iiritiem centrum in wording
mm
lii
m-
mm
H
i
Sill'-
a
ps|^t
Islfc0-':
Pfe-Hi
m>^
Plannen m de
maak
Over vijf jaar pas normale toestand
Waar is Marinus?
ACTIEVE VERKOOPSTER
Sociaal Werkster
■li
$m&kï.
Ssssg
Pê Ë-'
^■ë-l°-.\'.
De zeeman aan den wal moet zich
op gepaste wijze kunnen
verstrooien
f£= s
ir g?
W
>,5>
7\8£
t<u ?°p
&1M
atf--«s
-
^fe§ "5
Sp'S-'t
V! o I
|o *z
iK^gS
I
IM
IPS'
I
t£«.i
3
%k s-
KtMJ'
§$sÉÊb
still o 11
|i§
c
Prot. Gonggrijp over Indonesië
De „MAR"
Reparaties oog niet uitvoerbaar
Regeering koopt auto's
De uisterbijdrage
Hij behoort achter de tralies
Strijdend China
Voordracht Jan Grefe
KETELB
ms
HET<SENSATIONEEL
PROCES TEGEN LAVAL
„ONS VRIJE NEDERLAND"
altijd even interessant
Belasting-consulent
Gem. Zit-Slaapkamer
WINKELHUIS
Schoonheidsmiddelen
Apothekers- Assistente
DAGMEISJE
NET MEISJE
VERPLEEGSTER
Aank. Bediende
Jongste Bediende (m>
Vertegenwoordiger
Aank. Steno-typiste
STENO-TYPISTE
■lp/
NET DAGMEISJE
n
P
I
- r
ii'Asenx^Ü¥*'i wJS&wriV?'ijFA s« ^••«c.v *tr:,\i- ..vstv-i.
'-I-:is. -j
vz.ii$0gffi?.
"I-TiilA:^ iST, - T
f-a to 5:
o- ;S4
h u 3J:;*ï
i»s U
K£- 4> T?
g£ 2.5 c
Bg o o2
fó'
2%'"Ji
ïjj Q.
JX 2?«» o
iS-S^Ï:.
S-o
WÏSïöJSfg»"
iff? .«-: '>,flï
>^3^ ca <u
lS:3>.iiatfaO---
2f=>S
pèaP.a
&"«S|
SiL
2 o-
£Sj7©'
Cj
-— s a>
ssM'-ïi a o^
m-f-c o.
«aïTS:
HV.--® üf-
i^co
"?'V:
|wn
5:
"J-- -O
ao
9 [>4
H 3
£J'«U—2 O -
®02fS o Jk
SfeSfi.
I^CÈcgcg
_2—-:
P^ggl
SK.pa.S^S:
izSez* c >- X.'.'
S$as;.a:0 m Ci:
i
W&ï^- •°c*
|S%f;CL,
K3SSO
jgSfeC.,
KgaiU
jïSltfl 'X'
^u%fcüv^
Sfcwrö- ps:
9
o
rt
Sp£
s'PQ
D£ oorlog te in velerlei opxJcbt een
tijd van stilstand geweest, doei
anderzijds? beeft hij menschen tot
denken gezet en zoo gebeurde bet,
d*t enkele gijzelaars te. ,St; Michiels
gestel een plan ontwierpen voor de
vorming van een maritiem centrum
nabij dt haven van Rotterdam. Op
een in het begin van den oorlog uit-
-geschreven prijsvraag van de Havep-
vereeniging Rotterdam, kwamen ver
wante gedachten naar voren. Trou-
wens de drang naar concentratie is
niet nieuw, wjj vinden hem terug bt]
het universitaire leven in de Cité
Universitaire, bij de gezondheidszorg
in de Cité Sanitaire eD bij het eco
nomisch leven in verzamelgebouwen
ten behoeve van diverse bedrijfstak
ken., Ir a! deze gevallen wil men d«
voordeelen van de concentratie pluk
ken. 20 der daarbij te vervallen ia
een pn^mchtbaar isolementX'
Het oorspronkelijk doel;i van de
Cité_ Maritime- is. xooals wij reeds
in' ons blad van 8 Augustus hebben
uiteengezet, het geven yan 'een ge-
pasten vorm van ontspanningaan
dén aan V wal vertoevenden zeeman,
iets wat vóór den oorlog goed
deels ontbrak. Mfcn is daarbij uitge
gaan v«n de gedachte dat de zeeman
tijdens zijn verblijf In de havenstad
behoefte heeft aan een huiselijke
sfeer, die hij op zee heeft moeten
1 missen.
Voor allen.
Het te bouwen zccmanscchtrura zal
aan alle éischen voldoen die men
er in dit opzicht aan kan .stellen.
Iedere zeeman^aUhir4^ .Mar" een
ruinite vinden.," waar hfj «'te middén
van zijn landgenooten kan verkeeren
eo^waatihij 2(jd..eigen .godsdienst-kan
belijden. Daarnaast zal hij. in gemceri-s
schappelijke ruimten zeelieden van
andere nationaliteit kunnen treffen,
-Gedacht 2ftl- worden aan alle moge
lijke-factoren-.waarmede .men den
zeemanvan dienst kan zijn. !n één
gebouw zal hierworden verzameld,
wat vroeger over de gehecle - stad
verspreid lag. v J
De plannen reiken echter nog ver
der. Alle mogelijke met de scheep
vaart verwante functies en bedrijven
zullen in het complex zoo eenigszins
mogelijk, een onderdek vinden. Zelfs
denkt men er aan. oolc consulaten
injberggebouw onder -tt brengén. Het
Voor de Hayenvereontgirig Rot-
terdain heeft Prof. G. Gonggrijp,
hoogleeraar aan; de Nerf. Écon.
Hoogeschool, een lezing gettoudesi
over Indonesië, waarbij slechts
economische en sociale aspecten
tei* sprake fcwamen: In. geen ;,ko-
loniaa! land, aldns Prof. Gong
grijp, is de invloed van het Wes-
.tersche etemeot zoo groot ais in
'Indonesië." De bevolking van
Java kon in korten tijd geweldig
toenemen,, dank zij het grooten-
deels door Nederland verschafte
kapitaal. In 19Ö9 biv. bedroeg: hot
totale inkomen der bevolking, in
clusief het in tiatura genoten in
komen, £1,7, milliard De Wester-
sche ondernemingen plus het gou
vernement behaalden V daarvan
576 millioen, dus meer dan V1/3
deel: v
De drainage van geld
naar Nederland d.m.v. rente ea
dividenten, behoeft nog niel 'te
wijzen op'uitbuiting, ook al ont
kende spr. niet, dat ivódr 1900
uitbuiting wel is voorgekomen.
7-ou Indië dit Westersche kapi
taal moeten ontberen, dan zou
een eiland als: Java; zijn 40 mil-
l i oen inwoners niet meer kunnen:
voeden. Den Oosterling, béjialve
■len Japanner, ontbreekt het or
ganisatietalent, hetgeen blijkt uit
de teleurstellende resultaten van
de inlandsche coöperatie. Het
Westerschc element vormt - een
samenbundelènde funrtie en juist
in dit stadium van verdere ont-
wikkeling' is .Tndiè afhankelijker
van ons dan ooit:
Prof. Gonggrijp besloot met er
op te' wijzen, dat vele Nationa
listen ook wel inzien dat de
band met Nederland waardevol
commcrcieete belang hiervan mag
niet over het hoofd worden gezien,
want w(j moeten goed doordrongen
zijn van de oicatandigheid, dat de
scheepvaart één van onze .voornaam
ste deviexenbronncn zal worden. Tet^
slotte zal er op ruime wijnc -worden
voorzien in contact met de burgerij,
inzonderheid met de jeugd. Daartoe
zal in de Cité een planetRriüm wor
den gevestigd, zal de bibliotheek
voor ieder open staan en zullen voor
drachten over dc zeevaart woeden
gehouden. - ,t.
Vborloopige oplossing.
Zoolang .dit omvangrijke plan nog
niet is uitgevoerd zalde Stichting
zich 'moeten behelpen 'met de haar
ten dienste staande éénvoudige mid
delen. Korten ttfdficléden heeft zij
een' pand aan de Wester laan (villa
Parkzicht) gekocht waarin een bo-
scheidei proef-Mar zal worden ge
vestigd In dit pand r zal eezorgd
worden;- voor logiesgelcgènhcid. voor
kamers voor. de afzonderlijke landen
én v0öi een gemectis chi p pel jjke eet
zaal, leeszaal, muziekzaal en keu--
ken. De United Nations' -Seamen's
Club; du gevestigd is in Café; Galand
West, heeft zich reeds ontwikkeld
tot een bekend café en dancing voor
den zeeman. Van de resultaten van
ItnnuinittmiiiMminniiiiiiniiiiuiiiuuiiiimiiiiiiiuiitHiiiiMis
Bfl den wederopbouw van Rot-
f terdarn za! rekening worden ge-
houden met het vestigen - van een^S
groofsch Marltiem Centrum aan M
dé !Noordz(jde van tic - Zalmhaven,
I. dat zooveel mogelgk alle met de i
zeescheepvaart verband houdende
functies in zich zal vereenlgen.
I Voor dat doel ia een Stichting In
het leven geroepen en reeds Is
een begin gemaakt met een ex-
perimenteele „Mar**. S
NiaimHiMwaanwiimaiinawuaMniMinMMUiiniiuiMiwaï
dit experiment zal het afhangen
welken vorm de uiteindelijke Cité
Maritime zal krijgen.
Dc zorg voor den zeeman aan den
wal is eer aangelegenheid die, in
overeenstemming met den geest van
den tijd, thans gemeenschappelijk
wordt aangepakt en met reden. .Even
tfoed als de stedeling heel de zee
man recht op een goede wijze van
ontspanning, en ontwikkeling- Wij
h ebben den zeeman in .den achter ons
liggendrn ootIoj* mee - dan ooit leercn
waarde eren en de - offers die door
hem zijn gebracht zijn groot geweest.
Moge het. mariteim centrum een
waardig monument vormen, dat ge
tuigenis aflegt yan de waardeering
die de Nederlander voor de zee
vaart en voor den zeeman heeft.
Onze Spoorwegen
De voorloogige'organisatie van
bef Europeesche Intercommunale
Transport heelt pen -rappor! sa
mengesteld voor de Etiftpeescbc
transportpositie, waarin bijzon
derheden voorkomen betreffende
defi huidigen toestand van het
Nerferlandsche vervoersysteem.
Volgens rapport zullen er vijf
jaar noodig zijn om spoor
wegen tot den ooraaletitoestand
tentg te brengett. Na de spoor
wegstaking in September 1944
hebben de Duitschcrs een vijfde
deel der stations vernietigd., 161/2
pCt. van de rails werden opge
broken eh weg gevoerd 70 pCt.
van de spoorbruggen werden ver
nield of beschadigd, alle, auto;
rr.aiische teietoon een t ra! es wer
den vernietigd, 90 pCt. van de
-ëlectrischebovenleiding werd
weggenomen. A! het moderne ge
stroomlijnde electrische materieel
werd weggesleept of vernield.
Vijftig procent van de locomo
tieven verdwenen eo de overge
bleven machines waren defect.
Negentig procent ;van de passa:
giersvoerluigen werd naar
Duitschland vervoerd en; 98 pro
cent van de goederenwagens ver
dween. Hef aanLal" bruikbare Ne
■dérlandscbë locomotieven bo
drdeg in Augustus Van dit jaar
27 vergeleken met 244 in Juli:
Het totaal aantal bruikbare hui
ten! andsche locomotieven be?
droeg in Augustus 294, -verge:
leken met 267 ia 'JuliMomenteel
is er - minder dan tien procent
van het voor oorlogscke aantal
zitplaatsen beschi kbaar. Repara
ties kunnen pract:sch niet ui;ge
yoerdworden. In «lezen toestand
.zal waarschijnlijk geen merkbare
verbetering komen, tot de voor-
naamste benoodigdheden, te we
ten: .grondstoffen en machine-
werktuigen, aanwezig zijn.
In. verband met hek- aanwezige
spodrwêgmaterieelzalhet -aantal
andere verkeersvoer'uigen groo-
ter moeten zijn dan vóór den
oorlog. He', totaal aantal: molor-
voeriuigen, waaronder rraclttwa-
gens '.en particuliere auto's enz.,
bedraagt bij benadering 60.234,
tégen meer dan 218.000 vóór
den oorlog. Het tekort; aan bus
sen dóet, zich, het m-.-est gevoe
len. Naar Verluidt, beeft de re
geering 15.000 particuliere auto's
besteld; Ook heeft de regeering
meer dan 12.000 vrachtwagens
aangekocht, terwijl zij bovendien
van plan is om er nog -10.000
te kpopën. Er is driugcr.d be
hoefte aan 3 millioen binnen-
en buitenbanden:
De toestand van de binneu-
tandsche waterwégen wordtda
gelijks, béter, de binnenscheep
vaart functiorineert tveer goed.
Regelingrn belre'fende den t rug-
keer van Nederlandsche rivier
schepen uit Noorwegen zijn ge
troffen. -
Hel bericht, dat met ingang
van 1 Nov. a.s. weer een luis
terbijdrage van fl per maand
verschuldigd zal zijn, schijnt
eenige ongerustheid te hebben
veroorzaakt bjj aangeslotenen op
de rijksradiodistributie.
Dit is evenwel niet noodig.
Radiodis'ributieluisteraars Vullen
niets meer behoeven te betalen
dan zij tot dusver deden. In
het door hen betaalde bedrag
is de luisterbijdrage reeds inbe
grepen. -
Wij meldden reeds eerder het
verzoek van het hoofd yan den
f.0.D. te Amsterdam, Kleine
Gartmanplantsoén 4, tot opspo
ring en voorgeleiding van Hen
drik Joseph Johan Marinus, goh,
21 Januari 1913 te' Rosmeer,
verdacht van Majesteitsschennis
en het publiceeren van nationaai-
socialistische artikelen in dagbia-
■i: - -w
den, waaraan hij als redacteur
wa® verbonden.Vermoedelijk is
hij lid van N.S.B. en Germaan-
sche SS geweest.
Thans kunnen wg het portret
van H. J. J. Marinus ook af
drukken. Het zon wel heel nuttig
zijn, onderwijl eens na te gaan
hoe Marinus, die gearresteerd is
geweest,weer op vrije voeten
ia geraakt. Deze man, die jaren
lang gepoogd heeft den volks
geest te vergiftigen, behoort ach
ter de tralies 1 -
De cineasten Joris Ivens en Jóhn
Ferno hebben een documentaire film
In strijdend China gemaakt, die Zon
dagmorgen, onder den naam „400
millions" in een uitverkocht Arena
vertoond werd voor „De Vrije Ka
theder'-', onder auspiciën yan dc Ne
derlandsche Vereeniging voor Cultu
reels films.; Dcrgelijke.\;;.mitiatieven
moeten méérgenomen worden. Wij
missen al - tc veel de films die ar
tistiek., en' maatschappelijk werkelijk
ietste betcekcncn hebben. ,.400
millions" heeft ons nader gebracht
tot dé bctcekenJs van den strijd in
het verre Oosten, ïondcr dat wij in
y al sche romantiek werden meege
sleept. Behalve ..«deze documentaire
werd nog een andere Interessante
vertoond, de onder regie van den
beroemden Cavalcanti vervaardigde
film over de nachf-express Londen—
Edinburgh, „Ntghtmail". Dc film
criticus P. Kijzer sprak een inleidend
woord, R-r.
In den Kunstkring boorden we het
slot van Jan Grèfe's program:, geestig
werk van Christian Morgenstern, op
suggestieve en boeiende wijze voor
gedragen. Het programma vermeldde
gedichten van Aart van der Léeaw,
Geerten Gossaert, Nijhoff,, Slfluerhoff,
Marsman en Henri?tto Roland Holst
Hel publiek loonde zich enthousiast
In *den ouderdom van 67 jaar is iu
het ziekenhuis te Leiden overleden
de romanschrijver J. Everts Jr. T#
'Rotterdamgoboren;j dehuLeerde hij Iri
1901 met een bundel scheLsen alt die
stad; ,diè;.: hij verzamelde onder tden
titelEerste werk"-Zijn bekendste
roman ,iU»t het leven, van een hv.
pochonder".verscheen in 1907 en is
in do Salamandorreeks herdrukt;.?
Tot tweeden dirigent van de Gro
ninger Orkest Vereenigïng is be
noemd Jan van "t Hoff.
fU/AT IS BOK V
AVCHDKLEEDItJG >!-
IK- WE£r NIETniTR,
,.(£re MW ;H£Ft:
t-AHS GELECsEN...
'DAARti;
SAIIf
•jachtfeest
NE£ WENEER tt
PYAWA IS> GEEN
AVONOKLEEDtNGl
i^.*vx7
C7üvoeri|?o foto-report»go van:
nismode een ano tal zeer Interessante
toto-series en urtibelen. Vootts het
begin van een historische feuilleton
van Anne do Vries, nieuwe avontu
ren van Tom Poes. enz. enz.
Vindt U in nummer 23 van
DORDTSCHELAAN 129 R'DAM-
Abonn&a en eü die zich abonn. ont
vangen onze unieke uitgave De Prin
ses in Gastvrij Canada ten geschenke.
Inlichtingen omtrent (schrift.) op
leiding, examens en lidmaatschap bi
het Seer. Nedert. College voor Be
lastingconsulenten: Valkenbosch-
laan 295, Den Haag, Tel. 39571"-
v. eebtp. z. keukengebr. Overdag n-
aanw. Spoed. Zwart) anstraat 116
Telefoon <2461. -
te huur gevr. R'dam of omgev
Tel. 21731 of 26583.
te huur gevr., goeden stand, liefst
R'dam-Z. ook m. ovem. van winkel-
opzet- Hr. No. 1262. hur. v. d. hi.
Voor onze aldeeling
vragen wij een
Ook zij, die voor deze afdeeling
wenschen te worden opgeteld,
komen In aanmerking. Leeftijd
boven de 20 jaar. 1I.B.S. of
Mulo-dipl. strekt tot aanbeveling.
Schriftelijke sollicitaties onder
No. 4164, Adv. Bar. Oebr.
Gevers Zaagmolendrift 35a
SOCIAAL WERKSTER
Dc N.V. Ncderl. Kleeding Induslrii
te Rotterdam, Bcrkelscbelaan 97
roept sollicitanten op voor dc functie
van
Elgcnh. gescbr. soil. m. opg. v
referenties en uitv. In!, te richten aan
genoemd adres.
cevr. ApotliKXLI5R. H UIcgersbcrL'
gevraagd IC20 Jaar Mevr.
A. Jatisse. Randweg 58
gevraagd voor halve dagen, Mcv
de Koning. Havenstraat 102.
Gevraagd; -
Plaatwerkers|ongens,
Koperslagers jongens
en halfw. Plaatwerken
Aanm. Machlnefabr. sJ'llONK Cei'
tunrbaan :4 Ilillegersbera
(iciiif)i Zieken- e. Kraamven,
beschikbaar voor ochtend-, avonn
en wasc,;uuu.,"en, injecties etc. pi
Mevr. No te boom Mathencsserlaa
'W Te«. a§83fl
it'Vniaird
en een
op grooi kantoor te Schiedam,
Br: ond. No. 1950, Adv. Bur,
B. Knol, Mathencsserlaan 310.
Rotterdam.
Oe itiem»e«caiutr bsvulaérieH
WDzenhceU. vruajri
vaor Z.-Holland Ultv. schrift, so.
aan het Hoofdkantoor GanzenmarK
24 Utrecht. Discretie verzekerd.
Papiericrootliamie vr voor dlre
Rcnitce laren kantoorerv. "cw li
No '255 hur. v. d. hl
Handelskantoor vr voo» direct i:«
routlnccrde
Neder», correspond enne en admimst
Aanv. sal. f 75.p,m. Br.ondc*
No. 1263 bar v. d. bl.
-iT-
6" -
gevr. van 83 uur. -Mevr, «r.o
Spiegel. Slatenwen t42b
t n
K"'
h-
*-«./S-V'v'.'Vk AvSA