Over drie Rotterdamsche studies
mm
En de verkiezingen
Thuiswerksters
DOK1E DURF
mmm
PROBLEMEN ROND HET STADSBESTUUR (Xt
Overpeinzingen aan de
ir. Plate, dr. ir.
mej. mr.
hand van uitgaven van
Nieuwenhuis en
dr. Hudig
Indrukken uit Engeland
De Groote Synode
Doodstraf voor verrader
Bliksem- interview
DE SMALFILM
Beschikken over 25 procent
der honderdjes
JournaEJsten en
Publicisten
Academie voor ndividueei
Schr Onderwijs
Een;
Spaarbrief
N..G.Y.
soliede
belegging
au.
in
II fum
In groot industrieel bedrijf
in consumptie-artiketen
Energieke krachten
VERTEGENWOORDIGER
SERVEERSTERS EN
CHEFFIN
gEN van de verdienstelijkste
Rotter da miners, dr. C. H. v.
d. Leeuw, zakenman, artist'en psy
chiater heelt de gedachte ge-
oppem, dal aan onze hoogeschool,
die zich tot no toe alleen op
economisch terrein heeft bewogen,
een medische faculteit zou worden
verbonden
Aanknoopiogspuntcn hiervoor lig
gen in de studie van tropische ZJC~"
ter», var» beroepsziekten en rn .de
psychotecbmek. drie speciale geoie-
den, waarop een wereldhaven als
Rotterdam het levend menschen-
materiaal in overvloed levert, ben
stad, die gaat naar een inwonertal
van een milliocn biedt ook een uit
zonderlijke gelegenheid tot practisch
werk voo» studenten, candidaten,
doctorandi en aanstaande specialis
ten in de ziekenhuizen.
Nu zijn in den laatsten tijd van
de hand van bekende Rotterdam
mers geschrilten verschenen, die de
aandacht vragen voor staatkundige
en bestuurstcchnische problemen.
Deze Rotterdamsche belangstelling
is verheugend en merkwaardig.
Rotterdam ais Rotterdam beeft
zich altijd door een zekeren burger
zin. door originaliteit en dooi ini
tiatief gekenmerkt, maar Rotterdam
beeft als zoodanig inmindere 'mate
dun andere steden bijgedragen tot
het wetenschappelijk artistiek en
cultureel leven, uitzonderingen niet
tc na gesproken. Den Haag, Leiden.
Amsterdam en Utrecht trokken op
diplomatiek, universitair, en po«mek
gebied de ..coming men*' naar zich
toe. vóór zjj zich" als Rotterdammers
hadden doen kernen. Velen - werden
uit Rotterdam weggepromoveerd,
vóór zijals Rotterdammers op den
voorgrond waren getreden.
Dit is een verschijnsel, dat zich
sinds jaren heeft voorgedaan en dat
voorloopig. ook nog we) niet zal ver
dwijnen.
Eigen geestelijk leven?
Intusschen zou een eigen geestelijk
leven in Rotterdam niet een eigen
orkest, een eigen tooneelgezelschap
een. eigen hoogeschool met niet alleen
'economische faculteiten het aanzien
van de stad te veranderen. Wij moeten
er naar streven dat de groute inter
nationale kantoren (van werkgevers
en werknemers) dc verleiding onder
gaan zich in Rotterdam tc vestigen.
Uit alles zal het geestelijk peil van
Rotterdam .opvoeren.
Wanneer in. Rotterdam dan ook
nog blijkt te bestaan een belangstel
ling in dc bestuurstechnische vragen,
dan is de stap naar een administra-
ttef-rechtelijke faculteit, verbonden
aan de Rotterdamsche Hoogeschool»
niet al te driest. Het zou in de lijn
liggen van de ai genoemde Rotter-,
damsche originaliteit als van de
burgerij in haar geheel uit de drang
naar een uitbreiding van de hooge
school tot een opvocdings. en op
leidingscentrum van nieer unlversi-
tairen aard zou opkomen. Naast ad
ministratief recht zou ook belasting
recht kunnen worden onderwezen.
De bclastingacademie kome zoo
onder het dak van dc hoogeschool.
Haar kundige docenten worden dan
professoren. Men kan zich over be
paalde Rotterdamsche studiën ver
heugen, zonder met de conclusies
Scheel accbord te gaan.
Dr. A. Plate, lid In den' Nood-
Gemeenteraad in onze stad.
schreef een boekje over „Het 8e-
-ituur der Groote Stad". Wij komen
éieróp afzonderlijk terug.
De directeur van de Rotterdamsche
Êlectrische Tram. dr. ir. J. G. J.
C. Nieuwcnbuis schreef een boek
onder den titel .Dwang of Vrijheid"
en voegde daar een nieuwe grondwet
»an toe. Het schijnt minder vreemd,
dat een tramdirecteur grondwetten
antwerpt dan dat bijv. de deken'
van deorde van advocaten een
tramplan met dienstregeling aan-
hiêdtl -
Dr. Nieuwcnbuis. die het land
neeft aan de socialisten endie in
rijn boek een heeleboel overhoop
haalt, is een tegenstander van het
directe kiesrecht. Het volk kiest
kiesmannen. Deze kiesmannen kiezen
de leden van de Staten-Gencraal. de
Provinciale Staten en ook de Ge
meenteraden, althans in gemeenten
met meer dan 55.000 inwoners. Van
de gedachte eener getrapte, indirecte
verkiezing gaat ook mej. mr. dr.
Johanna C. Hudig uit. Juffrouw Hu
dig is een vrouw van de harde pfac-
tijk. Zij is Inspectricebij dc Rotter-,
damsche Kinderpolitie, Zij is echter
merkwaardige combinatie ook
een uitgesproken wetenschappelijke fi
guur, Met twee medewerkers schreef
zjj een studie over Democratie óp
kwalitatieven grondslag. De kiezers
wórden onderscheiden in zes groe
pen: de academisch gevormden in
vrije beroepen (bijv. doktoren, ad
vocaten), dezelfden, die geen vrij
beroep uitoeiènetr (bijv. .-een jurist-
ambtenaar, een jurist-banksccrcta-
ris), personen ïn een leidende functie
m handel en industrie dan allen
werkzaam in handel en industrie,,
maar niet ia een leidende functie,
verder :allen die een' functie (hier
wordt niet gesprokenover een lei
dende functie) vervullen, in de
scheepvaart, de visscherij, de lucht
vaart. de landbouw en de veeteelt,
tenslotte alle anderen.: De eerste
groep telt evenveel cientaHen. als
de laatste tiênduizend-tallcn en ai
wil nien in gemeenten van 100.000
inwoners of meer de eerste twee
groepen (de academici) en de vol
gende drie (de mcnschen met ..tune-
tics") combinceren cn elk 30 kies
mannen laten .kiezen,, terwijl de
groote groep ..ongenaemden" - met
elkaar ook 30 kiesmannen kiezen, de
bedoeling is toch den academici een
hoogwaardig kiesrecht te geven; een
kiesrecht van méér waarde dan de
Men schrijn ons'uit Engeland:.
Dp Engolsche bevolkingIs, vooral
tegenover de Nederlanders, 'zeer vrien-
d elij k, doch zij is niet hl tij deven
Intelligent- Dit .laaULe baseer ik! op
ervaringen die niet alleen staan- Vraag
jc hier b.v: naar den weg, dan is eon
ieder -bóhejdwillig - je te helpen-'LJiP
voerig wordt de te volgen route
aangegeven, doch begeef je je* volgens
de aan wij zingen op weg, don loop
je meestal verkeerdKeunL van an
dere ia mi en Cnvolkeh, in hel alge
meen geografische teniiiJS, slaat be
neden 'alle peij. J
Do belan^steiÜng voor politiek daar.
enlegen'••'is' g.Oot. speciaal voor .de
binnenlaudsche politiek Het probleem
yah den wederopbouw van het zoo
gehavende Engeland, staalin het
brandpunt dér belangstelling. De
woningacha'arschte is in;Enge and mbi
sten^ éven nijpend als in "Nederland»
Juist dit probleem beert de conser
vatieven bij de jongste verkiezingen
in het zand doen bijten. Chu:chili
heelt destijds bij de debatten In hel
lagerhuis1 de; minder 'gelukkige op
merking gemaakt, dat allereerst: een
nieuw f.Home of Parliament", zon
.worden gebouwd-
DagenSongregende bet ingezonden
stukken in de cd orante u alle brief
schrijvers spraken er schande van.
Toch was enisChurchill zeer po
pulair. Men waardeert zijn kwaliteiten
«Is leiderIn demoeilij ke achterons
jiggëntle oorlogsjarenvoor dezentijd
achten Iiem ve'enY echter te on-
geduldig. Y-'Yj.V'K-'j;-
De pers in Engeland is de goede
uitzonderingen daargo:alen sensatie
pers. Moord, doodslag en sexocete
misdaden worden tot in de finesses,
uitgesponnen. Hel sexuceJe vraagstuk
staat; trouwens meer in de publieke
belangstelling":; dan bij ons. Overal
ziel men poeiers waarschuwen tegen
de gevreesde V.D. (venna! diseases)
en in hot openbaar discussieert men
graag over deze problemen.
„functionnarissen" en van veel meer
waarde dan de „ongenoemden" zui
len hebben. Daar hebben wij overwe
gend bezwaar tegen. Kennis en /wef-\
stand zjjn geen grond voor een meer
waardig kiesrecht. Zij, die misdeeld
zijn. hebben evenveel recht hun stem
te g e n een bestaande orde uit te
brengen» als zij/ die door het lot'
gezegend hun stem v o o r. besten
diging van dc bestaande orde willen
uitbrengen!
Een groote boeken- en kleerzn-
kast is een poovere rechtsgrond
voor een gekwalificeerd kiesrecht.
Bij de samenstelling van den Rot-
terdumschen gemeenteraad is getracht
het element van deskundigheid, dos
van kwalitatieve democratie in te
voeren. Moge bij de. werkelijke ge
meenteraadsverkiezing in April 1946
het verlangen naar deskundige ver-;
tegenwoordiging binnen het kader
van het politiek ^verband nog ster-.
Iter spreken. Wij verheugen ons er
over» dat .menschéh als van Tijen en
Kraaijvanger, architecten. Arnolds en
Lamberts, doktoren, dus enkele niet
in dc eerste plaats politieke figuren,
in den raad een plaats hebben.
Dc wnd- burgemcenter van Amster
dam, de heor F- de Boer, hoeft de
leden van do Groote .Synode ten.
sladbuize ontvangen.
ïn zijn begroetingswoord dankte hij
in de eerste plaats de buitenland-
sche gasten uit Engeland, Amerika.
Noorwegen, Zweden, Denemarken,
België en Zwitserland, voor hun deel
neming. aan hel congres
Het is een groote eer voor Am
sterdam, dat dezo stad thans, voor
de eerste maat gekozen is voor deze
inleroultonale bijeenkomst, aldus spr»
De geeefclijkboid heeft niet ge
schroomd het ris co te aanvhnrden
♦lat Bchool in het vooriezeii' van brie
ven die tegtn hel nationaal-sociulis*
tipch e regiem gericht waren.
Vervolgens sprak de burgemeester
de builenlandfiché..'. gasten toe in het
Engelsch - en in het Xweedschl -V-;/.r
Bisschop Ei vind Berjgrhv Uit Oslo,
sprak daarna de vergadering toe. Hij
betuigde zijn gevoelens van dankbaar
heid dat de oorlog thans voorbij is en
riep Gods zegen in voor de stad
Amstêrdains v
Tenslotlt voerde da. K H, E. Grave-
meijer ,secr. vun de algemecne syuo-
dalo commissie .het woord. Spreker
wees er op .dut de keuze van Am
sterdam als plaats van samenkomst
een symptoom, iv van de gedachte
dat de kerk een opdracht heeft te
vervullen voor hel geheele Neder-
fandsche volfc
IIet Bijzonder Gerechtehof Ie 's-Gra-
venhage. hoeft den DelfLscheu ver
rader AC. Man in *t Veld, ter dood
veroordeeld. Hij had Joden overge-
■evórd aan den S.D»
"Wegens eön dergelijk misdrijf is
Marragjo van Eijk uit Gouda, over.:,
eeakomstig den eisch tot tien jaar
Tevangentssiraf veroordeeld en Louisa
Kouwenhoven—van Langovold a'»t
Delft, legon wie vijf jaar geSischt
was, tol drje jaar-
^Vegena het treden invreemden
krij gfd i ensf, kreeg de Ha atsch e ban
ketbakker H. G. van SooÜogentien
jaar' hechtenis/ Eisch was de dood-
.StraL •.-.:
Drie jaar kroeg de Haagsche auto
monteur A. W. 'van den Borg/ we
gens h etzel fde feit'O K;V:X
Passief en actief kiesrecht werd
hun voor hol levon ontnomen»
v Dagelijks bereiken ons berichten
van eenijverig dtreven tot beritel
van do filmindustrie. Eén deel van
do's avonds bel yeriicfite: gevels
van onze bioscopen zijn woor be
hangen met affiche, die ïn .woord
en bced den voorbyganger over de
film, die vertoond wordt, nader in*
lichten. Er waren echter voor den
oorlog, en die zullen er- binnenkort
weer zijn, filmers, die minder luid
ruchtig te werk gaan. Stille wer
kers, in vrije uren, die als zij dc
gelegenheid er toe gunstig vinden,
dn filmcamera hanteeren, waarin oen
voorhen bruikbare film van bij
zondere afmeting is. geborgen, die smal»
film genoemd wordt Over deze en-
thousiasten, die zich: vpreenigd had.
don in de smalfilmliga zijn wij niet
den voorzitter Yan dezo orgasatie,die
tevens be?tua-sUd is van de afdceling
Rotterdam, Ir. A. F. E. Jansen, gaan
praten over verleden en toekomst.
Onze liga» dïc in 19-12 zijn werk
zaamheden staaklc, beeft hot contact
mot vijftien ardoelingen in. het land
hervat- We staan nu voor «n nieuw
begin. W^ant ons arebief, onzo films
cn onze kak zijn in beslag gertomeó.
Hot gebouw, waar het filmgilde ge
vestigd was, is gebombardeerd en het
valt dus moeilijk to zorgen wat er
van on^ bezit nog over is- Wanneor
we orde op zaken hebben gesldd,
en wo doen aT pogingen orn maleriaaj
tp krijgen, ga ah we aan don gang. Los
van cómmctrieele cn re.clame-over-
wegingen trekken o>uze loden, va uk
gebruik makend, 'van do voor dei»
amateur meest gcscldkfe 8 mm. film,
er opuil om zich metterdaad aan
dc rolprent tc wijden.
Do ondoru-orpen?
Het begint vaak mot een filmpje
van'vfamilie of kennissen, van oen
gebeartenis uit do directe omgeving.
Maar meermalen bnlstaan er films,
di$ met eenvoudige middelen gemaakt,
uil reiken bóven liet niveau, dal men
van den liefhebber zou verwachten.
Zoo heeft bijvoorbeeld éét» van onze
leden, mol alleen ecnschaakspelals
materiaal,een film gemaakt,T die
zeker a|s kunst kan aangemerkt wor
den. Uit onze rijen zijn cineasten aïs
Mannus Franken, Otto> van /Nyenhof
en J. C. Mol naar voren gekomen!
Aan de Nederiandscho Onderwijs Film
is iemand uit onze rijen werkzaam.
Ons filmen is niet alleen louter ge-
noeeen. We liebben ook een cultureele
taak. Or> onze bijeenkomsten wortlfin
de hesle film? van do. verschillende,
afdee'ingen goloond en daaruit wordt
een keuze gedaan voor demon-
stnilje op de buitenlamlsclie eon-
grenen»:I' 1
Contact mei smal film liga's over
de grenzen?
Ook daar zijn wij mee be?onnen.
Het eerst met. Zwiteerfftpdf^Dat roeds
resultaat heeft opgetevefd^ T..
Uitwisseling van films?
Niet Valleen. Ons plan Is een
orgaan uit te geven, met oon tekst
in een paar QlIor. De Unica (Union
CineastesAmateurs) zal weer haar
werkzaamheden hervatten, Mnar vóór
alios willen w© in Nederland onzen
arbeid'op breeder basis dan voorheen
verrichten en wc vertrouwen, dat dc
regceriut ons haai steun, moreél, zal
willen geven, die een erkenning' in-
liourJt yan ons werk.
Het jal degenen die indertijd hun
bitjetteu van f töO heblmn iijgelevcrd,
zeer verheugen te vernemen, dat liet
in de bedoeling ligt" eerstdaags deze
biljetten, voor waareehijnlijk 25pCt
giraal vrij te geven, De heperklngen
welke voor giraal geld van kracht
zijn, gelden dus ook voor dezo gede.
blokkeerde bedragen.
leergangen onder teiding van
Hoofd redacteur-Directeur Dr-
CW, Wormseren den auteur
F. de Sinclair, Ook leergangen
Engelsch, Fransch, Steno, Ned
Taal, middenst.-dlpl., boek
houden, opl. Practijkexamens
Lusthorstr a, Rotterdam
Alg. Ver. van Accountants
en Administratiekantoren
Inlichtingen omtrent Ischrlft.) op
leiding. examena" en lidmaatschap
voor Accountant hij het Secr, Valken-
boschlaan 29S. Pen Httan, Tel. 3P5717
SPESsLGCED
Relaties nozochr met speeigoed-
fahrikant met. werkverpunniny voor
samenwerk inir. Br. No. (266. hur
y d l»i
YM dc
een mtorji
Voor een volgestorte Spaarbrie!
van 500.— J 10Ü0.— f 2500.—
betaalde men bij toetreding
tm.~ 1 'Sx-f is50.-
üitkeerlng kas 1323
hoogste ƒ878.80 1757.20 4393.—
laagste ƒ651.11 1130222 3255.55
Looptijd 14 jaar.
Storting vaaat f 3.- per maand
Nadere inl,. mede omtrent een
vertegenw., verstrekt de N.C.V.
Spaarverz., Zeestr.' S3, 'B-Ilage.
- jAZZ GITAAR
Onderwijs f 5.— p.m. J EVERTS
Middenhoerstraat Pb.
Naaisters, Leerling-naai
sters en Afwerksters
gevraasd. Aanm. J. A. W. LEMSON,
Contcctieatellur, Maurltsstraat 77/4B,
R'dam-C, Na 6 u. EeUcrlatidscïielaaji
124b
L—7.50 en hooger p«r maand
G tum eal b k e A dm f nla tra tl©- ca
Accountantskantoren
BlJkAM..A'dAin, Haag. R'dAtn.'sBooeh.
Arnhem, Cron.. Mualr.» Deventer.
Aanvragen om »«HcAtiK<7cn «ifaf.
Hoofdkantoor, Koninginncw.51,
Amsterdam, Telefoon M6M.
Gevraag ucn nette
WERKSTER
voor 1 of 2 dagen per week. Jlevr.
SCHOO, .Molenlaan 137.
Gevraagd'
voor bet baken cn breien yan babe-
kleeding, Br. No. 1265. bur. v. d. bi.
Gevraagd voor de verkoopafdcellng
vlolle
STENO-TYPISTE
bekend met moderne talen. Soil, met
uUv. ini. aan Holland Electro, Mar
conistraat 10 (Fordgebouw).
4
ïtmm-
Kuncen enkele
worden geplaatst ter opleiding tot
Leeftijd '2024 Jaar. Goede
schoolopleiding en algemeenc ont
wikkeling. Br. ond. No. 1270,
bur. v. d. bi.
5J. Hij was dolgraag den goeden barbier achterna
gegaan/maa: de professor bleef nog in hetlaboratorium
talmen, en: Dokie kon dus niet weg gaan zonder zijn
aanwezigheid te verraden. Professor Diklik was *p de
weer met reageerbuisjes en vloeistoffen en allerlei erg
geleerd uitziende instrumenten. Het was maar al te dui
delijk det bij iets aan her voorbereiden was, dat hU op
den armen barbier wilde toepassen. Maar na een
tijdje verliet hij toch het laboratorium. Op dit oogen*
blik bad Dofcie gewacht. Hij' rende naar dc f deur,
waardoor de mannen met den stoel waren verdwenen»
Hij wilde er zoo gauw mogelijk achter zien te komen,
waar ze zijn vriend den kapper hadden gelaten. Hij
moest en zou hem helpen! v
Gevraagd
voor Snelbuffet. Iouv loon, prcttn:
werkkring. ZondftS8 vtU. SCKELL
West-Kruiskade 85. Tei. 33537.
LOOPJONGEN
gevraagd. Uniform en overjas ter,
beschikking. Goed loon, Aanm.:
Kleermakerij BASTIAAN JANSEN,
1c Middellundstiaat 55.