De gebeurtenissen in Mei 1940
Engelschegeneraa! vermoord
te Soerabaja
Groote plannen der K.L.M.
VRIJ ONVERVEERD =-
Duitsche sabotage
bij wapenlevering
•SI
P
Soekarno
verantwoordelijk
gesteld
Woensdag 31 October 1945
1 V ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOORROTTERDAM EN OMSTREKEN
5e jaargang nummer 181
m
Het gebrek aan moderne wapeQS, de directe
oorzaak der capitulatie
1 Marinus gepaki!
Eipoeder is op
Leden Forddirectie vrij
De danswoede
Een dagelijksche dienst op indie
Amsterdam - New-York
R:dactic en Admfnlstr,:
EENDRACHTSWEG 42
TcU 25430 (3 Hjnen)
Abonnementsprijs p. week
0.31, p. kwartaal 4.—
losse' nummers ƒ,0.10
Bankiert Ajnsterd. Bank.
te' Rotterdam, giro 1153.
HET PAROL
Aiieiieatltt 11
Intlcbtlngen-
dienst:
SCH1EDAMSCHE.
SINCEL 42
Tclef.nts. 27839 - 24155
24156 24399
Advertenties uitsL 24155
Inlichtingendienst; 24156
Generaal Winkelman over:
;'ès De\Duitschers hebben van bet oogenblxk al, dat zij tn ons tand waren,
- getracht de feiten te verdraaien cn het generaal Winkelman en anderen
onmogelijk gemaakt, ronduit te zeggen, wat er in ons land fo gebeurd.
In een'onderhoud dat A.N.P.-Aneta met generaal Winkelman beeft ge»
had, worden vele dingen, totnogtoe duister, in het juiste daglicht ge*.
'.'plaatst.-.""/-' v*
Het gesprek kwam vervolgens op
den strijd ora den Afsluitdijk,waar
goede verdedigingswerken waren. Ge
neraal Winkelman had niet: anders
dan woorden van lot, voor de wyze
waarop daar gevochten is en hij zag
daarin een bewijs, dat de Nederland
scheolficieren en manschappen, mits
zil maai over voldoende middelen be*
schikken, zeer goed in staat zijn een
gedachten vyand 'het, hoofd te kun--
ncn bieden.
Het verraad.
"PjE geruchten over verraad gepleegd
door Nederlandsche militairen,
sprak generaal Winkelman-tegen!
„Voor. zoover 'ik' heb kunnen na
gaan aldus de generaal is ver
raad onder het leger te velde* nau
welijks voorgekomen. Ook de geruch
ten over Duitsche parachutister^Xin!
Nederlandsche^ uniformen of .ars boe
rin verkleed. 2ijn eigenlijk 1 nooh 'be-'
hoorlijk bevestigd. Wel zijn er Ne-
derlandschfe ünifdrmen .-«-.In Dultschè^
handen aangetroffen-en— is-MrT'.'her
archief van ^lussert een" brief- aan
getroffen, geschreven 'door 'n N.S.B.*
er. i waarin deze, vertelt hoe Rjj met
anderen in Dultschen- dienst,' 'ge-
kleed in eén Nedérlandsch uniform,
het in de lucht laten - springen van
een brug onmogelijk heeft gemaakt,
door de argeiooze wachtposten on
schadelijk te maken.
Dat er inderdaad door N.S.B.-ers
tijdens den oorlog verraad is ge
pleegd, staat wel vast
De fameuze lichtkogelaffaire, die
Nederland tijdens de mobilisatie
maandenlang heeft opgewonden, is
voorzoover generaal Winkelman weet.
nooit opgelost. Het onruststoker*, dat
ongetwijfeld door Duitsijhe agenten' is
gedaan, tijdens en voor den oorlog,
heeft funeste gevolgen gelid vooral
doordat deze geruchten in de opwin-
ding. van de oorlogsdagen 'niet te
controleeren waren en een grif ge-
loof vonden. Over de figuur van
-!erSie,i;-11fs?rt «Peltende, zeide ge
neraal Winkelman: „Overste Mussert
i? k k CTd als een goed officier
en ik heb persoonlijk geen redenen
om aan te nemen, dat hij deel heeft
uitgemaakt van de N.S.B. Het oor
deel van menschen, die in nauw con
tact met hem stonden, was intusschen
eensgezind. Hoeverre hi, opzet
telijk bevelen zou hebben gegeven.
kin ft' S-Ti? Van, d<in YiJ'snd waren.
kan ik met beoordcelen
T"\E oorzaak van den snellen afloop
van den oorlog in Nederland wijt
generoal Winkelman in de eerste
plaats aan het gebrek- aan uitrusting
/van de Nederlandsche troepen, „Het
"was voor mij' aldus de generaal
- .„een zware en. weinig uitzicht-
biedende taak. toen ik in Februari
19-10 van generaal Ueijndcrs het com
mando overnam. Mij was bekend,
wat.er/aan onze paraatheid ontbrak.
Wel heeft minister Dijxhoorn gedaan
wat in zijn - vermogen was om den
achterstand in te balen, maar bet is
nu, eenmaal: onmogelijk' om in korten
tijd tc herstellen, wat langen tijd is
verwaarloosd. Wij.'hadden een groot
gebrek, aan moderne wapens, pantser
wagens, luchtafweergeschut en i vlieg-'
tuigecu^ .Vooral t. dit laatje telde, er»;
,.is--.;dé-.;- directe; oorzaak geweest van,
£dc; 'capitulatie. Al$ bewijs, boe onze
^Weinige vliegers moesten - worden
Overwonnen, herinner ik mij, dat
reedsna" enkele dagen, toen ergens
onmiddellijke ondersteuning door de
luchtmacht .svereischt werd, de coni-r
niand^ant^'.generaal Best,- mij moest
melden, dat hij aan de uitgeputte
vliegers' geen nieuwe opdrachten'
meer kon géven/Wel zou hij wachten
of enkelen - zich nog vrijwillig daar
voor i beschikbaar zouden stellen.
'Rotterdam.
Wat betreft de capitulatie, vertel
de de generaal, dat hij op 14 Mei
werd opgebeld door kolonel Scharroo.
commandant van Rotterdam, met dc
mcdedecting. dat hij een ongeteckend,
briefje had ontvangen waarin dc
Duitschers, die den zuidelijken Maas-
over bezet hielden, een ultimatum
van twee uur stelden, in welken tijd
Rotterdam zich zou moeten hebben
overgegeven of het 2ou ec nan moe
ten gelooyeh?;De generaal gaf;teh
antwoord ;(.datVop een -dergelijk ongé-
teekend.%brLefje;: niet kon worden in
gegaan iién dat Is aan/ de Duitschers
medegedeeld. Daarop is een f nieuw
thans behoorlijk onderteekend^.ulti
matum binnengekomen, maar alvorens
"thet antwoord daarop ontvangen was,
'hebben de Duitschers het bombarde
ment gedeeltelijk uitgevoerd.
Het gebrek aan vliegeis cn de ab
soluut onvoldoende sterkte aan
lachtdoelartilleriC' wij hadden een
bestelling vwr_ modern afweergeschut
in Duitschland loopende, maar ooder
allerlei voorwendsels hebben dè Duit
schers ons niet meer dan 'één vuur
mond afgeleverd hebben de aan
vallende Duitsche vliegtuigen volko-
Z'jmen vrtf spel gegeven. konden
4''- jjfioeii; wat zij wilden.
De capitulatie.
Inmiddels was door dezelfde Oor-
tak en de situatie in de Grebbelinie
:veneens onhoudbaar. geworden en
laar ik begreep, dat. achtereenvol
[ens Delft, Utrecht. Den Haag. 'Am-
terdam. en andere steden in ons
and het lot van Rotterdam zoaden
feclca.' wanneer wij in onzen hope-
oozcd tegenstand zouden blijven vol-
lardcn, besloot ik te capitulecrcn.
V;
;<c£
WEERBERICHT
In d«a ^Atnt en voormiddag over
et -deeldes '-.lands mist,
'e 'Jtd£* stoop 'van den dag op dé
nesst-s pi^dfsen zaloptrekken. Daar-
I*. aanvankelijk lichte, latertoeneV
eude bewolking. Geen regen, over-
egend zwakke zuid-oostelijke wind,
OOG WATER TE ROTTERDAM.
„Dit document", zeidc generaal
Winkelman, „was een brief, welke
ik in Maart '40 heb geschreven aan
onze gezanten te Londen en Parijs en
waarin de hulp was omschreven, die
wij jvan de Engelsche en Fransche
regcering verzochten voor het geval
wij door Duitschland werden aan
gevallen. Op gelijke wfjze Is een me-
dcdcéling voor de Belgische regee
ring naar onzen gezant te Brussel ge
zonden. Maar die brieven en dit
hebben de Duitschers-bij hun. publi
catie er niet bij verteld zijn - ver
zegeld aan on2e gezanten gezonden
met opdracht ze pas te openen na
ontvangst van een daartoe strekkend
telegram van het departement van
buitenlandschey zaken. Dit telegram
ie in den morgen van 10 Mei 1940
verzonden. Eerst toen hebben onze
gezanten den inhoudte^rkeanis van
de buitenlaodschc rêgeeringen kun
nen brengen. Voorafgaand overleg
me tv. die mogendheden heeft niet
plaats gehad.
Generaal .Winkelman, die thans 69
jaar oud is. zal geen rol meer spe
len in het hernieuwde Nederlandsche
leger. Hij heelt thans' zitting In den
bijzonderen raad van cassatie cn zal
als zoodanig werkzaam kunnen blij
ven. tot hij den zeveotigjarigen leef
tijd beeft, bereikt.
OP EEN SCHOEN'EN EEN SLOP,
verwaarloosd en vermagerd, kpmen(
langzamerhand de door dev Russen
krijsgevangen gemaakte Duitschers in
hun vaderland terug, waar ze door
de geallieerden in verzamelkampen
worden ondergebracht. Twee
„Ruslandvaarders", bij aankpmstin
een Berlijnsch kamp. j tt'&JVö
Uit het geallieerde hoofdkwar»
'tier wordt gemeld, dat brigade
generaal A." W. Mallaby, bevel
hebber van de negen-en-veertig-
ste Indische brigade, -fe Soera
baja is vermoord.
Rowle tij 2.21. II 2e üj 14.49 n. men.0
Samenwerking mei den vijand.
R EN «rdige bijzonderheid is nofl
te vermeiden over het"onder-
houd., dat eenerael Winkelman heeft
gehad met maarschalk Görind, Ge
sproken werd-daarbij over het ver
bod aan de Nederlandsche induslrie
voor dc Duifschera wapentuie te
rnaken. waarb|: Goring icide: ,U
kunt ervan verzekerd zijn generaaU.
dat nooit een in Nederland vervaar
digde mitrailleurgebruikt zal wor
den om op Nederlanders te schieten,
dc oorlog is immers uit", „Neen, de
oor..°", tusschen onze landen is niet
u: he' «dtwoord van gene-
roa. Winkelman. „Er 2ijn nog Neder
landers die den strijd tegen Duitsch
land zullen voortzetten". Goring ont-
stax. over dit antwoord zoo in woe
de. dat hij metzijn vuist op-tafel
sloeg en uitriep: „Hiervan zal ik den
'"hrer mog-vanmiddag in kennis
stellen. Nu zal bet uit zyo met de
lankmoedige houding tegenover de
Nederlanders".
Hef gevonden document.
JENSLOTTE "besprak generaal
..-Winkelman nog het beroemde
document door de Duitschers-in het
ministerie .van Bulteniandscbe Zaken
tc Patijr gevonden, 'en waar uit vol
gens hen zou-blijken, dat Nederland
reeds vóór 10 :Mei de, Engelsche. en
Fransche bevelhebbers zou hebben
verzocht Nederland binnen te ko
fiet nieuws, tverd medegedeeld
,door twee geallieerde officieren,
die in v gezelschap >an Mallaby
waren, doch konden ontsnappen.
Generaal... .Christison, die de
mededeeling deed, zeide, dat hij
aan den Indonésischenleider dr.
Soekarno bevel had gegeven bij
hem te komen. Op een vraag,
of hij' Soekarno verantwoordelijk
zou stellen voor "den moord op
brigade-generaal Mallaby, ant
woordde I-generaal Cbristison:
„Wis en 'zeker".
Dr. Soekarno heeft bevel ge
kregen om half elf Bataviasche
tijd, op -generaal Christisons
hoofdkwartier te verschijnen.
Generaal Christison zeide in
zijn verklaring, dat brigadegeno-
raal-Mallaby op een smerige ma
nier vermoord was. Hij werd ver
moord, terwiji hij in conferentie
was met extremistische Indonesi
sche leiders. Jn den laten 'na
middag -waSdhij' weggereden- om
hen te .ontmoeten, teneinde den
gang van zaken ende volledige
uitvoering van de bevelen om
het vuren, te staken te verzeke
ren,' te>'b(»preken^
Dr. Soekarno en generaal
Hawthorne, de: geallieerde bevel
hebber op Java, vertrokken gis
termiddag iuit Soerabaja, na
dat de overeenkomst' over het
staken-"'-van het vuren met de
plaatselijke Indonesische leiders,
was bereikt! Deze wapenstilstand
scheen eenig effect gesorteerd te
hebben en officieel werd de toe
stand gisteravond rustig ge
noemd. In eenige déèlen van de
stad waren nog - enkele scherp
schutters aan liet werk., -
Generaal Christison heeft nieu
we bevelen in verband met de
situatie in Soerabaja" uitgevaar
digd. --'-tv,; --.-.%-R-S
VervolgBuitenland Pag;
mtiimiiimiiimiiiiiiimiiummimiimHHtiiimiuiMiimimiiu
5.' Hef hoofd van den P.O.D. fe
I Amsterdam maakt bekend, dat
Hendrik Joseph Johan Marinus,
geboren te Boxmoer, 1 Januari
1913, wiens opsporing was ver-
zocht door den Amsterdamschen
P.O.D., te Den Haag is gearres*
teerd en naar Amsterdam over-
gebracht. Hij zit reeds in het ge- f
bouw Hirsch in bewaring. Mari-
nus werkte als arbeider In een
1 Haagsche kurkfabriek. I
liiiiiitntiiiiiuttiititiiiiiiuiiiuiiriiiiiiiiitiiiiitiititiiiiiiitfiiiiiiin
Do in ons lam! «ianwezigo voorraad
eipoeder - is t dï\«.dahi^ geslonken, dat
bet restant niot rm>ar op de gebrui-
kelijke wijze in distrihotie gebracht
kan worden. Dit is de reden, dat
eipocder niet meei[ ,op de bonnenlijst
voorkomt
Naar A.N.P.-Aneta vernoemt,
zijn thans drie leden van de
Forddirectie in vrijheid gesteld,
oindat de indicaties, die tegen
hen ingebracht warén, on.voldoen-'
de bleken te zijn om bon vast tc
houden. De vrijgelaten leden zijn
de directeur,* de ónderdirecteur
cn de bedrjjfschef. Het' onder
zoek.' van de twee overige" leden
van-den 'staf is nóg aan den
gang.
De burgemeesters van MidUcn-Lim-
Lurg hebben gezamenlijk overleg ge
pleegd over- een beperking van het
xi an Ul dans vergunningen voor open-
baro dansgelegenheden, dat sedert dc
bevryding sterk was toegenomen. 3fcn
is het *or over eens geworden do ver
gunningen terug lo brengen tot. do
vroegere normale proporties. Bovendien
'zal nauwkeurig toezicht op dezo dans
gelegenheden worden gehouden.
„De vraag is",aldus de heer
iV, Plesmau, diréeteur vaa de
KX.Mi, op'.'een persconferentie,
„of wij in-, het luchtverkeer' nu
reeds een, zekèro positie zullen
gpan innemen,..'of: dat wijlang
zaam moeten groeien" Een lang
zame groei- zou' bete'ekenen,- dat
wij later onze plaatsendoor an
deren Ingenomen zouden vindén.
Van allereerst belang is de lucht
lijn' Amsterdam—Batavia; dan dé
verbinding AmsterdamWest-
Indië, terwijl ten derde de vex-
binding met New-York "ook een
der „levenslijnen", is.
Groot -zijn echter de proble
men die zich hierbij- .voordoen.
De heer Plesman is erin ge-'
slaagd 4. Lockheed Constellation
en 4 Douglas 1009 (een betere
uitgave van de C 51) macbiDés
te' bestellen, beide viermotorige,
vliegtuigen met ,'n capaciteit van
ongev. 40 passagiers. Ook lukte het -
in Amerika een.14.tal C 54 Do'i-,
glasmachines toegewezen te krij
gen, welke ingelegd zullen wor
den op de Indië-route.
Door het uitvallen vau de rijks
opleiding op Schiphol'is men in
Nederland 100 A 150 pilotori ten
achter. Er zijn al "onderhandelin
gen gaande om 24 Amerikaan-
■schc en 24 Engelsche piloten in
dienst te nemen. Naar schatting
zal de K.L.M, aan het einde
ran het volgende jaar 4500 man
in dienst hebben, tegen 1000
vóór den oorlog. Het zal echter
niet zoo moeten gaan, dat het
buitcnlandsche element bet Ne
derlandsche in •- onze luchtvaart
gaat overheerschen. Integendeel
moeten de Nederlanders hun bui
tenlandse!» collega's „absorbee-
ren".
Het ligt in de bedoeüpg de
frequentie van den dienst op In-'
dië geleidelijk óp te voeroneerst
veertien dagen een halfwekelijk-
sche dienst, .veertien dagen 3
maal in de wepk, 14 dagen 4
maal "enz., tot men op 1 Januari
1946 den dagelqkschen dienst' op
Indië zal kunnen openen.
AmsterdamBatavia zal in
het begin f1750 moeten kosten.
Ook de transatlantische ver
binding is op papier al ver ge
vorderd. Eu daadwerkelijk ziet
het er naar uit, dat binnen niet
al te Iaujjcn tijd de groote „Con
stellation" Lockheedvliegtuigen
mét 420 km. kruissnelheid in 10
uur per vlucht 40 passagiers ge
rieflijk over den Oceaan zullen
dragen. Als in April de 4 ma-"
chines geleverd worden, dan kan
men eind Mei 1946 verwachten,
dat de K.L.M. in den dienst
gaat meevliegen.