Doeltreffende prijzenpolitiek
ontbreekt
„In het verborgene getirukt'
Niet treuzelen
Kanselboodschap
Geschenk voor de jeugd
Generaal Kruis:
'Jéugd streeft, naar
eenheid
Ondubbelzinnige voorschriften en een
eerlijk apparaat om' uit te
voeren noodig
Minder aardolieproducten
Repatrieering uit Zwitserland
Geen recht naar eigen
inzicht
Neutraliteit heeft afgedaan
Agenda
Boycot van films
Tentoonstehing van het ©tendestwne boek
Opening spoorbrug bij Deventer
P!
a
z
a
us
(Yaa onzen parlementairen
redacteur).
Nadat het kabinet Gerbrandy door
de baltenwerkingstening v«ö het
Economisch Sanctie besluit in het be
gin van dit jaar een kapitale bres
had geslagen' in het dijkencomplex
der pr§svoorschriften, is bet een
tijdlang stil geweest rond de prijs
politiek. Het bUaa geheel ontbreken
vien indnstrieele activiteit maakte,
dat het publiek, om de beeldspraak
verder door te voeren, van de over-
strooming niet veel meer merkte
den een pear natte voeten. De
meeaten hadden wel bun eigen zwar
te vtotjo, waarop aQ zoo goed eu
zoo kwaad als bet ging verder dob
berden. Maar Minister Lïeftlnck
heeftal die vlotjes ingenomen en
met èin slag staat «en groot deel
der bevolking tot aen het middel la
bet water. Ja, velen dreigt dit water
reeds tot boven de lippen te aiQgem
Hef leven is daar. Té daor, klagen
velen. Do overheid beschikt- blikbaar
over tal van middelen om do loonen
behoorlijk ouden druk ie houden,
maar van ©on redelijke conlröle op
de prijzen merkt men niets. Het
prfisaairduidingsbeölait, nog altijd van
kracht, wordt met voeten getreden,
eta als er al eens een detaillist is
die er 2leh aan hjradt, schrikt men
van de opsckrilten der. kaartjes. De
consument vraagt zich of, of de hem
gevraagde pry zen Inderdaad de toe-
laatbare tïjn. Is dit niet bot geval,
dan zou hij wei eens willed1 weten,
waar hiex; de fout gemaakt word L
Nog liever zou hij willen zien, dat de
overtreders wesden bestraft; bet aller
liefst,* 'dat herhaling ran prijsopdrij
ving ia wolken sectorook werd
voorkomen.
Waar zijn we aan toe?
Zoover is hot kennelijk nog niet
Fabrikanten en importeurs, geplaatst
tegenover dagelijks variabel© kosten,
werkend met grondstoffen welker prijs
bepaald wordt door den koers van
den galden, weten in geen enkel op
zicht waar zij aan loe zijn. Mogen zij
de winst incalculeoren, rij ia Mei
1340 maakten, moeien zij zich richten
naar den maatstaf van het gemiddeld
goed geleide bedrijf en welk be
drijf is dat dan? zijn zij gebonden
aan een maatschappelijk verantwoor
den prijs, mogen zij onderbezetting
thans in hun calculaties opnemen, moe
ten zij zich stellen op basis van aan-
schafwaarde of mag do vervangings
waarde thans als richtsnoer voor kost
prijsberekeningen worden genomen? Er
zijn zakenlieden met geweten, die et
zich het hoofd over breken. Er 2ijn
er In nog grooler .getale, vajen bet
eigenlijk niet veel kan schelen. Voor
tie goede orde vragen zij bij het
Directoraat-Generaal voor de prijzen
eèn prijs aan, wei wetend, dat rij er
zich toch niet aan zullen ot kunnen
houden. Hun klanten weten dat ook.
Zaj ervaren, dat zij, als zij een be
paald artikel willen betrekken, meer
dan den offlcieelen prijs zullen moeten
betalen, willen zij hun orders ook
Tengevolge van stakingen in
le petroleumindustrie in Amern
- ':a, zal de aanvoeg van aard
olieproducten voor ons land .gc-
lurendo November belangrijk
minder zijn dan in dé afgeloo-
;>eu maanden.
Aangezien Nederland niet de
beschikking heelt over voldoen
de reservevoorraden,- zullea de
loervijzingen voor benzine, gas-
olie, stookolie en binnenkort ook
voor petroleum, derhalve aan
zienlijk verlaagd moeten worden.
Gehoopt wordt, dat tegen het
eind van November, of begin
December, de aanvoer weer nor
maal zal zijn. -
De smeeroliepositie is op het
oogenblik .eenigszias gunstiger.
werkelijk uitgo voord krygort. Dat kan
kan ook met veel schelen. DV consu
ment weel toch niet hóéveelhij
precies mag neerleggen en als hij het
wel weet, zwicht hij voor- het argu
ment* dal hel arllkei lagender offi-
rieden prijs niet io tnakon en dus
niet te koop is. Aïïe partijen const a.
tceran bo indien, dat van een doel.
treffende prijsconU3ie thans/ geen
sprake-ia en dat men dankbaar
mag zijn/ wanneer «cai gedocumen-
leerde klacht het opsporingsapparaat
in beweging brengt
Zoo leven wjj óns voor bét lieve
vaderland "weg. De goed gedresseer
de winkelier in levensmiddelen
houdt zich over het algemeen nog
bet best aan de officleele prezen,
voor zoover ze hem bekend z^Jn', het
zoo gemakkelijk te controleeren
haurpeil is afdoende bévroren, maar
daar houdt het dan ook op. Of
men nu een restaurant blnnenstap-1 of
zy[n schoenen:' laat lappen, cf men
Zijn linnengoed laat wosschen, zijn
haar Iaat knippen, zijnZ/baudlaat
plakken of een potlood koopt
overal Is bet mis. Het publiek heeft
niet den minsten houvast.' -
PlaatseJyk, groepsgewijze -of. zelfs
individueel stelt het zakenloven de
prijzen vast En Symen belaalL En
dat, terwijl Nederland zich in het
komende jaar voor een groot deel
opnieuw zal moeten gaan inrichten.
Terwijl fabrikant en boer installaties
moetenvervangen of vemietiwcn,
transportmiddelen mooton aanschaffen
en voorraden moeten kweeken. .Terwijl
iedere particulier zich moet gaan in
richten op een wijze ala gold het
een huwelijk.Terwijl Nederland dhs
bikomen in do spulion** gezet4 móet
worden.
•- Arm land.
Nederland la thans «en arm land.
Iedereen zal elk dubbeltje moeten
omkeeren. Maar dan is het ook noo-
dfg, dat iedereen precies weet, waar
hij aan toe is. Een. ieder moet dn
/do gelegenheid worden gesteld, van
te voren de kosten e berekenen van
bet huis; dat hij gaat bouwen.
Daarvoor zijn twee d ingen noodfgï
ondubbelzinnige prijssToorschrifCoa en
■een integer apparaat om zó Ie doen
eerbiedigen. Tijdens de bezetting bleek
bet mogelijk,, een zekere pnjedisci-
plino te handhaven, Hoeveel lo moer
moet zulks mogelijk zijn in ©en vrij
Nederland.
Dat er dan ook niet langer wordo
getreuzeld. Hoe langer men wacht,
boe moeilijker het wordt oni bet in
beweging komend prijspeil weeg tot
rust to brengen.
De Zwitaersche slichting „Ge
schenk van -de Jeugd'', heeft bij
gelegenheid van haar eersten ver-
jaardag een transport vrachtauto's
Haaxgemaakt" met een lading
kleed&gstukken, baby-uitzetten,
Schoeisel en medicamenten voor
een waarde van. 30.000 Zrvitser-
sche francs, bestemd voor de
kinderen van do groote Néder-
landsche steden. Het transport
zal door Nederlandsche solda-
ten worden gereden 'en heden
uit Bazel .vertrekken.
Op 7 Nov. zal de laatste
groep Nederlanders, bestaande
uit ongeveer 500 mannen, vrou-
wen en kinderen, per trein uit
Zwitserland repatrieeren.
ïn totaal vonden tijdens de
oorlogsjaren ongeveer 15C0 Ne
derlanders, hetzij als vluchtelin
gen, hetzij als bevrijde gedepor
teerden, in Zwitserland een gast
vrij onderdak.
Volgen» radio New-York zullen
von Rundstcdt en Koiselring voor dé
rechtbank wctnien gedaagd, zoodra het
'proeca tegen de 24 vóórnaamste Duit-
frcbo ooriocwnlBdadigefi geSIudlgd zal
zijn.-;v
.In do kerkgebonwen van alle
kerkgenootschappen is g storen
een kanselboodschap voorgele
zen, waaraan wij onlleer.en
De kerken doen wederom een
ernstig appèl op ambtsdragers
en gemeente om allen er van to
doordringen, dat het aanzien van
ons volk staat of valt met de
beantwoording van do vraag, of
naar,recht of naar .wraak en
haat in Nederland wordt gehan
deld. Dit geldt met name de
behandeling der polilioko gevan
genen.
Daarom sleden de Kerken zich
achlcr dc overheid, wanneer
deze, naar haar hooge heilige
roeping het recht handhavend,
onrecht en willekeur in de be
handeling <icz< r gevangonon mot
kracht tegengaat.
In den naam van God ont
zeggen do Kerken aan oen ieder
het recht, om na de beslissing
door do aangewezen-, instantie
nog recht naar eigan inzicht too
(e passen.
Do Kerken doon een beroep
op het Nederlandsche volk, in
zijn gedragingen ten opzichte
van dó politieke gevangenen on
hun kinderen to toonen, door
den hoozen Duilschén geest n et
ie zyn jbesmet, maar blijk to.
geven van het beset dat ook bij
strikte handhaving van hel rcclit
de barmhartigheid van Christus
moet worden betracht.
Tenslotte doen do Kerken een
beroep op alle betrokkenen,
opdat een zoodanige oplossing
voor do berechting cn de behan
deling van de politloko gevange
nen worde verkregen dal wij ons
vcor God. cn menschen hier
over niet hebben te schamen.
Hot ailcróersto cn voornaam
ste principe van het Nedcriand-
sche> leger in de toekomst
aldus do generaal zal zijn,
dat het een werkelijk volksleger
is. Da tijd, dat „the» anen in
the street", min of meer vijandig
tegenóver, liet .leger,:stond, moet
definitief voorbij zijn.
Ook het lotingssysteem hoort
in het nieuwe Nederlandsche
léger niet langer .thuis. Iedereen:
zal, tenzij hij Üchamoiijk onge
schikt is, tot soldaat worden
opgeleid, hetgeen een jaar ver-
eischl. De lichh'ngen zullen du3
grooter. worden, helgsen gróotrre
uilgavea met zich medo brengt.
Samenwerking met
bondgenooten.
De historisch gegroeide neu
traliteitspolitiek van ons land is
gehéél van de kaart verdwenen.'
In de toekomst zal de organisa
tie en bewapening van ons leger
- overéén moeien stemmen met die
van onze bondgenoo'en. Hetzal.
een leger moeten zgn, dat overal
ter wereld gebruikt, zal kunnen
worden. Daarom zal een Indee-
ling in een veldleger en ecu ter
ritoriaal legernoodzakelijk blij
ken. Ook bij den aanleg van
verdedigin^werken en vliegvel
den zal hiermede rekening ge
houden moeten worden. Teneinde
bet isolement te breken, zu'.ien
ook besprekingen met de staren
van bevriende naties noodzakelijk
worden. Een nauwere samenwer
king lusschen fle industrie en
het departement van oorlog is
zeker iets, dat noodzakelijk ge
acht moet worden, zoowel natio
naal als internationaal.
Vrijdagavond hield het Algc*-
meen Ned. Jeugd Verbond in
bijeenkomst in de Riviera Hal.
Overeenkomstig do grondgedach-
te van het verbond, de jeugd
op té voeden in cnlturoeion zin,
bood het programma ditmaal niet
het döoïsnee amusement Men
heeft met hot optreden van het
Gezelschap Indonesia, dat. K ont-
jong muziek en Indonesische dan
sen ten loonoele bracht, een ge
lukkigen gtéep godaan. Ans Em-
denburg declameerde enkele ge-
diohtcn en tref hierbij door haar
expressieve'voordracht. De on ge-
costumeerde rolfcsdauson en de
rhytlimische 'dansen, vormden
oveneens oen interessant studie,
object. Tot slot sprak dc heer
PreiL Schoonehbcrg; namens: het
A.N.J.V., waarbij hjj iets- over
het streven van hot verbond ver-,
telde. D.e vooruitstrevende jeugd
groepen moeten in; één groot ver
bond worden samengebracht.
Tenslotte deeido hij mode, dat
spoedig een delegatie vanr jeugd
groepen onder auspiciën der
Xed. Regeering en ae Ned. Jeugd-
gemeenschap -— naar Londen zal
vertrekken oni besprekingen te
voeren over deelneming vari'onze
jeugd aan het as.. Internationale
Jcugdcongres,
VOOR DINSDAG.
Tooflccli
Palace 8 aur:'De Violier»,
Voordrachit-
Blauwe zaal Beurs 8 uur: CroK
set Do Gedachte.
Muziek: ,/v'V' t;i|
Boymans 8 uur: lakar Aribo.
piano; Rivièrtthul8 uur: Opera-;
concert: -é
Film:'-'
Arena: 2. ^.45, .9,15 In dc-acha-ó
dun^ van het noodlot; Capitol: 2.^'
6.45. 9.15 uur Kaarslich in AI--
'Sicrs; Oneac: 9.30—5.30 vuur'.
Nieuws enz., 6, S.YTO uur; Het;
dubbele paspoort; - Colosseum 2,'/,
7, 9,15 uur Gibraltar; liarmonie:;'
2, 7, 9,15 uur Ochideecn vtior:'
Maria; Luxor: 1,30. 3,30 uur1
Alibi; Monopole: 2. 4. 7. 9 uur*
Bannelingen van het Duivcls-r
eiland; Passage: 2, 430. 7, 9.15
uur Ergens in Nederland: Prinses:
2,15, 7, 9.15 uur Theodora maakti
schandaal: Rex: 2,15.: 7, 9,15 uur-
Dé avonturierster: Victoria: 2, 7.1
9,15 uur, De. fatale nacht, V
Circus:
Saltarino: 7.30 uur.
Do Deensché film-exploi! anten
hebben beslot-M Anierikaansche
films te boycotten, ómdat de
Arnerikaansche fi[mmaatsehap-
pijen 40 procent van dé tot,tie.
opbrengsten van Amerikaanscbe
films, die in;.:. Denemarken ver.::
toond wonlen, eischen. Tot dus.
ver ontvingen "zij 25 tot 30 pro-:
cent.
Op 1 No>'. zal de spoorbrug
over den Usselbij Devenler of
ficieel worden 'geopend, waardoor
do verbinding mothet oosien
van osi9 land wordt hersteld.
Met ingangvan 5 Nov.zuilen
de treinen van de gewone dienst
regeling weer over de brug
rijden. -
Drie zalen van het Prentenkabinet
■in .het;^lusètim^Bóyraans,zijnogevulds
met eon unieke verzameling drukwerk,
w&arine« dekunstenaars in Nederland,
in het bijzónder de literatoren getui-
genia aflq^^eü van hun-' taal, onge
broken verzet tegen den dwang yan
den Dujtschen overweldiger.
Op deze:ientoonsielling.iziin boeken,
brochures, rij óiprenten én kalèhdere
samengebrach t, wier verechy ning in de
oorlogsjaren {verboden was. De glazen
Uvanden, die de zalen van elkaar
schelden, dr» gen de vignetten van .de
uitgeverijen,/ dié het tot- stand kómen
van deze litteraire producten hebben
mogelijk, gemaakt. Hun namen brem
gen meermalen de omstandigheden in
herinnering, waaronder ze gewerkt
hebben. De plannen en voorbereidin
gen voor de Mansarde Pers, kwamen
inderdaad lot eland op een 'zolder
kamertje, dat gelegen was boven een
officieel gesloten, maar clandestien
doorwerkende"drukkerijDe naam Vijf
Ponden Pers is ontstaan in een tijd,
waarin het alleen geoorloofd was
te drukken, mits niet meer dan 2l/<>
kg. Dapior voor de oplage werd ge
bruikt
Bil den rondgang door de expositie
ruimte, die nog slechts een sclccUe
geelt van hot in-het-verborgene-ge*
drukte vindt men vilrinea met bla
den van de tl legale pers. Daar hangt
de Special O-Extra Editie van De Gi).
die handig de kiosken binnengesmok
keld was, naast Het Parool van 11
Augustus 1941. Eveo verder ziet'men
de tailooze rijmprenten, waarmee d«
dichters uiting gaven aan hun opstan
digheid en bun onversaagd stand botb
den tegen bet dreigende gevaar. De
Raltrlwacht van de Utjowery dc Frys-
ke Kop en Zannsch Groen zijn slechts
een^paar streckuitgaven. uit een^hccle
reekk Gedichte aas .den besëtzten
Niederianden nlt Zörich en een bun-
del Nederlandflchc gedichten uit Belgl?
loonen, dat hetgeen in ons land Is
geproötoerd, orer de grenzen niet -on
opgemerkt is gebleven. Op alloMei
wijzen hobhen de kunstenaars samen
gewerkt in hun streven naar ona/.
Iiankelijklield. Het blijkt uit de mtu'
ziek, die bij sommige liederen is ge
componeerd, oil de illustratie van het
drukwerk met houtsneden en teek©//
ningea en vooral uit de typografiscte';'
verzorging. Wat dit laatste aangaaij'
verdient vooral het werk;- ;'van:^dé^
Groniógschen schildcr.diijcter en
ler-d rukker H. N. Werkman;dieeai!
kele dagen - voor de kóma t van
geallieerde troépen gefusflfeérd yêrdj
frérmeldingj fa d«e illusiraUcs giiat'
;,een rijke fanlagié samen met
grootvakmanscliapl'Niet minder bèfi;
wondering wekken de typografische ex-:
perimenfen van W. J. II. B.Saudj;
berg. óy-
Meerdere werkers aan het ;'ynjej_
boek in onvrijen tijd - zijn in de
jaren van de bezetting gevallen. Aan
hunnagedachlenis wordt hulde
bracht door oen, twren den groote?^
wand, van de middenzaal, opge^loM-
zwart Vlak. met een tot de zolderinyi
reikende witte palmtak. In het:opw-'
ceslagen boek, eveneens op hot d<m:J
kere fond, leest men: In Memoriam.':
schrijvers, drukkers, uitgevers, vertoó-:
pers. Eere zij ook den on?enbomdeni::
Het is niet mogelijk om aan atte*
wat hl or bijeen U. stuk voor stuk -dr
aandpcht te> pchenkon.' het „tec\
volle verdiend. Het Is wcn?chelijk, «c"
de plannen zijn er, om In een buodet
te herdrukken,vrat In duistere tijden
verscheen, waardoor lederev keniik!
van kan neraoo. iï4*
'-Vv*.
In de au/a van hel Masoum bvell.'
de openingsplehctigheld van deze ten£-
toonstelling plskta gohad, waarbij 'dr-j
F. K: 1L Kossraann namons bel
comité van voorbereiding èen jnlek;
dendwoord sprak en burgeméeste^
J.^ Oud, de openingsrede-
Mr.P.
hield.
UI
Ui
ut
Kit,
