Generaal Smuts brengt hulde
m
Binnenlandsche Zaken en Oorlog
populair gezien
Aan den .slag
De geblokkeerde
bijvoegsel
„HET PAROOL"
aan de ondergrondsche} pers
;'b: by'bb 'VKt GRESHÓFF.
m
Ue Scheri-
muur om
het Glazen
huis XI
Als de winter komt
2ater.dag^24 Nov*mfe«r 194S
VAN
Onafhankelijk
v Dogblad voor
-Rotterdam
en omstreken
UI eek-End
Advertenties ent
inlichtingendienst:!
Schiedainschesingel\
No. 42 Rotterdams
Telefoon Nos. 27839'
241SS - 24186 - 24399
Advertenties uitslai-
tend Telefoon 24153 j
Inlichtingendienst
uitsl. Te). 241S6
PRETORIA. 10 Nov. 1945.
GISTEREN bezocht ik Generaal
Smuts, zoojuist teruggekeerd van
•J jijn officieel bezoek .aan Kaapstad. Het
gesprek kwam al spoedig op de journalis-
i'tieké verhoudingen in: het bevrijde Neder
land en nadat ik'hem, aan de hand van
de mij ten dienste staande, belaas onvol
ledige, gegevens, een .overzicht gegeven
had van -de ondergrondsche en cr-onder-
grondsche pers, verzocht dr. Smuts mij
de onderstaande verklaring uit zijn naam
aan „Het Parool" te doen toekomen.
Uit het gesprek bleek, welk een diep
gaande* kennis van' en welk .een grootc
genegenheidGeneraal Smuts voor ons
land heeft'Hij was -nauwkeurig-: op de
hoogte van den omvang der verwoestin
gen, doch evenzeer van -de vorderingen
van het. hcrstelwcrk. En 'uit de wijze,
j waarop hij/zich daarover-uitte, sprak de
^ongeveinsde.' bewondering voor de levens--
kracht,het. organisatievermogen en' den vr. J
ïmoed van ons volk. De-generaal stelde in
bet bijzonder belang in Walcheren, omdat zijn'familie jvan dat zoo zwaar ge
il teisterde eiland afkomstig is".'Hieronder volgt dei verklaring van dr.'J. Smuts,-.
lp K was steeds daarvan bewus dat die ondergrondse pers 'n belangrike;a"an-
i* deel geneen het in die Nederlandse versetsbewèging. i
-5 Joernaliste .:van elke rigting en, elke' léeftyd vbeti'blyke gegee van buitengewo
ne-moed'en buitengewone vindingrykheid in die, uitoprlè') van die besetter. Hullè
het hulself dus nie slegs baie verdienstellk gemaakten'opslgté- van hulvader-
land nie, maart ookjdpb'z1 belangrike mate saamgewerk - aan die wêreldstryd vir die
JJvryheid van dlè'vryé volke. yririf-.ï;'. T b"," vfyéyU-b
m. Die ondergrondse publikasies het vandaag die toonaangevende dagblaaie vairNé-' V
"^defland-gëword. Ek wil graagaarj,;die ^Nederlandse dagbladskrywers'wat nouTlmL^
wérk^>^r'~fn--hertewendë 'Nederland*; vóort'sitb' dië'iyefsékerihg "vanmyj.Lewóhdenrig
enyhoo'gagting gee Verder hoop ek dat" dienuwe dagblad pérs 'die tradisioriele, bef
langstelling vir Suid-Afrika sal handhaaf 'en alles sal doen om dieou vriendskap
tussen ons - volken inniger gemaak deur krijgsbroederskap, met al die middels /tot
hul- beskikking.' te bevorder. ."-'v'...j.'.-i';* :v
'y;, GENERAAL J. SMUTS. 'bb'. b
■het verschalken.' 'J-sJ'-ïS' V- ,;~b'
Aan den slagl- Aan-den slag!
Lnldt de leuze van den dag.
Niet' meer klagen, niet meer mokken
Dij de stukken en do brokken,
Maar de oogen uitgewreven
En géficht op beter leven,
Luist'rend naar 't sportief bevel
Van R." G. en Volksherstel.
Aan den slag, aan den slag!
Werken, naar den grooten dag.
Dat: voor 1 onze stad der steden
't Leed volkomen is geleden;
Dat zij van de véle wonden,
Die haar schenden en haar schonden
Weer genezen wordt verklaard
'En. behouden voor de vaart.
I
gj Ik';was hom bijna rakelings voorbij ge-
looopen," zoo ineengedoken zat hij op d.cn'
|j; gmiétigeh morgen:.opb het bankjein het
park. j. i•-
Kerel, ben je. niet. goed? Jo hart?
fflXt Zijn hand maakte - een beweging naar
plaats, waar een ;def: edelste lichaams-
...tleek-n huist. V- -
J« Die dikte.....
i P ^ti^ haalde zijn portefeuille voor den
if ^4ag; en toonde mé z'n bewijs van safé-
gihoudery zijn spaarbankboekje; zijn giro-
pi'boek;.'. zijn formulier; .waarop hij zijn
«^spaarkas zóu kunnen uitbetaald, krijgen;
.een 'ontvangstbewijs voor de.-'100-guldens-'
'I ^ksUjettenzijn verioopen jgeldkaartje en
-ll^tijn belastingbiljet.
'?M üe fiscus 'is voldaan.
Ét Jijf'©pk?.
Zijn w
Zijn woordenstroom -was niet-moer te
remmen.-
t De twintig gulden, ^lie ik voor deze
maand nog" had, -heb Ik, toen ik het
iweekend n>et mijn-,gezin naar mijn zieke
Smoeder ging, opgeborgen bij de zil-
jveren souvenirs, die ik bezit. „Dat
gis safe"; zei de meneer, dié.,de kluis
"Ijewaart. Hij .liet me wegwandelen en ik
mag hem voorioopig niet meer onder de
^oogen komen.'Vanmorgen heb ik de spaar
bank opgebeld. „Doet J U geen moeite,"
^tzei de stem aan den anderen kant. „We
linoge'h u geen halfje.- geven." Bij de
fgiro .hoef ik niet in de rij te gaan
•Jgaan'staan, want ik kan geen biljet van
fceen'. cent op mijn eigen naam aitsclirij-
'tven. Erwordt trouwens geadviseerd geën
S'??'i bedragen over te laten schrijven.'
jMijm; vervallen'spaarkas wordt voorioopig
•:i|nog .- niet uitbetaald. V
De mist om ons heen werd nog'dichter.
Kan, je. geen deblokkeering..'.;?' v:
Ik ben al veertig 'jaar getrouwd.
Kinderen? r
ik zeg je net....
'.Gedupeerde?
- Helaas .niet.'.
lk aarzelde even.
Dus? -• -
Gestorven: is er in m'n nansle orn-
geving niemand. - ,i'x, T
Dy mist- wou niaar niet; optrekken;
Zijn jaszak tjij zijn hart: zwol méér en
meer, toeri -hijj- zijn documenten.sin^vei-
ligheid *ging brengen. y .,V>tyyv
Ik stapte, op? Toen ik een uur, later
terug kwam; was hij juist bezig. 2ijn-;.for
mulier voor de enquête over dé .geldsa
neering in'tê;vullen. Even later pllikté'hij
de enveloppe, dicht.
Hiervoor is geen; contant gejd.jyio-
dig. Datyisj;tenminste portvrij;
•Aan den slag, aan don slagl
Doe wat IJ te doen vermag,
Als 't geluk U is beschoren
Tot do werkers tó behooren.
Volksherstel, span al Uw kraditen
Voor hen, die op arbeid wachten.
Zwoegen -gaimwij, nacht eh dag
„Werk wekt- wélvaart" aan den slagl
Voordat devyórst, invalt, is hct noodzttkelijk;
dat dc watermeters \aidoendc wordgh l?e-
schermd. indien men althans gcvrijvVaatd .wil
2ijn tegen groot'ongerief en hooge kostert. Niet
alleen moet Voor de -gebruikelijke atdeliking
met stroo eh dergelijke van den meter worden,
geiorgd, doch bovendien moeten de- putten,
waarvan' het deksel ontbreekt, thans voorspoe
dig mogelijk daarvan worden - voorzien.) Men
make deze deksels bij voorkeur van- tj^er-ot
beton, daar houten deksels nog steeds;, voor
brandhout' kunnen worden gebruikt.^,
Dien man inag ik niet, zei -mijn
leidsman, toen wij é«n deur voorbij kwa
nten, waarop het visitekaartje van Mi
nister Boel was geprikt.
j— Wat is de reden? vroeg ik. Schiet
hijniet vlug genoeg op met de verkie
zingen? Gaat de perszuivering niet naar
Uw zin? Of heeft hij U een burgemees
terspost geweigerd.?
Niets van dat alles. Met zijn werk
als Minister bemoei ik mij niet. Dat valt
buiten mijn' bevoegdheid. Maar die.- Mi
nister, doet, iets,dat buitenzijn bevoegd
heid valt.
Datfis'erg-iylk zóy er eens met Pro
fessor -Schermerhom over-: spreken, ■*-
Die-is,'geen haar beter.
Hó, ho! Wat hebben die tivee boos
doeners dan wel-op hun
geweien?
Meneer, zegt U nu
zelf of het erg is of
niet: ik ben met de zorg
voor hun veiligheid be
last; ik moet henbewa
ken, maar ze willen den
sleutel van hun werkkamer niet aan mij
afgeven. Minister Becl heeft hem zeir op
zaki
1 Dat is erg!
Ten hemel schreiend i Dr. Beel zegt,
dal hij zoo laat wil blijven werken, als
het. hem belieft, Alles goed en wel,
maar maal ik om een achturigen werk
dag?'Waar inoet het'naar toe, als het
ondisciplinaire optreden al in de h'oogsle
regionen begint. Die sleulel l>ehoort bij
mij le berusten. De bevoegdlieden inoefen
goed afgebakend zijn; anders komt er
van het regeeringsbeieid nietsterecht.
Tusscheri twee haakjes, de Ministers ori-
derTmg-weten ook niet altijd, waar de
grenzen- liggen. Ze "zitten wel eens op
eikaars terrein .te grasduinen. U moest
ze at en toe eens kunnen hooren in den
Ministerraad.Net een lastige klas op do
U.B.S., metmaar Iaatik daarover
zwijgen. Uit de Vschool klappen valt bui
ten mijn bevoegdheid, weet U.
Vindt U het zoo erg, dat het er
eens frisch van langs gaat? Beter le
veel. activiteit dan ie weinig. y"
Dat is Avaar. En als ik het zeggen
mag, aan activiteit ontbreekt het niet.
Neem' b.v. Minister Meijnen, die oorlog
onder zrjn berusting heeft- Die isbezig
een compleet leger uit den grond te
stampen. Hoe hij het doet, is mij een
raadsel, maar hij doet het. Aardige baas,
overigens. In -Mei 1940; was hij' nog ka
pitein, netals hntehant-'geueraal Kruis.
Die twee jonge kerels deeleh nu. de la-
kens uit. -:i.ti'"
Zeker, vrienden van huis uit?
'k Geloof het niet. Generaal Kruis
was indertijd stafofficier op 'het hoofd
kwartier in Den Haag, Minister,. Meijnen
réservé kapitein Jiij de troepen' te velde.
Van.huis uit is hij n.lf geen militair, ruaar
een zaltonman, directeur van bet-Earo-
peesclio Yerkoopkantoör van een Ameri-
kaan9ch chemisch concern en als zoodanig
een man, die voortdurend op reis was.
Hij vliegt er nog wel- eens uit, maar
toch niet zooveel meer. Hij is nog heele-
maal het type van een zakenman. Dat
stramme gedoe van 'vroeger is er een
beetje uit- 't Gaat nu een stuk vlotter
bij Oorlog, zonder dat de tucht er onder
.lijdt. Voor dezen joviaion Minister beeft
fiMeréehaeen natuurlijk respect
Daf 'mag anders, dunkt mij, wel in
de eerste plaats van Minister Lieftinck
-gezegd; worden. De manier, waarop hij
de"sluikhandelaren..:.''v- v:-- --: -
Ja, (dat is ook. een rood-zwart con
flict U weet. misschien, dat Minister
Lieftinck bij zijn studenten bekendéstond
als de roode professor, wegens zijnre-
volütionnaire theorieën.
Gaat hij die nu toepassen?
Of het wetenschappelijk revolution-
naïr is, wat hg doet, weot ik niet,
niaar ik geloof wel, dat de oorlogswinst-
makers zijn ingrijpen tamelijk revolution-
nair vinden. Wc moeten blocdenl
Is dat erg?
'Integendeel. Hét land zal er wel
bij varen. Do eindjes moeten weer aan
elkaar geknoopt worden. Als iemand daar
toe in slaat is, moet het deze Minister
zijn. Als. student in 1926 heelt hij dal
al bewezen.
Op welke wijze?
Hij was toen fiscus van den Utrecht
sehen senaat tijdens de lustrumfeester, Git.
tot ieders verbazing met een batig saldo
eindigden. En wie een studentenlustrum-
feest 'weet te financieren en er nog
geld aan overhoudt, is tot meer grootè
dingen in staat. Waar of niet.
Wannéér léér jé nu ééns zélf'jc
'KMOOPCN VaSTMAKÉW Op DIÉ flANiÉR
KOM JE NIÉT DOOR HÉT'LEVEN I
