I
EEN ECHTE VAN MEEGEREN
Betèekenis van Indonesië
voor de Ver. Staten
Productie en afzet-
VRIJ ONVERVEERD
Gebrekaan troepen
Woensdag 17 October 1945 ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN 5e jaargang nummer 169
Demobilisatie van Angelsaksische troepen
bleek voorrang te krijgen boven
bevrijdingsmaatregelen
WEERBERICHT
Jezus M den Tempel'
O
Honderdduizend rijwielen
Rusten in vorstelijke
omgeving
Bouwvakarbeiders gevraagd
Nederland kan rekenen op
Angelsaksischen steun
-
Sill
§ül
Redactie en Admlnistr.i
E£NDRACHTS\VEG 42
TeL 25430 (3 lfjnen)1
Abonnementsprys p. -week
0,31, p. k-wartaal 4/—
losse nummers 0.10
Advertenties en
Inlicbtingen-
dienst:
SCHIEDAMSCHE-
SINGEL 42
Telef.nra, 27B39 24155
24155 24399
Advertenties uitsL 24155
Inlichtingendienst: 24155
De minister van Overzeesche
gcbiedsdcelen legde heden in de
Tweede Kamer een verklaring
al, waaraan wij het volgende
ontleenen:
De ernst van de situatie in
Nederlandsch'Indië, de zware
verantwoordelijkheid, die op de
regcering van het koninkrijk is
komen te rusten voor menschcn-
levens in en voor de toekomst
van dat rijksdeel, doen het haar
uitermate welkom zijn, dat zij
de gelegenheid heeft in deze
hooge vergadering in het open
baar te mogen uitspreken hoe zij
den toestand beoordeelt,: en
welke haar voornemens zijn.
,v^iJ>o,niimBter-gaf-eerst een-breed-
K'voerige uiteenzetting over den:
achtergrond der historie. Ne<L-
Indië is trouw- gebleven, toen
Nederland door Duiischland onder
den voet was geloopen. De aan-
doing tol wijziging van de struc
tuur van het Koninkrijk zou in
behandeling kómen, als Neder
land maar vrij was. Inlussclicn
had de Koningin in Mei '41 in
een radiorede aan dc erde ge
steld de overweging van „de
'ifï, aanpassing van de structuur van
de ovcrziesclto gebiedsdeclen eii
de bepaling van hun plaals in
het Koninkrijk overeenkomst g de
gewijzigde* otnslandigheden".
W Indië, zeide dé minister o.a.,
bleef onbekend; moh den geest van
samenwerking en vertrouwen, die
tijdens, en door het verzot te-
gen de Duitsche onderdrukking
tüsscben Nederlanders en radf.
- cal© V; Indonesische nationalisten
hierte lande was gegroeid; Des
te meer tragisch is het, dat en
kele leiders die aan' het po
sitieve werk van 1940—1942 geen
deel hadden zich hebben la-
-f ten, verleiden tot medewerking
aan de Japansche haatcampagne
- tegen de Nederlanders.
Indien wij do kracht en hot
anti-Nederiandscho karakter van
- do door Japan ontketende revo-
dilutionnairo. beweging hebben on
derschat, dan komt dit voorna-
mclijk door twee factoren. Wij
hebben onvoldoende inzicht go-
kregen in de intensiteit en den
omvang van de gegroeide jougd-
beweging,' vervuld van, verhit na-
tionalismo, van enthousiasme
-' 'voor' de „greater east asia co.
«.prosperity1,'-leuze en van hel ac-
tionismc. Do tweede factor is de
élémentaire kracht der r.dtiona-
listische verlangens. De verant-
- woordelijkheid van de bolrokkej;
'nen, aldus- zeido do minister
i'-ö.a., is wel zeer groot. -
Trof.'-Logemjum ging' voorts uit-
voerig in op do ontwikkelde toe-
o standen in Indonesië. Eerst na
ars bewolkt ynettijdêllikjopkl»-
- j Vrlngcn. Jn den ochtend- p! -ttelUk'
Kvooral in" hét Zuid-Oosten des
4:V;'tI«ndij^,bver^(jend;3', droog, ■j'Zelf de
September 1944, toen Zuidelijk
Nederland bevrijd was en eerst
goed na Mei 1945, kon Neder
land er aan gaan denken, zijn
mankracht te organiseeren voor
de driedubbele taak, ambtenaren
to leveren voor herstel Van het
overheidsapparaat, strijdkrachten
voor den oorlog tegen Dmtsch-
'and en tegen Japan, 'A
Aan strijd tegen Indonesiërs
denkt niemand, integendeel, deze
Nederlanders zijn vastbesloten
hun bloed slechts te offeren te
hunner bevrijding.
Gebrek aan troepen.
Waarom beschikken wij thans in
Indië niet over ;een noemens
waardige strijdmacht? De Bedoe
ling der régeering was destijds,
met een expeditionnaire macht in
divisie-verband deel te nemen
aan den bondgenootschappelijken
oorlog tegen .Japan. Daarvan zou
mede deef uitmaken een in "de"
U.ScA. op 'te leiden brigade
mariniers. Voorts wildé men een
macht van 20.000 man lichte
infanteriez.g. gezagsbataljons
en 2.000 man van de lucht
macht gereed houden voor- de1
gezagsovcmame, na zuivering
van den vijand en orde-bewaking
in Ned.-Indië.
Deze macht was juist genoeg
voor het doel, datmen zich
meende Se - mogen voorstellen en
zeker niet" bestemd voor strijd
met Indonesiërs.
Reeds in Augustus J944 heeft
de Ned. regeering met de Austra
lische besprekingen - geopend, die
veel schenen te beloven, met de
bedoeling de gelegenheid tot op
leiding van deze gezagstroepen
{en Nica-personeel) in dat land
te verkrijgen. De voordeelen van
ruimte,'' voeding, mogelijkheid tot
oefening in tropencondltles en
nabijheid vanNed.-Indië lagen
voor ide hand. Ik mag de aan
dacht van de hoofdzakeniniet af
leiden,' maar deze Australische
plannen hadden een pijnlijk einde.
Van méér wezenlijk belang is.
MINISTER LOGEMANN,
'r;** i x
dat de massa van de voor de
Indische gezagsbataljons bestem
de troepen er nooit gekomen is.
Uiteraard 'kon het Ncderlandsche
zuiden slechts een, deel;; van' deze
mannen, leveren «uaaarwule dc
oorlögtégen IKDuitschlacd., ;ten
einde .spoedde, "werdhet duide
lijk, dat ih;:dé strategische plan-,
nen Van de combinedchiefs of
staff voorhet transport van onze
ongeoefende manschappennaar
Australië niet' of nauwelijks
ruimte was. Pijnlijker dan de
voor ons .begrijpelijke en waar
deerbare overweging, dat de
toevoer ;voor den strijd in
Europa en 'daarna tegen Japan
alle scheepsruimte opeischte,
was "de ervaring,; dat - ook de de
mobilisatie' voorrang- bleek te
krijgen bovende bevrijdings-
maalregelen voor ons gebied in
het Oostéri.' De vorige - en deze
Nédérlandsche regeering hebben
aanhoudend en op alle; militaire
en 'diplomatieke k ntveaux de uit-
zending van deze troepen be
pleit-, Eén beslissing op ons in
Mei 1945 ingediende concreet
transportschema, is zelfs nooit
genomen.
Intusschen waren wij dus niet
gereed konden wij nog niet
gereed zijn om onze taak in
Indië te hervatten, om ook daar-
„herstel en vernieuwing", te brén-
NZE lezers zullen zich herinne
ren, dat de schilder Hon van
Meegeren In de gelegenheid 'gesteld
zou worden te bewijzen, dot bij tot
het scheppen van zén kunstwerk; ais
de Emmaüsgangers in staat Isdoor
een nieuw stuk'in ouden trant te
schilderen. Dit dock is thans<' gereed
gekomen, zoodat het nu ,.aan de
experts is, definitief, uit te makon-
of 'Van Meegeren al dan niet in
staat (s een schilderij 4 la Venneer
ie vervaardigen.
ÏJEeni/'onzer medewerkéra,: diëj in do
gciegenlieid was hel dook" dat 1.60
meter liuog en 2 meter breed is,
to zien, deeit oris het volgende mede:
Vanï.Msegcreas'''.schilderij stalt voor:
Jezus -irfa dengTempel, twistend met
do hoogepri eaters. Evennis bij do
ErnniDuÊgaiigera onll-reekt ejko aan
duiding - vuu de rulmfe.waarln zich
to liamlsllng.';- «Hpwit. -Jezus, of ge.
beeld nl9 eencirca 14-jorigo knaap,
ziel den be3clie«wer recht aan zon-
der.hem'echterop tanierkenhij
ziet als het waro door hem heen.
Bêido;j;hnnden liggen op' één open-;
gestagen hoek, een anachronisme, waar
van de, schilder zich volkomen be-'
wuat ds, 'do'ch wolko vrijheid hij
zich veroorloold heeft omdat dé
lianden, geplaatst op een* rol, zoo.
Ols het eigenlijk had moeten zijn,
niet zoo volkomen "zouden hebben
citgedruk!,, wat zij thans doen: „Dit,
mijn.woopl/ zoo Is het". -
;.r Do figuur i9 gekieed in een blaawe.
pij,géeeh'ilderd met lapisiazuli. Een
van,: do "/ze.9 cp do schilderij voor-
konfendo hoogepricslcra draagt oen
getij. Opperkleed, waarvan ;,do -slot-
uitdrukking-mij niet ininder volkomen
voorkomt dan bij do Emmaüsgangers.;
Ookda koppen,- Iels meer dan
levensgroot,' zijn-' vnn een levogde
werkelijkheid. Dat, het schildèrij
voortreifelljke- kwaliteiten boist, lijkt
mU bulten" kUf. ISlEl
De Britsefce rijwieilndustrie zal
l'/r millioen tijwiden gaan fabri-
ceerea, waarvan 2/3 voor uitvoer be
stemd is. De Nederlandscho regee
ring heeft 100.000 fietsen besteld.
Eenzelfde aantal zal aan Denemar
ken en Noorwegen worden geleverd.
gen toen Japan de wapens neer
legde. Maar, Iet wel," daar lag en
ligt niet alleen een taak voor ons,
maar allereerst een taak voor de
bondgenootschappelijke oorlog
voering, n.l. het ontwapenen en
evacueeren van -de Japansche
bezettingsmacht en het herstel
van het wettig gezag van den
bondgenoot.
Bondgenooten aarzelden.
Het is een. zeer ernstige zaak,
dat wij, die in dezen oorlog ge
geven hebben wat wij kónden,
helaas uit moeten spreken, dat
wij do bondgenooten voor dien
gemeenschappelijke!! plicht niet
gereed hebben gevonden en zolls
niet dan aarzelend bereid.
(Zio vervolg pag. 2)
HvM. de Koningin heeft ceo deeï
van het paleis Het Loo ter beschik
king gesteld van dc Stichting 1940-
1945, met de bedoeling oorlogs
slachtoffers, ex-illegalc werkers en.:
ex-politicke gevangenen, die eenigen
tijd rust noodïg hebben, in, de ge
legenheid te stellen,, volkomente
genezen.
De stichting heeft deze vorstelijke
toezegging uiteraard dankbaar aan
vaard cn op haart beurt met de her
stellingsoorden overleg gepleegd
over het gebruik van dc aangeboden
ruimte^. Het aantal aanvragen voor
plaatsing in „KarcoJ" en andere - ter
beschikking staande herstellings
oorden is n.l, zoo groot, dat men
deze nieuwe gelegenheid om rust-
behoevenden onder te brengen, met
enthousiasme heeft begroet. ..j
Voor het gebied Venio worden
eenige honderden bonwrakarbci-
dcrê gezocht, to weten: timmer
lieden, metselaars, stueadoors,
opperlieden en loodgieters. Voor
onderdak, voedsel enz. -wordt ge
zorgd. Loonen volgens collec
tieve arbeidsovereenkomst. Het
le. transport werknemers ver
trekt Vrijdag, het 2e gaat Dins
dag op reis. Om de 14 dagen
kunnen de werknemers naar buis.
gebieden van grondstoffen voor
Amerika cn als pötenlieeie af
nemers van Amerikaansche goe
deren en verklaart, dat van
Amerikaansch standpunt gezien
herstel der stabiliteit gewenscht
is. Do Japansche propaganda
heeft ongetwijfeld in sterke, moto
bijgedragen (ot de nationalisti-
scho agitatie in gc-noemdo kolo
niën, doch dit is slechts een ge
deeltelijke vérklaring van helgcen
thans geschiedt Reeds lang voor
den oorlog bestonden ér j natio
nalistische bewegingen, dte door
boido regeeringen werdenerkend
cn zoowel Nederland als Frank
rijk hadden dezen gewesten een
groote mate van zelfbestuur be
loofd. Na verklaard le hebben;
dat het bestuur iit genoemde ge
westen hersteld dient te worden,
schrijft het blad
Een aanmerkelijk deel van
hun buitcnlandschcn handel zal
met dc Vereenigde Staten voort
gezet worden, aangezien de eco
nomie dier gewesten de onze
aanvult, Amerika's eenige belang
is te zien, dat in de politieke ge
schillen tusschen 'de- Europeesche
moederlanden cn de Jcoloniën in
het Verre Oosten snel overeen
komst ;wordt bereikt, opdac dc
economische ontwikkeling kan
voortgaan.
K in een ander hooMartikel, ge-
titeld „Hoeveel moer suiker",
schrijft het: Men verklaarde; dat
de helft van de een millioen zés-
hónderddnizchd ton suiker, die in
havens bp; Java waren aangelrof-
fen, n aar de, .V.S. zon word en.
verscheept, doch de jongste be
richten uit Batavia maken dit
optimisme twijfelachtig en wij
mogen ai heei blij 4ijn. als wij
vijfhonderdduizend ton krijgen.
[Vervolg (mg, 2, kolom IJ
De Engelscli-Amerikaanscho
pers toont intense belangstel
ling voor de ontwikkeling van
den toestand :in Indonesië. De
„Washington Post", „New
York Times", „Baltimore Sun",
„Times", „Manchester Guar-
dian" e.a. bladen wijden kolom
men aandit onderwerp.
Over het algemeen is men van
meening, dat de Nederlandsche
regeering krachtig gesteund moet
worden bij het herstel van de
orde cn dat tevens uitvoering
moet'worden gegeven aan K de
beloften vain H..V. de Koningin.
(Iet blad „Ncw-York Journal
of Commerce'wijdt één zeer
openhartig artikel .aan dé Ame
rikaansche belangen in Oosl-Azië.
Indonesië wordt louter be
schouwd als een handelsobject.
"Hét kan rubber, suiker, olie,
tin, copra eirz. leveren aan Ame
rika en kan met; zijn bevol
king van 75 millioen een com-;
[orlabcl afzetgebied worden voor
-bet Amerikaansche productie-ap
paraat. Daarom moet'do orde
in dit gebied zoo spoedig mo;
gelijk hersteld worden.- Uit een
en ander blijkt, dat men Neder
land gaarne do posilio wil toe
kennen als voogd op do
regelmalige leveranties aan Aine-
rika.
Wij laten hier een uittreksel
volgen van het hoofdartikel in
genoemd blad, dat als titel draagt
„Koloniale opstanden in hc-t
Verre Oosten".
Do opstanden an de Neder-:
landsche 'en Franscbo koloniën in
het Verre Oosten, rakenin ver
schillend opzicht do Amerikaan
sche belangen.-. Het bladlegt
voorts den-nadruk; op liet belang
van deze gewesten als productie-