebeurt,': ;^My roeg ^-^èer,^d^§h^^ferfeid el^„H ij betuigde?;* Ij n'instémm J nig fmè tidew Ij. ^jiegynafdp'<deIkerken^in ?Npderlcnd dein strijd. tcgen het ifcattoniaPsocia.? iigtlisme JJenh et^Hi tfêrdomv^haddeh; gel ^.y berd 'eh7hij ^.ye r h e tig de ^2 I cftjte r'over;? ^^datgdej- keiken^iiiui^ bégri plfthebben- Jpgypor^haair^yeriiijtwdórdeli}keit»ak7 n ^i;^?de^b'^ttle^en^pdntieke-;:;vèrnïcuwingv 'Wi-'§va n Soils f vol k.iv 7 "T|0fKaH^Barth^is^-dj^|ie®dbgcnbIik-: VOO ral "vervuld ^van;l^heti%p róblëcm- s$iDu itschland^^U w weet dat^ Ik? altijd ffimttf dé'7 grootst^'felheid 7<ten.7 geest: £$£vaii Hitlerj bestredenl'h eb£maar:trib i'7moeten7 d7Duitscher s7die. werkelijk tof het besef| yaii^hu'n schuld kómen,; geholpenwórd en;;; Gij- hebt 2 gestred en ^yoor?} een 7goede :-zaaki7 dê| Duitscher; ^fceefÊ£dat^ V^wakenuit d«i'^bppzëp^dróom'Tvën? h ët Hïtle rdonvld és^tcfö bitter d ër?7 Hij tifÊrijptïnunaarXzijn hpofdh(j kan7den !.j^drpo m !?nie t£ óhtkenheh^-hit hij'g to f ||bc2innïng:\komt^fdeif^yer8cbrjkkelijke' zijn?: er;i' önt2ettcnde^wahdaden; tffffZUnjdoor do:>^Duitschers mlsdre.vëb M kv^béir;! ih'f Duits chland ^é'ge wéesjfcfjik!? ben^o vertu Igd^datgik 3fihen h élp éh; •jg.inoet;: en ;;dat?k an ibnlieehydoorJh: e;nt y|..te£steunen;- dië werkciijk\ibunschuldl y;zienen zich;uuigeen raad;.weteh#^ Iki :^möet: d e n k en^'a a n )>d cn;-f a ri t eeërr en p-detógto U en asr^J hief §'a in'X. den! ^kéni^vaitï'dënfsrizèëërs^staah-^W^^ ^papg^proFcssbr^dflt^iidcyyDuitöchers; gein akk elijk^CiuI lën.j^om3 M2*® iieh^da1tzij;hët;medelij deny zullen; rK au Isee r en 4 2 b e wer engnu-'i n e en s l|:S^P^ypok|heti{ gróo tatejde el tëgén? f IÉ' ^.;?5,n.'Zuid':en;Zul dAV eitï-j h»lE'_tot miuiiiiiuiiiuiiunmiinraiumininnimiiiiiiiiuiiiiiiiniuim» S"'.:.' '4v; ;,v. .g De Zwltsersche r, hoogleerakr prof. dr. Karl Barth is een van 1 s de belangrijkste en bekendste In- i ternationale llgurcn van het pro- testantisme, dit ook in Nederland s 5' veel volgelingen beeft. Hy was s 1 professor ln de theologie te.Bonn, toen hem In 1935;als een der g leidende figuren in het Duitsche S kerkverzet, het verder verblijf in f i Duitschland werd ontzegd. 'j§ niiimiiiiiijmiiHiuuiiuiiimiutuiiiiiuiMitKimimtnmtinuitT menschen, i die in déze vijf jaar niet aan den lijve hebben ervaren wat Duitschers zijn, ër, in zullen vliegen" „Ik was in Duitschland en. Ik, weet wat u .bedoelt, maar ik heb er tel-, kens weer Duitschers' ontmoet, dié werkelijk hun schuld zagen, die1 zich verantwoordelijk voelen en anders willen en als wij hen niet helpen, zoodat dezé menschen zich daar gaan overgeven: aan een fataal noodiotsr gelooi en; do goede elementen geen kans krijgen, krijgen .we -midden in Europa een stinkend cadavér, dat 'we da ar nietkun ncn g eb ruiken, "i- V r:;;- ;- s„Als u dat maar niet van ófas vér- langt; professor; Wij hebben: hétgc- loofvinden a goeden Duitschers ver loren.", i Vr ■"7'; „NatunrlQk kan men yatr de be- K xette gebieden - niet" verlangen, dat ïf«0 met liefde, een liefde: die harde waarheden zegt én'harde -maa trage-? Ien neemt uit liefde; kt 7 Daitsch- lan'd gullen g&an ;v; helpen;'daarom bJÜgtdaar; eentéokvoor - de - Zwlt- 'aera: Daarbij Is genérallseerén; naar; l^weUcé tua"yóu'i'een':-Duitachér7oo^7nlé^7é^-! wQzéÓ;; ómdat rr hij^eén^lpól&liër 7:;' KarlBarth Is eea diep gelóovlg christen,': die "zich1 in: den - strijd tegen' het nationaal-socialisme nimmer on»: betuigd liet, ookiniet toen wij vóór; den oorlog bang waren7hetHitler-, systeem aan tc ;va!Jen. 7,, .'„Vanmorgen stond inl :de 7 krnnt, datde'AmerikanenhxmTzóne.in.drïe vcrscbilleude gebieden v erdecl ea. \Vat7denktu daarvan,professor?!'$i 77iDüitschers künQënJiii&^indcrdaad- beter ^ontwikkelen én kwamen steeds bete èjtot hun 'récht in één - klein cul-: tuurgebicd. Dat moet echtérJyan;on- derop komen, als hét yah'l7boven' wordt;: ópgéjegd met willekeurige grenzen; w er kt. het verkeerd; ;De ver antwoording voor den. bëzèttet. is on tzetténd g rooti - 7 Dc Óvèrwmn a ars zijn: gekomenais strydefsvoor\hét' recht^.AlsX 2ijgéehrecht "doen,7 zeg gen "dé;Duitschers.'iX.Zij zïjii éven erg als 7H itler-iwaii^'als ^wij 7 waren",':? en dan isv. alleopvoedingXverder^ ónmo- gelijk. Zwitsers*. komen7mètTels: overwinnaars cn wijkun hén niet:?van onszelf zeggen] d at we gestreden; héb.1 ea^y ooif^ dej goede .^-éaak^daarom' moctehjjuist^iWlj^próbëeren^7te^hcl-' pen; tikgwéeé^dat^hët^nlëti^nukké^ 1 Ij k) zal zijn.'^Wa tj? «ii^nóódid vheb b én! 2 Jjn Vrienden ".fv ij ana ch 7 hcbbcn ;7zij1 zich' voldoende;gemaakt'^^v-i^^^^X 7.Bij thet'afscheid:?h emen:;. komt-Karl Bartd-^w e er^f terug^: op ^Nidèrlab d. vAVéetu, -□ at?hiërcin Zwitsérlahd - de- d 0 euro en ten V; van r het - kérkel ijjtX veriet Generaal Marshall, chef van den staf van het Amcrikaanscho leger, heeft mededenlïngen gedaan? over in fabricage zijnde nieuwe wapens." Over de atoombom sprekend, zei Afarshall, dat deze niet alleen staat in. den .vooruitgang, op wetenschap pelijk gebied, -.- maar dat er tal van niéuwe verschrikkelijke wapens zijn, dje hetn menschdom bedreigen. Er Is gebleken, dat do V.S. binnen slechts enkele'jaren schrocfloozo bomméiivver- pérs vervaardigd zullen hebben, die in staat zijn; 600 h 600 mijl per nur af to- leggen en op een hoogte- van meer dan 13 km., naar 1500 mijl ver ver-; wijderdo doelen te vliegen. Ook an dere, nog grootero bommenwerper zullen komen, die zich in de stra tosfeer verheffen,zich sneller dan het geluid kannen verplaatsen en ladingen van meer dan 50 ton kunnen vervoe ren. Zij zullen elke plek ter aarde kunnen aanvallen. Door de verbeterin gen op het gebied - der schroeftoozo oorlogiBvliegtuigen zal het mogelijk zijn binnen de eerstvolgende vijf jaar toe. stellen; te vervaardigen, die niet de snelheidvan-het geluid op een hoogte van meer.; dan 60.000 voet naar doelen op 2000 mijl kunnen afschieten. Amcrlkaatischo lecbnici - kunnen tlians?rakelten door middel: van iolec- tronen en - nieuweinatrurnenlen af- ?vuren; v dia direct; op hronnen van warmte, - licht enmagnetisme - afgaan. Dbor hun éigen zekering vliegen j\j zonderX mankeerenregelrecht- ophet hart van i groote fabrieken af/^aange-? trokken door die hitte der yovens. Zij zijn? zoo gevoelig, dat zij zich in "éen^grootvertrek in de rïchUng van eenV binnentredend mensch :kecren,als reactie7op!,?.de7warmte, die?-?van- zijn lkhakm ^ustgaat"" "r'?v 'ChiCTgp7éaiy?Sah7^^ociw^7^1^non' binnén'X- énkele ^Xtijré^T-doór^'dönvaijeii vanaf andere rcon^oeotear7 göiéel,>ö"- nietigd woidemX Tc Leiden is op 74-jarigen leeftijd overleden, prof. dr. H. Th, Colen- brandcr, oud-hoogleeraar in de Va der! andscho geschiedenis. Prof. Co- lenbrandcr werd. op 16 Dec. 1871 te Drachten geboren. Hij studeerde; ge schiedenis te Lelden cn. was een leerling van Freud»; In 1918 werd hij benoemd tothoogleeraar In dc Ko loniale Geschiedenis te Leiden en in 1925 volgde hij prof. Blok op in den leerstoel van .de "Vaderlandschc ge- 7]7v7r-^r^--icT^l•'•7 schiedenis. Na zijn promotie over den Pa triottentijd was hij werkzaam op bet Rijks-: archief, waar hij V rijks ge schiedkundige publicaties or ganiseerde. In deze serie? gaf hijuit Ge-? denkstukken detv Algemeë- ne -Geschiede nis van 1795— 1840, over den '7X7 yy X'v;:;?':??'?:? Franschcn tijd y7?; -cn'".de':-- jaren van Koning Willem I. benevens en kele kleinere geschriften 7over bet ontstaan van 'dc Grondwet. Andere werken, die parallel loo- pen "met deze bronpubii ca tics, zijn de Bataafsche Republiek. Schïmmeï- penninek én Koning Lode wijk; Inlij ving enOpstand, Vestiging van het Koninkrijk1 en een bio gr af ie ever: Ko- nlng Willem ?I. Verder?X verschenen nog een briefwisseling van Coen en een biografie over Coeneen korte geschiedenis In 3. deelem Zijn tijd schriftartikelen. meeat van vóór 1914, zijn gebundeldcn getiteld:?' Historie en Leven. Hij maakte langejaren deel uit,'van do redactie- van ,Dë Cids*7;,7j—y •- 7- 7 -r Prof. H. Th. Colenbrander. Ta Oyerreeni» do beleende Né- dei-la»!soha dnikee Jan van Drira- 'raelen o»p 60-jarigen leeftijd over leden. - :.n Ncdir'.ar.d zijn uitgfyevpn?" ik k»n ime;; nietiwittrikken 5den'liit;,', druk/dat:dc2ecerlijkc,:-wij2c;v leven- dijc; ro»n'ïeifs s een ivVjriigtrotschIs op' de ;S'wUie.fwwiop 4da^Kï^^lind.: sche kcrken weetstaadïboden in den n'aaniayünyChrUtus.-#SK®IÏ6fS#ïs{c: Westen des' Itl.nd.s uci vcjiu:*,. j:cu: uvcr jiem-U!I ?ï'Deïïtm,ï.^:ce8enkaMel^:'zel{de;',teIIi: sI,rol;enJtIo0(IvCl"I1'3'i=T.ye'P!e!|ï» 77O ok??; i ri^de plaats t ejzit t ing;yvan:y he t proces was Lavfll niet aanwezlg, évcn- ?aUfz Un /ve rded igé $sD e:7?pp^^enbarek aanklajgerljCbeioogde: dat XLaval'syybinhenlandschëg poii tick! een 7 aansla g v was oprVdenystaati^Zljn buitenlandschcpolitjckvwaaimïsdadigy, Alt Ijd v; had yl ij ^eéri^wrbk^ gekó estérd: :?t c gen ydo?' pari ementaire democra tié én tcgéflJ.-Ehgeli^ gpë^ury^yi rklaHrdëyXayal-faiöiuldiB? en~l^§Wcrd^^dóod!|Vëi^rdëèld;^j^ fflet ?d(^^ohtus S werdya anfLayal lin? zynjéëli^fwëdegëdeëld.^XZijri^reactie: :wa5t,^Ik7heb|: he t gwël§ye ty 'a chti7' IM z a Ij^eenyy erzoëky óm gr ati e^ téekénén r ech fs t r eë ks>;tOt'7 dcy.r egcer Ingericht en ëftiv De politieke toestand op Su matra is volgensU-- P. zeer gespannen. De Japanners >contro- leerennog altijd het- dagelijk- sclie leven,maat daarnaast be-, staat er. een zeer actieveonder- grondschè bewegiug, die anti-, blanke' gevoelens lieeft;1 en. d© bevolkingaannïoedigt in de *ricb- ting van onafliankelijkbeid.' Do' vroegere" Kcderlandsehë< burger lijke autoriteiten trachten hun gezag'te bervrinncn en zich* te instaileeren op bunondé' pos- ten,- 'tenvijl- eengeallieerdemis sie van' acht loden, onder leb- ding van - majoor HiII, de" uiter ste diplomatie moet gebruiken omtussehenalle klippen door, te' zeilen. De gouverneur van- Sumatra, do heer Spits, Wordt ieder oogenblik toPadang ver- waclit." 1 Het gevolg van 'dit alles is, dat'^de.fatoiosfeër op--Sumatra, 'geladen? is. i'leiler wahlrouvvt den. :anclec;_efl :let 'scfep >0|»Ade'; Jum-t dejingéh der diverse partijen. Dit dng;üwaëbting;;*rva^ de'JiËkSöSt; ;eener:;militaire beretting en een nadere; bepalingdera te .volgen politiek. ijs® ra®: rsj Mfié Op: Java.- Soè^amo|^"h'ëèft,lv. naar? -U. P- oenyk;f;;góuverheur3'-:;beiiociiui Y09r??4e;n' ajidèrë':' eilanden;dan ^P^.HaSan;voor?; Born eo'v'inr; :9^S^^».;yTOr?Ceièl>ês:dr;5Ra; '-Jr.- toelangi en. voor .do Molukkea J[. J. tatoenliarhari. Het nationalistische blad „Mer-, deka" meldt,-dat het Indonesi sche „volksleger'.' gereedis ge komen; ..„Wij hebben deze krach- ton bij'eengebraclitom te allen tijde terugkeer van het Neder landsche koloniale bestuur, te be strijden. Er. zullen spoedig nieu we reeruten worden opgeleid", aldus dit blad... 1 "Een Brit over de Britten. .1, Officieren vim bet 'Britscho leger in. Indonesië bëlpën de .;zaak door met do. Japanners bi Batavia, tefraterniseeren. Een, Britschë. correspondent spreekt 'in-een bericht uit Batavia vrijo 'lijk over ;de misselijke schroom valligheid, die door. de Britten tegenover de Japanners aan den dag wordt gelegd"./Als' zij niet dbJapanners een--,afspraak wil len maken, dan - kunnen zij dit wel' wat minder hartelijk doen." Misschienvinden zij hun gedrag sportief.; Andere imenschen- cn; niet in bet niinstdo Nederlan ders, denkenhierover in .an dere enminder complimenteuze termen. Als de. Britten geen. verantwoordelijke bezetters kun-: ncnzenden; waarom 'worden daa-: de jNederlandsehe1 schepen^ niet; "uit-.den geallieerden „pool" vrij-) ebmaakt," opdat'do.. Noderlan- dersbun h 'menschenzelf ;hulp kurbeei^Vzéndéi?;;;:. -y: |-g~;|Het hootd van 'denAiaefikaan- sdiert-.Vnüenlandiidien dienst -Crawley, dit) ook do' ]eeii-, en pachtmcnIpulatio3 p ROF-?LOGEMANN gaaf door v&o? een man met moóorne denkbeelden op het slak van do Nederlandsch-ïndo- nesische verhouding/ Is vdle onderstel ling juist, dan moet hét aan oorzaken bnitcn hemzolf zijn too te schrijven, dat zijn radiorede van Vrijdag j.l. beneden da maat; van het noodzake lijke bleef. AVie do" rede heelt ge hoord én haar daarop nóg eens rustig overlas, komt tot da conclusie, dat het tekort van deze toespraak vooral ligt in wat de minister n I e t heeft gezegd- Stellig kan men ook bezwaar maken tegen de nadrukkelijk heid, waarmee Logemaan noff ééns legen Soekarno van leer trok. Wij nemen het voor dezen opportunist, die minstens geen principieels democraat is en1 die zijn IndonesIErs, had Japan den oorlog gewonnen, een historischen ondienst zouhobben bewezen, niet op. Maar wij pleiten togen de gelijk stelling van Sockamo— die tien jaar interneering wegens zTJn onaGiankelij k- h^dsstreven achloi: den rag hééft met den eersten - den besten' colla borateur- Wie geen onaflianteliikland te verraden heeft, kan ook geen land verrader zijn,? Stellig kan' ra eri ook bezwaar voelen togen do tirade uit Logemann's toespraak, waarin? hij N©^ derland nóg eens complimenteerde met 'wat het in Indonesië 'tot stand brachL Zoomin al3 wij voelen éoór hét "üit- hui ten en opblazen van Soekamó's' coi- laboraüo, zoomin 'voéloii - wij ^yooc hét kleineeren en denigreeren y&a Neder- lands work in Indo n oslö.'" ;:7;y Maar -gè.5t het daarom?? GLi£ 'Ket om Soekamö? G&dt het om al7dat „groots", dat wij1; ih „ïndlë" varrich- - ten, aangespoord .door denalüjdy weerv van stal gehaalden CoehT-Neen^ daar om ga at hei n f L Aan? do' orde is -niet SoeJamo^niaarir. heïd$drang?van Óën-naÖónalistlecha weging, waarin -naast Soekamó tal van niet-opportunisten, ;ial van góede jdomocraten worden aangetroffen.? Aan de orde 'is xüdï hét groots, dai; wij in „IndiS" 7 ▼«rfehlen, maar het nog grootere dat wij' nalietenlo verTichten.- Wij moeten darvenerkennen, dat de democr&üo in Indonesië zelfs aan lelni derschoeneu nog niet toe ?ywas!;7"Wij moeten erkonnon, dat de grpndrechfcn, die wij onszelf in de cónstitatlo? toé- kenden, voor den Indonesiër nietiijn geschreven. Wij moéten erkéimeny dat do nationalistlsdie bewoging/ vervolgd en yorbannen, ons? "met recht kan verwijzen naarafgelegde,;nmar. nim-7' mer logelosté beloften? - 1). j) \X/fJ moéten erkéniteÓ en^dir?i3 7 :iv.€enernstige grief tégenyalle gróotë 7; 'Nederlandaébo -'denioci'atische partijen ënvbewegingen door alja rtijden heon :1'' dat r onze i democratie op de reedo Y^^vTandjong.Priokxeenfgrënsyhad^y en.7;dat'7: vri[V- ginds éven; koloniaal- 7? autocratisch alshierdemocratischi ?wareni. ;?Dat wordtyyóok door7 geen ?7 ■„ethische'* politiek' wéggowischt- Niet? neerbuigendéy ontvoogding:?; was róhzejfe taak, ;maar>:yerheffendó?y ze)fsLandig- 7y making. ï^aat ons eerlijk zjjn? vvij;:zïjir77: er. 7 nltijd ;:"docidsbaj^77^or^.^wotet;:^;v l„Indië"7 'verloren, rampspoed gohoreh'% vv!: ;-'DJt vu, het slillo - drei geme nt, yd at 7; dedemocraten\Ovor de koloniale7:po77;y li Üek ,v deedyyheenglij den 7©n i; dat7?;wind7?? hlics In de zeilen" ran7de;7qütfé^ei^;!7 séhe „planlers' V? Hebbenwij7deze7 vijf77 o orl ogs j a reny werkoli j k? eenV spro n g? ge^77: daan^^-Zijn ;wij :democratisch7én7vrijy77y heidsliewnd genoeg geworden'; om?kn--y- doitihie gunnen wat: wij: vooronszelf ;;7 vragen? ;Hier. spliisen;yrich;7loX wógeii7i: •Een'"7niihderheid/.^5fw IDlikÖn?ec7y,an.'77 overtaigd; dat hètyinderdaadf^njniïn-?^ dérheid is :7'«rjhoudt^yast^aan^ den ";7; ouden Hlijd<j;en wil?-?daarheen?tóriig. meerderheid lyr^^éni-vvij 7 zij va a 7yövertui^7i?dat2vlLét ^een ygrqole'f|Q meérferlteid;7te77,^§|^G."7yporait!?cr^ ;eén|-lpyaïé;:^inlos8ïh5|riy .k6rtén7h^»f2onder|d^arroÓe7ha^7 djenstelij khoderi |;^7|l|»gaajd^||tórói5^8 nen ^wig ?té7 vlakken! XTogenT^e^cou.1 Jiéfiej^grniylihégrip^^ ...Iég^annJ|Mdë« ■iWaa ydoh^óeny te X^grootyd eót|?d^regi^v?® it7j2ióL\^'oli^y^g^^iaktet«7kolótn);7' £$I| Mfj i 1 ■f Y 1 ■■yW v"\ .T

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1945 | | pagina 1